sábado, 1 de julio de 2023

ERMIDA DA NOSA SEÑORA DA MERCEDE - CHANTEIRO - CERVÁS - ARES

 ERMIDA DA NOSA SEÑORA DA MERCEDE

CHANTEIRO

CERVÁS

ARES

 ERMIDA DA NOSA SEÑORA DA MERCEDE
     Está situada moi preto da praia de Chanteiro. Pertenceu a un convento de franciscanos que estiveron no lugar durante cen anos, desde 1292 a 1392, ano no que se trasladaron ao novo convento de Santa Catarina de Montefaro.

      É de estilo románico tardío, con elementos oxivais como a bóveda cruzada, os arcos apuntados da nave e os da entrada á ábsida. Os adornos dos capiteis son románicos.

      A fachada refíxose no século XVII, conservando o lintel da porta primitiva. A espadana é tamén do século XVII. A cita máis antiga da Virxe de Chanteiro é do século XIV, cando o arcebispo García Manrique lles concede 40 días de perdón a todos os que, devotamente e os días das festas de Santa María, peregrinen a este lugar. 

      Esta concesión de indulxencia foi confirmada polo antipapa Benedito XII (o Papa Lúa) nunha bula de 1395. Os ferroláns estiveron peregrinando durante moitos anos a esta ermida en cumprimento do Voto de Chanteiro.

      Este voto foi feito ao sentírense liberados, grazas á intervención da Virxe, dunha peste fatal de cólera que se declarou na comarca no ano 1404.

     A noite do 28 ao 29 de xuño de 1933 un incendio destruíu os retablos; a súa restauración rematou en 1943.

Chanteiro
     Chanteiro é un lugar da parroquia de San Pedro de Cervás no concello de Ares na provincia da Coruña.

      Segundo o Instituto Galego de Estatística en 2007 tiña 256 habitantes (123 homes e 133 mulleres), dez máis ca en 2003.

     A ermida da Nosa Señora da Mercede foi restaurada na década de 1940, sendo párroco de Cervás Antonio Rodríguez Fraiz.

Cervás
     San Pedro de Cervás é unha parroquia que se localiza no oeste do concello de Ares.

     Segundo o Instituto Galego de Estatística do ano 2007 tiña 608 habitantes (319 mulleres e 289 homes) distribuídos en 38 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 1999 cando tiña 582 habitantes.

Patrimonio
    Mosteiro de Santa Catalina de Montefaro
    Praia de Chanteiro
    Castelo de San Martiño

     Tanto a igrexa parroquial de San Pedro, do século XII, como a ermida da Nosa Señora da Mercé de Chanteiro foron restauradas na década de 1940, cando foi sacerdote da parroquia Antonio Rodríguez Fraiz.

MAPA 

 

Fuente: Web Turismo de Galicia

XOAN ARCO DA VELLA

MUIÑO EN PARDOLLÁN - RUBIÁ

MUIÑO EN PARDOLLÁN

PARDOLLÁN

RUBIÁ

  Pardollán
     Santo Estevo de Pardollán é unha parroquia que se localiza no leste do concello de Rubiá.

     Segundo o IGE en 2010 tiña 42 habitantes (20 mulleres e 22 homes), distribuídos en 2 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 1999 cando tiña 39 habitantes.

Lugares de Pardollán
      Pardollán, Vilardesilva

Rubiá
     Rubiá é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca de Valdeorras.

     Segundo o padrón municipal en 2014 tiña 1494 habitantes (1716 en 2003). O seu xentilicio é «rubiao».

Xeografía
     O concello ten 100,7 km², e abrangue 10 parroquias. Limita ao norte e ao leste coa provincia de León, ao sur con Carballeda de Valdeorras e ao oeste co Barco de Valdeorras.

       É predominantemente montañoso, localizándose ao noroeste a zona máis abrupta, a serra da Enciña da Lastra, que se alonga pola parte central e oriental do concello, e onde nacen dous ríos, o Meiral e o Galir, afluentes do Sil.

      Ten unha altitude media duns 600 metros, sendo as cotas máis altas os picos das Tres Penas Marías (1268 m), O Piornal (1528 m) e Portelo da Tara (1099 m).

Historia
       A zona estivo poboada desde a prehistoria, conservándose dous poboados castrexos: o castro de Pardellán e o castro de Cabeza. Durante a romanización construíronse varias vías.

       Na idade media albergou varios mosteiros. Desa época consérvase un templo románico en Pardollán. Hai tallas barrocas, como o retablo do Rosario e a talla dos doce apóstolos do retablo maior da parroquial de Rubiá, ou a talla da Virxe do Rosario, o Sagrario coa Verónica na porta (obras de Gregorio Español) e a pequena talla de santo Antón Abade en Biobra.

     Entre a arquitectura civil destaca a Casa Grande de Rubiá e a ponte de Regueiral.

Sendeirismo
     Rubiá conta coa ruta homologada de sendeirismo PR-G 144 "Ruta Natural dos Castros a Nivieira".
     É unha ruta sendeirista circular de 6 km con principio e fin en Rubiá.
     No concello localízase a árbore senlleira aciñeira de Covas.

Parroquias de Rubiá    
     O Barrio de Cascallá (Nosa. Sra. da Asunción), Biobra (San Miguel), Covas (San Salvador), Oulego (San Miguel), Pardollán (Santo Estevo), O Porto (San Cristovo), Quereño (San Cristovo), O Robledo da Lastra (Nosa Sra. da Concepción), Rubiá (Santa Mariña), A Veiga de Cascallá (Santa Cruz)

 

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

domingo, 25 de junio de 2023

PRAZA MAIOR DE CHINCHÓN - CHINCHÓN

 PRAZA MAIOR DE CHINCHÓN

CHINCHÓN


     A Praza Maior do municipio de Chinchón é unha clásica praza medieval castelá, de arquitectura popular, cuias primeiras casas con soportais e balcóns construíronse no século XV, quedando totalmente pechada no século XVII.

     Está considerada como unha das máis belas do mundo pola súa armonía e proporcións.

     Ten unha figura irregular e unha estrutura sinxela, clara, ordenada e xerarquizada, que forma un conxunto de construcións de tres plantas, con galerías adinteladas e 234 balcóns de madeira, denominados claros e sustentados por pés dereitos con zapatas.

      Hai pouco foi restaurada e volvéronse a pintar as súas madeiras para o que houbo un concurso de ideas cromáticas.

     Na súa orixe era unha gran chaira á marxe do escaso caserío para mercado e feira de gando, que co tempo foi adquirindo protagonismo e rodeándose de vivendas para quedar como centro da actividade popular.

     Foron moi numerosas as actividades realizadas na mesma: festas reais, proclamacións, curral de comedias, xogos de canas, corridas de touros, execucións, autos sacramentales, actos relixiosos, políticos e militares, estudio de cinema e outros.

     En 1502 celebrouse a primeira corrida de touros en honra de Felipe o Fermoso.

     En 1863 toureou na praza de Chinchón Salvador Frascuelo (1842-1898), que sufriu unha colleita grave.

     Na praza tamén hai varios mesóns que ofrecen as súas balconadas como comedores. 

     As tendas da praza ofrecen especialidades da localidade, como o famoso anís de chinchón,desde o máis doce ao seco especial de 74 graos (a venda deste último está prohibida fóra da cidade e das exposicións dos seus produtos, por exceder a gradación permitida), chourizo, pan, allos e viño.

     O académico Manuel Alvar escribiu sobre a Praza Maior de Chinchón: A praza do pobo ten o equilibrio que só logra a mestría absoluta.

VIDEO

MAPA

 

Fuente: Web todosobremadrid

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 24 de junio de 2023

CHARLA DO CAMPAMENTO DE VERÁN DO C,E.I.P "GARCÍA BARBÓN"

 CHARLA DO CAMPAMENTO

DO

C.E.I.P. "GARCÍA BARBÓN"

VIGO


      O meu agradecemento  os organizadores do campamento de verán do CEIP "García Barbón de VIgo por convidarme a falar dos Rituais da Noite de San Xoán e a maxia deste día.

     Foi un privilexio compartir faladoiro cos nenos, nenas.

      Poden contar conmigo para o que poida axudar, e xa con ganas de que se faga outra actividade para non esquencer o noso patrimonio "inmaterial" e as nosas cousas.

 Fotos: María Portanet

XOAN ARCO DA VELLA

martes, 20 de junio de 2023

AS MÉDULAS - CARUCEDO - O BIERZO - LEÓN

 AS MÉDULAS

CARUCEDO

O BIERZO

LEÓN

 As Médulas
     As Médulas foi unha antiga explotación romana de ouro a ceo aberto, e forma hoxe unha paisaxe espectacular no que antano fora o monte Medilianum, con areas encarnadas, castiñeiros e carballos verdes. 

     Está situada preto da aldea homónima, no concello de Carucedo, comarca do Bierzo.

Historia e características
     Segundo o relato de Plinio o Vello, quen na súa mocidade foi administrador das minas, extraíanse cada ano 20.000 libras de ouro, empregando 60.000 escravos, que en 250 anos de explotación deron 5 000 000 de libras (= 1 635 000 kg).

      Segundo os datos do profesor arqueólogo Antonio García Bellido, as terras removidas acadaron os 500 millóns de m³, o que cun rendemento medio de 3 g/tonelada de terra implica uns 1 500 000 kg de mineral.

     Outros estudos, baseados na terra extraída, falan de 10.000 ou 20.000 homes, contando con subministradores, gardiáns etc.

      Os ástures xa tiñan explotado algo, lavando as lamas e as areas. De seguro os romanos comezaron en época de Octavio Augusto.

      Plinio comenta que é menos temerario buscar perlas e púrpura no fondo do mar que sacar ouro destas terras.

     Conta a lenda que o lago de Carucedo se formou co estancamento da auga empregada para a explotación.

A extracción veuse favorecida por:
    Ser terras de aluvión con pepidas de ouro.
    Ter moita auga e pendente para producir o arrastre.
    Existir pendentes cara o río Sil para os desaugadoiros.

Como chegar
      Pola estrada Vigo - Ourense a Ponferrada. Pasado Santalla, tómase un camiño á esquerda que leva ata o alto do castelo de Cornatel (vese desde a estrada), templario, onde se desenvolve a novela de Enrique Gil y Carrasco "El Señor de Bembibre". Desde aí vese o lago de Carucedo. Chégase a Carucedo e de alí a Orellán para ver As Médulas dende o miradoiro.

     As Médulas teñen activo un túnel que se pode atravesar, sentindo un pouco mellor as circunstancias de explotación, ata un miradoiro sobre o baleiro.

Método de extracción
       Usábase o chamado ruina montium, consistente na captación da auga existente por medio de canles, almacenándoa en depósitos para utilizala despois. É un sistema espectacular neste caso, pola cantidade de auga usada, lonxitude e ramificacións de canles. Hoxe coñécese o trazado, e pódese visitar parte aínda que é imprescindible un guía e un casco para a cabeza.

       Unha das moitas captacións era na vertente nordeste do monte Teleno. No pico, a unha altura de 2.000 m, acumulábase a neve que, derretida, chegaba ó río Cabo (afluente do Cabreira). Este río alimentaba as 7 canles que, bordeando a montaña, chegaban ós estanques. As canles podían ter unha lonxitude de 300 km cunha pendente entre 0,6 % e 1%. O ancho era de 1,28 m, excepto nas curvas, nas que acadaba 1,60. O alto, 90 cm. En lugares, a canle entra baixo as penas como túnel. A construción das canles foi a parte máis difícil e custosa da explotación.

      A auga chegaba ós depósitos escavados no terreo, e a terra amoreábase arredor, formando taludes. Tiñan comportas para facer a distribución hídrica. Algunhas canles subsisten hoxe en día como camiños, podéndose percorrer con guías.

      Este traballo de enxeñaría e a posterior extracción de ouro supuxo un atentado contra o medio ambiente na época, mais non se ten constancia de que na época teña sido visto como tal. Dende 1997 é Patrimonio da humanidade.

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA