MANANTIAL BALNEARIO DE CABREIROÁ - VERÍN - OURENSE

MANANTIAL BALNEARIO DE CABREIROÁ

VERÍN

OURENSE

Aguas de Cabreiroá
     Aguas de Cabreiroá é unha empresa galega de bebidas con sede en Cabreiroá (Verín). 

     Foi fundada por José García Barbón en 1906. A empresa é propiedade de Hijos de Rivera.

Historia
Balneario
      A finais do século XIX as xentes do lugar ían a un manancial para curar as doenzas do aparato dixestivo, e o párroco acondicionou a zona, e promoveu a construción dunha fonte. 

      O empresario Xosé García Barbón encargou estudos químicos sobre as augas, e adquiriu a fonte e os terreos dos arredores, levantando unha construción de estilo modernista para acomodar ás xentes que visitaban a zona. 

 

     En 1906 creouse a empresa Aguas de Cabreiroá, cunha planta de embotellamento. En 1907, encargouse unha nova análise ao doutor Santiago Ramón y Cajal, que certificou as súas propiedades mineiro-medicinais. Nese mesmo ano iniciáronse as obras do hotel-balneario. 

     As instalacións incluían un parque de 5 hectáreas con 2000 árbores de 72 especies distintas.

Manancial
     Á morte de García-Barbón, o balneario pasou a mans do seu neto, Benigno Salgueiro García-Barbón, que á súa vez morreu en 1931, pasando entón á súa viúva, Cecilia de Espínola. 

     Entre novembro de 1936 e marzo de 1937, logo do inicio da guerra civil española, o hotel-balneario pasou a ser hospital de campaña, acollendo militares do bando nacional que combatían na fronte de Asturias. 

 

     O hospital contaba con material incautado ao médico Carlos Reino Caamaño, que fora elixido alcalde de Verín en xullo de 1936 por Izquierda Republicana.

     A actividade de envasado de auga proseguiu no tempo. Na década de 1990, entrou no accionariado Hijos de Rivera, que en 2006 tomou o control de toda a empresa.

     En 2008, déronse varios casos de intoxicación por auga adulterada en Ourense. A empresa considerou o acontecido como unha sabotaxe a súa marca. O sector respondeu trocando o peche das botellas, deixando os tapóns de presión con precinto de plástico por tapóns de rosca.

VIDEO

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA

MUIÑO EN PARAÑOS - PARAÑOS - CARBALLEDO - CERDEDO COTOBADE

MUIÑO EN PARAÑOS

PARAÑOS

CARBALLEDO

CERDEDO COTOBADE

Carballedo

     San Miguel de Carballedo é unha parroquia que se localiza no concello pontevedrés de Cerdedo-Cotobade. 

     Segundo o IGE en 2011 tiña 329 habitantes (143 homes e 186 mulleres), o que supón unha diminución respecto do ano 1999 cando tiña 350 habitantes. Dos 14 lugares da parroquia, 11 están habitados.

     O topónimo fai referencia á abundancia de carballos na zona.

Patrimonio
     No Castro da Cruz atopouse un pendente de ouro, e preto do poboado atopáronse restos dunha vila romana.

     No lugar da Braña está situado o pazo da Braña, do século XVIII. No lugar do Campo da Poza, ao pé do monte Coirego, está o Observatorio astronómico de Cotobade.

Lugares de Carballedo
   A Asperiña, O Berberote, A Braña, A Chan, O Comareiro, A Cuqueira, Doade, A Igrexa, A Lomba, Paraños, Pazos, Silvela, Sión, Trabazo.

Cerdedo-Cotobade
     Cerdedo-Cotobade é un concello da provincia de Pontevedra creado o 22 de setembro de 2016 a partir da fusión dos concellos de Cerdedo e Cotobade.

     Ten 5.815 habitantes (suma de datos do IGE 2018) e unha superficie de 214,5 km².

     Limita cos concellos de Pontevedra, Campo Lameiro, A Estrada, Forcarei, A Lama e Ponte Caldelas.

Toponimia
     O topónimo procede da combinación do concello de Cerdedo e do concello de Cotobade trala súa fusión.

Cerdedo
     Cerdedo, como Cerdido, é un fitotopónimo abundancial: podería proceder tanto de quercetum, debido á presenza de carballos da zona, como de cer(e)setum, neste caso de cerdeiras.

Cotobade
     En ocasións pensouse que o topónimo Cotobade derivaba de couto do abade, dado que toda a comarca pertencía á antiga xurisdición que exercía o superior do convento de bieitos de Tenorio, e como tamén mal referenciara o Padre Sarmiento.

    O nome aparece referenciado ao logo da historia coma: Castro Cutubade cum tota terra sua (ano 1180); Terra que dicitur Montes in qua est castellum Cutubadi (ano 1182), Terra que dicitur Montes in qua est castellum Cutubadi (ano 1188); castrum quod dicitur Cotobadi cum pertinentiis suis (ano 1199), castrum quod dicitur Cotobade (ano 1225). Cotobade débese descompoñer en coto, palabra galaica de orixe prerromana *Cotto (…) e un nome persoal en xenitivo Bade, o cal se repite illado na toponimia galega e parece que non é aférese de abbas -atis, "abade", senón o antropónimo Vatis (Ares 2001:74)

Patrimonio
Patrimonio arqueolóxico
    Calzada do monte Pé da Múa.
    Petróglifos de Pedra das Ferraduras, na parroquia de San Xurxo de Sacos e de Portela da Laxe, na parroquia de Viascón.

Patrimonio arquitectónico
    Igrexa de San Martiño de Rebordelo.
    Igrexa de San Xurxo de Sacos.
    Igrexa de Santa María de Sacos.
    Mosteiro de San Pedro de Tenorio.
    Ponte sobre o río Lérez.
    Capela de Santo Antón en San Xoán de Cerdedo.
    Capela de San Bartolomeu en Chamadoira.

Festas e celebracións
    A festa da vincha, celebrada durante o entroido en Cerdedo;
    A festa do xabarín, celebrada en abril en Cerdedo;
    A rapa das bestas, celebrada no mes de agosto en Cuspedriños;
    A festa do requeixo, celebrada en xuño en Corredoira;
    A festa da filloa, celebrada en setembro en Valongo.

Parroquias de Cerdedo-Cotobade
     Aguasantas (Santa María), Almofrei (San Lourenzo), Borela (San Martiño), Carballedo (San Miguel), Caroi (Santiago), Castro (Santa Baia), Cerdedo (San Xoán), Corredoira (San Gregorio), Figueiroa (San Martiño), Folgoso (Santa María), Loureiro (Santiago), Parada (San Pedro), Pedre (Santo Estevo), Quireza (San Tomé), Rebordelo (San Martiño), Sacos (Santa María), San Xurxo de Sacos (San Xurxo), Tenorio (San Pedro), Tomonde (Santa María), Valongo (Santo André), Viascón (Santiago)

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA

ALDEA ABANDONADA DE XEI - RIO TRABA - NOIA

ALDEA DE XEI

RÍO TRABA

NOIA

    
     Xei, a aldea abandonada polos homes e tomada polo bosque

     Bordeando o Río Traba, a medio camiño entre O Couto (Noia) e Portobravo (Lousame) chégase a pé a un minúsculo núcleo urbano deshabitado desde os anos 70, pero de gran valor etnográfico, trátase de Xei, unha aldea, como outras moitas, abandonada polos homes e tomada polo bosque.

    
      A aldea está composta de seis construcións aínda recoñecibles, aínda que presumiblemente mentres foi habitada estas deberon de ser mais; tres casas de dúas alturas, o que deberon ser dúas cortes ou palleiros e o protagonista indiscutible da aldea, un muiño de dobre rodicio en relativo bo estado con aínda os restos da canle de entrada e saída de auga e unha arquitectura singular con desagües triangulares. 

      Todas as edificaciones están en estado ruinoso, quedando delas pouco menos que as fachadas.

     Ecolóxicamente trátase dun enclave típico de riveira, con grandes alisos, sauces, carballos e castiñeiros.

     Na mesma marxe do río, atopamos importantes e interesantes masas de musgos, fentos e briofitas e unha fauna na que cabe destacar a nutria, o martín mariñeiro, a lavandeira cascadeña, o chotacabras gris e a arcea, xunto coa pomba torcaz.

     É imposible facer referencia a este lugar e non deixar constancia da imperiosa necesidade da súa conservación debido o seu altísimo valor etnográfico e ata ecolóxico. 

       Debería buscarse algunha fórmula que permitise preservar, protexer e ata restaurar parte do patrimonio urbano e indudablemente o patrimonio ecolóxico, faise imprescindible tala das especies de árbores foráneos e a protección real e efectiva da fauna e flora.

Río Traba
     O río Traba é un pequeno curso fluvial da provincia da Coruña, que verte as súas augas no océano Atlántico.

Percorrido
     O Traba nace da xunta dos regos de San Xusto e de Soñora, a 500 m de altura, sobre o monte Muralla, no concello de Lousame. 

     É un río de curso basicamente encaixado, que desemboca na ría de Muros e Noia, na mesma vila de Noia, logo dun percurso total de apenas 17 km.

Réxime
     É un río de réxime pluvial

VIDEO

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

Fuente: www.riadenoia.es
XOAN ARCO DA VELLA

MUIÑO DA SENRA - A SENRA - RÍO BORELA - CERDEDO COTOBADE

MUIÑO DA SENRA

RÍO BORELA

A SENRA

BORELA

CERDEDO COTOBADE

Borela
     San Martiño de Borela é unha parroquia que se localiza no sur do concello de Cerdedo-Cotobade.

     Segundo o IGE no 2007 tiña 381 habitantes (190 homes e 191 mulleres), un menos ca en 2006.

     Dos seus 11 lugares, 9 están habitados.

Lugares de Borela
     A Aldea de Abaixo, Borela, A Brea, A Cavada, A Costa, Os Currás, A Graña, Pazos, O Picoto de Abaixo, A Ponte Borela, A Senra

Cerdedo-Cotobade
     Cerdedo-Cotobade é un concello da provincia de Pontevedra creado o 22 de setembro de 2016 a partir da fusión dos concellos de Cerdedo e Cotobade.

     Ten 5.815 habitantes (suma de datos do IGE 2018) e unha superficie de 214,5 km².

     Limita cos concellos de Pontevedra, Campo Lameiro, A Estrada, Forcarei, A Lama e Ponte Caldelas.

Toponimia
     O topónimo procede da combinación do concello de Cerdedo e do concello de Cotobade trala súa fusión.

Cerdedo
     Cerdedo, como Cerdido, é un fitotopónimo abundancial: podería proceder tanto de quercetum, debido á presenza de carballos da zona, como de cer(e)setum, neste caso de cerdeiras.

Cotobade
     En ocasións pensouse que o topónimo Cotobade derivaba de couto do abade, dado que toda a comarca pertencía á antiga xurisdición que exercía o superior do convento de bieitos de Tenorio, e como tamén mal referenciara o Padre Sarmiento.

    O nome aparece referenciado ao logo da historia coma: Castro Cutubade cum tota terra sua (ano 1180); Terra que dicitur Montes in qua est castellum Cutubadi (ano 1182), Terra que dicitur Montes in qua est castellum Cutubadi (ano 1188); castrum quod dicitur Cotobadi cum pertinentiis suis (ano 1199), castrum quod dicitur Cotobade (ano 1225). Cotobade débese descompoñer en coto, palabra galaica de orixe prerromana *Cotto (…) e un nome persoal en xenitivo Bade, o cal se repite illado na toponimia galega e parece que non é aférese de abbas -atis, "abade", senón o antropónimo Vatis (Ares 2001:74)

Patrimonio
Patrimonio arqueolóxico
    Calzada do monte Pé da Múa.
    Petróglifos de Pedra das Ferraduras, na parroquia de San Xurxo de Sacos e de Portela da Laxe, na parroquia de Viascón.

Patrimonio arquitectónico
    Igrexa de San Martiño de Rebordelo.
    Igrexa de San Xurxo de Sacos.
    Igrexa de Santa María de Sacos.
    Mosteiro de San Pedro de Tenorio.
    Ponte sobre o río Lérez.
    Capela de Santo Antón en San Xoán de Cerdedo.
    Capela de San Bartolomeu en Chamadoira.

Festas e celebracións
    A festa da vincha, celebrada durante o entroido en Cerdedo;
    A festa do xabarín, celebrada en abril en Cerdedo;
    A rapa das bestas, celebrada no mes de agosto en Cuspedriños;
    A festa do requeixo, celebrada en xuño en Corredoira;
    A festa da filloa, celebrada en setembro en Valongo.

Parroquias de Cerdedo-Cotobade
     Aguasantas (Santa María), Almofrei (San Lourenzo), Borela (San Martiño), Carballedo (San Miguel), Caroi (Santiago), Castro (Santa Baia), Cerdedo (San Xoán), Corredoira (San Gregorio), Figueiroa (San Martiño), Folgoso (Santa María), Loureiro (Santiago), Parada (San Pedro), Pedre (Santo Estevo), Quireza (San Tomé), Rebordelo (San Martiño), Sacos (Santa María), San Xurxo de Sacos (San Xurxo), Tenorio (San Pedro), Tomonde (Santa María), Valongo (Santo André), Viascón (Santiago)

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA