Campañó San Pedro de Campañó é unha parroquia que se localiza no concello de Pontevedra.
Segundo o padrón municipal de 2014 tiña 1892 habitantes (919 homes e 973 mulleres), 132 menos ca en 1999.
Ten 31 entidades de poboación.
Sitúase ao pé do monte Castrove, a tres quilómetros da cidade de Pontevedra.
Por ela pasa o río Rons e a estrada PO-531.
É unha parroquia rica en restos arqueolóxicos, tras o achado de petróglifos e cerámicas.
Nela hai un poboado castrexo, o castro de Campañó.
Moitos cruceiros espállanse polo seu territorio, a meirande parte situados no antigo sitio de Bartram, durante o século XVI.
A comezos do século XVII certas terras da parroquia foron aforadas polo arcebispo de Compostela, Maximiliano de Austria.
O templo é de orixe románica, pero reformouse no século XVIII.
No interior presenta variada decoración e un gran retablo coa figura de San Pedro ao fondo; hai unha imaxe da Virxe do gótico do século XIV.
Festividades Ao comezo do verán celébranse as festividades de San Pedro (29 de xuño) e de San Paio (30 de xuño).
A Virxe das Dores celébrase os días 17 e 18 de setembro.
O 12 de outubro, polo día do Pilar, tamén hai festa na parroquia, sendo a única que se celebra no lugar de Sabarís.
Lugares de Campañó Altabón, Barragáns, O Bispo, A Boca, Cabaleiro, O Cachapal, Campañó de Arriba, Carballiños, O Casal de Rei, Casal do Mendo, O Cochón, A Corredoira, Ferreiros, O Freixo, A Galiana, Moldes, Os Muíños, Parada, Pedreira, Piñeiro, O Ribeiro, Sabarís, Soutonovo, O Vao
Cuntis Cuntis é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas.
Segundo o IGE en 2014 tiña 4.931 habitantes (5.340 en 2005). O seu xentilicio é «cuntense».
Xeografía O concello está situado no noroeste da provincia de Pontevedra, e limita cos concellos de Valga, A Estrada, Campo Lameiro, Moraña e Caldas de Reis. Ten 79,8 km², e conta con 78 entidades de poboación repartidas entre 8 parroquias.
Lugares de interese turístico Mananciais de auga termal As augas dos mananciais do concello de Cuntis son sulfuro-sódicas e hipertermais, acadando até os 64 °C. O seu uso terapéutico está recomendado contra a reuma, a gota ou a psoríase. Antigamente tamén era recomendado para curar a sífilis. Algúns dos mananciais están explotados por empresas privadas, a pesar das protestas veciñais que defenden o seu carácter público.
Destacan os mananciais de Fogo de Deus (ou do Foxo, ou A Burga), de uso público; o da Carreira do Conde, de uso privado; o da Rúa Real; As Eiras (Eira Vella e Eira Nova); Os Forniños (Forno Novo e Vello); a Burga do Castro e A Barreira.
Parques Parque da Feira: ampla zona de recreo, antigamente coñecida como As Codeseiras. Nel celébranse festas e romarías e sitúase o pombal e o hórreo da casa reitoral, o monumento homenaxe aos Canteiros, esculpido polo artista local Maxín Picallo Durán e un busto de Roberto Blanco Torres.
Parque de Maráns: nel está o Monumento ao Sagrado Corazón de Xesús, esculpido por Francisco Asorey. Desde el contémplase a vila de Cuntis desde un miradoiro.
Parque do Castro: situado á beira do río Gallo, é privado.
Outros lugares O Penedo: unha poza do río Umia próxima á Ponte Taboada e ó lugar de Fontecova. Na zona consérvanse muíños. Era lugar de baño nos meses do verán e podíase atopar o denominado mexillón de río (Margaritifera margaritifera), en perigo de extinción e protexido. Entre as aldeas de Vilameán e O Casal pódese ver unha casona de cantaría cun gran hórreo, a igrexa parroquial e o calvario, rodeados dunha carballeira onde se celebran as romarías. Lagoas de Zo: situadas entre os lugares de Zo e Mesego, son interesantes por estaren localizadas nunha paraxe natural con amplas vistas do val de Cuntis, Salnés e terras de Montes e A Estrada. Senda Peonil da Ponte do Ramo (PR-G 123): Trátase dunha ruta circular de pequeno percorrido que ten inicio e fin na Ponte do Ramo. Enlaza nun tramo coa PR-G 20 (Circular de Cuntis) e noutro coa GR-94 (Rural de Galicia). No seu comezo discorre pola beira do Umia e máis adiante segue a vía romana que atravesa o Regato do Foxo en dirección aos petróglifos de Cequeril.
Festas Reis Magos: 6 de xaneiro (Meira) Santo Ildefonso: 23 de xaneiro (Troáns) San Brais: 3 de febreiro (Piñeiro) Santa Apolonia: luns de Entroido (Mesego) Festa do Lacón: domingo de Entroido (Cuntis) Festas da Virxe do Loreto: luns de Pascua (O Loureiro) Feira Gastronómica do coello: 22 de xuño (A Anllada) Cacharelas de San Xoán: 23-24 de xuño (destaca a de Guldrigáns e a de Castrolandín, entre outras) Santo Cristo: 29 de xuño (Estacas) San Bieito de Pereira: 11 de xullo (Trasponte) A Madalena: 22 de xullo (Meira) Santiaguiño: 25 de xullo (A Ermida) Festas patronais: 15, 16, 17 e 18 de agosto (Cuntis) Rapa das bestas do Monte Xesteiras: segundo fin de semana de agosto (Couselo). Festa do Cabalo: 18 de agosto (Trasponte) Virxe da Peña de Francia: 19 de agosto (Xinzo) Festas de Cequeril: derradeiro fin de semana de agosto (Cequeril) San Ramón: derradeiro domingo de agosto (A Anllada) Festa Virxe das Dores: 16 e 17 de setembro (Cuntis)
Feiras Aínda que antigamente se celebraban tres (a do Baño, a de Santo Isidro en Meira e a da carballeira do 18 en Troáns), arestora só se celebran o día 22 de cada mes e os sábados pola mañá na Praza da Constitución.
A feira do dezaoito recuperouse como feira sustentábel artesanal, gastronómica e lúdica con carácter anual a partir de 2009. Celébrase o sábado máis próximo ao día 18 do mes de xuño.
Comarca de Caldas A comarca de Caldas é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Caldas de Reis.
Pertencen a ela os concellos de Caldas de Reis, Catoira, Cuntis, Moraña, Pontecesures, Portas e Valga.
Parroquias de Cuntis Arcos (San Breixo), Cequeril (Santa María), Couselo (San Miguel), Cuntis (Santa María), Estacas (San Fiz), Piñeiro (San Mamede), Portela (Santa Eulalia), Troáns (Santa María)
Ponte Caldelas Ponte Caldelas (do latín aquas calidas, 'augas cálidas, termais') é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra.
No ano 2016 tiña 5.573 habitantes, segundo datos do IGE. O seu xentilicio é pontecaldelán.
Xeografía O municipio de Ponte Caldelas sitúase nunha zona xeográfica de transición entre as montañas do interior pontevedrés e as ribeiras das rías Baixas. Está encadrada nunha comarca natural que se estende polas estribacións occidentais da serra do Suído. É terra de mananciais e ríos (Oitavén e Verdugo), de abruptas serras (A Fracha, Castrelada...) e encaixados vales. Limita ao norte con Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes e Soutomaior, ao leste coa Lama e ao oeste con Pontevedra.
Ponte Caldelas presenta unha morfoloxía de fortes contrastes topográficos provocados por unha intensa erosión diferencial favorecida pola rede de fracturas tectónicas ás que foi sometido polos episodios xeolóxicos.
As superficies de aplanamento orixinarias percíbense nos cumios suaves dos seus montes, entre os que destacan a serra da Castrelada (663 m), O Couto da Brea (536 m), A Penarada (544 m), monte do Antón (453 m) e monte do Taboadelo (432 m). Encaixados entre as serras, os ríos discorren por vales abruptos e profundos, con pronunciadas pendentes.
A súa densa rede fluvial organízase en torno aos cursos do Verdugo e do Oitavén, alimentados por afluentes curtos, pero de abundante caudal debido ás elevadas precipitacións que se rexistran no paso das frontes atlánticas.
Entre estes afluentes destaca o Calvelle que se une ao Verdugo antes do seu paso pola capital municipal, onde por atravesar algunhas fallas orixina a aparición de mananciais de augas minerais, ben coñecidas polas súas propiedades.
No río Oitavén construíuse a presa de Eiras, que abastece de auga a área urbana de Vigo, antes de que, xa no municipio de Soutomaior, una as súas augas ás do río Verdugo, que poucos quilómetros máis adiante desembocará na ría de Vigo.
Patrimonio Calvario da Insua. No termo municipal ha numerosas testemuñas do seu pasado, destacando os castros de Santa María de Castro Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén están os petróglifos de Tourón. A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo, obra do mestre Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na praza do Bispo no centro da vila e do Calvario de Barbudo. A igrexa de Santa María de Tourón é de orixe románica de finais do século XII, conservando desa época algúns elementos dispersos. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben
Destacan tamén as igrexas da Insua, aberta ao val cun Via Crucis de pedra arredor do adro, e a igrexa de Xustáns, cun conxunto de igrexa e cemiterio con outro cruceiro. Tamén destaca a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila. Hai pazos e casas grandes en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.
Turismo Ponte Caldelas non tivo unha saída ao exterior ata hai pouco. Os aloxamentos baséanse en casas rurais, moi numerosas en parroquias como Anceu. Bastantes restaurantes foron creados recentemente, tanto por influencias do Campiño (na zona da Reigosa), como en Caldelas, polo turismo.
Festas As festas patronais celébranse no último domingo de agosto, pero tamén son importantes as de San Vicente, en xaneiro, coa chamada Romaría do Cocido, e en setembro, a Virxe das Dores, en Anceu, cunha tradicional danza á que se atribúe unha orixe celta.
Outra celebración gastronómica destacada é a Festa da Troita de Ponte Caldelas que inclúe un Concurso Internacional de Pesca Deportiva previo á degustación do prato. Celebrada o último domingo de maio, leva máis de 35 edicións.
Outras festas da parroquia son a romaría de San Vicente en Parada, a romaría da Virxe da Saúde en Rebordelo, a festa do Muíño, en Taboadelo, a festa dos Remedios en Vilarchán, a romaría de Cristo Rei en Xustáns e a festa de San Miguel en Contixe.
Parroquias Anceu (Santo André), Caritel (Santa María), Castro Barbudo (Santa María), Forzáns (San Fiz), A Insua (Santa Mariña), Ponte Caldelas (Santa Eulalia), Taboadelo (Santiago), Tourón (Santa María), Xustáns (San Martiño)
Nota: Moi agradecido a Elena por acompañarme e por o tempo que me adicaron a descubrir os tesouros do Río San Vicente e do Rego de Guteiras.GRAZAS
San Xián San Xián de Marín é unha parroquia que se localiza no concello de Marín.
Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 2.819 habitantes (1.431 mulleres e 1.388 homes), distribuídos en 28 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 2.937 habitantes.
Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 2.715 habitantes, sendo 1.350 homes e 1.365 mulleres.
Lugares de San Xián de Marín A Agrela, Arealonga, A Bouza, Bravos, O Caeiro, O Carballal, O Carregal, O Casal, Cidrás, Coirados, O Cruceiro do Vento, O Igrexario, A Laxe, Macenlle, A Moreira, O Outeiro, Pardavila, A Pena, A Porteliña, A Raña, A Roza, A Rúa Nova, O Sequelo, As Sete Espadas
Parroquias de Marín Ardán (Santa María), O Campo (Santa María), Marín (San Xián), Marín (Santa María do Porto), Mogor (San Xurxo), San Tomé de Piñeiro (San Tomé), Seixo (Nosa Señora do Carme)
Comarca do Morrazo A comarca do Morrazo é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra. A cal pertencen os concellos de Bueu, Cangas, Marín e Moaña.
Limita ó norte coa ría de Pontevedra, ó leste coa comarca de Pontevedra, ó sur coa ría de Vigo e ó oeste co océano Atlántico.
É a comarca máis pequena de Galicia (140,7 km², o 0,47% de Galicia). Tiña 82 445 habitantes no 2018, e é unha das cinco máis densamente poboadas (585,96 hab/km²).
É unha das comarcas naturais e sociolóxicas con máis carácter de Galiza polo seu condicionamento xeográfico. A actual comarca administrativa correspóndese só cunha parte da comarca xeográfica e histórica, a Península do Morrazo, que abrangue tamén o concello de Vilaboa (agás a parroquia de Bértola e unha parte da de Figueirido, e o barrio de Paredes na parroquia de Vilaboa).
Tamén forma parte da península as parroquias pontevedresas de Lourizán e a maior parte da de Salcedo. Antigamente mesmo a propia cidade de Pontevedra estaba incluída no arciprestado do Morrazo.
O concello de Vilaboa, malia pertencer ó partido xudicial de Cangas, foi integrado na comarca de Pontevedra debido a factores de funcionalidade, e as parroquias pontevedresas de Salcedo e Lourizán por pertencer ó propio concello capitalino.
Nun principio tampouco se incluíu o concello de Marín, pero a petición dos seus habitantes, foi integrada na do Morrazo, á que pertence desde hai uns anos.
