MUIÑOS DE ESQUEIRO - A ESTRADA

 MUIÑOS DE ESQUEIRO

RÍO UMIA

ALDEA GRANDE

A ESTRADA

ALDEA GRANDE
     A Aldea Grande é un lugar da parroquia de Callobre no concello pontevedrés da Estrada na comarca de Tabeirós - Terra de Montes. Tiña 55 habitantes no ano 2011 segundo datos do INE e do IGE, dos cales 25 eran homes e 30 mulleres. 

     Iso supón unha diminución da poboación respecto a 1999 cando tiña 58 habitantes (24 homes e 34 mulleres).

CALLOBRE
     San Martiño de Callobre é unha parroquia que se localiza no concello da Estrada. Segundo o IGE en 2011 tiña 426 habitantes (239 mulleres e 187 homes), distribuídos en 12 entidades, o que supón unha diminución respecto de 1986 cando tiña 667 habitantes. En 1842 tiña unha poboación de feito de 372 persoas.

 

Xeografía
    Fervenza de Callobre, atópase un salto de auga no río Liñares formando un singular espazo natural.

    Sobreira de Valiñas, esta centenaria sobreira de grandes dimensións pertence ao Pazo do mesmo nome.

Patrimonio
    Casa de Valiñas, no lugar de Vilar, preto do río Liñares, pertenceu aos Figueroa Bermúdez. Destaca a cheminea e entre as dependencias, un hórreo e unha capela.

A ESTRADA
     A Estrada é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á Comarca de Tabeirós - Terra de Montes. Segundo o IGE no ano 2012 residían alí 21.657 persoas. No ano 2004 residían 307 estranxeiros no concello. O concello ten 51 parroquias.

RIO UMIA
     O río Umia nace na parroquia de Aciveiro (Forcarei), e percorre os concellos da Estrada, Cuntis, Moraña, Caldas de Reis, Portas, Meis, Vilanova de Arousa, Ribadumia e Cambados creando unha bacía de 404 km². 

     Finalmente, desemboca na ría de Arousa na Ponte da Barca (Cambados). Estímase unha lonxitude total de 70 km e un caudal medio de 16,3 m3.

Características
     O río nace ao xuntárense os regatos de Raigosa (700 m), Filloi (720 m), Alende (620 m) e Grela. Circula por unha chaira a 500 m de altitude até A Goleta, a partir de onde baixa encaixado até Ponte Taboada. Alí xúntaselle o río Gallo e segue por outra chaira situada a 200 m. 

     En Cesar, Caldas de Reis, cae en fervenza. En Caldas de Reis entra na Depresión Meridiana, até desembocar na ría, entre os concellos de Cambados e Ribadumia creando unhas marismas en que se poden ver, ao longo das estacións, unha gran diversidade de aves migratorias.

     

     O río Umia ten unha grande importancia cultural, xurdindo no seu entorno diversos contos ou lendas coma a da "ponte dos padriños", en Ponte Arnelas (en Leiro, Ribadumia), no que se practicaba o rito do bautismo anticipado.

MAPA

XOAN ARCO DA VELLA

FERVENZA DE ESQUEIRO - A ESTRADA

FERVENZA DE ESQUEIRO

REGO DE ESQUEIRO

LIRIPIO

A ESTRADA

A Estrada
     A Estrada é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á Comarca de Tabeirós - Terra de Montes. Segundo o IGE no ano 2012 residían alí 21.657 persoas. No ano 2004 residían 307 estranxeiros no concello. O concello ten 51 parroquias.

Historia
     A xurisdición de Tabeirós ten a súa orixe en tempos do rei suevo Miro, no século VI, e aparece citada no Cronicón Iriense como pertencente á diocese de Iria. No século XII, o arcebispo Xelmírez e o rei Afonso VII de Castela trocaron a terra de Tabeirós (que pasou a ser da mitra compostelá) por Tabeirolos e o castro de Faro.

     A xurisdición abarcaba o actual concello da Estrada, con excepción das parroquias de Vea. A xurisdición de Tabeirós incluía os coutos de Vea, Codeseda, Vega e Oca, e o Couto do Viso.

     En 1836 iniciáronse as reunións para a unión destes concellos noutros maiores ou nun só. O 1 de xaneiro de 1837 uníronse os Coutos de Vega e Oca, Viso, Codeseda e Vea con Tabeirós. 

     O concello formouse en Cereixo, con sede en Pernaviva, xa con 51 parroquias (incluída A Estrada, que aparece por primeira vez, formada polos lugares de Figueiroa de Arriba, Figueiroa de Abaixo, Rodeiro, Regueiro, Pedregal, Vilabrasil e Vilar). 

     Logo de tres anos de enfrontamentos entre absolutistas e liberais, en 1840 tivo lugar a destitución do concello de Cereixo, solicitando que o nome do concello fose A Estrada, aprobándose a mudanza o 23 de xaneiro de 1841.

     O partido xudicial da Estrada inclúe ós concellos de Forcarei e Cerdedo.

     O 6 de xullo de 1859 concedéuselle á Estrada o título de Vila por Real Decreto. En 1878, o rei Alfonso XII outorgou ó concello o tratamento de Ilustrísimo, e en 1912, o seu fillo Alfonso XIII, o de Excelentísimo.

     Ata 1940 editouse na vila o xornal El Emigrado.

Liripio
     San Xoán Bautista de Liripio é unha parroquia que se localiza no concello da Estrada. Segundo o IGE en 2009 tiña unha poboación de 79 persoas (43 mulleres e 36 homes), distribuída en 6 entidades, o que supón unha diminución respecto de 1986 cando contaba con 139 habitantes. En 1842 tiña unha poboación de feito de 210 persoas.

Río Umia
     Río gallego se la vertiente atlántica que desemboca en la Ria de Arousa

     El Umia nace en Raigosa a 640 metros de altitud en la ladera del Couto de Albariza, municipio de Forcarei al unirse los regatos Raigosa, Filloi y Alende con el Grela, discurre 70 kilómetros hasta su desembocadura en la Ría de Arousa de una cuenca de 40 km2 drenando los municipios de Forcarei, Cerdedo, A Estrada, Cuntis, Moraña, Caldas de Reyes, Portas, Meis, Ribadumia y Cambados.

     Su cuenca discurre inicialmente, mansamente por la superficie aplanada de la cota de 500 metros hasta A Goleta donde se encaja en Ponte Taboada. 

     Aquí se le une el Gallo que drena la depresión de Cuntis. Desde Ponte Taboada a Lamas vuelve a discurrir por un terreno con una morfología plana (cota de 200 metros). 

     En la parroquia de Cesar se precipita en cascada para entrar en Caldas de Reis en la conocida como depresión meridiana. Se precipita de la cota 100 metros a la 40 metros en poco menos de 2 kilómetros. 

     Antes de la cascada de Segade se embalsa. Sigue a partir de la localidad termal recibiendo afluentes como el Bermaña, Follente, Saiar, Candorra, Carballo, Maneira, Bello... que como el río principal discurren por una morfología totalmente llana y que forman parte del fertil valle do Salnés.

MAPA

XOAN ARCO DA VELLA

FERVENZA DE VIGO - BOQUEIXÓN

 FERVENZA DE VIGO

RIO ZARAMO

RUBIO

VIGO

BOQUEIXÓN

      Enmarcado en la comarca y área de influencia de Santiago, se encuentra el municipio de Boqueixón, muy ligado a la historia jacobea.

VIGO
     Ocupa un pequeño valle al norte del Pico Sacro, dedicado, fundamentalmente, a la producción agropecuaria. Con grandes bosques de encinas, robles, pinos y eucaliptos y extensos pastos. 

     Muy bien comunicada tanto por carreteras comarcales como por pistas de concentración que le permiten acceder a la N-525 Santiago-Ourense y a la N-634 Santiago-Lugo, en este último punto a la altura del aeropuerto internacional de Lavacolla. 

     Con una altitud media de 311 m. y regada por el río Insua, ocupa una extensión de 7,5 Km2. 

     Sus 202 habitantes viven en seis entidades de población: Carabán, Castenda, O Covelo, Melón, Pelirrojo (hace referencia al color de la tierra por la constitución ferruginosa de la misma) y Santa Baia.

Que ver:
IGLESIA DE SANTA BAIA
     Tiene vestigios anteriores a la actual fábrica que data de mediados del siglo XVIII. La capilla con su bóveda de piedra de la albañilería es el más antiguo, desde el principio del siglo XVIII. Algo más lejos la capilla lateral de San Antonio, también con bóvedas de piedra de granito. El aumento fachada y campanario en la segunda mitad del siglo. Ya en el siglo XIX, se procede a la reconstrucción de la iglesia, y se unieron a la nueva sacristía y revestimiento de las paredes conforman su imagen actual.

FERVENZA DE VIGO
     Fervenza de Vigo, lo que provocó el primer generador de electricidad que trabajó en Boqueixón

     En lugar de Rubio, el río Zaramo formar una hermosa caída de agua de cinco metros de altura en su parte superior. 

     Su fuerza era la fuerza impulsora del primer generador de energía eléctrica que trabajó en Boqueixón.

BOQUEIXÓN
     Superficie: 73,2 km²
     Población: 4.445 habitantes (Fuente: INE - 2008)

     Parroquias: Boqueixón (San Vicente) , Codeso (Santaia) , Donas (San Pedro) , Gastrar (Santa Mariña) , Granxa, A (San Lourenzo) , Lamas (Santa María) , Ledesma (San Salvador) , Lestedo (Santa María) , Loureda (San Pedro) , Oural (Santa María) , Pousada (San Lourenzo) , Sergude (San Breixo) , Sucira (Santa Mariña) , Vigo (Santa Baia)

     Como llegar: La carretera C- 260, sirve de comunicación con el interior, mientras que N- 525, acerca el municipio a Santiago de Compostela

     Información del ayuntamiento Boqueixón: La cercanía de Santiago de Compostela y la concentración parcelaria, impulsaron nuevas producciones agrarias, huerta e invernaderos, el desarrollo de la ganadería, destacando el municipio por su producción láctea, y las explotaciones avícolas dedicadas al consumo masivo.

     Por este motivo, se creó en Sergude la Escuela de Extensión y Capacitación Agraria de la Consellería de Agricultura. Ocupa el edificio del Pazo de Campuzano. Se conserva también el Pazo de Pousada.

     En arquitectura religiosa, destaca la iglesia románica de Santa María de Lestedo. Existen también numerosas ermitas: San Marcos en Castro-Oural, Santuario de San Sebastián en el Pico Sacro, San Benito en Sergude y Santa María de A Fonte en Pousada.

     Huellas románicas son también el puente de Busacos sobre el río Pereiro y el de Ponte Ledesma sobre el Ulla.

     Imprescindible: Iglesia románica de Santa María de Lestedo; Sistema Fluvial Ulla - Deza

     Otros: Ponte Ledesma.  Puente de Busancos sobre el río Pereiro. Pazo de Pousada. Ermita San Marcos. Ermita Santa María A Fonte. Santuario de San Sebastián.

     Fiestas
      Romería de ''O Pico de Maio'' en el Pico Sacro. - Romería de San Cidre en Camporrapado-Oural el 15 de mayo. - San Benito en Sergude-Rodiño. - Romería ''Os Lourdes'' en Lestedo el segundo domingo de septiembre. - Antroido. - El domingo de Piñata, ''Festa da Filloa'', en Lestedo. 

MAPA

XOAN ARCO DA VELLA

FERVENZA DE POZO NEGRO - AVIÓN

FERVENZA DE POZO NEGRO

RÍO CUBELO

CERNADAS

AVIÓN

OURENSE

      Avión é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca do Ribeiro.

     Segundo o INE a súa poboación no ano 2010 era de 2.561 habitantes (2.730 no 2006, 2.780 no 2005, 2.804 no 2004, 2.881 no 2003).

     O seu nome procede do veciño río Avia.
 

     

      Sitúase no noroeste da comarca do Ribeiro. Limita ao norte con Beariz, ao sur con Carballeda de Avia, ao leste con Boborás e Leiro, e ao oeste cos concellos da Lama, Fornelos de Montes e Covelo.

     É un concello montañoso e de relevo accidentado. As serras do Suído e Faro de Avión limitan o concello polo oeste superando os 1.000 metros de altitude. Desde os cumios o relevo descende abruptamente, dando lugar a vales encaixados que dificultan as comunicacións.

      A rede fluvial está formada polo río Avia e os seus afluentes. O Avia nace en Fonte Avia, parroquia de Nieva, e recibe en Avión tres afluentes de importancia: o Couso, o Valderías e o río Cardelle, que forma o límite cos concellos de Boborás e Beariz.

     O clima de Avión ven condicionado polas diferenzas de altitude entre as distintas terras do concello. Nas serras do Suído e Faro de Avión o clima é de montaña, frío en inverno e con intensas precipitacións mentres que nas zonas máis baixas as temperaturas son máis cálidas aproximándose ao tipo de clima mediterráneo da comarca do Ribeiro.

     Na zona intermedia entre a montaña e os vales pode dicirse que aparece un tipo de clima continental. O observatorio de Amiudal, a 553 m de altitude, rexistra unhas medias aproximadas de 5,5 ºC en xaneiro e 19 ºC en xullo.

MAPA

XOAN ARCO DA VELLA