BALNEARIO DE BEMBIBRE - BEMBIBRE - VIANA DO BOLO

 BALNEARIO DE BEMBIBRE

BEMBIBRE

VIANA DO BOLO

Balneario de Bembibre
       A primeira cita destas augas documéntase en 1697 na obra Espejo Cristalino de las Aguas de España: “en el lugar de Bembibre en cuyo término está dicha fuente... metida dentro de un edificio a modo de arca de aqueducto basto, y ya medio desbaratado, en cuyo hueco cobran dos personas... El agua aunque es poca nunca falta, y es muy cristalina, el olor es muy malo como de azufre”.

     O manancial está incluído na Hidrología médica de Galicia de Taboada y Leal (1877), ao que se refire como “Aguas sulfurosas frías de Bembibre”. “Sus propiedades físicas son, como todas las de su clase, incoloras, claras y transparentes, con fuerte olor a huevos podridos, de sabor azufroso y de temperatura igual a la del agua común”, engade.

      A creación do balneario atribúese ao doutor vianés José Manuel Armesto, que abriu as instalacións no ano 1896, mantendo a súa actividade ata o ano 1958.

      Ao parecer Armesto adquiriu os terreos en 1894 e construíu unha edificación destinada a balneario.

       Co paso do tempo, as calidades salutíferas das augas e o seu poder curativo propiciaron o crecemento das instalacións, que se completou co levantamento dunha nova edificación de dúas alturas para acoller un hotel.

       A estas instalacións sumaríase outro inmoble, actualmente en ruinas e separado da hospedaxe, onde se trataba aos doentes con chorros de auga quente a presión.

       O quentamento das augas levábase a cabo por medio dunha caldeira.

       O balneario debeu manter unha actividade modesta, xa que en 1845 o Diccionario de Madoz limítase a sinalar que na parroquia hai auga “azufrosa”. 

       O manancial non figura no Anuario-Guía de las playas y balnearios de España (1924). En 1936 Vicente Risco escribe sobre Bembibre na Geografía del Reino de Galicia: “Hay buenas fuentes y una sulfurosa fuera del pueblo.”

     As augas subterráneas do balneario caracterízanse por  ser frías (16ºC) e por ter unha mineralización notable moi osixenada. 

      Son augas bicarbonatadas (fluorada), sódicas, con boro e arsénico, elementos indicadores dunha circulación profunda que se arrefrían a causa dunha circulación moi lenta no tramo de descarga do fluxo e por mestura con augas frías.

Os seus beneficios medicinais fan que fosen indicadas para o tratamento de doenzas da pel, fígado, riles, reuma, artrite e do aparato respiratorio.

VIDEO

MAPA

 

Fuente: Concello de Viana do Bolo

XOAN ARCO DA VELLA

 

 

IGREXA DE SANTO ANDRÉ DE BEMBIBRE - VIANA DO BOLO

 IGREXA DE SANTO ANDRÉ

BEMBIBRE

VIANA DO BOLO

 Igrexa de Santo André de Bembibre
     A igrexa de Santo André de Bembibre (do latín Bene vivere, literalmente, “onde se vive ben”), dependente da Diocese de Astorga, é matriz da de Santa María de Pradocabalos desde, cando menos, mediados do século XIX.

     Nela destacan os esgrafiados do muro exterior Leste, nomeadamente os que se sitúan xusto por debaixo da cornixa do altar maior.

      A súa fachada principal acolle os principais valores artísticos do templo, cunha fornela barroca baleira na actualidade enmarcada nunha moldura lobulada.

      O seu interior aparece ricamente decorado con volutas e altorrelevos a base de motivos florais e dous leóns rampantes afrontados.

       Remata en altura o conxunto unha elegante espadana de dous corpos decorada nos seus laterais por volutas e pináculos.

     No seu interior destaca unha elegante pía bautismal decorada cun avieirado, así como varias imaxes de Santo André, coa súa característica cruz en aspa.

      Dende o punto de vista arquitectónico sobresae o arco triunfal, de elegante factura academicista, así como tres retablos barrocos, en particular o principal, todo el dourado e entallado con motivos florais e xeométricos.

Comarca de Viana
     A comarca de Viana é unha comarca galega situada na provincia de Ourense, á cal pertencen os concellos da Gudiña, A Mezquita, Viana do Bolo e Vilariño de Conso.

     Os dous primeiros forman parte da comarca natural das Frieiras e os dous últimos da Terra do Bolo.

     A comarca está atravesada polo río Bibei no seu curso alto. A principal vía de comunicación é a estrada OU-533, que vai de Freixido (Petín) á Gudiña.

MAPA 

 

Fuente: Concello de Viana do Bolo

XOAN ARCO DA VELLA

PONTE DE PREVISA - CASTELIGO - REGUEIRO DE CASTELIGO - CHANDREXA DE QUEIXA

 PONTE DE PREVISA

CASTELIGO

REGUEIRO DE CASTELIGO

CHANDREXA DE QUEIXA

 Ponte de Previsa

     Sobre o regueiro Casteligo. Segundo a tradición trátase dunha ponte construída polos romanos. O probable é que a súa orixe sexa moi posterior, erixida para o paso de persoas e animais.

     Situada nunha paraxe espectacular, está formada por unha gran laxe de máis de tres mestros de longa que asenta sobre grandes sillares graníticos.

Casteligo
     San Martiño de Casteligo é unha parroquia do concello de Chandrexa de Queixa na comarca da Terra de Trives, na provincia de Ourense. 

     No ano 2007 tiña 88 habitantes, deles 37 eran homes e 51 eran mulleres

Lugares de Casteligo  
     Bozqueimado, Casteligo, O Chao

Comarca da Terra de Trives
     A comarca da Terra de Trives é unha comarca galega situada na provincia de Ourense, na zona leste da Ribeira Sacra.

    A súa capital é A Pobra de Trives, e pertencen a ela os concellos de Chandrexa de Queixa, Manzaneda, A Pobra de Trives e San Xoán de Río.

Xeografía
     A comarca está bañada polo leste polo río Bibei. Un dos seus accidentes xeográficos máis importantes é o pico Cabeza de Manzaneda, con máis de 1.750 metros. 

     A extensión é de 431,71 quilómetros cadrados, un 1,46% da superficie total de Galicia. 

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

PONTE DA CIGARROSA - RÍO SIL - PETÍN - A RUÁ

 PONTE DA CIGARROSA

RÍO SIL

A RÚA - PETÍN

 Ponte da Cigarrosa
     A ponte da Cigarrosa é unha construción do século XVI que cruza o río Sil entre as parroquias de Petín e A Rúa de Valdeorras. 

      Ten cinco arcos de diferente tamaño e forma, con catro piares tamén desiguais.

Historia
     Ten a súa orixe nunha construción anterior romana feita durante os reinados de Tito e Domiciano como parte da Vía Nova do itinerario de Antonino entre Braga e Astorga.

     Foi reconstruída en 1577 por Juan de Náveda e reformada un século despois. Da época romana consérvanse no segundo piar cinco fileiras de bloques e os alicerces do cuarto piar, se ben adoitan estar cubertas pola auga. A ponte recibe o seu nome da mansión de Forum Cigurrorum, pois a zona estaba habitada pola tribo dos guigurros. 

     A carón da ponte atopáronse unha lápida e uns mosaicos de época romana, conservados no Museo Arqueolóxico Provincial de Ourense. En 2022 atopouse un miliario.

     Os cinco arcos teñen luz variable. Os catro piares teñen tallamares triangulares augas arriba, e dous tallamares augas abaixo. Catro dos arcos son apuntados, mentres que o arco segundo, que é o de maior luz, é de medio punto. O quinto arco está moi reformado, xa que foi recuberto de formigón respectando a primitiva forma apuntada ao construír o encoro de San Martiño a mediados do século XX. Pola contra, o terceiro arco ten moi pouca luz comparado cos demais arcos.

      Os tallamares son triangulares-apiramidados, mais debido ás sucesivas restauracións que sufriu a ponte amosan unha acusada desigualdade, non só no trazado senón tamén da fábrica construtiva.

     A mediados do século XIX configurouse a estrada de segunda orde Ponferrada-Ourense, que discorría pola ponte. 

     En 1904 levouse a cabo unha reparación dirixida por Manuel Díez Sanjurjo. A partir de 1941, tras a aprobación do Plan Peña, a estrada pasou a nomearse N-120, e xa en 1987 pasou a formar parte da OU-533, se ben por entón se construíu outra ponte paralela augas abaixo, polo que é de uso peonil.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SAN PEDRO DE CASTRO DE LAZA - LAZA

 IGREXA DE SAN PEDRO

CASTRO DE LAZA

LAZA

 Castro de Laza
     Castro de Laza, tamén San Pedro de Castro (de Laza), é unha parroquia do municipio de Laza, na comarca de Verín, provincia de Ourense, na comunidade autónoma de Galicia. 

     Do mesmo xeito que na cabeza do municipio, Laza, celébrase o ancestral entroido.

Aldeas da parroquia de Castro
    Castro, Correchouso, O Navallo, Naveaus, Soutelo Verde, Tamicelas, Vilameá.

Entroido
     Do mesmo xeito que no entroido de Laza, aínda que de dimensións moito menores, en Soutelo Verde tamén se celebra o entroido de forma similar. 

     O domingo anterior ao Mércores de Cinza saen os peliqueiros a percorrer o pobo, vestidos cos seus traxes característicos, seis cencerros na cintura, que fan soar á vez co seu andar rítmico, e unha máscara pintada que cobre completamente a cara e un látigo na man, para apartar do seu camiño aos que non se dean por aludidos. 

     A mañá do luns de realiza a farrapada, unha batalla de todos contra todos, na que se utilizan trapos manchados de barro. Unha vez terminada, os participantes nútrense coa tradicional bica, licor de café, bandullo ou mondongo con cachelos e grelos, cocido con lacón, chourizo, orellas e cachucha.

Gastronomía
    Bica branca: especialidade local que non se atopa fóra do municipio e so fabrícase en tres panaderías de Laza. É unha bica realizada con fariña, nata de leite de vaca, azucre e clara de ovo. O doce cómese sobre todo durante o entroido.

    Xastré: é un licor caseiro de cor verde elaborada con augardente, azucre e herbas. Faise con oito tipos de herbas distintos que se poñen a macerar en augardente frouxa durante 20 días. A súa fabricación é moi laboriosa, polo que non se vende de forma comercial.

Monumentos e Patrimonio
Iglesia de San Pedro de Castro de Laza
     Iglesia orixinariamente do século XVI, aínda que o edificio actual é barroco, de entre 1635 e 1795. Iglesia dunha nave con dous arcos cubertos por un artesonado. A fachada presenta unha hornacina con estatua sedente de San Pedro de estilo neoclásico. No interior atópase un espectacular retablo barroco.

Outros lugares de interese
    Casa Reitoral de Castro: casa tradicional de estilo popular de 500 m² de planta. Gran cheminea de pedra sobre a porta, sobre a que se pode ver a un San Pedro con chaves e tiara.
    Capela de San Martín de Soutelo Verde: edificio rectangular de estilo popular do século XIX. Da fachada xorde unha espadana cunha campá. Encostado á capela hai un peto de ánimas construído en 1813.

    Capela da Asunción de Tamicelas: pequena capela rectangular de nave única do século XIII de estilo barroco galego. Porta arquitrabada sobre a que se atopa un pequeno óculo e sobre leste unha hornacina con figura. Fachada rematada con espadana dun arco.

    Capela de Santa Lucía de Villameá: pequena capela rectangular de estilo popular, do século XIX. Posúe atrio na portada con bancos de pedra.
    Hai tamén diversos pequenos muíños de pedra, de estilo popular, conservados.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA