martes, 4 de julio de 2023

PETRÓGLIFO CHA DA CARVALHEIRA - LANHELAS - CAMINHA

 PRTRÓGLIFO CHA DAS CALVAHEIRAS

LANHELAS

CAMINHA

 Lanhelas
     Lanhelas é unha freguesia portuguesa do municipio de Caminha. 

      Segundo o censo de 2021, ten unha poboación de 899 habitantes.​

      A freguesia de Lanhelas é a máis setentrional do municipio.

Economía
      Mediante traballos artesanais trabállase moito coa pirotecnia. Outras actividades son a agricultura, a construción civil e a pesca fluvial.

Gastronomía
      É moi coñecido na zona o arroz de lampreia.

Patrimonio
    Laje dás Fogaças
    Torre de Lanhelas ou denominada tamén: Casa dá Torre ou Paço de Lanhelas

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DE PONTE DE COURA - SAN MARTINHO DE COURA - COURA

 PETO DE PONTE DE COURA

SAN MARTINHO DE COURA

COURA


    Peto de ánimas
     Os petos de ánimas atópanse en camiños e encrucilladas de toda Galicia e son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción polas ánimas. Tódolos construídos con anterioridade a 1901 son bens de interese cultural.

Significado
     O seu significado vén da crenza na continuidade da alma despois da morte e da existencia dun paso intermedio para chegar ao ceo, onde se redimen os pecados e faltas cometidas en vida (o purgatorio), moi arraigada na mentalidade popular galega.

     Dentro das construcións populares, os petos de ánimas son os que evidencian a importancia do purgatorio. A finalidade destes elementos populares é que os vivos poidan ofrecer esmolas para a salvación das almas en pena que non encontran descanso no purgatorio, e así alcancen a felicidade no ceo.Unha vez liberadas, intercederán por quen fixo a ofrenda. Por tanto, trátase de procurar a salvación dos mortos pero tamén de se asegurar a propia.

     Moitos deles foron construídos pola devoción dun fregués ou polos veciños dun lugar. Son moi curiosas as advertencias que se fan no seu nome.

     Por exemplo, no de Famelga de Aguasantas (Cerdedo-Cotobade) lese textualmente: "Un alma tienes y no más, si la pierdes qué harás...". Tamén se invita a recordar os antepasados: "Ave María Purísima. Acordaos de las ánimas de vuestros padres o abuelos o tíos o parientes o amigos". E, noutra parte do oratorio, apréciase esta inscrición: "Rogade por nos, Señor, E socorrenos cos vosos sufraxios que nos pediremos por vos".

Orixe
     As almas do purgatorio que son a meirande devoción galega, despois dos santos, de Cristo e da Nai; e, aínda que o culto teña a súa raizame no cerne mesmo do espírito galego, as mostras que se conservan son serodias.

     A idea do purgatorio, aumentada e revitalizada a partir do Concilio de Trento (século XVI), fixo que se desenvolvese a práctica da construción destes monumentos populares cunha determinada iconografía.

     Pero segundo parece, en Galicia é no século XVIII cando se fan a maior parte destes monumentos dedicados ás ánimas; e os máis antigos conservados corresponden ao século XVII.

Localización e dimensións
     As encrucilladas aínda inspiran temor aos naturais do país, e a súa causa está en que pervive nas crenzas actuais consideralas como lugar que fora destinado ao enterramento, especialmente dos apartados da comunidade cristiá. De aí a crenza de que polas mesmas vaguen durante a noite as almas dos condenados.

     Tanto a súa dimensión como iconografía son variadas, polo que é difícil establecer unha morfoloxía xeral, aínda que si se pode indicar que o corpo central do peto está composto por unha cavidade na que normalmente se representa ás ánimas no purgatorio, en relevo ou pintura, e un peto ou hucha para botar as esmolas. Estes elementos veñen a maioría das veces acompañados doutros secundarios: cornixas, pilastras, portiña de ferro etc.

O culto aos petos de ánimas
     Tamén é habitual que, ao pasar por diante do peto, se rece unha oración polas benditas ánimas para que poidan saír do purgatorio.

     Tamén se lles agradece algún favor feito, porque acostuman a axudar aos vivos.

     Pídeselles axuda para solucionar algún problema e colócanselles flores no seu recordo.

     Ás ánimas, sobre todo, ténselles respecto.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA MARÍA DE TAMAGOS - TAMAGOS - VERÍN

 IGREXA DE SANTA MARÍA DE TAMAGOS

TAMAGOS

VERÍN

 Tamagos
     Santa María de Tamagos é unha parroquia do concello de Verín na comarca de Verín, na provincia de Ourense.

     No ano 2007 tiña 188 habitantes (94 homes e 94 mulleres), oito menos ca en 2006.

Topónimo
      O topónimo Tamagos, ao igual có da veciña parroquia de Tamaguelos, está relacionado co pobo dos tamaganos, mencionado no Padrón dos Pobos, á súa vez relacionado co río Támega.

Verín
     Verín é un concello da provincia de Ourense en Galicia, pertencente á comarca de Verín, da que é capital.

     Cunha poboación de 13.817 persoas segundo o padrón municipal de 2018, é o terceiro concello da provincia en poboación, despois de Ourense e O Carballiño.

Xeografía
     O concello, de 93,9 km², abrangue 15 parroquias. Limita ao norte co concello de Castrelo do Val, ao leste co concello de Vilardevós, ao sur con Chaves (Portugal), ao oeste co concello de Oímbra e ao noroeste co concello de Monterrei.

      Este concello está situado no cuadrante sudoriental da provincia de Ourense, lindando polo sur coa fronteira portuguesa. Dista 72 km de Ourense, 170 km de Vigo e 25 km de Chaves.

      A vila, localizada no corazón da fértil comarca do Val de Monterrei, xurdiu ao pé dunha importante fortaleza medieval e constitúe un dos principais e máis prósperos núcleos urbanos da provincia.

     Situado na depresión de Verín, o relevo deste municipio mostra dous sectores diferentes: un formado polo val do río Támega e o outro polos relevos montañosos que o circundan ao oeste, onde a altitude chega aos 940 metros no Alto de Valdeagua. Tamén atravesa o municipio unha falla denominada Creba dá Corga, pola que flúen moitos mananciais de augas minerais.

     A rede hidrográfica organízase en torno ao río Támega, cos seus afluentes Abedes, Búbal, Rego Novo e Rego dous Gondulfes. Este río pertence á conca do Douro.

     As superficies forestais están formadas por árbores de ribeira, piñeiros e por matogueiras. As terras de cultivo son de gran fertilidade e sitúanse na zona do val, onde abundan as viñas, que proporcionan o famoso viño de Monterrei. As condicións climáticas, que favorecen a calidade do viño, caracterízanse pola súa suavidade térmica no inverno, a calor estival e as escasas precipitacións.

Historia
     Nas terras do concello quedaron restos de poboamento neolítico e castrexo, ademais de restos romanos, polo paso das vías XVII e XVIII do Itinerario de Antonino.

     En 1868, coa entrada en vigor do Tratado de Lisboa de 1864, perdeu a parroquia de Lamadarcos, que foi anexada a Portugal.

Patrimonio
    Igrexa parroquial de Santa María a Maior
    Pazo de Acebedo
    Igrexa da Mercede
    Capela de San Lázaro
    Casa do Escudo ou do Asistente
    Santuario dos Remedios
    Balneario de Sousas
    Balneario de Cabreiroá
    Balneario de Caldeliñas
    Fonte do Sapo

Festas e celebracións
     As celebracións de máis sona son as do Entroido, das que destaca a súa vestimenta tradicional e as súas máscaras típicas, os cigarróns.

     O 15 de agosto celébranse as festas patronais na honra de Santa María. Outras festas a destacar son as de San Lázaro, que inclúen unha feira gastronómica, e que teñen lugar no mes de marzo ou abril.

     Por outra parte, os días 3, 11 e 23 de cada mes celébrase a feira na Praza da Alameda de Verín. Cabe destacar finalmente os maios e as Xornadas do Folclore, o 15 de agosto.

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA

lunes, 3 de julio de 2023

IGREXA DA VIRXE DA ASUNCIÓN - CASTROMAO - A VEIGA

 IGREXA DA VIRXE DA ASUNCIÓN

CASTROMAO

A VEIGA

 Castromao
     Santa María de Castromao é unha parroquia que se localiza no concello da Veiga.

     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 47 habitantes (27 homes e 20 mulleres), distribuídos en 6 entidade de poboación (A Eirexa, o Fondo da Aldea, o Cima da Aldea, O Barrio, o Salgueiral e o Cubo), o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 65 habitantes.

     Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 33 habitantes, sendo 20 homes e 13 mulleres.

Xeografía
     Ten unha altitude de 895 metros, e atópase ós pés do Alto da Gonza (1.296 metros).

Patrimonio relixioso
      A Igrexa de Castromao é unha fermosa mostra da arquitectura popular da zona. 

     O seu retablo é de finais do século XVI (renacentista), con grandes columnas e un enorme frontón triangular.

 Destacan nesta igrexa o artesoado, o chan de madeira orixinal e os catro Evanxelistas, representados cos catro símbolos:
    San Mateo: simbolízase cun anxo (ou home con ás), porque o seu evanxeo comeza coa lista dos antepasados de Xesús.
    San Marcos: simbolízase cun león, porque o seu evanxeo comeza coa predicación de Bautista no deserto onde había animais salvaxes.
    San Lucas: simbolízase cun boi ou touro porque o seu evanxeo comeza coa visión de Zacarías no templo, onde se sacrificaban animais coma bois ou ovellas.
    San Xoán: simbolízase cunha aguia e a mirada dirixida ao sol porque o seu evanxeo comeza coa contemplación de Xesús-Deus.

     Estas esculturas son obra de Gregorio Español, escultor dos séculos XVI e XVII, autor de obras como o coro da Catedral de Santiago de Compostela e introdutor do manierismo en Galicia.

Patrimonio histórico
     Na parroquia de Castromao hai un recinto defensivo correspondente á Idade de Ferro ou época romana, no paraxe coñecido como O Castro.

     O castro está situando nun alto cun pequeno recinto superior ou "croa", no que afloran masas rochosas, e conta cun antecastro que a rodea.

     Ambos recintos están separados entre si por un terraplén. No seu conxunto ten unhas dimensións aproximadas de 250 metros de leste a oeste por 210 metros de norte a sur. Este asentamento de Castromao está rodeado por un sistema de muralla, aparentemente de terra, completado por un terraplén, foxo e parapeto.

Patrimonio etnográfico
     Fontes, lavadoiros, muíños, fornos e incluso forxas, son parte do patrimonio etnográfico relacionado coa forma de vivir das xentes de Castromao.

Festas
     As festas celébranse os días 15 e 16 de agosto, na honra dos seus patróns Santa María da Asunción e San Roque.

Lugares de Castromao  
     Castromao, Cima da Aldea, A Eirexa, Fondo da Aldea

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA