sábado, 3 de agosto de 2024

IGREXA DE SANTA MARÍA A ANTIGA - A POBRA DO CARAMIÑAL

 IGREXA DE SANTA MARÍA A ANTIGA

A POBRA DO CARAMIÑAL

 Santa María a Antiga do Caramiñal
       Iníciase a súa construción no século XVI e manteríase no tempo case 200 anos.

      Mesmo xa entrado o século XX fóronlle engadidos algúns elementos como a nave lateral.

       Foi don Gómez Pérez das Mariñas e Xunqueiras, cabaleiro heroe de San Quintín o que en 1560 promove a construción dun novo templo no Caramiñal, localidade que pertencía ás súas posesións e á que elevara á categoría de vila seis anos antes, en 1554.

       Finalmente a igrexa é consagrada no ano 1702 sendo señores da vila os marqueses de Parga polo que os brasóns desta familia son os que adornan o presbiterio da mesma.

       É neste momento cando se independiza da parroquia do Xobre e convértese en parroquia autónoma.

        En canto á morfoloxía, consta dunha ampla nave central dividida en tres tramos por tres grandes arcos, capela maior rectangular e sancristía.

         A ábsida é renacentista (s. XVI), e ten unha bóveda rotunda con gárgolas en forma de aguias e @contrafuerte graduados nos ángulos para soportar as presións da mesma; mentres, a nave principal é de estilo barroco con ostentosos retablos do século XVIII destacando o presbiterio construído cara ao ano 1700 na calidade das súas imaxes e a riqueza  da súa decoración.

      A fachada ten unha bela portada. Dous pilastras álzanse sobre pedestais e sobre eles un entablamento e un frontón triangular. No tímpano do mesmo sobresae a imaxe da Virxe xunto aos apóstolos san Pedro e san Pablo.

     Encima ábrese un rosetón con celosía ao que lle segue un escudo coas armas do padroado.

         Son numerosas as pedras da igrexa que conservan as marcas dos canteiros.

MAPA

 

 Fuente: www.xenealoxiasdobarbanza.es

XOAN ARCO DA VELLA

viernes, 2 de agosto de 2024

A COVA DA MOURA - VIÑAL DO REI - LAIAS - CENLLE

 A COVA DA MOURA

VIÑAL DO REI

LAIAS

CENLLE

     O que podemos ver aquí é unha galería das moita que existiron na zona, que foi feita na época romana.

     O seu posible uso sería o de canalizar a auga que se utilizaba para o lavado de material co fin de separar as pequenas pebidas de ouro.

      A perforación no terreo chega a uns 40 metros de lonxitude.

      Esta cova da moura atópase na contorna do Castelo de Laias

MAPA

 

 Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA MARÍA DE XOBRE - A POBRA DO CARAMIÑAL

IGREXA DE SANTA MARÍA DE XOBRE

A POBRA DO CARAMIÑAL

Santa María do Xobre
      Aínda que as orixes do primeiro centro relixioso construído neste lugar son  da Idade Media constrúese na segunda metade do século XVIII e estaba composta nas súas orixes por unha nave de planta e a capela maior na cabeceira con forma rectangular.

        A obra foi mandada realizar pola familia Xunqueiras canto en 1545 o mosteiro de San Martiño Pinario cedía o dereito de presentación desta igrexa a favor de don Gómez Pérez das Mariñas e Xunqueiras a cambio de que a reedificase e reparase para poder restablecer o culto nela e por iso podemos atopar na súa fachada o escudo heráldico desta familia.

       A fachada é barroca e sobre a porta has un frontón triangular sobreelazado co escudo heráldico da Casa  de Xunqueiras. A cada lado unha unha hornacina coas imaxes da nosa Señora da Candelaria, titular da parroquia e San José.

     Os muros son de sillería de granito e a cuberta de tella a dúas augas.

       A fachada principal remata cunha cornixa horizontal coroada cunha cruz no centro e dous pináculos nos extremos.

      No interior destacan o retablo do presbiterio de estilo barroco do século XVIII pero reformado no século  IX e un conxunto moderno que representa á Virxe do Carmen rescatando a dous mariñeiros náufragos no medio da tempestade.

      A igrexa é consagrada o 1 de agosto de 1723. Para a súa consagración trouxéronse as imaxes que se retiraron á igrexa do Caramiñal. 

      No ano 1730 constrúese a sancristía que está encostada ao lateral norte e a torre-campanario que se termina en 1921.

      A nave divídese en catro tramos por arcos de medio punto que arrincan nos muros. O artesonado é substituído cunha bóveda rebaixada de albañilería.

      Esta igrexa forma parte dun conxunto histórico máis amplo no que se inclúe un castro na leira do convento de San Antonio en Punta Ostreira practicamente desaparecido, as ruínas da fachada da portería do Convento do século XVII pertencente ao Mosteiro da Miserela, o cal fora trasladado desde alí e que foi destruído no ano 1881 e da Casa Reitoral construída no século XVIII.

MAPA

 

 Fuente: www.xenealoxiasdobarbanza.es

XOAN ARCO DA VELLA

 

jueves, 1 de agosto de 2024

IGREXA DE SANTIAGO DO DEÁN - A POBRA DO CARAMIÑAL

 IGREXA DE SANTIAGO DO DEÁN

A POBRA DO CARAMIÑAL

 Igrexa de Santiago do Deán
            Anterior ao templo existía segundo os historiadores, un castelo que pertencía ao Deán de Santiago que era o señor feudal da vila e aínda que se construíu a igrexa existindo aínda o castelo, este será destruído polas revoltas Irmandiñas en 1457.

      Aínda que non quedan restos do castelo, se hai restos de murallas do século XVII e XVIII. Complétase o conxunto histórico cun cruceiro e varias casas tradicionais  restauradas xa no século XX.

       Na actualidade a igrexa está rodeada por dúas dos pazos con máis soleira do municipio como son o Pazo do Couto e a Casa Grande de Aguiar, (o outro quizais sexa a Torre de Xunqueiras) e no tempo da súa construción case comendo co mar, comezouse a construír a finais do século XIV.

        Pertencen as súas orixes ao gótico mariñeiro, estilo arquitectónico propias de comunidades  mariñeiras, moi semellante a outras igrexas como a de San Martiño de Noia.

     Ademais, ten detalles doutros estilos como o  plateresco, renacentista, neoclasicista e barroco.

     Das igrexas de Pobra do Caramiñal, esta quizais sexa o templo cun maior interese artístico.

     Consta dunha única nave xunto a unha capela poligonal na cabeceira á que se lle engadiu a sancristía xunto a sete capelas laterais de épocas e estilos diferentes.

     A nave está dividida en cinco tramos por arcos lixeiramente apuntados que soportan a cuberta. Descansan sobre grosas semicolumnas encaixadas nos muros. Nos capiteis destacan curiosas representacións do bestiario medieval.

      O presbiterio e a ábsida poligonal construíronse a finais do século XIV e principios do XV. A ábsida está cuberto cunha fermosa bóveda de abanico reforzada por finos nervios que se apoian en columnitas.

       A Capela de Alba construíuse en 1579 e é de estilo renacentista. No seu interior construiranse retablos barrocos de gran valor entre os séculos  XVII e XVIII.

      Na fachada destacan as esculturas que representan a Santiago Peregrino, Santa María, Santa Catalina de Alexandría e os Santos Pedro e Pablo. No gran arco de entrada has relevos cos símbolos evanxelistas no arranque e Cristo Maxestade na clave.

     Nesta igrexa celébrase cada terceiro domingo de setembro o Nazareno, cuxa acto máis importante é a Procesión das Mortajas que se celebra, segundo consta nos anais da historia do municipio, desde o século XV.

MAPA 

 

 Fuente: www.xenealoxiasdobarbanza.es

XOAN ARCO DA VELLA


CRUCEIRO PETO DA A BURATA - A BURATA - TARAGOÑA -´RIANXO

 CRUCEIRO PETO DA BURATA

A BURATA

TARAGOÑA

RIANXO

      Conxunto do ano 1848 formado por un cruceiro e un peto de ánimas.

     O cruceiro nace sobre dous chanzos cadrados. A súa base cúbica coas arestas rematadas en chafrán posúe unha inscrición no que aparece o ano da súa construción, e di o seguinte:

“A DEVOCION DE
FRANCISCO TU
BIO Y LU
CIANO
DE CAS
TRO”

         O seu varal, de sección cadrada coas arestas rebaixadas, posúe diferentes relevos que representan os símbolos da Paixón: Martelo, tenaces e escada.

        O seu capitel aparece decorado con volutas, follas e querubíns.

     Finalmente a cruz, de sección octogonal con remates en flor, no que podemos ver as imaxes de Cristo crucificado no anverso, e a Virxe cunha espada cravada no peito e sobre peaña de querubín no reverso.

      O peto de ánimas está feito con pedra granítica, e é de tipo aberto. Na parte inferior aparece o caixón das esmolas, hoxe sen porta.

      Na parte superior podemos ver a representación de seis ánimas entre as lapas do Purgatorio, todas elas nunha pedra con forma ovalada.

       O peto tamén ten unha inscrición, aínda que moi erosionada e pouco lexible.

         Os cruceiros e petos de ánimas de máis de 100 anos están protexidos polo Decreto 571/1963, de 14 de marzo, “sobre protección de los escudos, emblemas, piedras heráldicas, rollos de justicia, cruces de término y piezas similares de interés histórico-artístico”; ademais, teñen a consideración de Bens de Interese Cultural (BIC) segundo o establecido na disposición adicional segunda da Lei 16/85 de 25 de xuño, do Patrimonio Histórico Español.
Asi mesmo o recoñece e garante a Lei 5/2016, do 4 de maio, do Patrimonio Cultural de Galicia, no que hórreos, cruceiros e petos de ánimas, “son bens de interese cultural e quedan sometidos ao réxime xurídico previsto para ese tipo de bens nesta lei, sen necesidade da tramitación previa do procedemento previsto no seu título I, os hórreos, os cruceiros e os petos de ánimas dos que existan evidencias que poidan confirmar a súa construción con anterioridade a 1901.

       Os hórreos, cruceiros e petos de ánimas cuxa antigüidade non poida ser determinada ou que fosen construídos con posterioridade á data sinalada anteriormente poderán ser declarados de interese cultural ou catalogados cando se lles recoñeza un especial valor cultural, principalmente etnolóxico”.

MAPA 

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA