viernes, 13 de octubre de 2023

TUMBAS MEDIEVAIS DO CASTRO DE SAN LOURENZO - CEREIXA - A POBRA DE BROLLÓN

 TUMBAS MEDIEVAIS 

DO

CASTRO DE SAN LOURENZO

SAN PEDRO DE CEREIXA

A POBRA DO BROLLÓN

 Castro de San Lourenzo
       O castro de San Lourenzo presenta un perímetro total de preto de 8.800m2. O asentamento presenta un primeiro recinto circular cinguido por unha potente muralla aterraplenada.

     Nalgúns tramos aínda se enxerga o muro de cachotería da cara externa da muralla, ergueita a base de coios de cuarcita.

       O acceso á croa probablemente se ubica na estrema NE onde se empraza a cota máis alta do castro e quizais se ubique un torreón defensivo vencellado á porta.

      Como singularidade cómpre remarcar a presenza dunha sorte de muradella discontinua en dirección N-S que divide a croa en dúas partes, e que non se corresponde cun valado de linde xa que non ten nada que ver co parcelario tradicional da zona.

      Castro d’Alende ou San Lourenzo é un sitio arqueolóxico que se atopa na parroquia de San Pedro de Cereixa (Pobra de Brollón, Lugo) sobre a marxe dereita do río Sáa na pequena dorsal que serve de transición entre a penichaira de A Chá de Castro e o val fluvial.

       O castro, é un poboado fortificado ergueito trala conquista romana para albergar os traballadores nas explotacións auríferas da bisbarra entre os séculos I-II da nosa era. 

      Probablemente estivo vencellado tamén á metalurxia do ferro, polo que se trataría dun poboado especializado dentro da rede de castros que controlaban a minería nas bacías sedimentarias dos ríos Lor, Sáa e Cabe.

     En época medieval a poboación labrega de Cereixa construíu unha ermida na honra de San Lourenzo, que foi rehabilitada en 1876 para caer despois no abandono. A fins dos anos 60 e comezos dos anos 70 a ladeira suroeste do castro viuse afectada por unha explotación de grava e area. Actualmente a superficie do castro está ocupada por vexetación autóctona (nomeadamente carballos) e monte baixo.

      A este primeiro recinto xúnguese pola cara E unha segunda muralla que acouta un espazo de reducidas dimensións, nada semellante ás terrazas que adoitan formar parte dos poboados fortificados da Idade do Ferro.

           No extremo S, case sobre o parapeto, sitúase a bocamina coñecida como O Burato dos Mouros. Este é un elemento que consideramos diagnóstico para defender a cronoloxía romana do xacemento.

        Nas coroas mineiras do NW adoitan documentarse prolongacións de foxos e murallas para abranguer dentro dos recintos recursos hídricos e mineiros importantes. Sos os chamados brachia, liñas de defensa que aseguraban a conexión da estrutura fortificada principal con outras estruturas de fortificación secundarias e/ou determinados puntos estratéxicos.

      Este sistema de brachium (liñas de fortificación saíntes do recinto fortificado cun propósito defensivo prático) documéntase mesmo en establecementos militares romanos do NW.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA


domingo, 8 de octubre de 2023

MUIÑO DO CARBALLO . REGO DE PONTE PEDRIÑA - BEARIZ

 MUIÑO DO CARBALLO

REGO DE PONTE PEDRIÑA

BEARIZ

   Beariz
      Beariz é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca do Carballiño.

      Segundo o Padrón municipal de habitantes a súa poboación en 2018 era de 973 persoas (1477 en 2003).

     Limita cos concellos de Forcarei e A Lama na provincia de Pontevedra e Boborás, O Irixo e Avión na provincia de Ourense. O seu xentilicio é bearizao ou bearicense.

Xeografía
     O concello limita ao norte co concello de Forcarei (provincia de Pontevedra), ao leste co Irixo e Boborás, ao sur con Avión e ao oeste coa Lama (provincia de Pontevedra).

     Ten unha altitude media de 610 m, e as súas augas verten no río Avia, afluente do Miño, sendo os seus vales abertos e orientados cara ao sur, con máis horas de Sol.

     Os seus cumios máis altos son Marcofán (940 m), o alto da Ruza (868 m) e a cima de Santo Domingo (848 m, lindando con Trasdomonte, en Forcarei). Todos eles pertencen á serra do Suído.

Arqueoloxía
     No concello consérvanse máis dunha ducia de mámoas, monumentos neolíticos tamén chamados antas. Destes restos provén o nome do lugar das Antas, lindante co concello do Irixo. Con menos de 20 casas, chegou a formar parte de tres parroquias (Lebozán, O Regueiro e O Regueiro) tres dioceses e tres concellos distintos (Beariz, Boborás e O Irixo).

      Da idade de bronce non hai vestixios, pero puido ser moi rica e florecente, dada a cantidade de metal que existe nos montes de Beariz. Da Idade de Ferro salienta o castro de Magros, onde se encontraron restos de cerámica e pedras de moer gran. Da romanización consérvase parte dunha calzada romana e unha ponte sobre o río Verdugo.

     Na idade media, Beariz, ao igual que toda a Terra de Montes, foi gobernada polos arcebispos composteláns a través dos Xuíces-Meriños, nomeados por eles, e que tiñan a súa sede e residencia no castro de Montes, en San Miguel de Presqueiras, onde había unha fortaleza e unha torre, das que hoxe só quedan ruínas.

     Na Serra do Suído atópanse os singulares chozos.

     Na actualidade o concello sofre un proceso de retorno de emigrantes, especialmente de México. Moitos deles regresan con grandes capitais, tratándose este dun dos concellos coa renda per-capita máis alta de Galicia.

Parroquias de Beariz     
     Beariz (Santa María), Lebozán (Santa Cruz), Xirazga (San Salvador)

Comarca do Carballiño
A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense. Toma o nome da súa vila principal.

       Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín.

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

viernes, 6 de octubre de 2023

MUIÑO O PATACAS - REGO DE PONTE PEDRIÑA - BEARIZ

 MUIÑO O PATACAS

REGO DE PONTE PEDRIÑA

BEARIZ

  Beariz
      Beariz é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca do Carballiño.

      Segundo o Padrón municipal de habitantes a súa poboación en 2018 era de 973 persoas (1477 en 2003).

     Limita cos concellos de Forcarei e A Lama na provincia de Pontevedra e Boborás, O Irixo e Avión na provincia de Ourense. O seu xentilicio é bearizao ou bearicense.

Xeografía
     O concello limita ao norte co concello de Forcarei (provincia de Pontevedra), ao leste co Irixo e Boborás, ao sur con Avión e ao oeste coa Lama (provincia de Pontevedra).

     Ten unha altitude media de 610 m, e as súas augas verten no río Avia, afluente do Miño, sendo os seus vales abertos e orientados cara ao sur, con máis horas de Sol.

     Os seus cumios máis altos son Marcofán (940 m), o alto da Ruza (868 m) e a cima de Santo Domingo (848 m, lindando con Trasdomonte, en Forcarei). Todos eles pertencen á serra do Suído.

Parroquias de Beariz     
     Beariz (Santa María), Lebozán (Santa Cruz), Xirazga (San Salvador)  

Comarca do Carballiño
     A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense. 

     Toma o nome da súa vila principal. Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín. 

 VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

EXPOSICIÓN CAMINHOS "O CAMINHO DOCE - MUSEO PIO XII - BRAGA

 EXPOSICIÓN CAMINHOS 

"O CAMINHO DOCE"

MUSEO PIO XII

BRAGA

     Ata o día 31 Outubro podese visitar no Museo PIO XII en Braga a Exposición CAMINHOS " O DOCE NO CAMINHO PORTUGUÉS A SANTIAGO"

     A Fundación Camiño Portugués a Santiago en colaboración coa Federación Internacional de Asociacions do Camiño Portugués de Santiago organiza esta exposición na que participan un numero importante de artistas de Portugal e Galicia de varios campos das artes.

    Meu agradecemento a A Fundación Camiño Portugués a Santiago en colaboración coa Federación Internacional de Asociacions do Camiño Portugués de Santiago, a Camara Municipal de Braga por convidarme a participar, estou moi agradecido, Gracias 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

jueves, 5 de octubre de 2023

LAGAR RUPESTRE DE PAZOS DE ERMOS - PAZOS DE ERMOS - A PENA - CENLLE

 LAGAR RUPESTRE

DE

PAZOS DE ERMOS

A PENA

CENLLE

A Pena
       San Lourenzo da Pena é unha parroquia do concello de Cenlle, provincia de Ourense. 

        Segundo o IGE en 2013 tiña 119 habitantes (64 mulleres e 55 homes), 73 menos ca en 1999.

        Limita coas parroquias de Esposende ao sur, a de Cenlle ao leste, as de Osmo e San Clodio ao norte e a de Bieite ao oeste. A igrexa de San Lourenzo está situada a medio camiño entre as aldeas da parroquia con estradas cara a Lentille, onde está a Casa Grande de Lentille, Roucos e Cuñas, onde está situado o santuario na honra de San Bieito. O curado é de entrada e ten por anexo o de Esposende.

Patrimonio
      Houbo nesta freguesía un castelo do Conde de Ribadavia.
      A Casa Grande de Lentille é un pazo situado no lugar de Lentille.

       Hai tres cruceiros na parroquia: un xusto ao lado da parroquia, outro na estrada de Lentille e outro en Cuñas.
       O Santuario de San Bieito de Cuñas.
      A casa reitoral de San Lorenzo, tamén de fábrica románica, atópase en ruínas.

Lugares da Pena

   Cacabelos, O Coedo, Cuñas, Lentille, Pazos Ermos, Roucos, San Lourenzo

Comarca do Ribeiro

        A comarca do Ribeiro é unha comarca galega situada na provincia de Ourense no curso medio do río Miño, que a percorre de nordeste a suroeste. 


       A súa capital é Ribadavia, e a ela pertencen os concellos da Arnoia, Avión, Beade, Carballeda de Avia, Castrelo de Miño, Cenlle, Cortegada, Leiro, Melón e Ribadavia. Dálle nome ao viño do Ribeiro.

      Ocupa unha superficie de 406,92 km², nos que viven 15.571 habitantes (2020). Por ela transcorren tamén os ríos Arnoia e Avia. O Miño está represado nos encoros de Castrelo de Miño e da Frieira. 

      Existen varios balnearios que aproveitan as augas. Desde a Serra do Suído e Faro de Avión, ao oeste, onde se chega ao 1.000 m de altitude, o relevo descende até só 97 m en Ribadavia e Arnoia.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA