sábado, 6 de mayo de 2023

RUINAS DO CONVENTO DE SAN PABLO - SAN PABLO DE LA MORALEJA -VALLADOLID

RUINAS DO CONVENTO DE SAN PABLO

SAN PABLO DE LA MORALEJA

VALLADOLID

San Pablo de la Moraleja: da ruína ao esplendor barroco

     Escondido tras unha pequena lomba, ao límite da provincia de Valladolid, atopamos unha obra patrimonial en ruínas de interese turístico como é o Convento de San Pablo.

     Áchase situado na localidade de San Pablo de la Moraleja, a quen debe o seu nome, e é propiedade da orde das Carmelitas Descalzas desde o século XVII.

    Dise del que no pasado foi unha extraordinaria construción barroca, e no presente é unha das ruínas que mantén unha das portadas máis señoriales desa época.

    O paso dos anos, a falta de coidados e as carentes arcas municipais foron o resultado da deterioración deste convento que hoxe recuperou o seu atractivo e interese turístico ao verse convertido en ruína. Está elevado sobre unha soa nave cuberta cunha bóveda de canón con lunetos e decorada con lleserías.

    Xunto á citada portada principal mudéxar con arco de ferradura, ergue a espadana de dous corpos onde descansa unha hornacina coa imaxe en pedra de San Pablo. De extensións colosais mantéñense erixidos os restos dunha torre, tamén mudéxar.

A doazón de 1925
    Se nos remontamos á súa historia debemos falar do ano 1295. Por aquel entón, o arcediano Hernán Velázquez fundou este convento que doou á Orde dos Carmelitas, constituíndose así, na súa primeira sede en Castela.

     No pasado, este lugar sempre foi obxecto de especial protección dos monarcas casteláns e albergaba a imaxe da virxe de Soterraña, entre outras obras de arte sacra que hoxe poden contemplarse no Museo Diocesiano de Valladolid, como é a escultura en madeira Pranto sobre Cristo morto.

    Para coñecer o seu interior debemos remitirnos a documentos eclesiásticos nos que se dicía que o antigo convento tiña un claustro central de dous pisos no que existía un xardín e un pozo.

     Tamén se describe a existencia dunha adega realizada en cantería na que se podían almacenar ata 800 cántaros de viño.

    Na actualidade, esta edificación atópase na Lista Vermella do Patrimonio entre a que se inclúen aqueles elementos do patrimonio español que se achan sometidos ao risco de destrución. 

     O obxectivo de incluír ao Convento de San Pablo nesta listaxe reside na necesaria protección da súa importante portada barroca e a súa torre mudéxar.

    Durante moitos anos a igrexa do convento fixo as funcións de templo desta localidade ata que nos anos sesenta levantouse un novo edificio no que se protexen os restos do antigo retablo deste soberbio convento.

MAPA

 

Fuente: Diario El Norte de Castilla

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA MARTA DE TERA - CAMARAZA DE TERA . ZAMORA

 IGREXA DE SANTA MARTA DE TERA

SANTA MARTA DE TERA

CAMARAZA DE TERA

ZAMORA

 Iglesia de Santa Marta de Tera
      A igrexa de Santa Marta de Tera constitúe un dos principais valores históricos e artísticos do patrimonio cultural da provincia de Zamora.

     En 1996 descubriuse que neste mosteiro prodúcese un fenómeno cheo de maxia: Nos equinocios de primavera e outono, o capitel da alma salvada é iluminado pola luz solar que entra polo óculo do hastial da cabeceira.

     Un acontecemento que cada ano concentra maior número de visitantes.

     Do antigo mosteiro só consérva a Iglesia románica de planta de cruz latina, dunha soa nave de tres tramos.

     Destacan no exterior dúas esculturas de San Pedro e Santiago do século XII.

     Sorprende a asimetría das súas portadas, hastial, lado sur no segundo tramo e lado norte en cruceiro.

     Esta igrexa conta cun número importante de capiteis significativos na portada sur, no transepto e cabeceira, sobre todo no presbiterio, co conxunto iconográfico de maior calidade plástica e máis alto significado da igrexa.

     As cornisas e guarnicións dos beirados e arcos, teñen decoración de billetes, mentres que a dos capiteis ten variedade, reproducindo follas con escotaduras, anxos e santos, talos enlazados e cabezas humanas.

     Este templo é un importante enclave xacobeo, que marca o principio e final dunha das etapas do Camiño Sanabrés a Santiago, un ramal desde a Vía da Prata. 

      Pero o verdadeiro protagonista de Santa Marta de Tera que foi portada de infinidade de libros, láminas, postais e todo tipo de iconografía e "merchandising" xacobeo é a escultura do Apóstolo Santiago. 

     Considerada pola maioría dos estudosos a representación do Santiago peregrino máis antiga que se coñece e que serviu como modelo para a iconografía das moedas de 5 pesetas de 1993.

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA


viernes, 5 de mayo de 2023

SANTOALLA - SANTOALLA DO MONTE - PETÍN

 SANTOALLA

SANTOALLA DO MONTE

PETÍN

Aldea de Santoalla
      A aldea de Santoalla é un pobo semiabandonado que se atopa no concello de Petín, provincia de Ourense.

     Neste lugar só vive actualmente unha persoa, cuxa historia vital foi levada ao cinema.

  
O pobo

      O de Santoalla é un pobo rodeado de ruínas na comarca de Valdeorras, pertence á parroquia de Santoalla do Monte.

      Todas as vivendas, excepto unha, están abandonadas e en estado de conservación moi malo.

      Antigamente era un pobo no que a xente se dedicaba as labores de campo e gandería como maneira de gañarse a vida.

     O éxodo cara ás cidades fixo que se fose quedando baleiro co paso dos anos.

      Entre ruínas sobrevive a vivenda dunha cidadá de orixe holandesa, coa súa casa de campo e os seus cultivos rodeados de ruínas. 

     Ela traballa esta terra e ten as chaves da pequena capela de Santoalla.

Mediático
      A pesar de ser un lugar que non recibe moitas visitas e teñen a moi poucas persoas vivindo nel, a aldea de Santoalla si se pode considerar como un lugar certamente mediático en Galicia.

      O motivo, desgraciadamente, escribiuse nas páxinas de sucesos dos xornais nacionais.

      O crime dun home holandés, Martin Verfondern, desaparecido no ano 2010 e cuxo cadáver non apareceu ata catro anos despois.

     O home residía xunto á súa muller nesta aldea desde o ano 1997 e tras aparecer os seus restos mortais foi detida unha persoa, veciño da aldea, que acabou confesando o crime.

     A viúva de Martín, Margo Pool, segue vivindo na aldea nunha vivenda rodeada de ruínas de casas abandonadas.

     A historia da parella holandesa residente en Santoalla foi levada á gran pantalla.

     Primeiro a través dun documental que leva o nome do pobo e despois a través da película As Bestas, film premiado con 9 Goyas  dirixido por Rodrigo Sorogoyen e estreado no ano 2022.

     A película está baseada no crime de Santoalla, aínda que non é un fiel reflexo do que alí ocorreu.

       Non é a única película que inspirou a paisaxe de Santoalla, pois a finais dos 80 filmouse nesta aldea unha das primeiras películas galegas da historia rodadas en 35mm, a historia Sempre Xonxa (Chano Piñeiro).  

VIDEO

MAPA

 

Fuente: Web Paxinas Galegas

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DO CRISTO - A FENTOSA - SEIXIDO - A LAMA

 PETO DO CRISTO

A FENTOSA

SEIXIDO

A LAMA

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA