LAGAR RUPESTRE VIÑA DO MONTE - LANTAÑO - PORTAS

 LAGAR RUPESTRE VIÑA DO MONTE

LANTAÑO

PORTAS

     Este lagar rupestre é o primeiro localizado en toda a comarca do Salnés e, probablemente, foi construído na Idade Media. Trátase dun lagar de pisado, é dicir, nel botábanse os acios que se viñan de vendimar para, mediante pisado, extraer o mosto.

      Este saía pola canle onde se poñía un bico de madeira, para que non escorregase pola pedra, e caía probablemente nun barcal de madeira. O máis habitual era que o mosto se baixase ata as adegas en pelellos que se enchían por inmersión no barcal.

      Os investigadores dan como época máis probable a Idade Media pero, a falta estudos como datacións radiocarbónicas, aínda non se pode descartar que sexan aínda máis antigos, por exemplo romanos.

         Na zona de Monterrei, seguida de Ribadavia, existe a maior concentración coñecida de lagares rupestres de Galicia, aínda que tamén se atopan algúns en Trives, Quiroga, As Neves, Ponteareas e Mondariz. Alí existen de pisado pero sobre todo de prensa, similares aos lagares de pedra que aínda se conservan, e incluso se utilizan, en moitas adegas familiares por toda Galicia.

       Este tipo de lagares rupestres téñense atopado tamén noutros lugares da Península Ibérica (Rioja, Douro…) e noutros lugares de Europa (Italia, Alsacia, Alemaña, Malta…) e Asia (Turquía, Palestina…). A súa existencia na Península Ibérica coincide coas actuais zonas vitivinícolas sendo máis frecuente atopalos sobre rochas graníticas.

        Actualmente pode vostede comprobar que non existen cultivos de vide na súa contorna inmediata, polo que tamén amosa os cambios no uso do solo que se produciron ao longo destes anos.

       A memoria destes cultivos quedou gardada nos topónimos que rodean este lugar con nomes tan suxestivos como Viña Nova ou Viña do Monte.

      Ao extraer o mosto e fermentalo separado do bagazo o máis probable é que o viño que se obtivera sería un clarete. Non se sabe con certeza cando se abandonaron este tipo de lagares, aínda que en Portugal se constatou o uso dalgún ata o 1700. Noutras rexións coma na actual Turquía séguense a usar na actualidade.

VIDEO

MAPA 

 

Fuente: Comunidades de Montes de Lantaño

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA COMBA DE TREVOEDO - SANTA COMBA DE TREVOEDO - MASIDE

 IGREXA DE SANTA COMBA

SANTA COMBA DE TREVOEDO

MASIDE

Santa Comba do Trevoedo
      Santa Comba do Trevoedo é unha parroquia do concello de Maside na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

      Segundo o IGE en 2013 tiña 145 habitantes, deles 64 eran homes e 81 eran mulleres, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 172 habitantes.

Lugares de Santa Comba do Trevoedo
        Balteiro, A Carballeira, A Carrasca. O Pazo, A Pobanza, Santa Comba. O Trevoedo

Maside
      Maside é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca do Carballiño. 

      Segundo o IGE en 2014 tiña 2.906 habitantes (3.157 en 2003).

Situación
      O concello de Maside é bastante chao. Atópase entre a Serra do Faro e os Montes do Testeiro no oeste e a bacía do río Miño no suroeste, con alturas entre os 200 m e os 500 m coas alturas do Alto do Bolo (544 m), o Pico Piñeiro (443 m) e Amarante (430 m). 

     É de notar a presenza de mananciais de augas termais do parque da Rañoa.

       O territorio está cuberto por unha superficie forestal moi ampla e a superficie agrícola é moi fértil.

Historia
     Hai restos castrexos en Piñeiro, Maside e Listanco. Os romanos explotaron a arsenopirita no Puzo do Lago e talvez o ouro (de onde se pensa que se orixinou a lagoa actual).

      Na Idade Media Maside pertenceu ao Conde de Ribadavia e a parroquia de Garabás ostentou o título de "vila".

Patrimonio
      Pódense ver boas mostras do románico rural de carácter austero (século XIII) nas igrexas de Garabás, Santa Comba de Trevoedo, Santa María de Louredo e, especialmente na de San Tomé de Maside Vello, de fins do século XII. Da mesma época é a ponte de San Fiz sobre o río Barbantiño, construído probabelmente sobre un romano anterior.

       Entre as construcións civís destaca o hórreo de Listanco, o pazo de As condomas, do século XIII, e o pazo de Armeses, en Listanco, do século XIX. O reloxo do concello procede do mosteiro de Oseira.

Parroquias de Maside    
     Amarante (Santa María), Armeses (San Miguel), Garabás (San Pedro), O Lago (San Martiño), Louredo (Santa María), Maside (San Tomé), Piñeiro (San Xoán), Rañestres (San Mamede), Santa Comba do Trevoedo (Santa Comba)

Comarca do Carballiño
     A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense.

     Toma o nome da súa vila principal. Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín.

Poboación
     No ano 2020 tiña 26.443 habitantes, deles 13.896 eran mulleres e 12.547 homes.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA MARÍA DE VILELA - VILELA - PUNXÍN

 IGREXA DE SANTA MARÍA DE VILELA

VILELA

PUNXÍN

Vilela
      Santa María de Vilela é unha parroquia do concello de Punxín na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

      Segundo o IGE en 2012 tiña 63 habitantes, deles 35 eran mulleres e 28 eran homes, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999, cando tiña 88 habitantes.

Patrimonio
       Igrexa de Santa María de Vilela. De orixe románica, reformada no século XVIII, cunha soa nave e ábsida rectangular. Ten esculturas barrocas de San Pedro e dúas imaxes da Virxe das Dores e do Rosario, e un cáliz e un incensario de prata do século XVIII, deseñados por Piedra e Rañoi.

       Detrás do templo hai un cruceiro cun peto de ánimas no pé que conserva un capitel xónico.

Lugares de Vilela
       Barxelas, O Chao, Figueiroa, A Nogueira, A Vila

Punxín
      Punxín é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca do Carballiño. 

        Segundo o padrón municipal, en 2014 tiña 749 habitantes (956 en 2003). O seu xentilicio é punxinés.

Xeografía
      O concello, de 17,1 km², abrangue seis parroquias. Está situado ao noroeste da provincia de Ourense, atravesado polo río Barbantiño.

Patrimonio
        Consérvanse restos de poboados castrexos no monte de San Trocado e no castro de San Cibrao de Las, no límite co concello de San Amaro.

        A igrexa de Vilela é de orixe románica, reformada no século XVIII, cunha soa nave e ábsida rectangular. Ten esculturas barrocas de San Pedro e dúas imaxes da Virxe das Dores e do Rosario, e un cáliz e un incensario de prata do século XVIII, deseñados por Piedra e Rañoi. Detrás do templo hai un cruceiro cun peto de ánimas no pé que conserva un capitel xónico.

       A igrexas de Ourantes é románica, do século XII. É dunha soa nave e ten un retablo churrigueresco.

      A igrexa de Punxín é do século XVII, e conserva restos góticos. No seu interior hai un sartego prerrománico, do século IX, atribuído a San Wintila. Ten unha custodia do século XVIII e unha cruz do XVII deseñada por Pescouber. No adro hai un cruceiro modernista.

       A igrexa de Freás é do século XVIII, co retablo maior rococó e esculturas barrocas da Virxe das Candeas, San Roque e a Virxe das Dores. Na fachada hai unha figura gótica da Virxe co Neno.

       A igrexa de Vilamoure é do século XVIII, e ten dúas obras  de pratería atribuídas ao abade Miguel Pérez.

      A igrexa de Barbantes é dos séculos XVIII e XIX, e no seu interior ten un retablo rococó con imaxes do barroco.
      O pazo de Punxín ten a súa orixe no século XII. En Freás está o pazo do Souto.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SAN FIZ DE BARÓN - BARÓN - O CARBALLIÑO

IGREXA DE SAN FIZ DE BARÓN

BARÓN

O CARBALLIÑO

O Barón
       San Fiz do Barón é unha parroquia que se localiza no sur do concello do Carballiño na provincia de Ourense.

     Segundo o IGE en 2014 tiña 63 habitantes (33 mulleres e 30 homes) distribuídos en 12 entidades de poboación.

       Forma parte da parroquia eclesiástica do Barón que está formada polos 12 lugares desta parroquia civil, máis os 2 lugares da parroquia homónima do concello de San Amaro.

O Carballiño
        O Carballiño é un concello da provincia de Ourense, capital da comarca homónima. Segundo o INE en 2022 tiña 13.932 habitantes. O seu xentilicio  é carballiñés.

Xeografía
       Está rodeado pola serra do Faro e o val do río Avia. Pola vila pasa o principal río da comarca, o Arenteiro, do que son afluentes o Pedríña, Oseira e Marañao. Outros cursos fluviais do concello son o Viñao, o Barbantiño e o Cardelle.

Historia
         A poboación do Carballiño naceu a mediados do século XVIII. Daquela o lugar pertencía á parroquia de Señorín, dependente da xurisdición de Partovia, e esta á súa vez do mosteiro de Oseira.

       Comezou a celebrarse no lugar unha feira para acadar beneficios económicos, en contraposición a outras feiras celebradas nas xurisdicións da contorna, pertencentes ao Conde de Ribadavia e a outros mosteiros.

       Aos poucos os feirantes fóronse asentando no lugar. A comezos do século XIX comezou a existir unha burguesía local. A botica dos Fernández deu aos seus propietarios diñeiro que foi investido en diferentes eidos. A familia emparentouse con estirpes nobiliarias vidas a menos e introduciuse na vida política liberal da comarca.

        A vila está atravesada pola estrada N-541 que une Ourense e Pontevedra. Amais, está comunicada a través da AG-54 coa autovía AG-53.

Festas
    Festa do polbo - 2º domingo de agosto
    Festas de setembro

Comarca do Carballiño
      A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense. Toma o nome da súa vila principal.

       Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín.

Poboación
        No ano 2020 tiña 26.443 habitantes, deles 13.896 eran mulleres e 12.547 homes. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA