PETO DE SAN COSME E SAN DAMIAN - SISTELO - ARCOS DE VALDEVEZ

 PETO DE S. COSME E S. DAMIAN

SISTELO

ARCOS DE VALDEVEZ

 Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...   

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO DE A IGREXA - A IGREXA - SANTA MARÍA DE XEVE - PONTEVEDRA

 CRUCEIRO DE A IGREXA

A IGREXA

SANTA MARÍA DE XEVE

PONTEVEDRA

 A Igrexa
      A Igrexa é un lugar da parroquia de Santa María de Xeve no concello de Pontevedra, na provincia de Pontevedra. Segundo o IGE, en 2022 tiña 220 habitantes (104 homes e 116 mulleres).

Toponimia
      O topónimo A Igrexa (do latín (locus) ecclesiae, o lugar da igrexa) débese á presenza no lugar da igrexa parroquial de Santa María de Xeve. 

Santa María de Xeve
      Santa María de Xeve é unha parroquia que se localiza no concello de Pontevedra. 

Segundo o padrón municipal de 2017 tiña 829 habitantes (386 homes e 443 mulleres), 143 menos ca en 1999. Ten 5 entidades de poboación. Até 1944 pertenceu ao concello de Xeve.

Xeografía
      A parroquia limita con Santo André de Xeve, Verducido, Mourente e Lérez, e polo seu territorio pasa o río Lérez.

Patrimonio
      En Gatomorto está o Penedo de Argoenca, petróglifo declarado Ben de Interese Cultural.
     A Casa Gondar, unha construción do século XVIII que aínda conserva unha dependencia anexa outrora empregada como cárcere, e tamén a igrexa parroquial cun campanario de estilo barroco e de frontal neoclásico.
      Celébranse o Corpus Christi e santo Antón de Padua (o domingo seguinte ao 13 de xuño), a Nosa Señora do Carme (o domingo seguinte ao 16 de xuño) e a Inmaculada Concepción o día 8 de decembro. 

 MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

MUIÑO DO TROCA - RÍO XABRIÑA - CRESPOS - MOURISCADOS - MONDARIZ

 MUIÑO DO TROCA

RÍO XABRIÑA

CRESPOS

MOURISCADOS

MONDARIZ

 Crespos
      Crespos é un lugar da parroquia de Mouriscados, no concello pontevedrés de Mondariz. 

      Tiña 80 habitantes no ano 2013 segundo datos do Instituto Galego de Estatística dos cales eran 42 homes e 38 mulleres, o que supón unha diminución con relación ao ano 2000 cando tiña 89 habitantes.

Lugares de Mouriscados
      O Campo do Mouro, Crespos, Fontán, Fontebalán, A Lamela, Poñe, A Porteliña, Zamorelle 

Comarca do Condado
      A comarca do Condado é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Ponteareas. 

      Pertencen a ela os concellos de Mondariz, Mondariz-Balneario, As Neves, Ponteareas e Salvaterra de Miño. 

MAPA

  

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO PETO DA RÚA MAMOELA - RÚA MAMOELA - RIBADUMIA

CRUCEIRO-PETO DA RÚA MAMOELA

RÚA MAMOELA

RIBADUMIA

Ribadumia
       Ribadumia é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca do Salnés. 

       Segundo o IGE en 2015 tiña 5.087 habitantes. 

      O seu xentilicio é «ribadumiense».

Comarca do Salnés
      A comarca do Salnés é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Vilagarcía de Arousa, á cal pertencen os concellos de Cambados, O Grove, A Illa de Arousa, Meaño, Meis, Ribadumia, Sanxenxo, Vilagarcía de Arousa e Vilanova de Arousa.

      Constitúe un dos máis importantes enclaves turísticos de Galiza.  

     Está comprendido entre a ría de Arousa polo norte e a ría de Pontevedra polo sur, formando parte das denominadas Rías Baixas.

      Recibe este nome polas antigas salinas que existían na desembocadura do río Umia. No Parochiale suevorum do século VI faise mención á Comarca Saliniense. 

      Fontes históricas apuntan á existencia de conflitos relacionados coas salinas localizadas en diferentes puntos da comarca, concretamente nas freguesías de Nogueira, Vilalonga, Noalla e Dena, actualmente pertencentes aos concellos de Meis, Sanxenxo e Meaño

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

 

IGREXA DE SANTA MARÍA DE XESTOSA - XESTOSA - TOÉN

 IGREXA DE SANTA MARÍA DE XESTOSA

XESTOSA

TOÉN

 Xestosa
      Santa María de Xestosa é unha parroquia do concello ourensán de Toén na comarca de Ourense. 

       No ano 2007 tiña 143 habitantes (74 homes e 69 mulleres), trece menos ca no ano 2000. 

Ten unha soa entidade de poboación.

Historia
        Consérvanse dous documentos en lingua galega asinados polo cura e notario de Xestosa Pedro Martínez a mediados do século XIII: un de compra-venda do 3 de marzo de 1259, e outro de venda do 30 de marzo de 1260.

Lugares de Xestosa
      Xestosa 

Comarca de Ourense
      A comarca de Ourense é unha comarca galega situada na provincia de Ourense e a súa capital é Ourense. 

     Pertencen a esta comarca os concellos de Amoeiro, Barbadás, Coles, Esgos, Nogueira de Ramuín, Ourense, O Pereiro de Aguiar, A Peroxa, San Cibrao das Viñas, Taboadela, Toén e Vilamarín.

     Limita ao norte coa comarca de Chantada (Lugo), ao nordeste coa comarca de Terra de Lemos (Lugo) e comarca da Terra de Caldelas, ao leste e sueste coa de Allariz-Maceda, ao sur coa de Celanova e ao oeste coas do Ribeiro e Carballiño.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

IGREXA DE SAN CIBRAO - COVAS - PEREIRO DE AGUIAR

 IGREXA DE SAN CIBRAO

COVAS

PEREIRO DE AGUIAR

 Igrexa de San Cibrao de Covas
     Esta igrexa presenta un estilo barroco característico do SXVIII.

      Amosa unha grande austeridade decorativa exterior onde a portada aparece enmarcada por unha robusta moldura, ao igual que a fiestra que se atopa enriba dela.

     Posúe unha espadana que se desenvolve en dous corpos: o superior con dous arcos de medio punto separados entre si, onde se atopan as campás e, o superior conta cun só arco. 

      Posúe cinco pináculos dos cales un desapareceu.

     Nos ángulos da fachada, o pináculo acaba en bólas abertas que lle confiren unha aparencia vexetal. 

     Tanto a igrexa como a casa reitoral, están situadas no punto máis alto de Covas.

Covas
     San Cibrao de Covas é unha parroquia do concello do Pereiro de Aguiar na comarca de Ourense, na provincia de Ourense. 

     Segundo o IGE, en 2023 tiña 958 habitantes (475 homes e 483 mulleres). 

MAPA

 

 Fuente: Web Turismo de Pereiro de Aguiar

XOAN ARCO DA VELLA