domingo, 15 de octubre de 2023

MOSTERIO ABANDONADO DE LORDELO - LORDELO - MONÇAO

 MOSTERIO ABANDONADO DE LORDELO

LORDELO

MONÇAO

  Lordelo
     Lordelo e unha fegresia portuguesa do municipio de Monção, distrito de Viana do Castelo.

Historia
     Foi suprimida o 28 de Xaneiro do 2013, en aplicación de unha resolución da Asamblea da República portuguesa promulgada o 16 de Xaneiro do 2013 o xuntarse coa fegresias de Parada e Sago, formando a nova fegresia de Sago, Lordelo e Parada.

Monção
     Monção é unha vila raiana portuguesa no Distrito de Viana do Castelo, rexión Norte e subrexión do Minho-Lima, con cerca de 2.600 habitantes.

Xeografía
     Monção é a sede dun municipio que ten unha superficie de 211,51 km², e unha poboación, no ano 2001, de 19.957 habitantes.

     Limita ao norte con Galiza (Salvaterra de Miño), ao leste co municipio de Melgaço, ao sur con Arcos de Valdevez, ao suroeste con Paredes de Coura e ao oeste con Valença.

O concello está subdividido en 33 freguesías:
    Abedim
    Anhões
    Badim
    Barbeita
    Barroças e Taias
    Bela
    Cambeses
    Ceivães
    Cortes
    Lapela
    Lara

    Longos Vales
    Lordelo
    Luzio
    Mazedo
    Merufe
    Messegães
    Monção
    Moreira
    Parada
    Pias
    Pinheiros

    Podame
    Portela
    Riba de Mouro
    Sá
    Sago
    Segude
    Tangil
    Troporiz
    Troviscoso
    Trute
    Valadares

     O punto máis alto é o Alto de Santo António, a 1.114 metros sobre o nivel do mar, na freguesía de Riba de Mouro.

Historia
     Monção recibiu un foro do rei Afonso III o 12 de marzo de 1261.

     A vila fíxose célebre no curso das guerras fernandinas debido á enérxica acción de Deu-la-Deu Martins, esposa do alcalde local, que atacou ás tropas castelás que asediaban a vila bombardeándoas cos últimos víveres que lles quedaban.

     Iso é o motivo polo cal, aínda hoxe, aparece no escudo de armas desta vila unha muller sobre unha torre sostendo un pan en cada man. 

      Ao seu redor obsérvase, nunha bordadura, a divisa da vila, facendo referencia ao nome daquela heroína: Deus o deu. Deus o há dado.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA


PETRÓGLIGO DE LAXE FERRADA - AREAS - A SOMOZA - ANTAS DE ULLA

 PETRÓGLIFO DE LAXE FERRADA

AREAS

A SOMOZA

ANTAS DE ULLA

Petróglifo de Laxe Ferrada
       Laxe granítica duns 20 metros de longo por 10 de ancho.

      Presenta un gran número de combinacións de círculos concéntricos, coviñas, así como gravados.

       Estes últimos son probablemente de cronoloxía máis recente consistentes en representacións de aves, ferraduras e antropomorfos. Os sucos son, en ocasións, de grande profundidade.

A Somoza
        A Somoza é un lugar da parroquia de Areas no concello lugués de Antas de Ulla na comarca da Ulloa.

        Segundo o IGE, en 2011 tiña 27 habitantes (13 homes e 14 mulleres).

Areas
           Santa Cristina de Areas é unha parroquia que se localiza no concello de Antas de Ulla.

          Segundo o IGE en 2009 tiña 82 habitantes (49 mulleres e 33 homes), distribuídos en 5 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 119 habitantes.

Xeografía
        Areas está situada no sueste do concello. 

        A aldea da Somoza é o punto máis elevado do concello (720 m), no seu territorio está o monte Farelo.

Patrimonio

       A igrexa de Santa Cristina de Areas é da primeira metade do século XIX.

Festas
      Celebra as súas festas patronais na honra de San Lucas.

Lugares de Areas
     Castro, O Outeiro, Río, Santa Cristina, A Somoza

Comarca da Ulloa

        A comarca da Ulloa é unha comarca galega situada na provincia de Lugo cuxa capital é Monterroso. 

       A esta comarca pertencen os concellos de Antas de Ulla, Monterroso e Palas de Rei. No ano 2020 tiña 8.879 habitantes, 4.430 homes e 4.449 mulleres.

        O seu nome procede do río Ulla, que nace na comarca.

VIDEO

MAPA

 

 Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 14 de octubre de 2023

PETO DE POGIDO - GONDARIZ - ARCOS DE VALDEVEZ

PETO DE POGIDO

GONDARIZ

ARCOS DE VALDEVEZ

    Peto de ánimas
     Os petos de ánimas atópanse en camiños e encrucilladas de toda Galicia e son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción polas ánimas. Tódolos construídos con anterioridade a 1901 son bens de interese cultural.

Significado
     O seu significado vén da crenza na continuidade da alma despois da morte e da existencia dun paso intermedio para chegar ao ceo, onde se redimen os pecados e faltas cometidas en vida (o purgatorio), moi arraigada na mentalidade popular galega.

     Dentro das construcións populares, os petos de ánimas son os que evidencian a importancia do purgatorio. A finalidade destes elementos populares é que os vivos poidan ofrecer esmolas para a salvación das almas en pena que non encontran descanso no purgatorio, e así alcancen a felicidade no ceo.Unha vez liberadas, intercederán por quen fixo a ofrenda. Por tanto, trátase de procurar a salvación dos mortos pero tamén de se asegurar a propia.

     Moitos deles foron construídos pola devoción dun fregués ou polos veciños dun lugar. Son moi curiosas as advertencias que se fan no seu nome.

     Por exemplo, no de Famelga de Aguasantas (Cerdedo-Cotobade) lese textualmente: "Un alma tienes y no más, si la pierdes qué harás...". Tamén se invita a recordar os antepasados: "Ave María Purísima. Acordaos de las ánimas de vuestros padres o abuelos o tíos o parientes o amigos". E, noutra parte do oratorio, apréciase esta inscrición: "Rogade por nos, Señor, E socorrenos cos vosos sufraxios que nos pediremos por vos".

Orixe
     As almas do purgatorio que son a meirande devoción galega, despois dos santos, de Cristo e da Nai; e, aínda que o culto teña a súa raizame no cerne mesmo do espírito galego, as mostras que se conservan son serodias.

     A idea do purgatorio, aumentada e revitalizada a partir do Concilio de Trento (século XVI), fixo que se desenvolvese a práctica da construción destes monumentos populares cunha determinada iconografía.

     Pero segundo parece, en Galicia é no século XVIII cando se fan a maior parte destes monumentos dedicados ás ánimas; e os máis antigos conservados corresponden ao século XVII.

Localización e dimensións
     As encrucilladas aínda inspiran temor aos naturais do país, e a súa causa está en que pervive nas crenzas actuais consideralas como lugar que fora destinado ao enterramento, especialmente dos apartados da comunidade cristiá. De aí a crenza de que polas mesmas vaguen durante a noite as almas dos condenados.

     Tanto a súa dimensión como iconografía son variadas, polo que é difícil establecer unha morfoloxía xeral, aínda que si se pode indicar que o corpo central do peto está composto por unha cavidade na que normalmente se representa ás ánimas no purgatorio, en relevo ou pintura, e un peto ou hucha para botar as esmolas. Estes elementos veñen a maioría das veces acompañados doutros secundarios: cornixas, pilastras, portiña de ferro etc.

O culto aos petos de ánimas
     Tamén é habitual que, ao pasar por diante do peto, se rece unha oración polas benditas ánimas para que poidan saír do purgatorio.
     Tamén se lles agradece algún favor feito, porque acostuman a axudar aos vivos.
     Pídeselles axuda para solucionar algún problema e colócanselles flores no seu recordo. Ás ánimas, sobre todo, ténselles respecto.  
 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

viernes, 13 de octubre de 2023

TUMBAS MEDIEVAIS DO CASTRO DE SAN LOURENZO - CEREIXA - A POBRA DE BROLLÓN

 TUMBAS MEDIEVAIS 

DO

CASTRO DE SAN LOURENZO

SAN PEDRO DE CEREIXA

A POBRA DO BROLLÓN

 Castro de San Lourenzo
       O castro de San Lourenzo presenta un perímetro total de preto de 8.800m2. O asentamento presenta un primeiro recinto circular cinguido por unha potente muralla aterraplenada.

     Nalgúns tramos aínda se enxerga o muro de cachotería da cara externa da muralla, ergueita a base de coios de cuarcita.

       O acceso á croa probablemente se ubica na estrema NE onde se empraza a cota máis alta do castro e quizais se ubique un torreón defensivo vencellado á porta.

      Como singularidade cómpre remarcar a presenza dunha sorte de muradella discontinua en dirección N-S que divide a croa en dúas partes, e que non se corresponde cun valado de linde xa que non ten nada que ver co parcelario tradicional da zona.

      Castro d’Alende ou San Lourenzo é un sitio arqueolóxico que se atopa na parroquia de San Pedro de Cereixa (Pobra de Brollón, Lugo) sobre a marxe dereita do río Sáa na pequena dorsal que serve de transición entre a penichaira de A Chá de Castro e o val fluvial.

       O castro, é un poboado fortificado ergueito trala conquista romana para albergar os traballadores nas explotacións auríferas da bisbarra entre os séculos I-II da nosa era. 

      Probablemente estivo vencellado tamén á metalurxia do ferro, polo que se trataría dun poboado especializado dentro da rede de castros que controlaban a minería nas bacías sedimentarias dos ríos Lor, Sáa e Cabe.

     En época medieval a poboación labrega de Cereixa construíu unha ermida na honra de San Lourenzo, que foi rehabilitada en 1876 para caer despois no abandono. A fins dos anos 60 e comezos dos anos 70 a ladeira suroeste do castro viuse afectada por unha explotación de grava e area. Actualmente a superficie do castro está ocupada por vexetación autóctona (nomeadamente carballos) e monte baixo.

      A este primeiro recinto xúnguese pola cara E unha segunda muralla que acouta un espazo de reducidas dimensións, nada semellante ás terrazas que adoitan formar parte dos poboados fortificados da Idade do Ferro.

           No extremo S, case sobre o parapeto, sitúase a bocamina coñecida como O Burato dos Mouros. Este é un elemento que consideramos diagnóstico para defender a cronoloxía romana do xacemento.

        Nas coroas mineiras do NW adoitan documentarse prolongacións de foxos e murallas para abranguer dentro dos recintos recursos hídricos e mineiros importantes. Sos os chamados brachia, liñas de defensa que aseguraban a conexión da estrutura fortificada principal con outras estruturas de fortificación secundarias e/ou determinados puntos estratéxicos.

      Este sistema de brachium (liñas de fortificación saíntes do recinto fortificado cun propósito defensivo prático) documéntase mesmo en establecementos militares romanos do NW.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA