IGREXA DE SANTIAGO DE SOUTORDEI - SOUTORDEI - RIBAS DE SIL

 IGREXA DE SANTIAGO DE SOUTORDEI

SOUTORDEI

RIBAS DE SIL

 Soutordei
      Santiago de Soutordei é unha parroquia do concello lugués de Ribas de Sil na comarca de Quiroga.

      No ano 2007 tiña 23 habitantes (9 homes e 14 mulleres) distribuídos en 8 entidades de poboación, o que supón unha diminución de 9 habitantes en relación ao ano 2000.

Lugares de Soutordei
     A Aldea, Chenzas, A Fraga, Louxadelas, Moredo, O Outeiro, As Portas, Souto

Ribas de Sil
     Ribas de Sil é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Quiroga. Segundo o INE a súa poboación no 2018 era de 970 habitantes. O seu xentilicio  é «ribasilense».

Xeografía
     O concello de Ribas de Sil forma unha estreita lingua de terra entre o río Sil (que o separa de Quiroga) e a serra da Moá, que separa as provincias de Lugo e Ourense. A súa capital, San Clodio, sitúase á beira do río Sil, fronte a Quiroga.

     Limita cos concellos lugueses de Monforte de Lemos ao oeste, A Pobra do Brollón ao noroeste, e Quiroga ao norte e leste, e cos concellos ourensáns de Castro Caldelas, San Xoán de Río e A Pobra de Trives ao sur.

     Hai restos de presenza humana no Paleolítico e Mesolítico. Daquela aproveitábanse os coios de seixo e cuarcitas formados polos aluvións do río. Tamén se fabricaban machadas de pedra pulimentada. Aínda que sen catalogar, hai referenciadas varias mámoas do Neolítico. Consérvase algún menhir e un crómlech. Da Idade de Bronce consérvanse varias machadas .

      Preto das explotacións mineiras de ouro utilizadas polos romanos, consérvanse varios castros da Idade de Ferro, como o castro de Abaixo, o de Remeite, ou Os Castros.

Comarca de Quiroga
     A comarca de Quiroga é unha comarca galega situada no sueste da provincia de Lugo, na fronteira coa comunidade de Castela e León. 

     A súa capital é Quiroga e pertencen a ela os concellos de Folgoso do Courel, Quiroga e Ribas de Sil.

Parroquias de Ribas de Sil     
     Nogueira (Nosa Señora das Neves), Peites (San Martiño), Piñeira (San Cristovo), Rairos (Santa Lucía), Ribas de Sil (San Clodio), Soutordei (Santiago), Torbeo (Santa María)

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

CASTELO DE LOS MENDOZA - MANZANARES EL REAL

 CASTELO DE LOS MENDOZA

MANZANARES EL REAL

Castelo de Manzanares el Real
       A historia e a imaxe de Manzanares el Real sempre estarán ligadas aos Mendoza e ao seu inconfundible castelo, unha das "xoias" non só da arquitectura militar madrileña senón de toda a arquitectura medieval do Reino de Castela.

Un pouco de historia
       É o máis emblemático e mellor conservado da rexión madrileña. 

     A construción iniciouna o I Duque do Infantado, Diego Furtado de Mendoza no século XV e finalizouna o seu fillo, Íñigo López de Mendoza que incorporou ao arquitecto Juan Guas, un dos máximos representantes do gótico tardío en Castela e arquitecto dos Reis Católicos.

     Este edificio é a plasmación arquitectónica dunha sociedade dacabalo entre dúas épocas, a caballeresca medieval cos seus elementos defensivos como o antemuro ou a entrada abacelada, e a renacentista humanista cos seus grandes salóns, fachadas decoradas e magníficos miradoiros, máis propio dun palacio.

    A recente rehabilitación da contorna paisaxística do castelo creou un espazo que recolle diferentes aspectos da vida desenvolvida a finais do século XV. 

     Todas as plantas e materiais utilizados neste espazo seleccionáronse a partir da documentación histórica existente.

     Hai un horto de plantas medicinais e industriais, cultivos e hortas con cereais, vides, hortalizas e froitos. 

     Os espazos axardinados foron tamén lugares de xogo e escenarios de torneos.

     O xardín do castelo conta cun labirinto e un palenque, o espazo no que se desenvolven na actualidade algunhas actividades que recrean as xustas e xogos de outrora.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CASTELO DE TIEDRA - TIEDRA - VALLADOLID

CASTELO DE TIEDRA

TIEDRA

VALLADOLID

 Castelo de Tiedra
     O Castelo de Tiedra atópase na poboación de Tiedra, provincia de Valladolid (Castela e León).

     O castelo actual é un cubo sobrevivente da demolición da muralla orixinal, protexido polo foxo en dous dos seus lados e por dous panos de muralla de factura posterior.

     Dende o ano 2011 realizouse un proceso de restauración. O interior da torre da homenaxe é un museo. É un espectacular miradoiro pola súa situación estratéxica.

Historia
     No ano 1060 Tiedra é xa unha importante poboación, como o demostra o feito de que un pagamento ao carón do núcleo da poboación se denomina mercato. 

       A primeira mención histórica sobre o castelo é de pouco despois, cando Sancho II envía ao Cid a unha entrevista coa súa irmá Urraca de Zamora no Castelo de Tiedra:

    "CÓNTASE QUE O REI SANCHO II MANDOU O CID, PARA QUE PERSUADISE A DONA URRACA CAMBIÁSELLE ZAMORA POR OUTROS LUGARES, EXENTOS DOS TEMORES DAS ANDANZAS DOS MOUROS; E QUE SE NON VIÑA NESTE TRATADO, A ASEGURASE QUE A QUITARÍA A CIDADE POLA FORZA...

    PRECISADO O CID, SAÍU A EXECUTAR A EMBAXADA, E DIXO A DONA PEGA: SEÑORA, O MENSAXEIRO NON OBRA POR SI; DEBE ATENDERSE AO CARÁCTER QUE TRAE, E NO NORDOESTE DÉBESE ATENDER RESPECTO QUE O DA OBEDIENCIA, EN QUE NON CABE CULPA: E ASÍ, SEÑORA, DIREI CO VOSO PERMISO O ENCARGO, QUE O VOSO IRMÁN E O MEU REI ME MANDOU REPRESENTE DA SÚA PARTE; QUE SE REDUCE, A QUE VOS, SEÑORA, LLE DEADES A CIDADE DE ZAMORA QUE O SEU MAXESTADE ENTREGARÁ POR ELA MEDINA DE RIOSECO CO INFANTAZGO DENDE VILLALPANDO ATA VALLADOLID E O CASTELO DE TIEDRA AFIANZANDO CON XURAMENTO DE DOZE CABALEIROS, DE QUE XAMAIS CONTRAVIRÍA AO TRATADO".

     No século XVI perde a súa utilidade guerreira e remata convertido en pombal.

      O seu estado ruinoso provocou alarma en xullo de 2010, cando a Xunta de Castela e León se viu obrigada a acometer obras de urxencia, para evitar a súa derruba parcial ou completa, xunto co Castelo de Mota del Marqués.

      En maio de 2013 o castelo volveu abrirse tralo proceso de restauración, pero a obra non foi integral e o 24-25 de decembro do mesmo ano o cubo sueste derrubouse parcialmente a causa dun temporal de chuvia e vento.

      Actualmente o concello de Tiedra está realizando un plan de rehabilitación para convertelo nun Centro de Interpretación da Auga, cunha rota polas fontes. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CASTELO DE VILLALONSO - VILLALONSO - ZAMORA

 CASTELO DE VILLALONSO

VILLALONSO

ZAMORA

Castelo de Villalonso
     O castelo de Villalonso é un castelo medieval de España erixido nunha chaira da provincia de Zamora a curta distancia da pequena localidade de Villalonso municipio o que pertence.

     É do tipo de castelo-palacio reedificado no século XV seguindo as características da escola de Valladolid. Formaba parte da liña defensiva que comprendía tamén os castelos de Mota del Marqués, Torrelobatón e Castelo de Tiedra. Anteriormente no século XIII houbo outra fortificación que pertenceu á orde de Alcántara.​

Historia
     O castelo tivo varios señores ao longo do tempo; un dos principais foi a orde de Alcántara a quen Alonso Pérez de Viveiro comprou a propiedade. Este cabaleiro fixo en 1449 unha permuta de bens con Juan de Ulloa que, en 1470, obtivo o título de señor da vila de Villalonso.

     Fundou maiorasgo e construíu o castelo que aínda existe. Colocou sobre a porta de ingreso o escudo da súa esposa María Sarmiento, e o da súa propia liñaxe, Ulloa. Juan de Ulloa era rexedor e alcaide da cidade de Toro cando se desencadeou o conflito da Guerra de Sucesión Castelá no que se declarou partidario da causa portuguesa e por cuxo respaldo morreu defendendo o castelo en 1476. A súa viúva continuou en lóita pero foi derrotada tras o cal tivo que entregar non só Toro senón tamén Mota del Marqués e Villalonso.

     Tras estes acontecementos, María Sarmiento fixo un pacto de rendición polo que se establecía que recibiría o perdón real dos Reis Católicos e o dereito para conservar a fortaleza de Villalonso​. Anos máis tarde o seu fillo Diego segundo señor de Villalonso viviu unha situación moi parecida ao aliñarse no bando dos comuneiros, que foi o bando perdedor. Condenado á morte en 1524, puido conmutar a pena polo pago de 10 000 ducados; ademais foille posible conseguir a restitución dos seus bens incluído este castelo e así puido engadilo ao morgado de Ulloa en 1529. Foi entón cando mandou labrar o escudo das súas armas encima dos escudos dos seus pais, sobre a porta de entrada.

     No século XX a fortaleza era propiedade de Ángela María Téllez-Girón duquesa de Osuna e durante os anos setenta serviu de escenario a máis dunha película de ambiente medieval, como foi a titulada Robin e Marian protagonizada por Sexan Connery e Audrey Hepburn. O 27 de febreiro de 1984 a duquesa vendeu o castelo aos irmáns Jesús e Elizabeth Cueto Vallejo.

     Durante varios anos o recinto estivo pechado ata que en 2006 comezaron as obras de remodelación e arqueoloxía coa intervención da Fundación de Patrimonio Histórico de Castela e León, obras que finalizaron en 2011. É visitable, axustándose ao horario previsto.

Arquitectura
      O castelo está construído sobre unha obra anterior que pertenceu aos cabaleiros da orde de Alcántara en 1235. A súa estrutura corresponde ao tipo de castelo-palacio da escola de Valladolid construídos no século XV.

     As súas paredes levántanse en pedra de sillería e as esquinas remátanse con cubos. Os matacans apóianse sobre base cilíndrica e sobre eles elévanse os garitons.​ 

    No lenzo norte elévase a torre da homenaxe coas súas almeas e matacans. A porta de acceso á lisa está flanqueada por esta torre e por un cubo.

Arqueoloxía e restauración
     Despois de que en 1986 os irmáns Jesús e Elizabeth Cueto Vallejo adquirisen o inmoble, o castelo estivo pechado uns anos á espera dunha restauración e posta a punto que chegou no 2006, cando comezaron as obras de remodelación e arqueoloxía, coa intervención da Fundación de Patrimonio Histórico de Castela e León, obras que finalizaron en 2011.

      As obras de escavación sacaron á luz vestixios que informaban sobre as modificacións levadas a cabo a principios do século XVI. Tal ocorreu na zona este con o foso que alteraran facéndoo máis profundo de ata catro metros e alargárono recubríndoo con perpiaños que se puideron recuperar. Estes cambios fixéronos sobre un foso aínda máis antigo, pequeno e estreito.

     No lado sur, ao desmantelar un frontón moderno apareceu unha porta de entrada á lisa.​ No interior do patio descubriuse un foxo que servira de vertedoiro e que contiña residuos de vaixelas, tanto de cociña como de mesa, que se puideron datar do século XV e principios do século XVI. Nese mesmo vertedoiro acháronse ósos de animais mesturados con pulseiras de vidro.

     Os arqueólogos atoparon tamén unhas estruturas domésticas estrañas ao castelo, unha ocupación que puido ter lugar entre os séculos XI e XV e que catalogaron como casas propiedade da orde de Alcántara. 

     Entre esas estruturas había silos subterráneos. Neses traballos de escavación e restauración non se fixo nada na barreira ou muralla exterior que serviría como unha segunda defensa deixando as posibles obras para o futuro.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA