viernes, 20 de agosto de 2021

MUIÑO DO MAZO - O MAZO - RÍO BROULLÓN - QUINTÁ - AS NOGAIS

 MUIÑO DO MAZO

O MAZO

RÍO BROULLÓN

QUINTÁ

AS NOGAIS

 Quintá
      San Pedro de Quintá é unha parroquia do concello das Nogais na comarca dos Ancares, na provincia de Lugo. Tiña 44 habitantes en 2016, segundo datos do Instituto Galego de Estatística, 24 homes e 20 mulleres. 

     O que supón unha diminución de 7 habitantes respecto ao ano 2007 cando tiña 51 habitantes (29 homes e 22 mulleres) e 4 menos que en 2006.

Lugares de Quintá
       O Mazo, Quintá, Vilabol, Vilela

As Nogais
      As Nogais é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca dos Ancares linda con Pedrafita do Cebreiro, Cervantes, Becerreá e Triacastela. Segundo o IGE en 2015 tiña 1.191 habitantes. O seu xentilicio é nogalego.

Xeografia
       O concello esténdese pola vertente meridional da serra dos Ancares e o val que forma o curso alto do río Navia. Limita ao noroeste con Becerreá, ao noroeste con Cervantes, ao sur con Pedrafita do Cebreiro e ao oeste con Triacastela. É un territorio extenso (112,4 km²), cunha densidade de poboación moi reducida, inferior aos 15 hab./km². Atravésao a N-VI e a A-6 (km 444).

      As alturas máximas atópanse na serra dos Ancares, en serras pequenas como Travesa, Pintinidoira e Chan de Pereira (entre os 1.000 e os 2.000 m) e nas estribacións das Serras do Piornal e Rañadoiro, para o sur e o suroeste, que superan os 1.300, chegando aos 1.387 m. no Pico do Corvo. O fondo do val do Navia transcorre entre os 500 e os 800 m.

       O Navia, que nace en Pedrafita do Cebreiro, atravesa As Nogais de sueste a noroeste e recolle a auga de, entre outros, o río de Valdeparada e o regato de Boullón.

      Os invernos son fríos e os veráns frescos, cunha temperatura media anual é de 9 °C e unha oscilación térmica de 13 °C.

Historia
      Houbo asentamentos castrexos como os do castro de Vilabol, Vilaesteva e Quintá. Sitúase aquí, posibelmente, a mansión romana de Ponte Naviae, da calzada de Braga a Astorga. No camiño real que levaba a Castela, a parte máis dura da subida a Pedrafita comezaba aquí. Esta entrada a Galiza era defendida pola torre de Doncos e os castelos de Doiras e Valcarce. No século XIV, Doncos era propiedade do adiantado maior de Galicia, García Rodríguez de Valcarce; no XV pertenceu ao conde de Ayala e a condesa de Monterrei, pero en 1603, cando era propiedade de Fernando de Toledo, figura xa como torre abandonada.

       O beneficio eclesiástico correspondía á casa e señorío de Torés, tenencia do marquesado de Camarasa. Parece que no lugar de Santo André houbo un eremitorio, convertido en mosteiro e pronto desaparecido.

     Durante a Guerra da Independencia Española, as tropas francesas incendiaron Doncos e outros lugares. En 1835, a veciñanza formou unha partida de voluntarios para perseguir aos carlistas.

     Até 1916 recibía simplemente o nome de Nogais, pero nese ano pasou a ser chamado As Nogais para distinguilo doutros concellos de España (Nogales de Badaxoz).

     Da parroquia de Doncos foron naturais Balbino Santín Aira, de Sebrás e asasinado no campo de concentración nazi de Mauthausen o 10 de decembro de 1941 e Lisardo Freijo, nado en Doncos, e coñecido como Tenente Freixo ou Teniente Freijo, militar republicano primeiro, guerrilleiro antifranquista despois e morto o 26 de xuño de 1946 nun enfrontamento coa Garda Civil.

Parroquias das Nogais
       A Alence (Santa Lucía), Doncos (Santiago), Noceda (San Xoán), As Nogais (Santa María Madanela), Nullán (San Cosmede), Quintá (San Pedro), Santo André (Santo André), Torés (San Xoán), Vilaicente (San Xoán) 

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA


martes, 17 de agosto de 2021

PONTE DOS CABALOS - RÍO ARNEGO - PARADA GURGUEIRO - AGOLADA - LALÍN

 PONTE DOS CABALOS

PARADA - GURGUEIRO

RÍO ARNEGO

AGOLADA - LALÍN

Ponte dos cabalos
     Ponte Medieval, no camiño Real, moi preto do Castro de Parada, e a Igrexa Románica de Alperiz, que unía a banda de Lalín con Agolada, salvando as augas do rio Arnego. 

      Construída no ano 970, ten dous arcos de medio punto e taboleiro con grandes laxes de pedra. Une aos dos concellos polas parroquias de Parada e Gurgueiro.

      É a única que queda das 6 pontes medievais que enlazaban a comarca do Deza con Antas de Ulla.

     Por ela pasaba un camiño real que ía dende Lalín ata Taboada.


      No estudio dos camiños medievais de Galicia, de Elisa Priegue, entre outras publicacións, cítase o seu paso, e pago do portazgo obrigado, estando exento estudiantes, mais non os cregos

Río Arnego
     O río Arnego é un río da provincia de Pontevedra.

      O río Arnego ten o seu nacemento a 800 metros de altitude, na Pena de Francia (Serra do Faro) ao unírense varios regatos. 


      Logo de recibir os cursos de auga do Alemparte, Pedroso, Gurgueiro, Parada, Cadrón, Vilariño, e Brantega, desemboca no río Ulla en Brocos, á entrada do encoro de Portodemouros.

Comarca de Deza
     A comarca de Deza é unha comarca da provincia de Pontevedra e a súa capital é Lalín. 

     Pertencen a ela os concellos de Agolada, Dozón, Lalín, Rodeiro, Silleda e Vila de Cruces.

     A súa poboación é de máis de 40.000 habitantes. 

      O Deza coincide coa antiga comarca de País do Deza, isto é, as xurisdicións de Deza, Camba, Dozón, Trasdeza, Carbia e Valquireza.

Situación
      A comarca de Deza ven coincidir co centro xeográfico de Galicia. Limita ao norte coas comarcas de Santiago, Arzúa e Terra de Melide, ao sur coa do Carballiño, ao leste coas de Ulloa e Chantada e ao oeste con Tabeirós-Terra de Montes.


Orografía
     A comarca está estruturada pola dorsal galega, coas serras do Faro ao leste, da Martiñá ao sur, do Candán ao oeste coa e o río Ulla, que a separa da Terra de Santiago ao norte.

      O conxunto constitúe unha comarca natural que xa se referencia en documentos do ano 569 ao se conformar o Condado Decense no seo da diocese de Lugo.

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

PAZO DE BOUZAS - BOUZAS DE FONDO - SANTA MARÍA DE MELIAS - O PEREIRO DE AGUIAR

 PAZO DE BOUZAS

BOUZAS DE FONDO

SANTA MARÍA DE MELIAS

O PEREIRO DE AGUIAR


Pazo de Bouzas
     Situado na localidade de Bouzas de Fondo pertencente á parroquia de Sta. María de Melias, podemos acceder a este pazo pola N-120 (Ourense-Ponferrada).

       O Pazo de Bouzas, máis coñecido como a Casa de Bouzas, foi construído en 1758, sendo unha construción barroca.

      Nace no medio dunha finca rodeada dunha muralla na que actualmente só se cultivan pastos pero no pasado foi un lugar de cultivo da vide.

     O edificio principal ten unha planta en U debido a algúns vans máis estreitos que os outros que se engadiron nos tempos modernos. No medio está o patio rectangular.

      No lado leste, o patio péchase cun muro que fai de fachada cunha solemne porta de entrada. No lado norte e oeste están as dúas antigas baías. O lado sur seguramente debeu ter un lavadoiro ou unha parede.

       O edificio está feito de sillería na fachada exterior e nalgunhas zonas da fachada que dan ao patio, mentres que está feito de grande fábrica irregular nas outras fachadas e partes inferiores. A cuberta está a dúas augas en todo o edificio.

      O patio está rodeado por un balcón que ten a peculiaridade de ter cada á a un nivel diferente. A correspondente á baía norte (á que se accede por unha estreita escaleira de pedra cun patín pechado a unha altura dun metro) ten unha repisa de pedra sostida por fermosos asentos. 

     O patín tamén conserva dúas columnas de pedra pseudo-dóricas que sosteñen as súas bases na parede baixa que serve de balaústre e sostén o tellado. O resto deste balcón tamén debeu ter columnas de pedra pseudo-dóricas para soster o tellado.

     O segundo balcón correspondente á baía oeste está no nivel máis baixo. Accédese desde o patio por unha escaleira bastante ancha cunha varanda maciza de sillería que, despois de acceder ao balcón, continúa nun ángulo de 90º cara ao balcón superior, establecendo así a comunicación entre eles.

      Sen dúbida, o maior envase colocouse na fachada leste, é dicir, na parede e no portal que dá acceso á vivenda. O muro está feito de sillares ben enmarcados e remata na súa parte superior nunha cornixa de dobre moldura decorada con pináculos piramidais rematados en bola e unha base, hoxe baleira que debeu ter unha cruz ou santo nos seus tempos.

     O portal está alintelado e sobre el colocáronse os sillares do muro formando unha especie de tímpano, cuxa parte central está ocupada polo escudo. Outro escudo exactamente coma este atópase á altura das fiestras do andar superior na fachada oeste.

     O edificio complétase cunha fermosa cheminea de sección transversal trapezoidal que corresponde á cociña e remátase cunha cornixa, un friso liso e cinco acabados de pirámide e bola, o máis grande do centro cunha veleta de ferro. A pouca distancia da casa atópase a capela, de planta rectangular e cuberta neoclásica de dobre vertente. Diante da igrexa hai hoxe unha columna con capitel dórico.

      Na finca, a maior distancia, está o pombal circular e o hórreo.

     A adega situada no nivel máis alto data de 1836, construída con muros de sillería de bo tamaño e rocha viva. O teito é un teito de medio barril, de nove metros de ancho e catro metros de alto. Exteriormente, a fachada da adega está feita de sillería cunha zona de piares de perfís angulares que permiten a ventilación. Na porta do lintel hai un gravado que nos indica a data da construción.

O Pereiro de Aguiar
      O Pereiro de Aguiar é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca de Ourense e á Ribeira Sacra. Segundo o IGE en 2017 tiña 6.228 habitantes.

Xeografía
     O concello, de 60,9 km², abrangue 13 parroquias. Está situado ao sur do río Miño.

Historia
     Os restos arqueolóxicos sitúa aos primeiros poboadores nas "terras de aguiar" no Neolotíco. Aínda que sen catalogar pola administración de forma oficial, existen petróglifos e restos de mámoas-medorras.

     Despois na Idade de ferro, as tribos castrexas ergueron os castros de Chaodarcas, Covas, Melias, Sabadelle e Outeiromeau; no chamado "Monte do Castelo" en Vilariño algúns sitúan a localización do mítico Monte Medulio. No lugar dos Baños atopáronse restos de cerámica e lápidas da época da romanización de Galiza.


Festas
     A romaría dos Gozos ten lugar no santuario da Nosa Señora dos Gozos. Nela hai oficios relixiosos, unha novena en honor á Virxe e unha procesión con numerosas ofrendas.

Parroquias do Pereiro de Aguiar     
      Calvelle (San Miguel), Chaodarcas (Santa Ana), Covas (San Cibrao), A Lamela (Santa María), Melias (Santa María), Prexigueiró (San Salvador), Sabadelle (San Martiño), San Martiño de Moreiras (San Martiño), San Xoán de Moreiras (San Xoán), Santa Marta de Moreiras (Santa Marta), Tibiás (San Bernaldo), Triós (San Pedro), Vilariño (Santa Cristina)

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

Fuente: Concello de O Pereiro de Aguiar.

XOAN ARCO DA VELLA