FERVENZA DO BATÁN - RÍO MENDO - FERVENZAS DE REXIDOIRA - OZA CESURAS

 FERVENZA DO BATÁN

RÍO MENDO

FERVENZAS DE REXIDOIRA

OZA CESURAS

Fervenzas da Rexidoira
     Trátase dun curto paseo, cun certo grao de dificultade, que nos permitirá coñecer varias fervenzas no río Mendo.

      Comezamos a nosa andaina xunto á antiga casa do legoeiro, onde unha estrutura de madeira ofrécenos á oportunidade de xogar e coñecer alguns dos oficios da contorna.

     De seguido, tras cruzar o río sae unha pista de terra que nos achegará ás fervenzas. Está sinalizado como SM17, da rede das Sendas do Mandeo.

      Tras apenas 200 m aproximadamente atoparemos un sinal que nos leva decontado ata as fervenzas 1 e 2. Cómpre facer atención no percorrido a partir de aquí xa que se trata de apenas un carreiro, que pode ser esvaradío, sobre todo en época de choivas.

     De feito existe un atallo que pode levarnos do cadoiro 2 ao 3, pero recomendamos voltar e seguir a senda marcada. Tras poucos m atoparemos a baixada cara a esta última, chamada o pozo da Ola. Retomando o camiño seguiremos cara á derradeira fervenza, denominada O Batán. O regreso faise seguindo os sinais por un carreiro que nos leva á pista forestal que seguiremos ata o punto de inicio.

Oza-Cesuras
     Oza-Cesuras é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Betanzos creado o 6 de xuño de 2013 a partir da fusión dos concellos de Oza dos Ríos e Cesuras. Segundo o IGE o 1 de xaneiro de 2018 tiña 5155 habitantes.

Xeografía
     O Concello de Oza-Cesuras ten unha superficie de 151,8 km² e abrangue 25 parroquias. Está na comarca de Betanzos e limita ó norte con Betanzos e Coirós, ó sur con Curtis, Mesía e Vilasantar, ó leste con Aranga e ó oeste con Abegondo.

Orografía
     O concello está na zona de baixada entre a meseta de Curtis e os vales dos ríos Mendo e Mero e Mandeo. O Mendo e o Mandeo descorren desde a parte central e sur do concello ata a súa case chegada á ría de Betanzos. Nese comezo, no sur, é onde están as maiores altitudes: alí están os montes da Tieira, do Lago, da Pena Moura ou do Brueiro, que están arredor dos 540 metros.

     O Mero descorre polo noroeste do concello e forma un amplo val lindando con Abegondo. No comezo desta parte as altitudes son de 450 metros e descenden dun xeito acusado ata o Mero. Ao comezo dos afluentes dos tres ríos, en especial no centro sur, as zonas do relevo son accidentado e os vales profundos. Como exemplo, destacan as pendentes dos vales de Filgueira de Barranca.

     De leste a oeste as pendentes diminúen. A zona leste, como os arredores de Rodeiro, son unha zona alta chá, e orograficamente está ligada á comarca da Terra Chá. As zonas máis centrais do concello son zonas de baixadas acusadas e de vales encaixados. Por último, a zona oeste é de pendentes máis suaves.

Parroquias de Oza-Cesuras    
     Bandoxa (San Martiño), Borrifáns (San Pedro), Bragade (San Mamede), Carres (San Vicenzo), Cis (San Nicolao), Cuíña (Santa María), Cutián (Santa María), Dordaño (Santa María), Figueredo (Santa María), Filgueira de Barranca (San Pedro), Filgueira de Traba (San Miguel), Loureda (Santo Estevo), Mandaio (San Xiao), Mondoi (Santa Cruz), Oza (San Pedro), Paderne (Santiago), Parada (Santo Estevo), Porzomillos (San Pedro), Probaos (Santaia), Reboredo (Santiago), A Regueira (Santa María), Rodeiro (Santa María), Salto (San Tomé), Trasanquelos (San Salvador), Vivente (Santo Estevo)

VIDEO

MAPA

 

Fuente: Turismo de Galicia

XOAN ARCO DA VELLA 

FERVENZA DO POZO DA OLA - FERVENZAS DE REXIDOIRA- RÍO MENDO - OZA CESURAS

FERVENZA DO POZO DA OLA

FERVENZAS DE REXIDOIRA

RÍO MENDO

OZA CESURAS

 Fervenzas da Rexidoira
     Trátase dun curto paseo, cun certo grao de dificultade, que nos permitirá coñecer varias fervenzas no río Mendo.

      Comezamos a nosa andaina xunto á antiga casa do legoeiro, onde unha estrutura de madeira ofrécenos á oportunidade de xogar e coñecer alguns dos oficios da contorna.

     De seguido, tras cruzar o río sae unha pista de terra que nos achegará ás fervenzas. Está sinalizado como SM17, da rede das Sendas do Mandeo.

      Tras apenas 200 m aproximadamente atoparemos un sinal que nos leva decontado ata as fervenzas 1 e 2. Cómpre facer atención no percorrido a partir de aquí xa que se trata de apenas un carreiro, que pode ser esvaradío, sobre todo en época de choivas.

     De feito existe un atallo que pode levarnos do cadoiro 2 ao 3, pero recomendamos voltar e seguir a senda marcada. Tras poucos m atoparemos a baixada cara a esta última, chamada o pozo da Ola. Retomando o camiño seguiremos cara á derradeira fervenza, denominada O Batán.

     O regreso faise seguindo os sinais por un carreiro que nos leva á pista forestal que seguiremos ata o punto de inicio.

Oza-Cesuras
     Oza-Cesuras é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Betanzos creado o 6 de xuño de 2013 a partir da fusión dos concellos de Oza dos Ríos e Cesuras. Segundo o IGE o 1 de xaneiro de 2018 tiña 5155 habitantes.

Xeografía
     O Concello de Oza-Cesuras ten unha superficie de 151,8 km² e abrangue 25 parroquias. Está na comarca de Betanzos e limita ó norte con Betanzos e Coirós, ó sur con Curtis, Mesía e Vilasantar, ó leste con Aranga e ó oeste con Abegondo.

Orografía
     O concello está na zona de baixada entre a meseta de Curtis e os vales dos ríos Mendo e Mero e Mandeo. O Mendo e o Mandeo descorren desde a parte central e sur do concello ata a súa case chegada á ría de Betanzos. Nese comezo, no sur, é onde están as maiores altitudes: alí están os montes da Tieira, do Lago, da Pena Moura ou do Brueiro, que están arredor dos 540 metros.

     O Mero descorre polo noroeste do concello e forma un amplo val lindando con Abegondo. No comezo desta parte as altitudes son de 450 metros e descenden dun xeito acusado ata o Mero. Ao comezo dos afluentes dos tres ríos, en especial no centro sur, as zonas do relevo son accidentado e os vales profundos. Como exemplo, destacan as pendentes dos vales de Filgueira de Barranca.

     De leste a oeste as pendentes diminúen. A zona leste, como os arredores de Rodeiro, son unha zona alta chá, e orograficamente está ligada á comarca da Terra Chá. As zonas máis centrais do concello son zonas de baixadas acusadas e de vales encaixados. Por último, a zona oeste é de pendentes máis suaves.

Parroquias de Oza-Cesuras    
     Bandoxa (San Martiño), Borrifáns (San Pedro), Bragade (San Mamede), Carres (San Vicenzo), Cis (San Nicolao), Cuíña (Santa María), Cutián (Santa María), Dordaño (Santa María), Figueredo (Santa María), Filgueira de Barranca (San Pedro), Filgueira de Traba (San Miguel), Loureda (Santo Estevo), Mandaio (San Xiao), Mondoi (Santa Cruz), Oza (San Pedro), Paderne (Santiago), Parada (Santo Estevo), Porzomillos (San Pedro), Probaos (Santaia), Reboredo (Santiago), A Regueira (Santa María), Rodeiro (Santa María), Salto (San Tomé), Trasanquelos (San Salvador), Vivente (Santo Estevo)  

VIDEO

VIDEO

MAPA

 

Fuente: Turismo de Galicia

XOAN ARCO DA VELLA

 

 

MUIÑO DO MEDIO - MUIÑOS DE GOLFARIZ - PARDEMARÍN - A ESTRADA

MUIÑO DO MEDIO

MUIÑOS DE GOLFARIZ

PARDEMARÍN

A ESTRADA

        Na parroquia de Pardemarín existe unha ruta rehabilitada que segue o ronsel destes antigos muiños, agora libres de maleza e sinalizados en pedras talladas grazas a un canteiro da zona

     Os muiños, xa sexan de vento, auga ou marea, conforman unha parte importante da cultura e etnografía de Galicia. Por esa razón hoxe en día, e en prácticamente todo o territorio, existen numerosas rutas que seguen os famosos camiños da moenda.

     Espazos que foron rehabilitados para que a xente poida coñecer de cerca o patrimonio arquitectónico que representan estas singulares construcións, e mergullarse ao mesmo tempo en plena natureza.

     No municipio da Estrada atopamos un itinerario repleto de encanto e magnetismo, que discorre paralelo ao río entre bosques de ribeira. Falamos da Ruta dos Muíños de Golfariz, na parroquia de Pardemarín. A particularidade desta senda reside na historia detrás da posta a punto do lugar, pois foi un veciño da aldea "canteiro de profesión" quen salvou da maleza os vellos camiños e muiños da zona. Ademais, grazas á súa destreza á hora de cortar e moldear a pedra, este canteiro de Golfariz puido deixar unha pegada imborrable, en forma de señalizaciones, por todo o percorrido.

      Desde a cima de Santa Baia descende un pequeno regato ata formar un val natural na contorna da Estrada.

     Xunto a este regato, décadas atrás levantouse un importante grupo de muiños, hoxe coñecidos como os "Muíños de Golfariz". A beleza desta pequena ruta fluvial non radica únicamente nas súas paisaxes ou a historia das súas construcións, senón máis ben na singularidade da súa acondicionamiento.

     Manuel López Castiñeiros, coñecido por todos como "Carballo" é un veciño da parroquia, canteiro e escultor de profesión, que unha vez xubilado decidiu levar a cabo un ambicioso proxecto que levaba tempo roldando na súa cabeza: a posta en valor dunha ruta no lugar que tantas veces percorrera durante a súa infancia.

     Carballo conseguiu recuperar ata seis muiños ocultos pola maleza; instalou barandillas de madeira nas pendentes; construíu varias pasarelas para prolongar os carreiros; e creou singulares esculturas e señalizacións de pedra que percorren toda a Ruta dúas Muíños de Golfariz. Estas últimas son na actualidade o auténtico selo de identidade do itinerario.

     En total, tres quilómetros de traxecto circular que seguen as augas do río entre bosques, muiños e esculturas. Nunha dos gravados en pedra da contorna, pode lerse un pequeno texto que di: "un canteiro que puxo a Pardemarín de moda". Razón non lle falta, e é que desde o ano 2020, esta senda converteuse nun reclamo de primeira categoría para todos aqueles visitantes que chegan á Estrada.

Muiños, natureza e historia
     A Ruta dúas Muíños de Golfariz dá comezo moi preto de Mesadoiro, na contorna de Vos Cabarlliños. Próximo a este punto atópase a área recreativa de Barroblanco, acondicionada con mesas e bancos onde poder pasar o día.

     En todo o traxecto, varias das obras do escultor local aparecen marcadas polas iniciais do seu nome e apelidos. Algunhas delas ata contan con mensaxes gravadas nas pedras, como é o caso da "homenaxe aos antepasados e o seu esforzo", escrito baixo a figura dunha muller en pedra.

     Unha vez iniciado o percorrido como tal, este atravesa os bosques de ribeira entre grupos de molinos e pasarelas. Ademais, varias destas construcións manteñen intacta a súa estrutura interna e poden ser visitados por dentro.

      Muíño do Montoiro (en funcionamento trala súa posta a punto) ou de Vidal, Fervenza dá Chousa, Muíño do Batán, de Baixo ou de Sueiro e así ata chegar á antiga central hidroélectrica de Salouzáns. Alí localízase tamén o último dos muiños, o de Veiga Grande. Unha vez neste punto, a vía avanza por O Rodo e Mesadoiro ata volver ao lugar de partida.

VIDEO

MAPA

 

 

XOAN ARCO DA VELLA

MUIÑO DA VEIGA GRANDE - MUIÑOS DE GOLFARIZ - PARDEMARÍN - A ESTRADA

 MUIÑO DA VEIGA GRANDE

MUIÑOS DE GOLFARIZ

PARDEMARÍN

A ESTRADA

        Na parroquia de Pardemarín existe unha ruta rehabilitada que segue o ronsel destes antigos muiños, agora libres de maleza e sinalizados en pedras talladas grazas a un canteiro da zona

     Os muiños, xa sexan de vento, auga ou marea, conforman unha parte importante da cultura e etnografía de Galicia. Por esa razón hoxe en día, e en prácticamente todo o territorio, existen numerosas rutas que seguen os famosos camiños da moenda.

     Espazos que foron rehabilitados para que a xente poida coñecer de cerca o patrimonio arquitectónico que representan estas singulares construcións, e mergullarse ao mesmo tempo en plena natureza.

     No municipio da Estrada atopamos un itinerario repleto de encanto e magnetismo, que discorre paralelo ao río entre bosques de ribeira. Falamos da Ruta dos Muíños de Golfariz, na parroquia de Pardemarín. A particularidade desta senda reside na historia detrás da posta a punto do lugar, pois foi un veciño da aldea "canteiro de profesión" quen salvou da maleza os vellos camiños e muiños da zona. Ademais, grazas á súa destreza á hora de cortar e moldear a pedra, este canteiro de Golfariz puido deixar unha pegada imborrable, en forma de señalizaciones, por todo o percorrido.

      Desde a cima de Santa Baia descende un pequeno regato ata formar un val natural na contorna da Estrada.

     Xunto a este regato, décadas atrás levantouse un importante grupo de muiños, hoxe coñecidos como os "Muíños de Golfariz". A beleza desta pequena ruta fluvial non radica únicamente nas súas paisaxes ou a historia das súas construcións, senón máis ben na singularidade da súa acondicionamiento.

     Manuel López Castiñeiros, coñecido por todos como "Carballo" é un veciño da parroquia, canteiro e escultor de profesión, que unha vez xubilado decidiu levar a cabo un ambicioso proxecto que levaba tempo roldando na súa cabeza: a posta en valor dunha ruta no lugar que tantas veces percorrera durante a súa infancia.

     Carballo conseguiu recuperar ata seis muiños ocultos pola maleza; instalou barandillas de madeira nas pendentes; construíu varias pasarelas para prolongar os carreiros; e creou singulares esculturas e señalizacións de pedra que percorren toda a Ruta dúas Muíños de Golfariz. Estas últimas son na actualidade o auténtico selo de identidade do itinerario.

     En total, tres quilómetros de traxecto circular que seguen as augas do río entre bosques, muiños e esculturas. Nunha dos gravados en pedra da contorna, pode lerse un pequeno texto que di: "un canteiro que puxo a Pardemarín de moda". Razón non lle falta, e é que desde o ano 2020, esta senda converteuse nun reclamo de primeira categoría para todos aqueles visitantes que chegan á Estrada.

Muiños, natureza e historia
     A Ruta dúas Muíños de Golfariz dá comezo moi preto de Mesadoiro, na contorna de Vos Cabarlliños. Próximo a este punto atópase a área recreativa de Barroblanco, acondicionada con mesas e bancos onde poder pasar o día.

     En todo o traxecto, varias das obras do escultor local aparecen marcadas polas iniciais do seu nome e apelidos.

     Algunhas delas ata contan con mensaxes gravadas nas pedras, como é o caso da "homenaxe aos antepasados e o seu esforzo", escrito baixo a figura dunha muller en pedra.

     Unha vez iniciado o percorrido como tal, este atravesa os bosques de ribeira entre grupos de muiños e pasarelas. Ademais, varias destas construcións manteñen intacta a súa estrutura interna e poden ser visitados por dentro.

      Muíño do Montoiro (en funcionamento trala súa posta a punto) ou de Vidal, Fervenza dá Chousa, Muíño do Batán, de Baixo ou de Sueiro e así ata chegar á antiga central hidroélectrica de Salouzáns. 

     Alí localízase tamén o último dos muiños, o de Veiga Grande. Unha vez neste punto, a vía avanza por O Rodo e Mesadoiro ata volver ao lugar de partida.

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA