viernes, 31 de enero de 2020

ENTROIDO "O OSO DE SALCEDO" - A POBRA DO BROLLÓN

ENTROIDO
"O OSO DA POBRA"
SALCEDO
A POBRA DO BROLLÓN


Oso de Salcedo
     O Oso de Salcedo é unha máscara característica do entroido de Salcedo, celebrado o luns de entroido na parroquia de Salcedo, no concello da A Pobra do Brollón (Lugo).


     Celebra o comezo da primavera, remedando o momento no que o oso sae da súa oseira trala hibernación. 
 

     Simboliza deste xeito o comezo do ciclo agrícola anual, propiciatorio da abundancia nas colleitas e a fecundidade das mulleres.



A festa
     A máscara, un veciño disfrazado con peles de animal, a semellanza dun oso, percorre as rúas e corredoiras de Salcedo na compaña de "criados", asustando os viandantes, ós que intenta mancharlles coas potas cheas de feluxe.    


     Ten así bastantes semellanzas coas tradicións ourensás do entroido, como os peliqueiros de Laza, pero actúa en solitario, agás a compañía dos seus "criados", e non en grupo como a maior parte destas máscaras máis meridionais.


      Festas similares baseadas na figura dun oso celébranse tamén noutros puntos de España (como no País Vasco) e Europa (Cataluña francesa, Alpes italianos, Romanía, Alemaña). Tamén se coñece no Xapón. 


     De feito, a celebración desta festa mitolóxica primaveral na Pobra do Brollón foi unha sorpresa para os etnógrafos, que a descubriron e estudaron a partir do 2000. En Galicia esta é a única máscara semellante.


     Dende febreiro de 2008, un disfrace do Oso de Salcedo forma parte do Museo Internacional da Máscara e o Entroido de Binche (Bélxica), o museo do entroido máis importante do mundo, declarado pola UNESCO Patrimonio da Humanidade.


Historia
     Descoñécese a data do comezo desta tradición, pero a súa raigame local é clara. 


     O Oso de Salcedo saíu ininterrompidamente malia as prohibicións de celebrar o entroido que se sucederon durante a ditadura.


     O entroido de Salcedo tamén conservou ata non hai moito o domingo corredoiro, durante o que os veciños e veciñas facían, e fan, representacións en mímica de feitos da aldea. 


     A partir dos anos cincuenta o entroido acompañouse tamén dalgunha obra de teatro afeccionado, representada polos veciños, así como unha danza de donas e galáns, semellante a outras que hai no país.

VIDEO
VIDEO
VIDEO
VIDEO
VIDEO
MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

domingo, 26 de enero de 2020

PETO DOS CARREIROS - OS CARREIROS - ANTAS - A LAMA

PETO DOS CARREIROS
OS CARREIROS
ANTAS
A LAMA


    Os petos de ánimas, os cruceiros e os hórreos son os tres referentes do que poderiamos chamar os monumentos de arte menor da arquitectura rural de Galicia.


     Para a arte maior deixamos as igrexas, muiños, pazos e outras construcións de carácter civil ou militar como torreóns, murallas, etc.



     Polos montes e vales do sur de Galicia e do norte de Portugal, topámosnos/topámonos con frecuencia con estas encantadoras expresións da arte rural.



     Hoxe adicámoslle a nosa atención aos petos de ánimas e pequenos monumentos piadosos que ao longo dos séculos, sobre todo a partir do XVII han ir xurdindo en pobos e aldeas.



     Os petos de ánimas son esas pequenas capeliñas que se atopan polo xeral nos camiños e encrucilladas para honrar ás ánimas que esperan a súa liberación no purgatorio en cuxa hucha ou peto depositan os fieis as súas esmolas para financiar as misas que axuden a levalos ao ceo onde, xa na gloria, intercederán polos seus benefactores.




     Estes sinxelos monumentos obra dos canteiros locais, adoitan estar decorados cunha representación das pobres ánimas mergulladas en linguas de lume e en actitude suplicante, cara o seu intercesor que adoita ser un santo, San Antonio, por exemplo, un bispo ou a Virxe do Carmen, entre outros.


     Tamén se atopan, sobre todo en Portugal, construcións deste tipo, pero non adicadas ás ánimas do purgatorio senón a unha devoción en particular, sendo bastantes frecuentes as relacionadas con Cristo cruficado.



     En Fornelos, que significa hornacina en galego, teñen unha dedicada a San Lorenzo.


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO PETO DE LORETO - NOAL - PORTO DO SON

CRUCEIRO PETO DE LORETO
CAPELA NOSA SEÑORA DE LORETO
NOAL
PORTO DO SON


    Os petos de ánimas, os cruceiros e os hórreos son os tres referentes do que poderiamos chamar os monumentos de arte menor da arquitectura rural de Galicia.


     Para a arte maior deixamos as igrexas, muiños, pazos e outras construcións de carácter civil ou militar como torreóns, murallas, etc.



     Polos montes e vales do sur de Galicia e do norte de Portugal, topámosnos/topámonos con frecuencia con estas encantadoras expresións da arte rural.



     Hoxe adicámoslle a nosa atención aos petos de ánimas e pequenos monumentos piadosos que ao longo dos séculos, sobre todo a partir do XVII han ir xurdindo en pobos e aldeas.



     Os petos de ánimas son esas pequenas capillitas que se atopan polo xeral nos camiños e encrucilladas para honrar ás ánimas que esperan a súa liberación no purgatorio en cuxa hucha ou peto depositan os fieis as súas esmolas para financiar as misas que axuden a levalos ao ceo onde, xa na gloria, intercederán polos seus benefactores.



     Estes sinxelos monumentos obra dos canteiros locais, adoitan estar decorados cunha representación das pobre ánimas mergulladas en linguas de lume e en actitude suplicante, cara seu intercesor que adoita ser un santo, San Antonio, por exemplo, un bispo ou a Virxe do Carmen, entre outros.



     Tamén se atopan, sobre todo en Portugal, construcións deste tipo, pero non adicadas ás ánimas do purgatorio senón a unha devoción en particular, sendo bastantes frecuentes as relacionadas con Cristo cruficado.



     En Fornelos, que significa hornacina en galego, teñen unha dedicada a San Lorenzo.


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 25 de enero de 2020

FERVENZA DE ARGALO - RÍO VILABOA - NOIA

FERVENZA DE ARGALO
RÍO VILABOA
ARGALO
NOIA


Argalo
     Santa María de Argalo é unha parroquia que se localiza no sur do concello coruñés de Noia, na comarca de Noia.



     Segundo o padrón municipal (INE 2014) ten 895 habitantes (417 homes e 478 mulleres) distribuídos en 18 entidades de poboación.


Patrimonio
    Cova da Moura.



Lugares de Argalo
     Argote, A Baia, Becollo, Beiro, Bergondo, O Canaval, A Casa Alta, A Devesa, Entrerríos, Figueira, A Igrexa, As Longras, O Lugariño, Os Montiños, O Mosteiro, O Paramo, A Pena do Ouro, Piñeiro, A Ponte de Argalo, A Ponte de San Francisco, Sobreviñas, Sueiro, O Torno, Valbargos, Vilaboa



Noia
     Noia é un concello costeiro da provincia da Coruña, capital da comarca de Noia.



     Segundo o padrón municipal (INE 2014) conta con 14.571 habitantes e ten unha extensión de 37,2 km². O seu xentilicio é noiés.


Xeografía
     O concello está situado ao sur da desembocadura do río Tambre na ría de Muros e Noia. 


     Limita ao norte con Outes (a través da serra de Outes), ao sueste con Lousame e ao leste con Brión.


     No seu percorrido por Noia, o río Tambre ten dous encoros, na actualidade pertencentes a Gas Natural Fenosa: os encoros do Tambre I e II. 
 

     No núcleo urbano desemboca o río Traba.


     Noia ten un clima oceánico húmido, con abundantes choivas durante todo o ano e temperaturas suaves.



Patrimonio histórico-artístico
    Muralla, da que só se conserva un resto no dique de Cadarso.
    Igrexa de Santa María a Nova, do século XIV, en estilo gótico mariñeiro, cunha ampla mostra de máis de cincocentas laudas sepulcrais desde o século XIV ó XIX.
    Igrexa de San Martiño, do século XV.
    Pazo Dacosta, de 1339.
    Pazo do Forno do Rato, do século XV.
    Cruceiro de Eiroa, do século XVIII, na parroquia de Barro.
    Ponte Nafonso, sobre o Tambre.


Festas
    25 de abril (prolóngase tres ou catro días) - Feira de San Marcos. Destaca a feira de gando e maquinaria agrícola.
    16 de xullo - Virxe do Carme. Destaca a procesión organizada pola Confraría de Pescadores San Bartolomeu de Noia.
    3º fin de semana de xullo - Feira medieval. Ambientación medieval no casco medieval da vila.
    24 de agosto (prolóngase 5 ou 6 días) - Festa de grande afluencia na honra de San Bartolomeu. Destacan as verbenas, os concertos e o espectáculo pirotécnico.


Parroquias de Noia    
     Argalo (Santa María), Barro (Santa Cristina), Boa (San Pedro), Noia, O Obre (Santa Mariña), Roo (Santa María)

VIDEO
MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA