CAPELA DE SAN XOAN DE LAXOSO - LAXOSO - PONTE CALDELAS

CAPELA DE SAN XOAN DE LAXOSO

LAXOSO DE ARRIBA

PONTE CALDELAS

Laxoso de Arriba
   Laxoso de Arriba é unha localidade que pertence a parroquia de Santa Eulalia de Ponte Caldelas no concello de Ponte Caldelas. 

     Segundo o IGE en 2009 tiña 96 habitantes (54 mulleres e 42 homes).

     Limita ao norte con Aguasantas pertencente ao concello Cerdedo-Cotobade e cara ao leste co concello da Lama. Pódese chegar pola estrada PO-534 (Ponte Caldelas-Aguasantas) e sitúase a 3 km de Ponte Caldelas, capital do concello.

     O nome desta pequena identidade local provén da grande abundancia de laxes (pedras) que existen no seu terreo. Un dos seus maiores atractivos son as vistas que ofrece cara ao alto do Pé da Múa.

Lugares de Ponte Caldelas
     Caldelas Ponte Caldelas, Laxoso de Arriba, Laxoso de Abaixo, Cuñas, Pazos, Gradín, Parada, Paradela, Sorreira

Santa Eulalia de Ponte Caldelas
     Santa Eulalia de Ponte Caldelas é unha parroquia que se localiza no concello pontevedrés de Ponte Caldelas.

     Segundo o IGE en 2017 tiña 2167 habitantes (1139 mulleres e 1028 homes), 185 menos ca en 1999. Ten nove entidades de poboación.

Ponte Caldelas
     Ponte Caldelas (do latín aquas calidas, 'augas cálidas, termais') é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra. No ano 2016 tiña 5.573 habitantes, segundo datos do IGE. O seu xentilicio é pontecaldelán.

Patrimonio
      No termo municipal ha numerosas testemuñas do seu pasado, destacando os castros de Santa María de Castro Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén están os petróglifos de Tourón.

     A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo, obra do mestre Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na praza do Bispo no centro da vila e do Calvario de Barbudo.

     A igrexa de Santa María de Tourón é de orixe románica de finais do século XII, conservando desa época algúns elementos dispersos. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben

    Destacan tamén as igrexas da Insua, aberta ao val cun Via Crucis de pedra arredor do adro, e a igrexa de Xustáns, cun conxunto de igrexa e cemiterio con outro cruceiro.

     Tamén destaca a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila.

     Hai pazos e casas grandes en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.

Censo total 2015    
     5.540 habitantes
 

Parroquias de Ponte Caldelas
      Anceu (Santo André), Caritel (Santa María), Castro Barbudo (Santa María), Forzáns (San Fiz), A Insua (Santa Mariña), Ponte Caldelas (Santa Eulalia), Taboadelo (Santiago), Tourón (Santa María), Xustáns (San Martiño) 

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA

CAPELA DO SAGRADO CORAZÓN - O CASTELO - PONTE CALDELAS

CAPELA DO SAGRADO CORAZÓN

O CASTELO

PONTE CALDELAS

Ponte Caldelas
     Ponte Caldelas (do latín aquas calidas, 'augas cálidas, termais') é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra. No ano 2016 tiña 5.573 habitantes, segundo datos do IGE. O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é pontecaldelán.

Xeografía
     O municipio de Ponte Caldelas sitúase nunha zona xeográfica de transición entre as montañas do interior pontevedrés e as ribeiras das rías Baixas. Está encadrada nunha comarca natural que se estende polas estribacións occidentais da serra do Suído. É terra de mananciais e ríos (Oitavén e Verdugo), de abruptas serras (A Fracha, Castrelada...) e encaixados vales. Limita ao norte con Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes e Soutomaior, ao leste coa Lama e ao oeste con Pontevedra.

     Ponte Caldelas presenta unha morfoloxía de fortes contrastes topográficos provocados por unha intensa erosión diferencial favorecida pola rede de fracturas tectónicas ás que foi sometido polos episodios xeolóxicos.

     As superficies de aplanamento orixinarias percíbense nos cumios suaves dos seus montes, entre os que destacan a serra da Castrelada (663 m), O Couto da Brea (536 m), A Penarada (544 m), monte do Antón (453 m) e monte do Taboadelo (432 m). Encaixados entre as serras, os ríos discorren por vales abruptos e profundos, con pronunciadas pendentes.

     A súa densa rede fluvial organízase en torno aos cursos do Verdugo e do Oitavén, alimentados por afluentes curtos, pero de abundante caudal debido ás elevadas precipitacións que se rexistran no paso das frontes atlánticas. Entre estes afluentes destaca o Calvelle que se une ao Verdugo antes do seu paso pola capital municipal, onde por atravesar algunhas fallas orixina a aparición de mananciais de augas minerais, ben coñecidas polas súas propiedades.

     No río Oitavén construíuse a presa de Eirás, que abastece de auga a área urbana de Vigo, antes de que, xa no municipio de Soutomaior, una as súas augas ás do río Verdugo, que poucos quilómetros máis adiante desembocará na ría de Vigo.

Clima
     O clima de Ponte Caldelas é un clima de transición que posúe algún trazo do clima do interior galego. As temperaturas no inverno son frías (cunha media de 7 °C, xeadas e neves moi habituais nos cumes e menos ocasionais aínda que presentes nos vales). No verán, o termómetro mantense morno cunha media duns 18 °C. As precipitacións son moi notorias achegándose aos 1.950 mm anuais. Entre novembro e marzo hai chuvias intensas, mais a seca estival propia das Rías Baixas queda moi atenuada. A elevada pluviosidade é por causa da posición frontal da serra fronte ao avance das borrascas atlánticas.

Censo total 2015     
     5.540 habitantes

Historia
     Pouco se sabe da orixe da vila, aínda que non son poucos os que a atribúen a unha fundación romana, e aínda alguén quere ver nos gregos ós primeiros poboadores do municipio.

 

     No ano 1126 o rei Afonso VII deulle o título de "Moi Leal". Conta a tradición tamén que a famosa raíña Lupa, a cal perseguiu aos discípulos do Apóstolo Santiago, foi natural desta vila ou residiu nela. Posteriormente no século XIX recibiu o tratamento de "Vila".

     Estas terras foron patrimonio da catedral de Santiago de Compostela, dándolle Xelmírez privilexios e franquías. No pasado, o agora término de Ponte Caldelas pertencía nunha metade á antiga provincia de Santiago (arciprestado do Morrazo), e na outra metade á de Tui (arciprestado de Soutomaior).

     No 1822 pasou formar parte da nova provincia de Vigo e en 1833, finalmente, á de Pontevedra.

Cultura
     Probablemente, o municipio recibiu o seu nome pola antiga ponte sobre o río Verdugo, combinado co dos seus mananciais termais sulfuroso-sódicas ("caldas", do latín calida, calidae, "quente"). Aínda así, unha parte da xente do concello distingue entre Caldelas (núcleo principal) e Ponte Caldelas (municipio).

Patrimonio
      No termo municipal ha numerosas testemuñas do seu pasado, destacando os castros de Santa María de Castro Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén están os petróglifos de Tourón.

     A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo, obra do mestre Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na praza do Bispo no centro da vila e do Calvario de Barbudo.

     A igrexa de Santa María de Tourón é de orixe románica de finais do século XII, conservando desa época algúns elementos dispersos. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben

    Destacan tamén as igrexas da Insua, aberta ao val cun Via Crucis de pedra arredor do adro, e a igrexa de Xustáns, cun conxunto de igrexa e cemiterio con outro cruceiro.

     Tamén destaca a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila.

     Hai pazos e casas grandes en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.

Parroquias de Ponte Caldelas    
     Anceu (Santo André), Caritel (Santa María), Castro Barbudo (Santa María), Forzáns (San Fiz), A Insua (Santa Mariña), Ponte Caldelas (Santa Eulalia), Taboadelo (Santiago), Tourón (Santa María), Xustáns (San Martiño)

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA

MUIÑOS NO RÍO LANDRES - SALCEDA DE CASELAS

MUIÑOS DO LANDRES

RÍO LANDRES

SALCEDA DE CASELAS

Salceda de Caselas
     Salceda de Caselas é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Vigo. 

     A súa poboación en 2015 era de 8873 persoas, segundo o Padrón municipal de habitantes. 2007, 7686 persoas. O seu xentilicio é «salcedán» ou «caseleiro».

Localización
     O territorio organízase en torno ao río Caselas, afluente do Miño, e está flanqueado polas depresións dos ríos Louro e Tea. A parte setentrional, na que remata a Dorsal Galega, é a de maiores alturas, cos montes de San Cibrán (430 m), Chan de Mielo (402 m), O Curuncho (400 m), monte Faro (396 m). No sur atópanse socalcos aluviais, de entre as que destacan as Gándaras de Budiño. Predominan as rochas metamórficas, que deron orixe a unha das principais actividades económicas, a explotación do granito.

     Goza dun clima lene con temperaturas medias de 14 °C (8° de media no inverno e 20 °C no verán). As xeadas son infrecuentes e chove bastante no inverno, se ben os veráns son secos.

     A excepción dalgúns soutos e carballeiras pequenas, a vexetación primitiva desapareceu e predominan os piñeiros e eucaliptos. O 30% das terras dedícanse á agricultura, que produce millo, patacas, hortalizas e uvas; nas zonas de ribeira hai prados.

Demografía
     Censo total     8873 (2015)

Historia
     O nome de Salceda débese ao desaparecido mosteiro beneditino de Santa María de Saliceta, arredor do cal se creou a capital municipal actual. Este mosteiro fundouno no ano 914 a raíña Dona Aragonta, esposa do rei de Galiza Ordoño II e parenta de San Rosendo. Era dúplice, de monxes e monxas, e a el se retirou a vivir a súa creadora ao ser repudiada polo seu marido. Os terreos que circundan a igrexa do convento, reconstruída en 1769, denomínanse, precisamente, "do mosteiro" e a súa porta norte "da Raíña".

     O Castelo de Toroña, en Entenza, xogou un papel importante nas guerras contra Portugal, aínda que del hoxe só fiquen algúns restos, pois foi derrubado no século XV por Isabel a Católica.

     En Salceda de Caselas naceu Santo Toribio de Toroña, que chegou a ser bispo de Astorga.

     Durante a Guerra de Independencia española, as tropas españolas ao mando do Abade de Couto, Mauricio Troncoso de Lira, asentáronse na ermida da Ascensión antes de partir do monte das Penizas, en Soutelo, baixo o mando de Felipe Concha para reconquistar Tui.

     Até 1916 recibía simplemente o nome de Salceda, pero nese ano pasou a ser chamado Salceda de Caselas para distinguilo doutros concellos de España (La Salceda, en Segovia, que desapareceu despois de 1960 ao integrarse en Torre Val de San Pedro).

Patrimonio natural
     No ano 2008 tiña sete montes veciñais en mancomún, que ocupaban unha superficie de 931,57 ha.

Economía
     O concello de Salceda de Caselas é dos que non minguaron de poboación nas últimas décadas. A agricultura, a gandería e a explotación forestal, afectadas polo minifundismo, foron sendo desprazadas pola industria, centrada no polígono industrial de O Cerquido, que continúa o eixo Vigo-Porriño. 

     Moitos veciños van traballar a Vigo ou ás empresas situadas en Porriño diariamente. As industrias máis importantes están relacionadas coa transformación do granito, os accesorios para a industria da automoción, os plásticos, as construcións metálicas e a cerámica.

Cultura
     No concello érguense numerosos pazos e casas señoriais. Destaca a casa grande da Picoña, que data de 1543; foi propiedade dos señores de Troncoso de Lira e Soutomaior. Outros son o pazo de Pegullal, o pazo de Aballe, o pazo da Corisca, a casa da Marquesa de Atalaia e o pazo de Budiño.

     Pódense ver tres cruceiros notábeis: o cruceiro da Esfarrapada, o do Cristo e outro en Entenza.

  

     As Penas de San Cibrán e as Gándaras de Budiño son dous espazos naturais destacados.

     A festa de seu que acada maior sona é a Festa dos callos.

     O Concello conta cunha gran tradición musical, que na actualidade se reflicte na Banda de Música Cultural de Salceda de Caselas e na Escola de Música de Salceda de Caselas. 

VIDEO

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA