viernes, 6 de diciembre de 2024

CAPELA DA ASCENSIÓN - BALTAR

 CAPELA DA ASCENSIÓN

BALTAR

 Baltar
     Baltar é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca da Limia.

     Segundo o IGE en 2018 tiña 968 habitantes.

     O xentilicio é baltarés.

Xeografía
      Baltar é un concello de interior, cun relevo suave encaixado entre os Montes de Montecelo e os Montes de Boullosa e a Serra de Larouco ao sur que, chegando aos 1300 m, constitúe o límite natural con Portugal.

      Está regado por dous afluentes do río Limia, o río Faramontaos e o río Salas; o primeiro descorre cara ao norte e logo cara ao oeste e o segundo cara ao sur.

      O terreo é granítico, areoso e pouco fértil. Hai bosques de frondosas e coníferas nos vales e pradairos principalmente na Serra de Larouco.

       O concello está atravesado pola estrada que leva a Xinzo de Limia, a OU-1110.

       Dáse unha oscilación térmica acusada (14 °C), con temperaturas medias anuais baixas (10 °C).

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA




 

 

jueves, 5 de diciembre de 2024

ERMIDA DO SANTO OU SAN BARTOLOMEU - RUTA DO SANTO - CARTELLE

 ERMIDA DO SANTO 

OU 

SAN BARTOLOMEU

RUTA DO SANTO

CARTELLE

      Nesta contorna de auga, pedra e terra transcorre a Ruta do Santo, que seguindo a marxe dereita do río Arnoia desemboca na capela dedicada a San Bartolomeu, onde se celebra unha romaría cada 24 de agosto.

    A zona da ermida está rodeada de carballos centenarios que forman unha fermosa carballeira.

     Os motivos pintados nesta natureza son diversos.

      Desde cervos a tigres a ollos que observan ou esferas que todo o envolven, a intervención artística de Pepe Álvarez, o pintor de Cartelle que encheu de cor a área recreativa da Pontenova fai máis de dez anos con pintura ecolóxica e con consentimento do Concello de Cartelle- engade intensidade a unha contorna perfilada pola paz vexetal e o arrullo permanente da auga.

      Unha exposición ao aire libre que segue o que foi un antigo itinerario de pescadores e penetra partindo da extremo da área recreativa, onde hai unha zona de baño e numerosas mesas á sombra dunha gran robleda- nunha paisaxe no que carballos, castiñeiros, avellanos e bidueiros vanse reflectindo nas augas do Arnoia e saen ao encontro do camiñante, ademais de pezas de etnografía en forma de pontes e muíños.

      Entre densas arboledas chégase á zona da Barca, onde hai un pequeno embarcadoiro e unha zona de baño.

      A capela, punto final do traxecto, está situada no que foi un antigo castro envolto por unha fermosa contorna.

      O 24 de agosto, día da romaría, os veciños de Vilar de Vacas levan en procesión ao santo desde a igrexa parroquial ata a ermida.

MAPA

 

 Fuente: Web Terra Celanova Xurés

XOAN ARCO DA VELLA

PETO EN CARREÇO - CARREÇO - VIANA DO CASTELO

 PETO DE CARREÇO

CARREÇO

VIANA DO CASTELO

   Petos de Ánimas
     Os petos de ánimas son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción das ánimas; non deixa de falarnos das ideas moi profundas na mentalidade galega sobre a vida e a morte.

     Afirman os historiadores e etnógrafos que o peto de ánimas xorde despois do século XVI, na situación político-relixiosa da Contrarreforma, é entón cando aparece a idea do Purgatorio.

Segundo Castelao:
     "A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno".

      A mediados do século XVII, Galicia xa deixara de pensar no Inferno para que se entregue de cheo a idea do Purgatorio, do que os seus mortos queridos podían salvarse a forza de oracións e boas obras.

     A finalidade destes elementos populares é a de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patacas, millo, pan, aceite ...), ás ánimas que non atopan descanso no Purgatorio, para que alcancen a felicidade no Ceo; unha vez liberadas intercederán por quen fixo a ofrenda, e daban diñeiro para que o cura o administre e dixese misas polos defuntos.

     Os retablos das ánimas, os petos en que se pide a esmola durante a misa e as obras de cantería son manifestacións de culto ás ánimas.

     O estilo artístico , de cantería defínese como "popular"; os devotos coñecían perfectamente as formas e cores que querían e non lle pedían ao canteiro artesan outra cousa que facer a obra encargada coa súa mellor habilidade.

   Os petos unen arquitectura e escultura, e a súa estrutura divídese en tres partes:
- Estructura arquitectónica básica.
- Unha cavidade similar a unha capeliña que ocupa o eixe central e superior (buqueira).
- Unha cavidad case sempre na base da capeliña, tapada cunha lámina de ferro e un buraco para meter as ofrendas (Alxibeira). 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DE SAN SEBASTIAN - AVD. DO MEIO - VIANA DO CASTELO

 PETO DE SAN SEBASTIAN

AVD. DO MEDIO

VIANA DO CASTELO

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás... 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

 

miércoles, 4 de diciembre de 2024

CAPELA DE SANTO DOMINGO - SANGUIÑEDO - DOZÓN

 CAPELA DE SANTO DOMINGO

SANGUIÑEDO

DOZÓN

      É unha capela sobria en tamaño e decoración. 

     Está situada á beira da estrada N-525. 

     É unha capela dunha nave, ábsida rectangular e pilastras nas esquinas, rodéaa un zócalo continuo tallado na pedra. 

      Ten unha capela lateral encostada.

      A fachada tamén está enmarcada por pilastras, a porta é adiltelada e rodeada cunha moldura plana sen decoración.

     O único elemento decorativo sitúase encima da porta e é o escudo do Mosteiro de Oseira que se compón de dous osos empolicados nun piñeiro entre dúas figuras simbólicas da vida e a morte unidas por unha cadea. 

      O remate superior componse con frontón recto partido para situar a base para un pequeno campanil metálico.

     Ten xanelas abucinadas nos muros laterais e na ábsida.

MAPA

 

 Fuente: Web Dozón Turismo

XOAN ARCO DA VELLA 

CALVARIO DE SAN MARTIÑO - IGREXA DE SAN MARTIÑO - BUEU

 CALVARIO DE SAN MARTIÑO

IGREXA DE SAN MARTIÑO

BUEU

      O Calvario de Bueu está no adro da igrexa parroquial de San Martiño de Bueu, aínda que non era ésta a súa ubicación orixinal.

      Foi mandado facer por Fernando da Rúa e Freire, reitor da Inquisición de Bueu, e señor do pazo de Santa Cruz, no ano 1686, e nun principio estaba situado no lugar da primitiva capela dos Santos Reis, no lugar do Valado.

      Este primitivo conxunto foi desmontado e dispersado, pasando as figuras dos ladróns a mans de coleccionistas. Hai uns anos, grazas á iniciativa veciñal, puido ser recuperado e reconstruído no adro da igrexa parroquial.

        Os calvarios son conxuntos de tres cruceiros con representación de Cristo e dos dous ladróns, e son bastante infrecuentes en Galiza. As tres cruces de Bueu érguense sobre un mesmo chanzo, representación simbólica do monte Gólgota. No centro sitúase Cristo, Dimas, o ladrón bó á súa dereita, e Xestas, o ladrón malo, á súa esquerda.

      As tres cruces contan cun pedestal cúbico, coa representación da caveira e as tibias cruzadas de Adán no frontal da cruz de Cristo. Os varais son de sección cadrada, biselados nos cantos imitando o tronco dunha árbore, conformando a tipoloxía coñecida como “espiñenta”. 

        Os capiteis son troncocónicos, máis anchos que longos, e están decorados con volutas nas esquinas. No centro das caras de cada capitel hai rostros de anxos, agás na cruz do ladrón malo, que aparece un demo botando a lingua pola boca.

       A cruz do Cristo está traballada de maneira máis fina e elaborada que as outras, e presenta os bordes biselados, mentres que as dos ladróns teñen sección cadrada, e mesmo os brazos da cruz tortos no caso da cruz de Xestas. 

      O Cristo represéntase morto, con tres cravos nas mans e pés, mentres que os ladróns só teñen os pés cravados, suxeitándose os brazos con cordas, en posturas contorsionadas. Non hai figuras nos reversos.

MAPA 

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA