jueves, 6 de marzo de 2025

CRUCEIRO DE SAN RAMÓN - SAN RAMÓN - TOURÓN - PONTE CALDELAS

 CRUCEIRO SAN RAMÓN

TOURÓN

PONTE CALDELAS

Cruceiro de San Ramón
        Situado nas proximidades do Pazo de San Ramón, que lle dá nome.

     Ao parecer no ano 1927 chegou un carro ata o cruceiro que tiña a intención de levalo a unha propiedade que o ministro Montero Ríos tiña en Lourizán (Pontevedra). 

     O cura da parroquia opúxose e tombouse diante do carro para evitar o traslado e os fregueses presentáronse armados con paus e galleta alarmados polo toque da campá. 

       A cruz orixinal foi danada polos espoliadores, o que provocou a súa caída coincidindo cunha tormenta no ano 1941, un fenómeno atmosférico que tamén botou abaixo a espadana da igrexa parroquial. 

     O canteiro que o reparou en 1926 foi José Boullosa, polo visto discípulo do mestre José Cerviño. Con todo o cruceiro orixinal data de 1738, cando foi feito por Clemente Figueroa, cuxo nome consta no pedestal. 

      Con posterioridade, en 1816, foi reedificado por un sucesor del, apellidado Martínez e Figueroa. 

      No anverso da cruz loce unha imaxe do Cristo crucificado, mentres que no reverso aparece unha imaxe masculina (a orixinal era unha Virxe) que presenta un corazón atravesado por unha espada. Suxeitos nos brazos da cruz, dúas angelitos miran en dirección á imaxe. 

MAPA

 

 Fuente: Concello de Ponte Caldelas

XOAN ARCO DA VELLA

 

 


LAGAR DE CERA DE PARAÑOS - PARAÑOS - COVELO

 LAGAR DE CERA DE PARAÑOS

PARAÑOS

COVELO

Os lagares de cera
    Estes singulares elementos consisten en prensas de viga que se utilizaban para procesar os panales das abellas e conseguir grandes bloques de cera amarela. 

     Aseméllanse en moitos aspectos aos do viño, sidra ou aceite, aínda que cunhas especificidades propias derivadas da materia prima que van a prensar.

     Desta maneira, ademais do fuso, do peso e do taco de prensar contan cunha caldeira onde ferver os panales, con elementos filtrantes como os “seiróns” de esparto e cuns pilones que servían para a separación da cera mediante o diferencial de densidades.

      Estes lagares albergaban tamén todos os elementos dos que se valía o artesán durante a elaboración da cera amarela, desde os cazos de cobre utilizados no transporte da materia prima da caldeira ata o taco de prensar ou as caldeiras de cobre para ferver os panales coa auga.

      O proceso de traballo do lagar da cera conseguía a obtención de grandes bloques de cera amarela que se podían empregar en diferentes industrias como a do calzado, para a elaboración de candeas amarelas ou destinar para o seu branqueo.

      En Galicia podemos atopar grandes lagares da cera con almojayas que poden exceder os 8 metros de lonxitude e que contan con grandes pilones de separación da cera inmóbiles feitos normalmente de pedra. 

      Exemplos relevantes desta clase de lagares son os dous existentes no Covelo (na Lamosa e en Paraños) e o de Casanova, en Forcarei.

Curadoiros da cera
       Os curadoiros ou eiras da cera son espazos arquitectónicos ao aire libre, cubertos con lousas de pedra e que adoitan formas diversas, podendo estar a rentes do chan ou elevados. 

        Normalmente están orientados cara ao sur, sen ningún obstáculo que produza sombra para favorecer o mellor aproveitamento da insolación.

      Son estruturas rectangulares, compostas por grandes lousas de granito, traballadas pola cara visíbel cunha leve inclinación. 

       Conforman un empedrado perfecto e moi ben traballado que remata en todo o seu perímetro, nunha sorte de bordo feito en pedra elevado sobre a superficie da eira. 

       Estes curadoiros poden chegar a ter unha superficie de 132 m2.

        Usábanse para branquear a cera ao sol (que era estendida sobre a súa superficie durante varios días). 

        Con este proceso conseguíase que o efecto fotoquímico da radiación solar tornase a cera amarela en branca (chamada popularmente “cera esperma”).

 VIDEO

VIDEO

MAPA

 

 Autores: Damián & Diego Copena Rdez.
Fuente: www.campogalego.es

XOAN ARCO DA VELLA


miércoles, 5 de marzo de 2025

CRUCEIRO DA RÚA CRUCEIRO - COIRO - CANGAS

CRUCEIRO DA RÚA CRUCEIRO
RÚA CRUCEIRO
COIRO
CANGAS

 Coiro
      San Salvador de Coiro é unha parroquia que se localiza no leste do concello de Cangas.

Segundo o padrón municipal de 2016 tiña 6.817 habitantes (3.354 homes e 3.463 mulleres) distribuídos en 25 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 1999 cando tiña 5.822 habitantes.

Patrimonio
     A parroquia ocupa os vales fluviais do río Bouzos e do seu afluente, o río da Presa. 

Iglesia de San Salvador de Coiro
       O templo atópase no lugar do Igrexario. Posúe unha espléndida fachada do século XVIII realizada polos irmáns Novas, onde destaca poderosamente unha rutilante torre cunha rica ornamentación barroca, inspirada nun estilo compostelán.

     O primeiro que chama a atención na súa magnificencia é o seu tamaño, seica esaxerado en comparación co resto da igrexa, pero que ten a súa explicación no padroado que sobre ela exerceron os marqueses de Santa Cruz de Rivadulla.

    Ademais desde o privilexiado lugar que constitúe o adro parroquial, divísanse unhas preciosas vistas de todo o val e da ría de Vigo.

MAPA 

 

Fuente: Concello de Cangas

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SAN SALVADOR DA O - O CASTRO - DOZÓN

 IGREXA DE SAN SALVADOR DA O

O CASTRO

DOZÓN

       A parroquia de San Salvador da O é a segunda de maior poboación de todo o Concello, que se asenta nos lugares de Abeledo, Cadaval, Candedo, Castro, A Edreira, Aldea de Arriba, Mizoite de Arriba, Mizoite de Abaixo e Reboredo. 

      É a parroquia que alberga o único núcleo urbano de todo o Concello, Ou Castro, que é a capital tamén do mesmo, sendo o lugar onde está a Casa do concello e o Centro de Saúde, así como demais servizos recreativos como a Piscina ou o Campo de Fútbol.

     A Igrexa parroquial de San Salvador da O, conta cos engadidos barrocos que destacan na a súa portada e no campanario, chamando a atención o foso que ten no seu acceso ao atrio. 

      Temos que destacar que nos lindes da Parroquia co veciño Concello do Irixo, podemos atopar a Mámoa de Segade e o Menhir de Brañas de Lagorzos, os cales se atopan xusto no lindeiro e que mostran as pegadas do Mosteiro de Oseira coas súas insignias, remarcando unha relación xa coñecida, e definindo ao mesmo tempo o espazo de influenza do mesmo.

Dozón
     Dozón é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca do Deza. Segundo o IGE en 2015 tiña 1174 habitantes.

Xeografía
      O concello está situado no nordeste da provincia de Pontevedra. Limita ao noroeste con Lalín, ao nordeste con Rodeiro, e ao sur co Irixo e Piñor (provincia de Ourense).

      Con 75 km², é o municipio máis pequeno da comarca do Deza. Ten 8 parroquias e 54 aldeas, sendo a capital O Castro.

       Está situado nas terras altas do val do río Deza, na vertente Oeste da Dorsal Occidental Galega, nos contrafortes das serras do Faro e dos montes do Testeiro, a altitude media é superior os 740 m.

     O teito do concello constitúeo a Pena de Francia, de 914 m. Tamén destacan os montes Cubelos (833 m) e A Gándara (870 m), estas elevacións forman a divisoria das augas das concas do Miño e do Ulla, e Coto da Lebre (770 m).

      Neses montes nacen diversos ríos e regatos, que conforman unha extensa rede fluvial. O río Asneiro, tamén chamado Dozón, nace nas proximidades da Pena de Francia.

     Dá nome á zona, e é popularmente coñecido coma Deza debido a un erro ortográfico na cartografía do século XIX.

Comarca de Deza
     A comarca de Deza é unha comarca da provincia de Pontevedra e a súa capital é Lalín. Pertencen a ela os concellos de Agolada, Dozón, Lalín, Rodeiro, Silleda e Vila de Cruces.

       A súa poboación é de máis de 40.000 habitantes. O Deza coincide coa antiga comarca de País do Deza, isto é, as xurisdicións de Deza, Camba, Dozón, Trasdeza, Carbia e Valquireza.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA



MUIÑO DE BRIEIRO E SAPECO - PORREIRAS - PAREDES DE COURA

 MUIÑO DE BRIEIRO E SAPECO

PORREIRAS

PAREDES DE COURA

  Porreiras
      Porreiras e unha fregresia portuguesa do municipio de Paredes de Coura, distrito de Viana do Castelo.

Historia
      Foi  suprimida o 28 de xaneiro do 2013, en aplicación de unha resolución de la Asamblea da República portuguesa promulgada o 16 de xaneiro do 2013 o unirse coa fregresia de Insalde, formando a nova freguesia de Insalde e Porreiras.

Paredes de Coura
      Paredes de Coura é unha vila portuguesa no Distrito de Viana do Castelo, rexión Norte e subrexión do Minho-Lima, con cerca de 1 500 habitantes.

    É sede dun municipio con 138,02 km² de área e 9 571 habitantes (2001), subdividido en 16 freguesías.

      O municipio está limitado ao norte polos municipios de Valença e Monção, ao leste por Arcos de Valdevez, ao sur por Ponte de Lima e ao oeste por Vila Nova de Cerveira.

     O punto máis elevado do municipio sitúase no Corno do Bico, con 883 metros de altitude, na área protexida do mesmo nome.

Freguesías
     Dende a reorganización administrativa de 2012/2013, o municipio de Paredes de Coura está composto por 16 freguesías:
    Aqualonga
    Bico e Cristelo
    Castanheira
    Cossourado e Linhares
    Coura
    Cunha
    Formariz e Ferreira
    Infesta
    Insalde e Porreiras
    Mozelos
    Padornelo
    Parada
    Paredes de Coura e Resende
    Romarigães
    Rubiães
    Vascões

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA