miércoles, 25 de diciembre de 2019

PONTE DA VILA - RÍO VEZ - ARCOS DE VALDEVEZ

PONTE DA VILA OU VELHA 
RÍO VEZ
ARCOS DE VALDEVEZ


     A ponte actual que une as dúas beiras da Vila de Arcos de Valdevez é do século XIX, iniciada en 1876 e completada en 1880, que reemplazóu por completo unha de orixe medieval.


     Desta construción primitiva non quedaron elementos arquitectónicos, polo que o coñecemento da súa estrutura orixinal baséase nunha escasa bibliografía e algúns gravados.


   A Ponte estaba formada por catro arcos redondos, sostidos por fortes clavixas, sen ollos e con tallas. 


     Tamén había doas rampas de acceso, que se elevaban desde os bancos a un nivel plano. 


     Non se mencionan en ningún dos elementos de pedra da Ponte, aínda que a súa existencia era case segura, como é característico dos exemplos coñecidos de pontes medievais.


     Toda a estrutura é marcadamente románica. 


      O período da súa construción será nalgún lugar entre finais do século XII, principios do século XIII, xa que nas Investigacións de 1258 xa se fai referencia ao topónimo Arcos.


      A existencia da ponte e a súa asociación coa feira local, de gran tamaño e importancia no século XV, así como unha importante rede de estradas cara a e desde o estranxeiro, foron a base do desenvolvemento histórico, económico e social da aldea de Arcos.



Rio Vez
     O río Vez é un río de montaña situado na Cordillera de Soajo no Parque Nacional Peneda-Gerês, Portugal .


      Este río atravesa a terra de Arcos de Valdevez, onde se celebrou o famoso Torneo de Arcos de Valdevez, que é a orixe da independencia de Portugal . Principal afluente do río Lima, na marxe dereita.


     As augas deste río son ricas en truchas , o que atrae a numerosos entusiastas da pesca. 


     Debido á gran cantidade de practicantes e a procura do río Vez, estableceuse a Zona de Pesca Reservada do Río Vez (Ordenanza Non. 104/2001 do 29 de xaneiro).


      Pertencente á cuenca do río Lima e a cuenca do río Minho e Lima.


     Ten unha lonxitude aproximada de 36.0 km e un área de cuenca de aproximadamente 263.3 km².


Afluentes máis importantes
     Desde a fonte ata a desembocadura, estes son os afluentes máis importantes do río Vez:
Río Cabreiro
Ribeiro de Frades
Arroio de Sãou Mamede
Río azere
Porto Avelar River
Rio Frio
Pontes sobre o río


     No río Vez, podemos atopar varias pontes, algúns de importancia histórica, dos cales destacamos:


Ponte medieval de Vilela
     Vella Ponte dos Arcos de Valdevez (punto de gran atractivo turístico e lugar de elección para as numerosas fotografías que toman tanto turistas como fotógrafos), que data de 1880 e consta de catro arcos, que reemplazaron á antiga ponte medieval, tamén composto por catro arcos e que será a orixe do nome principal Arcos do Val do Vez, que deriva en Arcos de Valdevez

MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA


martes, 24 de diciembre de 2019

IGREXA DE SANTA MARÍA DE TOMIÑO - O MOSTEIRO - TOMIÑO

 IGREXA DE SANTA MARÍA
O MOSTEIRO
TOMIÑO


Igrexa de Santa María de Tomiño
     Santa María de Tomiño é o templo románico de maior calidade do concello de Tomiño e, en xeral, do sur da provincia de Pontevedra. Esta igrexa pertenceu a un antigo monasterio feminino.



     Ten unha gran nave con cabeceira de planta rectangular, aínda que o elemento máis valioso é a sea monumental e preciosa porta occidental.


     Presenta catro arquivoltas baquetonadas máis chambrana. 


     Todo o conxunto está intensamente decorado con rosetas inscritas en círculos, billetes, sogueado, moldura de arquillos, tallos con follas lanceoladas, e pomas.



     O tímpano é liso. A estrutura columnaria de apoio sostense sobre altos podios e consiste en catro pares de columnas esveltas con capiteis de follas vexetais terminadas en volutas. 



     Os muros laterais teñen cinco saeteras en total que se converten ao interior en belas ventás de arco sobre columnas encapiteladas.


     O arco triunfal é de dous arquivoltas planas e de medio punto. 


     As columnas entregas que o soportan están ben labrados sobre todo o que mostra a tres mulleres agarradas e dous animais diablescos, que puidesen ser simios.


     Outro arco fajón que está decorado ao exterior e no intradós con capullos semiesféricos apoia sobre unha nova parella de columnas. 


     Para rematar, mencionamos que no muro do testero e na parede norte do presbiterio ai ventás de derrame interior con arquivolta sobre columnas como nos muros laterales


Tomiño
     Tomiño é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca do Baixo Miño. 



     Segundo o IGE a súa poboación no ano 2016 era de 13.548 habitantes (6813 homes e 6735 mulleres). O seu xentilicio  é tomiñés/tomiñesa.


Xeografía
     Ten unha superficie de 106,6 km², e sitúase no antigo territorio de Turonio. A súa densidade de poboación é de 124,91 hab./km².



     O municipio, limitado por montañas, forma parte do val do Miño e fai fronteira con Portugal. De forma natural, encóntrase enmarcado pola serra do Argallo ó oeste, que o separa do municipio do Rosal e de Oia; ó norte, a prolongación dos montes de A Groba e do Galiñeiro, limítao dos municipios de Baiona e Gondomar; ó leste continúan as estribacións desta serra, que vai perdendo altitude a medida que se vai acercando as terrazas fluviais do Miño, relevo que o separa do municipio de Tui; e ó sur, separado tamén polo río Miño, limita con Portugal.


     O concello está conectado a través da estrada PO-552 (Tui - A Guarda) coa autoestrada do Atlántico.


Patrimonio
    Igrexa de Santa María de Tomiño (século XII).
    Igrexa de San Salvador de Tebra (século XII).
    Torres de Goián (século XVII).



Tomiño na cultura popular
     Na parroquia de Figueiró levántase o Santuario de San Campio de Lonxe (ou San Campio do Monte), ó que van as persoas que sospeitan padecer un mal de ollo. 



     Para expulsar o meigallo deben ir, na romaría do santo, para dar nove voltas ó redor dos dous cruceiros que hai no adro da igrexa.



Parroquias de Tomiño    
     Amorín (San Xoán), Barrantes (San Vicente), Currás (San Martiño), Estás (Santiago), Figueiró (San Martiño e San Campio), Forcadela (San Pedro), Goián (San Cristovo), Piñeiro (San Salvador), Pinzás (Santa María), San Salvador de Tebra (San Salvador), Santa María de Tebra (Santa María) | Sobrada (San Salvador), Taborda (San Miguel), Tomiño (Santa María), Vilameán (San Bieito) 


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

lunes, 23 de diciembre de 2019

ANTIGUA CENTRAL ELÉCTRICA DE O ÉZARO - RÍO XALLAS

ANTIGUA CENTRAL ELÉCTRICA
O ÉZARO
RÍO XALLAS


O Ézaro: a cascada do Río Xallas e a electricidade
     O Ézaro, pequena localidade mariñeera, é famosa pola Cascada do río Xallas, a "Fervenza do Ézaro", do que se di que é o único río de Europa que desemboca nunha cascada 


      O desnivel no último tramo do río é de 155 metros, e a altura da cascada é de 40 metros. 


     Pódese acceder fácilmente ata a contorna e ata o pé da cascada, e organízanse percorridos en kayak para vela dende a auga.


     Este enclave está tamén vinculado á produción de enerxía eléctrica, para chegar polo camiño habilitado ata a caída do auga atravésase unha central hidroeléctrica, en funcionamento, onde está instalado un Centro de Interpretación da Electricidade, aproveitando as instalacións da antiga central eléctrica do Pindo.


     Nas proximidades atópase o Mirador do Ézaro, que foi final da Volta Ciclista a España en 2012, e desde o cal pódese contemplar, desde as alturas, o conxunto de Ézaro e o próximo Monte Pindo.


Acceso
     Acédese ao conxunto desde a ponte sobre a desembocadura do río, no lado sur da poboación, a través dun desvío sinalizado. Tamén se pode acceder desde alí á estrada de subida ao Mirador, en bo estado pero cunha pendente moi acusada, que chega nalgúns tramos a superar o 16%.


Máis Información
     Máis información sobre os centros de interpretación gestionados por Neria en www.neria.es


Río Xallas
     O río Xallas pertence á vertente atlántica galega. Nace preto dos montes do Castelo (Santa Comba), discorre polos concellos de Coristanco, Santa Comba, A Baña e Zas, e forma o límite entre Mazaricos, Carnota e Dumbría. 


     Finalmente, desemboca na enseada de Ézaro, formando unha fervenza rodeada de espectaculares microformas graníticas no Monte Pindo. 


     As augas céibanse os domingos do verán ao mediodía e dende 2006, os sábados á noite, con espectáculo de luces.


Descrición
     Algúns dos seus afluentes son: O Bazar, Castiñeira, A Regueira, Mira, Esternande, Ancha, Dornas, Guisande ou Vilar García.


     O caudal do Xallas mantense constante por causa dos numerosos encoros que nel se teñen construído. En 1897, a Sociedade Española de Carburos Metálicos, hoxe parte do grupo FerroAtlántica, asentouse na zona e daquela datan as primeiras construcións para obter enerxía. 


     O encoro máis importante é o de Fervenza, construído na década dos anos 60 do século XX. En Ponte Olveira hai outra central. Máis abaixo, da presa de Brazal parten as canalizacións cara a Ézaro; máis abaixo, atópase o encoro de Santa Uxía, construído na década dos anos 80. 


     Na súa desembocadura están situadas tres centrais hidroeléctricas: Castrelo, Santa Uxía e Pindo, esta última de principios do século XX.


Aforamentos
     Augas de Galicia dispón de 2 estacións para medida de aforamentos. As devanditas estacións, denominadas Xallas 1 (n.º 512) e Xallas 2 (n.º 514), sitúanse na ponte de Truebe, no municipio de Santa Comba, e na ponte Olveira, no municipio de Mazaricos, respectivamente. Entre ámbalas dúas estacións atópase o encoro de Fervenza.


       Segundo datos publicados por Augas de Galicia, no ano hidrolóxico 2009-2010, o caudal medio diario oscilou entre 0,48 e 96,81 m³/s, en Xallas 1, e entre 4,11 e 188,34 m³/s, en Xallas 2.


Encoro
     Na canle do río existen catro encoros, que, segundo o seu curso, son Fervenza, ponte Olveira, Castrelo e Santa Uxía. Todos eles teñen aproveitamento hidroeléctrico e para usos industriais, e o de Santa Uxía para abastecemento urbano.


      En 1897, a Sociedade Española de Carburos Metálicos, hoxe parte do grupo Ferroatlántica, asentouse na zona e de entón datan as primeiras construcións para obter enerxía. O encoro máis importante é o de Fervenza, construído na década de 1960. 


     En ponte Olveira hai outra central. Máis abaixo, da presa de Brazal parten as canalizacións cara á ría de Ézaro; máis abaixo, encóntrase o encoro de Santa Uxía, construído na década de 1980. 


     O Xallas atravesa o Monte Pindo e precipítase nunha caída practicamente libre coñecida coma fervenza do Ézaro, de algo máis de 100 metros, á ría de Corcubión fronte ao cabo Fisterra no océano Atlántico. Na súa desembocadura están situadas tres centrais hidroeléctricas: Castrelo, Santa Uxía e Pindo, esta última de principios do século XX.


     A construción do encoro de Fervenza supuxo, segundo o informe Concas Internas de Galicia Costa de Greenpeace España, un punto negro por destrución da paisaxe ao manter seca a fervenza de Ézaro. 


     Segundo o devandito informe, a central non respecta sequera o caudal ecolóxico considerado no Plan Hidrolóxico de Galicia Costa e dende 2000, a fervenza só se pode observar os domingos de 12:00 a 13:30, grazas aos grupos locais que piden a demolición do encoro.

MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA