sábado, 3 de febrero de 2024

PETO DO CARBALLO - CAMIÑO DO CARBALLO - SAN XOÁN DE TABAGÓN - O ROSAL

 PETO DO CARBALLO

CAMIÑO DO CARBALLO

SAN XOÁN DE TABAGÓN

O ROSAL

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 


viernes, 2 de febrero de 2024

CASTRO DE SANTA MARIÑA - A CASANOVA - AMARANTE - MASIDE

 CASTRO DE SANTA MARIÑA

A CASANOVA

AMARANTE

MASIDE

 A Casanova
      A Casanova é un lugar da parroquia de Amarante no concello ourensán de Maside na comarca do Carballiño.

      Tiña 35 habitantes no ano 2012 segundo datos do INE e do IGE, dos cales 16 eran homes e 19 mulleres.

Lugares de Amarante
     O Agro de Quinta, A Aldeíña, A Casanova, Corzos, Dacón, Fonteboa, A Fontela, Gulfa, Pousada. Santián

Amarante
       Santa María de Amarante é unha parroquia do concello de Maside na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

     No ano 2007 tiña 745 habitantes (354 homes e 391 mulleres), nove menos ca en 2006.

Maside
     Maside é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca do Carballiño. Segundo o IGE en 2014 tiña 2.906 habitantes (3.157 en 2003).

Situación
       O concello de Maside é bastante chao. Atópase entre a Serra do Faro e os Montes do Testeiro no oeste e a bacía do río Miño no suroeste, con alturas entre os 200 m e os 500 m coas alturas do Alto do Bolo (544 m), o Pico Piñeiro (443 m) e Amarante (430 m).

       É de notar a presenza de mananciais de augas termais do parque da Rañoa. O territorio está cuberto por unha superficie forestal moi ampla e a superficie agrícola é moi fértil.

Historia
      Hai restos castrexos en Piñeiro, Maside e Listanco. Os romanos explotaron a arsenopirita no Puzo do Lago e talvez o ouro (de onde se pensa que se orixinou a lagoa actual).

      Na Idade Media Maside pertenceu ao Conde de Ribadavia e a parroquia de Garabás ostentou o título de "vila".

Patrimonio
      Pódense ver boas mostras do románico rural de carácter austero (século XIII) nas igrexas de Garabás, Santa Comba de Trevoedo, Santa María de Louredo e, especialmente na de San Tomé de Maside Vello, de fins do século XII. Da mesma época é a ponte de San Fiz sobre o río Barbantiño, construído probabelmente sobre un romano anterior.

     Entre as construcións civís destaca o hórreo de Listanco, o pazo de As condomas, do século XIII, e o pazo de Armeses, en Listanco, do século XIX. O reloxo do concello procede do mosteiro de Oseira.

Parroquias de Maside    
      Amarante (Santa María), Armeses (San Miguel), Garabás (San Pedro), O Lago (San Martiño), Louredo (Santa María), Maside (San Tomé), Piñeiro (San Xoán), Rañestres (San Mamede), Santa Comba do Trevoedo (Santa Comba)

Comarca do Carballiño
      A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense. Toma o nome da súa vila principal.

     Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín. 

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

jueves, 1 de febrero de 2024

CRUCEIRO PETO DO SEÑOR DO SOCORRO - CRISTELO COVO - VALENÇA DO MINHO

 CRUCEIRO PETO SEÑOR DO SOCORRO

CRISTELO COVO

VALENÇA DO MINHO

   Os petos de ánimas, os cruceiros e os hórreos son os tres referentes do que poderiamos chamar os monumentos de arte menor da arquitectura rural de Galicia.

     Para a arte maior deixamos as igrexas, muiños, pazos e outras construcións de carácter civil ou militar como torreóns, murallas, etc.

     Polos montes e vales do sur de Galicia e do norte de Portugal, topámosnos/topámonos con frecuencia con estas encantadoras expresións da arte rural.

      Hoxe adicámoslle a nosa atención aos petos de ánimas e pequenos monumentos piadosos que ao longo dos séculos, sobre todo a partir do XVII han ir xurdindo en pobos e aldeas.

 

     Os petos de ánimas son esas pequenas capeliñas que se atopan polo xeral nos camiños e encrucilladas para honrar ás ánimas que esperan a súa liberación no purgatorio en cuxa hucha ou peto depositan os fieis as súas esmolas para financiar as misas que axuden a levalos ao ceo onde, xa na gloria, intercederán polos seus benefactores.

   Estes sinxelos monumentos obra dos canteiros locais, adoitan estar decorados cunha representación das pobres ánimas mergulladas en linguas de lume e en actitude suplicante, cara o seu intercesor que adoita ser un santo, San Antonio, por exemplo, un bispo ou a Virxe do Carmen, entre outros.

     Tamén se atopan, sobre todo en Portugal, construcións deste tipo, pero non adicadas ás ánimas do purgatorio senón a unha devoción en particular, sendo bastantes frecuentes as relacionadas con Cristo cruficado.

     En Fornelos, que significa hornacina en galego, teñen unha dedicada a San Lorenzo.

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA

domingo, 28 de enero de 2024

IGREXA DE SANTA MARÍA DE PRADO - PRADO - CASTRELO DE MIÑO

 IGREXA DE SANTA MARÍA DE PRADO

PRADO

CASTRELO DE MIÑO

 Prado de Miño
        Santa María de Prado de Miño é unha parroquia do concello de Castrelo de Miño, na provincia de Ourense.

     No ano 2017 tiña 198 habitantes (100 homes e 98 mulleres).

Lugares de Prado de Miño 
     Prado

Lugares da parroquia de Prado de Miño 

      Astariz (Santa María), Barral (Nosa Sra. das Neves), Castrelo de Miño (Santa María), Macendo (Santa María), Ponte Castrelo (Santo Estevo), Prado de Miño (Santa María), Vide de Miño (San Salvador)

Castrelo de Miño
       Castrelo de Miño é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca do Ribeiro.

Xeografía
       Castrelo de Miño limita ó oeste co concello de Ribadavia, ao norte con Cenlle, ó leste con Toén, ó sur con Cartelle e A Arnoia.

       Abrangue unha superficie de 39,7 km2 nos que acolle unha poboación de 1.349 habitantes (conforme o padrón de 2019), distribuídos nas parroquias de Macendo, Barral, Castrelo de Miño, Astariz, Ponte Castrelo, Prado de Miño e Vide de Miño.

     A capital municipal é o lugar de Barral, na parroquia de Barral.

       Está adscrito ó partido xudicial de Ribadavia e á provincia e diocese de Ourense.


Comarca do Ribeiro
     A comarca do Ribeiro é unha comarca galega situada na provincia de Ourense no curso medio do río Miño, que a percorre de nordeste a suroeste.

     A súa capital é Ribadavia, e a ela pertencen os concellos da Arnoia, Avión, Beade, Carballeda de Avia, Castrelo de Miño, Cenlle, Cortegada, Leiro, Melón e Ribadavia. Dálle nome ao viño do Ribeiro.

     Ocupa unha superficie de 406,92 km², nos que viven 15.571 habitantes (2020). Por ela transcorren tamén os ríos Arnoia e Avia. O Miño está represado nos encoros de Castrelo de Miño e da Frieira.

      Existen varios balnearios que aproveitan as augas. 


      Desde a Serra do Suído e Faro de Avión, ao oeste, onde se chega ao 1.000 m de altitude, o relevo descende até só 97 m en Ribadavia e Arnoia.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA