miércoles, 10 de junio de 2020

PETO DO BATAN - ALDEA DO BATAN - LOUREIRO - CERDEDO COTOBADE

PETO DO BATAN
ALDEA DO BATAN
LOUREIRO
CERDEDO COTOBADE


Petos de Ánimas
     Os petos de ánimas son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción das ánimas; non deixa de falarnos das ideas moi profundas na mentalidade galega sobre a vida e a morte.



     Afirman os historiadores e etnógrafos que o peto de ánimas xorde despois do século XVI, na situación político-relixiosa da Contrarreforma, é entón cando aparece a idea do Purgatorio.



Segundo Castelao:
     "A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno".



     A mediados do século XVII, Galicia xa deixara de pensar no Inferno para que se entregue de cheo a idea do Purgatorio, do que os seus mortos queridos podían salvarse a forza de oracións e boas obras.



     A finalidade destes elementos populares é a de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patacas, maíz, pan, aceite ...), ás ánimas que non atopan descanso no Purgatorio, para que alcancen a felicidade no Ceo; unha vez liberadas intercederán por quen fixo a ofrenda, e daban diñeiro para que o cura o administre e dixese misas polos defuntos.



     Os retablos das ánimas, os petos en que se pide a esmola durante a misa e as obras de cantería son manifestacións de culto ás ánimas.



O estilo artístico , de cantería defínese como "popular"; os devotos coñecían perfectamente as formas e cores que querían e non lle pedían ao canteiro artesan outra cousa que facer a obra encargada coa súa mellor habilidade.



     Os petos unen arquitectura e escultura, e a súa estrutura divídese en tres partes:



- Estructura arquitectónica básica.
- Unha cavidade similar a unha capeliña que ocupa o eixe central e superior (buqueira).
- Unha cavidad case sempre na base da capeliña, tapada cunha lámina de ferro e un buraco para meter as ofrendas (Alxibeira).


MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

martes, 9 de junio de 2020

PETO CRUCEIRO DE A ALDEA - A ALDEA -CERDEIRA - AS NEVES

 PETO CRUCEIRO DE A ALDEA
A ALDEA
CERDEIRA
AS NEVES


Peto de ánimas
     Os petos de ánimas atópanse en camiños e encrucilladas de toda Galicia e son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción polas ánimas.



     Tódolos construídos con anterioridade a 1901 son bens de interese cultural.



Significado
     O seu significado vén da crenza na continuidade da alma despois da morte e da existencia dun paso intermedio para chegar ao ceo, onde se redimen os pecados e faltas cometidas en vida (o purgatorio), moi arraigada na mentalidade popular galega.



     Dentro das construcións populares, os petos de ánimas son os que evidencian a importancia do purgatorio. A finalidade destes elementos populares é que os vivos poidan ofrecer esmolas para a salvación das almas en pena que non encontran descanso no purgatorio, e así alcancen a felicidade no ceo.



     Unha vez liberadas, intercederán por quen fixo a ofrenda. Por tanto, trátase de procurar a salvación dos mortos pero tamén de se asegurar a propia.



     Moitos deles foron construídos pola devoción dun fregués ou polos veciños dun lugar. Son moi curiosas as advertencias que se fan no seu nome.



     Por exemplo, no de Famelga de Aguasantas (Cerdedo-Cotobade) lese textualmente: "Un alma tienes y no más, si la pierdes qué harás...". Tamén se invita a recordar os antepasados: "Ave María Purísima. Acordaos de las ánimas de vuestros padres o abuelos o tíos o parientes o amigos". E, noutra parte do oratorio, apréciase esta inscrición: "Rogade por nos, Señor, E socorrenos cos vosos sufraxios que nos pediremos por vos".



Orixe
     As almas do purgatorio que son a meirande devoción galega, despois dos santos, de Cristo e da Nai; e, aínda que o culto teña a súa raizame no cerne mesmo do espírito galego, as mostras que se conservan son serodias.



     A idea do purgatorio, aumentada e revitalizada a partir do Concilio de Trento (século XVI), fixo que se desenvolvese a práctica da construción destes monumentos populares cunha determinada iconografía. Pero segundo parece, en Galicia é no século XVIII cando se fan a maior parte destes monumentos dedicados ás ánimas; e os máis antigos conservados corresponden ao século XVII.



Localización e dimensións
     As encrucilladas aínda inspiran temor aos naturais do país, e a súa causa está en que pervive nas crenzas actuais consideralas como lugar que fora destinado ao enterramento, especialmente dos apartados da comunidade cristiá.



     De aí a crenza de que polas mesmas vaguen durante a noite as almas dos condenados.



     Tanto a súa dimensión como iconografía son variadas, polo que é difícil establecer unha morfoloxía xeral, aínda que si se pode indicar que o corpo central do peto está composto por unha cavidade na que normalmente se representa ás ánimas no purgatorio, en relevo ou pintura, e un peto ou hucha para botar as esmolas. Estes elementos veñen a maioría das veces acompañados doutros secundarios: cornixas, pilastras, portiña de ferro etc.



O culto aos petos de ánimas
     Tamén é habitual que, ao pasar por diante do peto, se rece unha oración polas benditas ánimas para que poidan saír do purgatorio. Tamén se lles agradece algún favor feito, porque acostuman a axudar aos vivos.



     Pídeselles axuda para solucionar algún problema e colócanselles flores no seu recordo. Ás ánimas, sobre todo, ténselles respecto.


MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

SARTEGO DA CAMPA DA CARBALLEDA - A EIREXE - VENTOSA - AGOLADA

SARTEGO DA CAMPA DA CARBALLEDA
A EIREXA
VENTOSA
AGOLADA


Sartego da Campa da Carballeda de Ventosa
     Tumba antropomorfa situada ao 600 metros ao sueste da Igrexa de Ventosa. Atópase nun outeiro rochoso ao lado dereito dunha pista que sae ao leste do lugar da Eirexe e pasa pola banda sur da Campa da Carballeda. 


     Ten a particularidade de amosar na pía espazo para albergar dous corpos, como se deduce do rebaixe dobre da parte superior do elemento que correspondería coas cabezas. 


     Os pés da tumba están orientados ao leste e a cabeza ao oeste. Ao seu carón hai un gran rebaixe en forma de pía que parece natural e froito da erosión da pedra, pero ao lado dereito dos pés está un pequeno oco tallado con forma rectangular que parece formar parte do conxunto do sartego, pero foi feita polos canteiros que traballaban neste lugar de extracción de pedra para dar temple aos punteiros de picar a rocha. 


 Ventosa
     Ventosa San Xulián de Ventosa é unha parroquia que se localiza no sur do concello de Agolada, na comarca do Deza. Segundo o IGE en 2013 tiña 305 habitantes (149 homes e 146 mulleres) distribuídos en 12 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 483 habitantes. Nesta parroquia existiu unha banda de música: a Banda de música de Ventosa. 


 Patrimonio
     A igrexa parroquial data do século XIII pero da súa orixe románica tan só permanece a fachada e a nave. No interior destaca o sepulcro do abade Lope de Ventosa e catro paneis completos dun baldaquino.



     En Axiaz hai varios túmulos dolménicos e unha casa grande que conserva unha cheminea flanqueada por gárgolas que pertenceu ao escudeiro Lope de Brandariz.



     En San Xulián de Chaos hai sartegos antropoides tallados en rocha viva e un castro de pequenas dimensións.



Lugares de Ventosa
   A Aldea do Monte, Axiaz, Buxán, Cartimil, A Eirexe, Grixanova. Laxe, Quintela, Río, Os Toxás, Treilamas, Vilar



Parroquias de Agolada
     Agra (San Miguel), Artoño (Santalla), A Baíña (San Pedro), Basadre (Santa María), Berredo (Santa María), Borraxeiros (San Cristovo), Brántega (San Lourenzo), Brocos (San Miguel), Carmoega (San Pedro), Eidián (Santiago), Esperante (San Cibrao), Ferreiroa (San Pedro), Gurgueiro (San Miguel), Merlín (San Pedro), Órrea (Santo André) | Ramil (San Martiño) | San Paio de Bais (San Paio), Santa Comba (San Xoán), Sesto (San Cibrao), O Sexo (Santiago), As Trabancas (San Mamede), Val de Sangorza (Santa María), Ventosa (San Xulián), Vilariño (Santa María)



Comarca de Deza
     A comarca de Deza é unha comarca da provincia de Pontevedra e a súa capital é Lalín. Pertencen a ela os concellos de Agolada, Dozón, Lalín, Rodeiro, Silleda e Vila de Cruces.



     A súa poboación é de máis de 40.000 habitantes.



     O Deza coincide coa antiga comarca de País do Deza, isto é, as xurisdicións de Deza, Camba, Dozón, Trasdeza, Carbia e Valquireza. 


MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

Fuente: Patrimonio Galego
XOAN ARCO DA VELLA

PETROGLIFOS DE VENTOSA - TREILANAS - VENTOSA - AGOLADA

PETROGLIFOS DE VENTOSA
TREILANAS
VENTOSA
AGOLADA


Ventosa
      San Xulián de Ventosa é unha parroquia que se localiza no sur do concello de Agolada, na comarca do Deza.


     Segundo o IGE en 2013 tiña 305 habitantes (149 homes e 146 mulleres) distribuídos en 12 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 483 habitantes.



     Nesta parroquia existiu unha banda de música: a Banda de música de Ventosa.


Patrimonio
     A igrexa parroquial data do século XIII pero da súa orixe románica tan só permanece a fachada e a nave. No interior destaca o sepulcro do abade Lope de Ventosa e catro paneis completos dun baldaquino.



     En Axiaz hai varios túmulos dolménicos e unha casa grande que conserva unha cheminea flanqueada por gárgolas que pertenceu ao escudeiro Lope de Brandariz.


     En San Xulián de Chaos hai sartegos antropoides tallados en rocha viva e un castro de pequenas dimensións.


Lugares de Ventosa
   A Aldea do Monte, Axiaz, Buxán, Cartimil, A Eirexe, Grixanova. Laxe, Quintela, Río, Os Toxás, Treilamas, Vilar


Parroquias de Agolada
     Agra (San Miguel), Artoño (Santalla), A Baíña (San Pedro), Basadre (Santa María), Berredo (Santa María), Borraxeiros (San Cristovo), Brántega (San Lourenzo), Brocos (San Miguel), Carmoega (San Pedro), Eidián (Santiago), Esperante (San Cibrao), Ferreiroa (San Pedro), Gurgueiro (San Miguel), Merlín (San Pedro), Órrea (Santo André) | Ramil (San Martiño) | San Paio de Bais (San Paio), Santa Comba (San Xoán), Sesto (San Cibrao), O Sexo (Santiago), As Trabancas (San Mamede), Val de Sangorza (Santa María), Ventosa (San Xulián), Vilariño (Santa María)


Comarca de Deza

     A comarca de Deza é unha comarca da provincia de Pontevedra e a súa capital é Lalín. Pertencen a ela os concellos de Agolada, Dozón, Lalín, Rodeiro, Silleda e Vila de Cruces. 



     A súa poboación é de máis de 40.000 habitantes. 


     O Deza coincide coa antiga comarca de País do Deza, isto é, as xurisdicións de Deza, Camba, Dozón, Trasdeza, Carbia e Valquireza. 

MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA