IGREXA DE SANTA MARÍA DE COSOIRADO - COSOIRADO - MORAÑA

 IGREXA DE COSOIRADO

COSOIRADO

MORAÑA

Cosoirado
     Santa María de Cosoirado é unha parroquia que se localiza no concello de Moraña na comarca de Caldas. 

     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 69 habitantes (36 mulleres e 33 homes), nunha soa entidade de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 78 habitantes. 

     Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 49 habitantes, sendo 26 homes e 23 mulleres.

Lugares de Cosoirado
     Cosoirado 

Moraña
     Moraña é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas. Segundo o IGE no 2014 tiña 4.362 habitantes. 

    O seu xentilicio  é «morañés».

Xeografía
     Ten unha superficie de 41 km², repartidos entre 9 parroquias. 

     Atópase situado na zona intermedia entre a chaira litoral e as terras altas da provincia.

Patrimonio
     Entre o seu patrimonio destaca a Lapa de Gargantáns, elemento central do escudo municipal. Trátase dun menhir situado na parroquia de Gargantáns e datado no Neolítico, de 192 cm de altura e 50 de diámetro, con forma cónica e base cadrada. Na súa superficie aparecen unha vintena de cazoletas gravadas, xunto a varias marcas en forma de ángulo e dúas liñas serpenteantes. É o motivo principal do escudo do concello de Moraña. 

 Parroquias de Moraña     
     Amil (San Mamede), Cosoirado (Santa María), Gargantáns (San Martiño), Lamas (Santa Cruz), Laxe (San Martiño), Rebón (San Pedro), Saiáns (San Salvador), San Lourenzo de Moraña (San Lourenzo), Santa Xusta de Moraña (Santa Xusta)   

MAPA 

  

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO DE MOGOS - TILVE - CERPONZÓNS - PONTEVEDRA

 CRUCEIRO DE MOGOS

TILVE

CERPONZÓNS

PONTEVEDRA

Tilve
     Tilve é un lugar da parroquia de Cerponzóns, no concello de Pontevedra, na comarca homónima. Segundo o IGE, en 2022 tiña 120 habitantes (47 homes e 73 mulleres). 

Cerponzóns
     San Vicente de Cerponzóns é unha parroquia situada ao norte do concello de Pontevedra. No ano 2015 tiña 806 habitantes (366 homes e 385 mulleres), nove menos ca en 2004 (424 mulleres e 391 homes segundo o padrón municipal) e 39 menos ca en 1999. Ten trece entidades de poboación.

     Limita con Alba, Verducido e Lérez. Cerponzóns pertenceu ao concello de Alba, adherido en 1868 ao de Pontevedra.

Patrimonio
     A igrexa parroquial é un templo orixinario do século XII con diversas reconstrucións posteriores. O retablo maior ten unha imaxe de San Vicente mártir do século XVIII, que representa o santo con figura xuvenil, vestido de diácono e cunha cruz nunha man e os Evanxeos na outra. Tanto no interior do templo como no seu exterior, poden contemplarse varios escudos nobiliarios da familia Osorio-Galos. Desde o outeiro no que está situada, divísase a cidade de Pontevedra, o río Lérez e a ría de Pontevedra.

     Consérvanse tres cruceiros e varios muíños no curso do río Rons, algún deles aínda en funcionamento, ademais de catro edificios nobres, anteriores ao século XVIII, entre eles a casa reitoral.

     A ruta portuguesa do Camiño de Santiago entra en Cerponzóns pola ponte de San Caetano, sobre o río Rons. Río arriba, preto do seu nacemento, está o encoro de Pontillón de Castro, lugar empregado decote para celebrar competicións de piragüismo.

     Mentres se construía o camiño real de Pontevedra a Santiago de Compostela, en 1797 o arcebispo Malvar mandou construíu unha ponte para salvar o río Rons. Por ese camiño discorre a estrada N-550 que atravesa a parroquia, se ben en 1997 se construíu unha ponte paralela.

     Celébrase a festa patronal o cuarto domingo de xaneiro (San Vicente) e tamén a do Corpus Christi, coas súas alfombras florais. 

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO DO ADRO DE CERPONZÓNS - TILVE - CERPONZÓNS - PONTEVEDRA

 CRUCEIRO DO ADRO DE CERPONZÓNS

TILVE

CERPONZÓNS

PONTEVEDRA

     O cruceiro situado no adro da Igrexa de San Vicente de Cerponzóns erguese sobre unha plataforma de tres chanzos. 

     Enriba, un baseamento cun oco no anverso coa imaxe de San Vicente mártir. 

No reverso pódese ler a seguinte inscrición:

COMUNIDADE DE MONTES
CERPONZONS
XANEIRO DE 1991

     O baseamento amosa unha cornixa prominente cunha face superior a catro augas en cuxo centro levantase un varal de planta cadrada con Santiago Apóstolo como santo na parte media. 

     O capitel está formado por un ábaco de planta cadrada sobre querubíns labrados no varal. 

     Remata o conxunto unha cruz latina de brazos potenzados coa imaxe de Cristo crucificado no anverso e Virxe co neno nos brazos no reverso.

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego 

XOAN ARCO DA VELLA 

PETO DE CIMO DE VILA - CIMO DE VILA - MONÇAO

 PETO DE CIMO DA VILA

CAMIÑO DE FONTE FERREIRO 

CIMO DA VILA

MONÇAO   

 

 Peto de ánimas

   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...   

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

 

CAPELA DAS AZENHAS - RÚA DAS AZENHAS - VALENÇA DO MINHO

CAPELA DAS AZENHAS

RÚA DAS AZENHAS 

 VALENÇA DO MINHO 

Valença
      Valença, tamén coñecida como Valença do Miño (Valença do Minho en portugués), é un concello portugués do distrito de Viana do Castelo, dentro da Região Norte e subrexión do Minho-Lima.

      O concello abrangue 117,43 km² de área e 14.127 habitantes (2011), subdividido en dezaseis freguesías. 

     Linda polo leste co municipio de Monção, polo sur con Paredes de Coura, polo oeste con Vila Nova de Cerveira e ao noroeste e norte únese a Tui a través do río Miño.

     Dende o 10 de febreiro de 2012, forma coa cidade galega de Tui unha eurocidade, como mostra de cooperación e integración dos dous concellos, separados tan só polo río Miño.  

MAPA

  

XOAN ARCO DA VELLA 

CAPELA DE SANTA LUCIA - A ALDEA - VIDE - AS NEVES

 CAPELA DE SANTA LUCIA

A ALDEA

VIDE

AS NEVES 

 Capela de Santa Lucia
      Pequena capela feita a base de perpiaño granítico de boa factura, de planta rectangular e cuberta a dúas augas. 

     Posúe un adro composto por grosas columnas, e cuberta a tres augas.

      Na fachada principal podemos ver a porta de acceso enmarcada nun arco de medio punto con doelas, e coroando o conxunto, unha pequena espadana dun só oco con remate en cruz pétrea. 

Vide
     Santa María de Vide é unha parroquia que se localiza no concello das Neves. 

     Segundo o padrón municipal de 2008 tiña 492 habitantes (262 mulleres e 230 homes), distribuídos en 26 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 2004 cando tiña 482 habitantes.

Xeografía
      Vide limita ao leste coa parroquia de Sela (Arbo), ao oeste co río Termes, ao norte cos montes de San Fins e Odrago e ao sur co río Miño. É de terras chans.

Historia e patrimonio
     No Coto do Galo, na parte alta da parroquia, hai varios petróglifos.

     A igrexa parroquial é de orixe románica e foi reformada no 1782, sendo cura párroco Joaquín Cabeza de Vaca. No seu interior, a bóveda vai decorada cuns frescos. No muro do adro, sobre un fuste duns 3 metros de altura, hai un reloxo de sol de gran tamaño dividido en catro partes, formando ángulos rectos, que ata fai ben pouco servía como indicador das horas de rega. É do século XIII, da época da primeira construción da igrexa.

      Os campos da parroquia están regados por unha cal que percorre 6 quilómetros, partindo desde o extremo norte da freguesía de San Xosé de Ribarteme. Segundo a tradición foi creada durante a romanización de Galicia.

     Por esta parroquia pasa o camiño dos Frades, unha ruta de 15 km que sae da capela de San Manuel, en Medáns (Setados), e vai cara ao santuario da Franqueira (A Cañiza). O camiño foi percorrido pola raíña Sabela de Portugal no século XII como variante da vía portuguesa do camiño de Santiago. Desde Porto e Braga cruzando o Miño por unha antiga ponte de madeira no lugar da Barca Nova, en Medáns. A partir de aquí continuaba ata A Franqueira, onde descansaba no mosteiro para proseguir camiño cara a Pontevedra en dirección a Santiago de Compostela.

Festas
      As festas patronais celébranse os días 14, 15 e 16 de agosto; e as dúas semanas anteriores organízanse actividades culturais como camiñadas, tractoradas ou maratóns.  

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA