METEORITO DE MONTOUTO
ALTO DE MONTOUTO
A CAÑIZA
O círculo de 110 metros de diámetro que se aprecia na foto é a zona do cráter ocasionado pola suposta caída do meteorito fai miles de anos.
Produciríase fai uns 6.000 anos e provocaría unha explosión similar a unha bomba atómica.
Un profesor de bioloxía vigués, Evaristo Alfaya, investiga, pola súa propia conta, a posibilidade de que un meteorito caese na Cañiza, concretamente no alto de Montouto, nun período de tempo que se remonta a fai, polo menos, a máis de 6.000 anos, provocando o primeiro cráter de impacto da península ibérica que podería ser recoñecido oficialmente.
As súas investigacións achegaron numerosas evidencias dos feitos, pero aínda queda unha proba que será determinante: unha análise de PDFs. Para poder levalo a cabo será necesario realizar unha cata no centro do cráter (na actualidade practicamente cuberto de terra) e unha análise posterior en laboratorio que, unha vez concluído, poderá determinar se un obxecto interestelar caeu nesa zona sen ningún xénero de dúbidas. “Para realizar esta extracción necesítanse permisos e financiamento” explica o profesor. “Antes da pandemia expuxen o asunto ao alcalde da Cañiza, Luis Piña, espero que cando se recupere a normalidade podamos abordar esta proba irrefutable”.
Unha vez realizada a extracción, se finalmente pode facerse, o material será analizado coa axuda dun ou varios centros especializados e a colaboración da Universidade de Vigo, segundo explicou a FARO o profesor Alfaya.
Alfaya explica que descubriu o cráter fai uns 17 anos, e desde entón traballa na súa investigación. “Está situado preto da cima de Montouto, a uns 900 metros de altitude, e ten un diámetro de 110 metros, que corresponde polas súas dimensións a un impacto dunha potencia lixeiramente inferior á bomba atómica de Hiroshima”. Ademais dos estudos sobre o terreo, realizáronse análise de laboratorio do Centro de Apoio Científico e Tecnolóxico á Investigación da Universidade de Vigo, descubrindo iridio, un elemento moi raro na cortiza terrestre pero relacionado cos meteoritos, nos que se atopa nunha abundancia moito maior que na terra.
De feito a presenza de iridio inusualmente alta na capa de arxila no límite Cretáceo-Paleógeno deu lugar á coñecida como hipótese de Álvarez de que o impacto dun obxecto extraterrestre masivo causou a extinción dos dinosauros e moitas outras especies fai 65 millóns de anos. “Os primeiros estudos de campo que fixen foron sobre a súa topografía (previamente obtivera unha fotografía aérea de Sigpac), a cal obtiven nun código aberto da NASA e coa que puiden comprobar en 3D o que xa comprobara en terra: unha forma de cráter”, explica. "A realidade é que se axusta a este feito, xa que a explosión non é a nivel de chan, senón que é unha onda aérea que viaxa pola atmosfera” “Posteriormente, cun compás e un clinómetro [medidor de ángulos], estudei as rocas fraccionarias nos bordos do impacto, que mostraban fracturas tanxenciais na súa dirección (independentemente da súa posición no perímetro) cunha posible onda de impacto e un buzamiento en todos os casos de aproximadamente 34º, de modo que a súa proxección coincide nun punto central do ceo sobre a superficie, no centro da estrutura.
Aínda que, a priori, estes datos desconcertáronme e leváronme a pensar que non se trataba dun impacto, a realidade é que se axusta a este feito, xa que a explosión non é a nivel de chan, senón que é unha onda aérea que viaxa pola atmosfera”, engade.
Nunha terceira fase de traballo foi cando recolleu rocas “sospeitosas” de derretirse debido á enorme temperatura e presión dos impactos “son os chamados “fundidos de impacto”.
A presenza de iridio, evidencia non concluínte da caída do meteorito Entre as evidencias atopadas, atópase unha roca analizada na súa estrutura e composición mediante difracción de raios X e espectrofotometría de absorción atómica, no CACTI da Universidade de Vigo. “O computador, segundo os datos, catalogouna como riolita (unha roca volcánica inexistente en Galicia) e que destaca pola súa natureza dentro do macizo granítico no que se atopa o impacto”, afirma Alfaya. “Ao revisar os datos, o elemento iridio aparece nunha proporción significativa nesta roca. Este é un elemento moi raro e relaciónase cunha orixe extraterrestre”, salienta. O profesor indica que tamén xeólogos de Aterraego, estudosos da herdanza galega, deron un paso importante: “Tras atopar unha nota miña en Google Earth animáronse a facer un estudo do subsolo para resistividade, pola súa propia conta. O resultado foi perfís similares a outros impactos recoñecidos noutros meteoritos de tamaño similar”.
En España baralláronse outros cráteres de impacto, como o de Azuara (Zaragoza), pero Alfaya matiza que non se puido demostrar cientificamente que o sexan.
VIDEO
MAPA
Fuente: Faro de VIgo
Autor: Gabino Porto
XOAN ARCO DA VELLA
