martes, 9 de marzo de 2021

PETROGLIFO DOS BERMÚS " CINCO " - A ESTACA - VINCIOS - MONTE GALIÑEIRO - GONDOMAR

 PETROGLIFO DOS BERMÚS " CINCO "

A ESTACA

MONTE GALIÑEIRO

VINCIOS

GONDOMAR

  Monte Galiñeiro
     O monte Galiñeiro sitúase entre os concellos pontevedreses de Vigo e Gondomar, con cumio na parroquia gondomareña de Vincios a unha altura de 711 metros.

     Intégrase na serra do Galiñeiro, da cal tamén forma parte o parque natural do Monte Aloia.

     O segundo domingo de xullo acolle o curro do Galiñeiro ou de Vincios, no lugar de Auga da Laxe.

Etimoloxía
     O topónimo "Galiñeiro", habitual na Galiza, podería provir do termo celta *kal(l)- (de onde tamén provén Gallaecia, termo que evolucionou ás actuais Galiza/Galicia), co sentido de "rocha", "con", "penedo".

Xeoloxía
     A orixe do monte remóntase á oroxénese alpina acontecida durante o Cenozoico, no período Terciario.

     A ladeira norte do monte, correspondente á parroquia viguesa de Zamáns é rica en gneis, formando parte do complexo ofiolítico denominado Complexo de Malpica-Tui.

     Tamén son numerosas as intercalacións de anfibolitas, verdes e escuras, adoitando aparecer os gneis sulcados de filóns de seixo con abundante magnetita.

     Os lados sur e oeste compoñen o chamado contacto sur do gneis Galiñeiro, formado por rochas compostas por seixo, moscovita e turmalina negra e, na zona máis alta deste contacto, por xistos con mica e turmalina, ademais dunha potente pegmatita explotada antigamente para a extracción do feldespato.

Arqueoloxía
     Gran parte da sona do monte débese ao complexo arqueolóxico dos petróglifos de Auga da Laxe. Trátase dunhas representacións de máis de 25 armas, entre as que atopamos espadas curtas, puñais e alabardas, datadas no Calcolítico (entre o III e o II milenio a. C.).

Serra do Galiñeiro
     A serra do Galiñeiro é unha cadea montañosa que atravesa os concellos pontevedreses de Vigo, Gondomar, O Porriño, Mos e Tui, en dirección NO - SL.

     Acada a súa maior altura no monte Galiñeiro, con 711 metros, con cumio no concello de Gondomar. 

     Outros montes importantes son os vigueses Alba e O Cepudo e o tudense Aloia, constituído como parque natural.

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

lunes, 8 de marzo de 2021

PASO DAS POLDRAS - RÍO DEVA - PARADA DE ACHAS - A CAÑIZA

 PASO DAS POLDRAS

AS POLDRAS

PARADA DE ACHAS

RÍO DEVA

A CAÑIZA

 Parada das Achas
     Santiago de Parada das Achas é unha parroquia que se localiza no sur do concello da Cañiza na comarca da Paradanta.


     Segundo o padrón municipal de 2013 tiña 397 habitantes (194 mulleres e 203 homes) distribuídos en 53 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 830 habitantes.


Lugares de Parada das Achas

     A Aldeíña, O Arendo, O Barreiro, A Bidueira, A Bouza, Briabí, Os Bruñeiros, O Cabo, Os Cachete, As Caldas, A Cigarreira, A Costa, A Costeira, O Coto, O Cruceiro, A Cruz, A Cuqueira, O Feal, O Feirón, Ferredo, Figueiras, Folgoso, O Formigueiro, A Frangosa, A Ibia, A Igrexa, A Lameira, A Miranda, Nocelláns, Novás, O Pardiñeiro, A Pereiriña, As Poldras, A Ponte Parada, A Ponte, As Portaleiras, A Portela, A Pousa, A Retorta, A Reza, O Rial, As Seixeiras, Sotorraña, O Torgo, As Touciñas, O Touzal da Retorta, O Touzal do Barreiro, A Uceira, Ventana, Vilamide, Vilanova, Vilariño, Visticovo

Río Deva
    O río Deva é un curso fluvial da provincia de Pontevedra, afluente do Miño pola súa marxe dereita.

Percorrido
     O Deva nace a 800 m de altitude no sitio denominado Teso de Deva, marcando unha dirección de curso N-S. Percorre un total de 21 km, antes verter as súas augas no Miño. A súa conca ten uns 92,3 km². 

     O caudal medio é de 3,70 m³/s.

Réxime hídrico
     É un río de réxime pluvial, pois a pluviosidade media da súa conca calcúlase en 1.608 mm anuais.

Etimoloxía
     Algunhas teorías sinalan unha orixe céltica para este nome, ao que relacionan co deus (indoeuropeo *deiwos), con significado de "sagrado" ou "divino".

     O nome repítese na Galiza mesmo, no río Deva da Terra de Celanova. Hai outro Deva en Cantabria. Na Galia o antigo Devona ou o británico Devon.

Comarca da Paradanta
     A comarca da Paradanta é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra. A ela pertencen os concellos de Arbo, A Cañiza (a súa capital), Covelo e Crecente.


     Limita ao norte coas comarcas de Vigo e do Ribeiro, ao leste con esta última e coa de Terra de Celanova, ao sur con Portugal e ao oeste coa do Condado.

     Ocupa unha extensión de 333,3 quilómetros cadrados e contaba cunha poboación de 13.226 habitantes no ano 2014.

VIDEO

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

CAPELA DE SAN PAIO DE PITOS - RUBIÁS - RAMIRÁS

CAPELA DE SAN PAIO DE PITOS

RUBIÁS

RAMIRÁS


CAPELA DE SAMPAIO DE PITOS
     A ermida de Sampaio (ou San Paio), no monte que enseñorea todo o concello desde os seus 731 metros. De estrutura in antis, con pilar dianteiro para o mellor sostén da armadura da cuberta, entrada cuberta para protexer os romeus que ata aquí se achegan. 

      Os bancos corridos ante a poderosa e ornamentada porta, que exhibe cuadrifolios e outros trazos geométricos, son dunha riqueza notable.

Rubiás
     Santiago de Rubiás é unha parroquia do concello de Ramirás na comarca da Terra de Celanova, na provincia de Ourense. 

     No ano 2007 tiña 117 habitantes, deles 53 eran homes e 64 eran mulleres, o que supón unha diminución de 3 habitantes en relación ao ano anterior, 2006.


Lugares de Rubiás

     A Carreiriña, Casal de Cima, Entreviñas, Maceira, Margarideiros, Padrenda, A Partida, Penavegosa, Rozas, Rubiás, Santa María Madre, Souto, Vilaboa, Xandente, Xocín


Ramirás
     Ramirás é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca da Terra de Celanova. Segundo o Padrón municipal de habitantes no 2014 tiña unha poboación de 1.643 persoas (2.053 en 2003). O seu xentilicio é ramirao ou ramiranense.

Historia
     Comezou a ser habitado polos Coelernos, que construíron os castros de Grixó e Marnotos. Na Idade Media estas terras remataron caendo baixo o dominio do mosteiro de Celanova, que tiña aquí un dos seus priorados en Paizás, en constante litixios e preitos contra das monxas do mosteiro de San Pedro de Ramirás por mor das lindes dos seus dominios ata que os monxes conseguiron que extinguisen a vida monástica feminina deste lugar e así dominar eles sós a zona.

      O concello naceu administrativamente en 1926, trala fusión dos municipios de Freás de Eiras e Vilameá de Ramirás. A cabeza do antigo priorato de Celanova, San Salvador de Paizás, era chamado antigamente "de Eiras", sendo ese o nome dado ao río Tuño, segundo consta na documentación do mosteiro desde finais da Alta Idade Media.


Patrimonio

     O mosteiro de San Pedro de Ramirás é do século X. Aínda que a orixe non está ben establecida, sábese que foi fundado por Omnéga abadesa do mosteiro de Santa Comba de Bande. Convento dos beneditinos no 1137, logo tivo moitos cambios. A igrexa, empezada no estilo románico, foi acabada no estilo gótico.

     Ramirás conta con parte da ruta homologada de sendeirismo PR-G 143 Roteiro do río Arnoia. É unha ruta sendeirista lineal duns 11 km con principio/fin no Santuario da Nosa Señora do Val (concello de Gomesende) e fin/inicio en Escudeiros (concello de Ramirás).


Parroquias de Ramirás    

      Casardeita (Santiago), Escudeiros (San Xoán), Freás de Eiras (Santa María), Grixó (Santa Isabel), Mosteiro (San Pedro), Paizás (San Salvador), Penosiños (San Salvador), Rubiás (Santiago) | Santo André de Penosiños (Santo André), Vilameá de Ramirás (Santa María) 

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

PETROGLIFO DOS BERMÚS "CATRO" - MONTE GALIÑEIRO - A ESTACA - VINCIOS - GONDOMAR

 PETROGLIFO DOS BERMÚS "CATRO"

MONTE GALIÑEIRO

A ESTACA

VINCIOS

GONDOMAR


 Monte Galiñeiro
     O monte Galiñeiro sitúase entre os concellos pontevedreses de Vigo e Gondomar, con cumio na parroquia gondomareña de Vincios a unha altura de 711 metros. 

     Intégrase na serra do Galiñeiro, da cal tamén forma parte o parque natural do Monte Aloia.

     O segundo domingo de xullo acolle o curro do Galiñeiro ou de Vincios, no lugar de Auga da Laxe.

Etimoloxía
     O topónimo "Galiñeiro", habitual na Galiza, podería provir do termo celta *kal(l)- (de onde tamén provén Gallaecia, termo que evolucionou ás actuais Galiza/Galicia), co sentido de "rocha", "con", "penedo".

Xeoloxía
     A orixe do monte remóntase á oroxénese alpina acontecida durante o Cenozoico, no período Terciario.

     A ladeira norte do monte, correspondente á parroquia viguesa de Zamáns é rica en gneis, formando parte do complexo ofiolítico denominado Complexo de Malpica-Tui.

     Tamén son numerosas as intercalacións de anfibolitas, verdes e escuras, adoitando aparecer os gneis sulcados de filóns de seixo con abundante magnetita.

     Os lados sur e oeste compoñen o chamado contacto sur do gneis Galiñeiro, formado por rochas compostas por seixo, moscovita e turmalina negra e, na zona máis alta deste contacto, por xistos con mica e turmalina, ademais dunha potente pegmatita explotada antigamente para a extracción do feldespato.

Arqueoloxía
     Gran parte da sona do monte débese ao complexo arqueolóxico dos petróglifos de Auga da Laxe. Trátase dunhas representacións de máis de 25 armas, entre as que atopamos espadas curtas, puñais e alabardas, datadas no Calcolítico (entre o III e o II milenio a. C.).

Serra do Galiñeiro
     A serra do Galiñeiro é unha cadea montañosa que atravesa os concellos pontevedreses de Vigo, Gondomar, O Porriño, Mos e Tui, en dirección NO - SL.

     Acada a súa maior altura no monte Galiñeiro, con 711 metros, con cumio no concello de Gondomar. Outros montes importantes son os vigueses Alba e O Cepudo e o tudense Aloia, constituído como parque natural.

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

PONTELLA DE O BATÁN- ALDEA DE O BATÁN - LOUREIRO - RÍO ALMOFREI - CERDEDO COTOBADE

 PONTELLA DE O  BATÁN

RÍO ALMOFREI

ALDEA DE BATÁN

LOUREIRO

CERDEDO COTOBADE

Río Almofrei
     O río Almofrei é un pequeno río galego que flúe na provincia de Pontevedra.


     É afluente, pola beira esquerda, do río Lérez e a súa lonxitude é de aproximadamente 26 km, o que o converten no máis longo dos seus tributarios.


Étimo
     A denominación do río está vinculada ao lugar e parroquia de Almofrei (Cerdedo-Cotobade), que bañan as súas augas, de xeito que ben expresado o seu nome sería "río de Almofrei", o que é bastante característico na denominación de numerosos ríos menores.


     Á súa vez o nome da parroquia é de orixe xermánica dun posesor, seguramente altomedieval, con nome gótico latinizado, Ermaufredus, que polo xenitivo, Ermaufredi, pasou por evolución ao galego Almofrei.   


     Outros autores falan dunha orixe árabe da palabra, que conservaría en galego o significado de funda na que se leva a cama de viaxe.


Fontes
     O Almofrei nace preto do lugar de Fraguas, na freguesía de Santiago de Caroi, dentro do concello de Cerdedo-Cotobade, por debaixo do monte Seixo, que está xa no municipio da Lama, a uns 671 msnm.


Percorrido
     Logo do seu nacemento e ao longo do seu curso atravesa outras das freguesías de Cerdedo-Cotobade: Corredoira, Loureiro, Carballedo, Rebordelo, Borela e Almofrei, que é a que lle empresta o seu nome ao río.


     Pouco despois de pasar por esta, entra na parroquia de Bora, xa do concello de Pontevedra, para moi logo desaugar no río Lérez á altura do lugar de Ponte Bora. O sentido xeral do percurso do río é de NO a SE.


Afluentes
     Os afluentes do Almofrei son pequenos regatos de escaso desenvolvemento lonxitudinal. Pola dereita salientan o rego da Pereira, o rego de Chan das Latas e o rego do Pego. Pola esquerda, o rego de Borela, no curso medio xa, é o máis importante.


Réxime hídrico

     O Almofrei é un típico río de réxime hídrico pluvial de tipo oceánico, coas características da súa conca, que segundo a altura recolle anualmente entre 1.500 mm e máis de 2.000 mm. A súa bacía esténdese sobre 77,5 km² e o seu caudal medio é de 3,58 m³/s.

Intervención humana
     Ó longo do seu percorrido hai un bo numero de muíños, un batán, e praias e piscinas fluviais. 

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA