CRUCEIRO DO PIÑEIRÓN - BANDA DO RÍO - CASTRO - CABO DE CRUZ BOIRO

CRUCEIRO DO PIÑEIRÓN

BANDA DO RÍO 

CASTRO

CABO DE CRUZ

BOIRO

 Castro
        Santa María de Castro é unha parroquia que se localiza no sur do concello de Boiro, na comarca da Barbanza.

        Segundo o padrón municipal (INE 2013) ten 2.302 habitantes (1.103 homes e 1.199 mulleres) distribuídos en 8 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 2.537 habitantes.

        Un dos principais lugares desta parroquia, e do mesmo concello, é Cabo de Cruz, onde se celebra desde hai anos, o 16 de agosto, unha festa de exaltación do mexillón.

Cabo de Cruz
      Cabo de Cruz é unha localidade marítima da parroquia de Castro, situada no sur do concello de Boiro á beira da ría de Arousa.

        Nos últimos anos o descenso de poboación foi notable, chegando a ter antes de 1999 un número de habitantes de preto de 3.000.

       Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.

      Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

Comarca de Barbanza
     A comarca do Barbanza, comarca da Barbanza, comarca de Barbanza ou simplemente A Barbanza, O Barbanza ou Barbanza, é unha das comarcas oficiais de Galicia.

       Localízase no suroeste da provincia da Coruña. Pertencen a ela os concellos de Boiro, A Pobra do Caramiñal, Rianxo e Ribeira. 

      Ten unha superficie de 246,71 km² e no ano 2020 tiña 66.063 habitantes.

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

 

CRUCEIRO DE PONTE BARBANZA - A PONTE BARBANZA - LESÓN - A POBRA DO CARAMIÑAL

 CRUCEIRO DE PONTE BARBANZA

A PONTE BARBANZA

LESÓN

A POBRA DO CARAMIÑAL

     Cruceiro do ano 1706 que nace sobre catro chanzos de sección cadrada.

     A súa base cúbica posúe unha inscrición pouco lexible pola súa erosión.

       Por riba da base unha peza circular a xeito de moldura.

        O varal nace en sección cadrada na que aparecen relevos cos símbolos da Paixón (tenaces, escadas, …); e continúa en octogonal na que podemos ver dúas imaxes relxiosas sobre peaña.

      O capitel moldurado da paso a unha cruz coas arestas rebaixadas, e na que aparecen as imaxes de Cristo crucificado no anverso, e a Piedade no reverso.

       Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.

      Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

MAPA

 

 Fuente: Web de Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DE XOBRE - IGREXA CEMITERIO DE XOBRE - XOBRE - A POBRA DO CARAMIÑAL

 CRUCEIRO DE XOBRE

IGREXA CEMITERIO DE XOBRE

XOBRE

A POBRA DO CARAMIÑAL

O Xobre
       Santa María do Xobre ou Santa María do Maño é unha parroquia que se localiza no sur do concello da Pobra do Caramiñal.

       Segundo o padrón municipal (INE 2012) ten 1.461 habitantes (692 homes e 769 mulleres) distribuídos en 23 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 1.514 habitantes.

       Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.

      Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

Comarca de Barbanza
     A comarca do Barbanza, comarca da Barbanza, comarca de Barbanza ou simplemente A Barbanza, O Barbanza ou Barbanza, é unha das comarcas oficiais de Galicia.

       Localízase no suroeste da provincia da Coruña. Pertencen a ela os concellos de Boiro, A Pobra do Caramiñal, Rianxo e Ribeira. 

      Ten unha superficie de 246,71 km² e no ano 2020 tiña 66.063 habitantes.

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DE XUNQUEIRAS - AS XUNQUEIRAS - O XOBRE - A POBRA DO CARAMIÑAL

CRUCEIRO DE XUNQUEIRAS

AS XUNQUEIRAS

O XOBRE

A POBRA DO CARAMIÑAL

       Cruceiro de capela datado do 1679 que se eleva sobre plataforma de dous chanzos dos que arranca un groso fuste de sección octogonal.

      Compleméntase o ancho capitel cunha fornela que presenta escenas talladas en baixorrelevos policromados en tres das súas caras, hoxe en día as cores están case inapreciables.

       Noutra está aberto o oco da fornela que alberga a Virxe co Neno, baixo un teito a modo de bóveda. Santificando o conxunto, enriba da fornela vai un Cristo crucificado no anverso e unha Virxe da Concepción no reverso.

     Está a 70 metros do pazo-torre dos Xunqueiras.

       Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.

      Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DE CRUCEIRO NOVO - O CRUCEIRO NOVO - POSMARCOS - A POBRA DO CARAMIÑAL

 CRUCEIRO DE CRUCEIRO NOVO

O CRUCEIRO NOVO

POSMARCOS

A POBRA DO CARAMIÑAL

     Cruceiro de Loreto ou de Capela que nace sobre dous chanzos e unha base de sección tronco-piramidal. 

      A base conserva unha serie de inscricións moi desgastadas de difícil lectura.

     O seu groso varal octogonal da paso a unha capeliña cunha fornela que posúe derrame interno.

     No seu interior habia unha imaxe pétrea da Virxe con Neno no colo.

     O conxunto coróase cunha cruz tipo latina coa imaxe de Cristo crucificado baixo cartela de INRI.

     Este cruceiro foi reconstruído no século XVIII.

       Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.

      Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

MAPA 

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

ALMIÑAS DO CEMITERIO - CEMITERIO DE O PORRIÑO - O PORRIÑO

 ALMIÑAS DO CEMITERIO

CEMITERIO DE O PORRIÑO

O PORRIÑO

    Os petos de ánimas, os cruceiros e os hórreos son os tres referentes do que poderiamos chamar os monumentos de arte menor da arquitectura rural de Galicia.

     Para a arte maior deixamos as igrexas, muiños, pazos e outras construcións de carácter civil ou militar como torreóns, murallas, etc.

     Polos montes e vales do sur de Galicia e do norte de Portugal, topámosnos/topámonos con frecuencia con estas encantadoras expresións da arte rural.

     Hoxe adicámoslle a nosa atención aos petos de ánimas e pequenos monumentos piadosos que ao longo dos séculos, sobre todo a partir do XVII han ir xurdindo en pobos e aldeas.

     Os petos de ánimas son esas pequenas capeliñas que se atopan polo xeral nos camiños e encrucilladas para honrar ás ánimas que esperan a súa liberación no purgatorio en cuxa hucha ou peto depositan os fieis as súas esmolas para financiar as misas que axuden a levalos ao ceo onde, xa na gloria, intercederán polos seus benefactores.

     Estes sinxelos monumentos obra dos canteiros locais, adoitan estar decorados cunha representación das pobres ánimas mergulladas en linguas de lume e en actitude suplicante, cara o seu intercesor que adoita ser un santo, San Antonio, por exemplo, un bispo ou a Virxe do Carmen, entre outros.

    Tamén se atopan, sobre todo en Portugal, construcións deste tipo, pero non adicadas ás ánimas do purgatorio senón a unha devoción en particular, sendo bastantes frecuentes as relacionadas con Cristo cruficado.

     En Fornelos, que significa hornacina en galego, teñen unha dedicada a San Lorenzo.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA