miércoles, 1 de octubre de 2025

CAPELA DA NOSA SEÑORA DA BLANCA - LA ATALAYA - VALDÉS - LUARCA

 CAPELA DA SRA. DA BLANCA

LA ATALAYA

VALDÉS 

LUARCA

 Capela da Nosa Señora da Blanca
       Sitúase no promontorio de La Atalaya sobre cantís, e as súas orixes remóntanse ao s. XIII. 

      Está consagrada á Virxe da Branca que, segundo conta a lenda, aparecéuselles nunha cova que se acha baixo este cerro a uns pescadores que faenaban pola zona; e ao Bo Jesús Nazareno, polo que os habitantes do concello senten gran devoción. 

      Ao redor deste pequeno templo naceu a popular Semana Santa luarquesa, que se remonta a finais do s. XVII. 

       Nesta época moraba nos arredores da capela un ermitán chamado Juan da Cruz, que fundou en 1695 a “Real Confraría do Nazareno”.

Luarca
      Luarca, oficialmente en asturiano Ḷḷuarca, é unha parroquia e vila do concello de Valdés, no Principado de Asturias. 

     Ten unha poboación de 5.406 habitantes repartidos en 5,84 km² e case integramente na vila homónima, excepto 892 habitantes que poboan o resto de barrios da parroquia.

     Nesta parroquia atópase a vila de Luarca, capital do concello de Valdés. Está situada a 90 km de Oviedo, capital do Principado. O seu templo parroquial está adicado a Santa Olaia.

      É unha localidade de paso do Camiño de Santiago pola Costa e conta cun albergue de peregrinos, situado en Almuña, a uns dous quilómetros da vila de Luarca.

Poboacións
    Almuña
    Fontouria
    Luarca
    Portizuelu
    Barceḷḷina

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO DE RANDÍN - SAN XOÁN DE RANDÍN - CALVOS DE RANDÍN

 CRUCEIRO DE RANDÍN

SAN XOÁN DE RANDÍN

CALVOS DE RANDÍN

 Randín
     San Xoán de Randín é unha parroquia do concello ourensán de Calvos de Randín na comarca da Limia. 

      No ano 2007 tiña 254 habitantes (128 homes e 126 mulleres) distribuídos en 4 entidades de poboación, o que supón unha diminución de 28 habitantes en relación ao ano 2000.

     No seu termo áchase o Castelo da Picoña.

Historia
      Na parroquia tivo lugar o 22 de febreiro de 1944 o accidente de Monteagudo, no que un avión británico bateu contra un monte e sufriu un incendio, morrendo os seus seis ocupantes.

Lugares de Randín
 
    Paradela, Randín, Vilar, Vilariño 

Comarca da Limia
     A comarca da Limia é unha comarca galega situada na provincia de Ourense e a súa capital é Xinzo de Limia. 

      A ela pertencen os concellos de Baltar, Os Blancos, Calvos de Randín, Porqueira, Rairiz de Veiga, Sandiás, Sarreaus, Trasmiras, Vilar de Barrio, Vilar de Santos e Xinzo de Limia. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

MUIÑO DA PICOTA - REGO DE CASTAÑOSA - A PICOTA - AMIL - MORAÑA

 MUIÑO DA PICOTA

REGO DE CASTAÑOSA

A PICOTA

AMIL

MORAÑA

Amil
      San Mamede de Amil é unha parroquia que se localiza no concello de Moraña. 

     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 472 habitantes (253 mulleres e 219 homes), distribuídos en 16 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 522 habitantes. 

     Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 414 habitantes, sendo 197 homes e 217 mulleres.

Patrimonio histórico-artístico
      A igrexa parroquial foi construída en 1781.

      En 1892 rematouse de construír o Santuario da Virxe dos Milagres, onde se celebra o primeiro domingo despois do 8 de setembro a Romaría dos Milagres de Amil, á que asisten milleiros de peregrinos de toda Galicia.

      A tradición popular conta que todo naceu dun milagre acontecido no século XVIII. Había un labrego chamado Sebastián, que debía percorrer un longo camiño ata unha fonte afastada para conseguir a auga necesaria para regar a súa horta e a dar de beber ó seu gando, polo que rezaba con devoción á Virxe. Un día, despois de rezar pedindo axuda, púxose a cavar na terra e milagrosamente comezou a brotar un manancial. A auga era tan abondosa que mesmo lle permitiu construír un muíño que movía a auga deste manancial.

Festas
      Nesta parroquia celébrase desde 1970 a festa gastronómica do porquiño á brasa.

Lugares de Amil
      O Apedrado, Barro, Cartamil, O Castriño, A Chan, O Outeiro, A Picota, Piñeiro, Pumardatán, A Rozavella, Ruibal, Torre de Abaixo, Torre de Arriba, Vilacova 

Comarca de Caldas
      A comarca de Caldas é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Caldas de Reis. 

      Pertencen a ela os concellos de Caldas de Reis, Catoira, Cuntis, Moraña, Pontecesures, Portas e Valga.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

COLEXIO INDIANO DE SANTA XUSTA - SANTA XUSTA - MORAÑA

 COLEXIO INDIANO DE SANTA XUSTA

SANTA XUSTA

MORAÑA

 Santa Xusta de Moraña
      Santa Xusta de Moraña é unha parroquia que se localiza no concello de Moraña. 

      Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 525 habitantes (286 mulleres e 239 homes), distribuídos en 10 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 573 habitantes. 

      Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 477 habitantes, sendo 220 homes e 257 mulleres.

Lugares de Santa Xusta de Moraña
      Alende, A Bouza, As Casiñas, A Igrexa, O Lameiro, A Laxe, Longás, As Pontellas, Rial, As Teixugueiras 

Comarca de Caldas
     A comarca de Caldas é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Caldas de Reis. 

      Pertencen a ela os concellos de Caldas de Reis, Catoira, Cuntis, Moraña, Pontecesures, Portas e Valga.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

PORTO DE TAPIA DE CASARIEGO - ASTURIAS

 PORTO DE TAPIA DE CASARIEGO

ASTURIAS

     O porto de Tapia de Casariego localízase nun enclave cuxa orografía lle dota dunha resgardada enseada, facendo do lugar un perfecto fondeadoiro natural. Doutra banda o río dos Corrigos desembocaba alí, o que proporcionaba un espazo perfecto para varar as embarcacións.

     Seguramente a configuración xeográfica alentou a empregar este espazo como porto e fondeadoiro desde a antigüidade. 

      Cando os romanos chegaron a estas terras posiblemente utilizáseno co fin de fondear as súas embarcacións para cargar ou descargar mercadorías ou ben para resgardalas dos temporais.

      Este porto natural melloraría durante a Idade Media ata converterse nun punto de relativa importancia na costa occidental asturiana. Aproximadamente entre os séculos XVII e XVIII a actividade incrementouse debido á caza da balea franca. Esta práctica foi traída polos baleeiros vascos procedentes de Orio. A partir deste intre o crecemento de Tapia concentraríase en torno ao porto.

      A finais deste intervalo de tempo hai que destacar unha certa importancia estratéxica do porto de Tapia. Disto dá conta a creación dun posto de artillería con dous canóns no promontorio costeiro que hoxe coñecemos como “Vos Cañois”. Con iso búscase evitar que o pobo fose saqueado por inimigos durante períodos de guerra.

        A desaparición da balea franca no mar Cantábrico e con ela o seu caza, ten como consecuencia que durante o século XVIII os tapiegos dedicásense á pesca. Esta actividade pronto cobrou importancia, chegando a existir un considerable número de embarcacións, así como de persoas, que se dedicasen a ela. Deste xeito Tapia convertíase nunha vila mariñeira.

     Hai que ter en conta que, dentro do percorrido histórico que fixemos, o aspecto do porto de Tapia distaba moito do que hoxe coñecemos. Tratábase dunha enseada natural con certas adaptacións para poder servir como porto. A configuración actual debémoslla a dous personaxes moi importantes na historia local; Fernando Fernández Casariego e Fernando Pérez Casariego.

      O primeiro personaxe fundou o concello de Tapia de Casariego en 1863, que ata entón pertencera a Castropol, e realizou obras de notable importancia para a vila como o murallón, o edificio que é actualmente o concello, os edificios que hoxe en día conforman o IES Marqués de Casariego, a rede de sumidoiros… 

        Entre as súas intencións estaba a de dotar a Tapia cun porto solvente, para o que elaborou un ambicioso proxecto que entón non se puido levar a cabo. Será Fernando Pérez Casariego, o seu sobriño, quen execute tal obra.

      Elabórase un primeiro proxecto que se verá sometido a recortes no seu orzamento dando lugar a un segundo proxecto, o cal levará a cabo. Nel aparecen reflectidos a maior parte dos elementos que o conforman hoxe en día; o peirao do Rocín, o Malecón (Rompeolas), o peirao de Fóra e o peirao de Terra.

      Finalmente, as obras terminan en 1880.  Estes cambios permitiron dispoñer dun porto adecuado para os buques mercantes de cabotaxe, incrementándose as atracadas e polo tanto cargas e descargas dos devanditos navíos.

      A pesca tamén se viu favorecida, novos barcos arribaron ao porto e as melloras permitiron facer un pouco máis fácil unha dura profesión como o é a de mariñeiro. 

     A industria conserveira beneficiouse moito desta situación incrementándose o número de empresas e empregados. 

     O porto converteuse no corazón do novo concello de Tapia.

      A partir de entón os novos elementos arquitectónicos veríanse sometidos a fortes temporais e reparacións, así como obras de mellora e dotación de equipamentos, algo que se prolongou ata os nosos días, como exemplo a incorporación dun novo guindastre este ano.

      O porto é unha importante parte de Tapia cunha dilatada historia que marcou e definiu as vidas de moitos tapiegos, configurou o crecemento do pobo e serviu como abrigo e refuxio a moitas embarcacións. Un elemento que a día de hoxe segue vivo.  

MAPA 

 

Fuente: Apartamentos Navalin 

XOAN ARCO DA VELLA