CAPELA DE SANTA LUCIA - VILASOBROSO - MONDARIZ

 CAPELA DE SANTA LUCIA

VILASOBROSO

MONDARIZ

Vilasobroso
         San Martiño de Vilasobroso (antes coñecido co nome de San Martiño de Portela) é unha vila e parroquia do concello de Mondariz, na Comarca do Condado. 

     Segundo o padrón municipal tiña en 2013 366 habitantes (165 homes e 201 mulleres), distribuídos en 5 lugares, o que supón unha diminución continuada en relación ós anos 2004, cando tiña 380 habitantes, e 1999, con 416. Hoxe é unha das nove entidades locais menores que existen en Galiza. 

        Foi recoñecida o 13 de setembro de 1924 polo concello de Mondariz, e considerada a segunda vila do Concello. 

        Conserva os seus históricos símbolos identificadores, como o seu escudo de armas e a súa bandeira.

Xeografía

      En Vilasobroso atópase o outeiro de Landín, onde está situado o castelo de Sobroso. O territorio parroquial está cruzado polo antigo camiño real ou de postas a Castela, que serve de guía de peregrinos ao santuario cisterciense de Santa María da Franqueira. 

      Dende mediados do século XIX Vilasobroso foi un nó de comunicacións comarcal, ao cruzar por ela a estrada N-120 que unía Vigo con Logroño e que aproveitaba parte do itinerario do antigo camiño real. 

     Pasan tamén pola vila outras estradas provinciais, como a PO-262 de Vilasobroso a Mondariz, a PO-402 de Vilasobroso a Salvaterra e ás Neves, a PO 4402 de Vilasobroso a Mondariz-Balneario e tamén outras estradas locais menores, na sombra de todas estas estradas configurouse o núcleo actual.

       O territorio de Vilasobroso ten unha extensión de 5,18 km². O río principal é o Xabriña, que en parte do seu curso serve de límite parroquial con Queimadelos e Mondariz.

Monumentos
    Castelo de Sobroso, século XI;
    Igrexa de San Martiño, século XVIII;
    Cruceiro de Vilasobroso, século XIX;
    Fonte da Vila, situada na Vila Queimada, antiga poboación matriz de Vilasobroso;
    Palco da Música (monumento adicado as bandas de Música e Gaiteiros de Galicia), século XX;
    Cemiterio de Vilasobroso, século XX;
    Centro Veciñal, sede da Xunta Veciñal da Entidade Local Menor de Vilasobroso
    Capela Veciñal de Santa Lucia de Vilasobroso
    Capela de Fátima, século XX.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DE SAN SALVADOR - MACEIRA - COVELO

 CRUCEIRO DE SAN SALVADOR

MACEIRA

COVELO

Maceira
       San Salvador de Maceira é unha parroquia que se localiza no oeste do concello de Covelo na comarca da Paradanta. 

       Segundo o IGE en 2011 tiña 414 habitantes (204 mulleres e 210 homes), distribuídos en 15 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 570 habitantes.

Historia
      Os primeiros poboadores de Maceira pertencen á Prehistoria, así o documentan os castros celtas (hoxe catalogados, mais moi deteriorados), petróglifos, dolmens, etc.

Información
       A parroquia atópase a 5 quilómetros da capital do concello. A 558 metros de altitude áchase un xacemento castrexo sen levantar e diversas manifestacións de arte rupestre en forma de petróglifos. 

     A 680 metros atópase a capela da Virxe da Guía, situada no monte da Guía de Maceira e onde se pode apreciar unha panorámica do val do Tea.

       É salientábel a praia fluvial de Maceira cunha ocupación moi alta durante todo o verán. Preto áchase un cámping de montaña. 

       Sobresae tamén o serradoiro hidráulico dos Carranos que funciona exclusivamente por forza da auga e é unha manifestación única do patrimonio etnográfico da zona.

     Este serradoiro está catalogado como un Ben de Interese Cultural de Galicia e atópase completamente restaurado para poder ser visitado. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DO PAZO - O PAZO - GOIÁN - TOMIÑO

 CRUCEIRO DO PAZO

O PAZO

GOIÁN

TOMIÑO

 O Pazo
      O Pazo é un lugar da parroquia de Goián, no concello coruñés de Tomiño, na comarca do Baixo Miño.

Lugares de Goián
       A Avenida de Ordóñez, A Avenida do Brasil, O Barrio de Triana, O Barrio Novo, A Calle, A Centinela, O Couto, Fontela, A Gándara, O Pazo, San Lourenzo, Soutelo, Tollo

Comarca do Baixo Miño
      A comarca do Baixo Miño é unha comarca galega situada no suroeste da provincia de Pontevedra e a súa capital é Tui. 

      Pertencen a ela os concellos da Guarda, Oia, O Rosal, Tomiño e Tui.

Xeografía
      A comarca do Baixo Miño localízase co océano Atlántico ao oeste e o río Miño ao sueste que lle serve de fronteira natural con Portugal, até a súa desembocadura na Guarda, onde forma un amplo esteiro de importancia ornitolóxica. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DOS MAIOS - O XISTO - TABAGÓN - O ROSAL

 CRUCEIRO DOS MAIOS

O XISTO

TABAGÓN

O ROSAL

       Este cruceiro, labrado polo canteiro Manuel González Perdiz en 1879 por encargo do párroco D. Xosé Benito Fernández, nace sobre catro chanzos de sección cadrada. Os dous superiores están moldurados. 

       No segundo chanzo podemos ver o enreixado de ferro que o rodea.

        A base moldurada destaca polos seus catro espellos, un por cada lado, coas seguintes inscricións:
“S.M.O. CRISTO DE LA VICTORIA // POR EL MAESTRO MANUEL GONZALZ // SIENDO ABAD D. JOSE BT BERNARDZ // AÑO DE 1879”. 

        O varal, de sección cilíndrica, posúe varias imaxes e escenas. Nos laterais da parte baixa coma nunhas cartelas ten esculpidos en relevo os distintivos da Paixón: escada, tenazas, etc. 

      E entre eles, no lado Sur, sobre peaña, a alegoría do pecado orixinal: Eva collendo o froito da árbore con Adán ao seu lado e a serpe observando. 

       Mesmo enriba dela, coa separación creada pola peaña, representa a Cristo atado na columna, a Flaxelación. E no lado norte, oposta a esta, a imaxe da Verónica coa Santa Face.

       O capitel é de estilo dórico, con follas de acanto e cabezas de anxo en cada lado.

       O conxunto remata nunha cruz de sección cilíndrica no que podemos ver as imaxes de Cristo crucificado baixo cartela de INRI cunha caveira aos pés e un anxo recollendo nun cáliz o sangue no anverso, e a Soidade ou Dolorosa coa espada cravada no corazón e as mans cruzadas sobre o peito sobre peaña de cabeza de anxo no reverso. 

       Pendentes dos brazos da cruz dous anxos que sosteñen quizais a Saba Santa. sentados na travesa da cruz, dous anxos que suxeitan un sudario polos extremos e o estenden sobre a cabeza da Virxe.

MAPA

 

 Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

 

CAPELA DE SAN ROQUE - O COUTO - GOIÁN - TOMIÑO

CAPELA DE SAN ROQUE

O COUTO

GOIÁN

TOMIÑO

       A capela é de gran sinxeleza. 

      Presenta unha nave rectangular de 71 metros cadrados. É de pedra e con tellado a dúas augas. 

        A fachada principal ten unha porta de arco rebaixado e cunha pequena moldura. Enriba dela una ventá cadrada, de derrame exterior, e tamén moldurada.

       A ambos lados da porta, dous pequenos ocos, enreixados, para que o visitante poida facer a súa oración ao santo.

      Remátase a fachada en capias. No centro, unha pequena espadana sobre a cornixa voada acolle no seu arco de medio punto a campá. 

       Por riba a cruz pétrea de remate. No cumio da fachada leste ten outra cruz pétrea de remate e máis pequena.

        Segundo aparece nunha inscrición na espadana, a capela é do ano 1607.

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA MARÍA DE ARDÁN - O IGREXARIO - ARDÁN - MARÍN

IGREXA DE SANTA MARÍA DE ARDÁN

O IGREXARIO

ARDÁN

MARÍN

 Ardán
     Santa María de Ardán é unha parroquia que se localiza no concello de Marín.

      Segundo o IGE en 2014 tiña 1591 habitantes (761 homes e 830 mulleres), 114 menos ca en 2004 (871 mulleres e 834 homes) e 176 menos ca en 1999.

Lugares de Ardán
       Cabodevila, Casás, O Igrexario, Malvido, Moledo, Pastoriza, O Pazo, Os Picotes, A Tioira, Vilaseca, Xermade, Xuncal

Comarca do Morrazo
       A comarca do Morrazo, é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra. 

         Pertencen a ela os concellos de Bueu, Cangas, Marín e Moaña. 

      Limita ó norte coa ría de Pontevedra, ó leste coa comarca de Pontevedra, ó sur coa ría de Vigo e ó oeste co océano Atlántico.

      É a comarca máis pequena de Galicia (140,64 km², o 0,48% de Galicia). Tiña 82 439 habitantes no 2021, sendo a terceira comarca máis densamente poboada da comunidade (584,66 hab/km²).

      É unha das comarcas naturais e sociolóxicas con máis carácter de Galiza polo seu condicionamento xeográfico.

     A actual comarca administrativa correspóndese só cunha parte da comarca xeográfica e histórica, a Península do Morrazo, que abrangue tamén o concello de Vilaboa (agás a parroquia de Bértola e unha parte da de Figueirido, e o barrio de Paredes na parroquia de Vilaboa). 

     Tamén forma parte da península as parroquias pontevedresas de Lourizán e a maior parte da de Salcedo. 

      Antigamente mesmo a propia cidade de Pontevedra estaba incluída no arciprestado do Morrazo.

      O concello de Vilaboa, malia pertencer ó partido xudicial de Cangas, foi integrado na comarca de Pontevedra debido a factores de funcionalidade, e as parroquias pontevedresas de Salcedo e 

      Lourizán por pertencer ó propio concello capitalino. Nun principio tampouco se incluíu o concello de Marín, pero a petición dos seus habitantes, foi integrada na do Morrazo. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA