ANTA DA MURUXOSA - COTÁ - FRIOL

ANTA DA MURUXOSA

COTÁ

FRIOL

 Cotá
     San Martiño de Cotá é unha parroquia rural do concello de Friol na provincia de Lugo.

     Segundo o Instituto Galego de Estatística en 2016 tiña 169 habitantes (95 homes e 74 mulleres), dous menos ca en 2007 (94 homes e 77 mulleres) e catro máis que en 2004. Ten 11 entidades de poboación.

Lugares de Cotá
      Agruñá, As Casas da Feira, Coído, Cotá, Dombrollo, Os Lagouzos, A Pena, A Ponte, Portasueiro, A Rexidoira, Silvarredonda

Friol
     Friol é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Lugo.

     Segundo o IGE en 2015 tiña 3942 habitantes. 

     O seu xentilicio é «friolés».

Parroquias de Friol     
      Anafreita (San Pedro), Anxeriz (Santa María), Bra (San Martiño), Carballo (San Xiao), Carlín (Santa María), Cotá (San Martiño), Friol (San Xiao), Guimarei (Santa María), Guldriz (Santiago), Lamas (Santa María), Lea (San Xurxo), Madelos (Santalla), Miraz (Santiago), Narla (San Pedro), Nodar (San Mamede), Ousá (San Xiao), O Pacio (Santa María), Prado (San Martiño), Ramelle (Santa María), Rocha (San Cosmede), Roimil (San Xiao), San Cibrao da Pregación (San Cibrao), San Martiño de Condes (San Martiño), Santalla de Devesa (Santalla), Seixón (San Paio), Seoane da Pregación (San Xoán), Serén (Santa Cruz), Silvela (Santa María), Trasmonte (Santiago), Vilafiz (Santa María), Vilalvite (San Pedro), Xiá (Santa María) 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

CAPELA DA NOSA SEÑORA DA GUÍA - VILA DO CONDE

 CAPELA DA NOSA SEÑORA DA GUÍA

VILA DO CONDE

      A Capela da nosa Señora de Guía (Capela de Nossa Senhora dá Guia), na desembocadura do Ave, xa é mencionada no ano 1059, inclúese nun inventario dos activos inherentes ao Monasterio de Guimarãés. 

     Nese momento, a capela tería o nome de Ermida de San Xulian o Mártir. 

     Logo de varias restauracións e remodelacións, derivado da súa localización no alto de rocas no mar, inevitablemente deteriorado polos elementos da natureza, pouco ou nada queda da ermida orixinal, excepto a súa ubicación.

     Antes da construción da Fortaleza de San Juan Bautista, esta estrutura tamén se utilizou para apoiar a defensa da barra.

     No interior, destácase o teito de casetons, pintado con escenas bíblicas e imaxes de santos, xunto cos azulexos nas paredes da nave e altar, dos séculos XVII e XVIII.

     É posible que o arco do altar sexa a entrada principal da ermida primitiva, xa que o corpo principal é moito máis recente, probablemente do século XVII.

     No exterior, pódese ver unha imponente escaleira ao sur, máis grande que a capela. 

     Na parte superior, onde antes estaría un pequeno faro, indicando a entrada na barra do río, agora ai un cruceiro, bautizado como Cruceiro da Independencia e inaugurado no 4 de Agosto de 1940, durante as festividades do oitavo centenario da independencia portuguesa e o terceiro centenario da súa restauración.

     A fraternidade da cofradia da Capela é moi antiga, sendo coñecidos estatutos con data de 1676.

MAPA

 

 Fuente: www.viladoconde.com

XOAN ARCO DA VELLA

CAPELA DE SAN XOSÉ - FILGUEIRA - CRECENTE

 CAPELA DE SAN XOSÉ

FILGUEIRA

CRECENTE

 Filgueira
     San Pedro de Filgueira (do latín filicariam plural de filicem, 'fento ou fieito' e sufixo abundancial ariam) é unha parroquia que se localiza no norte do concello de Crecente na comarca da Paradanta.

      Segundo o padrón municipal de 2013 tiña 193 habitantes (91 homes e 102 mulleres), distribuídos en 23 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 261 habitantes.

     A parroquia está ás beiras do río Miño e preto do encoro da Frieira. Pódense atopar muíños e tamén unha fermosa capela na honra de San Xosé.

     Tamén hai un miradoiro dende o cal se pode ver toda a parroquia e o río Miño. En Filgueira existe unha das mellores vereas do concello.

Historia e patrimonio
      Durante a romanización de Galicia construíuse unha calzada, e a conexión a través do río Miño facíase posteriormente coa barca de Filgueira.

      A igrexa de San Pedro de Filgueira é do século XVIII con fachada neoclásica, os cruceiros son da mesma época (o do atrio é de influencia portuguesa).

     Consérvanse varias pontes e muíños sobre pequenos ríos que baixan do monte Chan de Moeiras, entre os que destaca a ponte de San Xosé (sobre un regato do mesmo nome) cunha capela vella en fronte da ponte.

     A finais do século XIX chegou o ferrocarril e fórmase o barrio de Filgueira estación, un lugar moi concorrido xa que desde alí se cruzaba o Miño cara a Celanova e o balneario de Cortegada de Baños e se comerciaba, sendo moi importante o tráfico de madeira. 

     Durante séculos funcionou como lugar de paso do Miño un posto de barcas entre ambas as dúas beiras e que ocasionou preitos entre o mosteiro de Celanova e unha familia nobre polas ganancias de dita barca, que funcionou dende a idade media ata principios do século XX, cando se construíu a ponte vella de Cortegada-Filgueira. O esmorecemento do lugar continúa coa emigración durante a segunda metade do século XX, cando se construíu o encoro de Frieira.

Lugares de Filgueira
     O Agro, A Aldea, Os Baróns, A Calzada, Cañoto, Os Carballás, A Carreira, Casares, Os Casás, O Ceo, A Choca, O Coiñedo, A Costa, A Devesa, A Ermida, Guillade, Os Martingos, O Outeiro, O Pazo, A Pousa, As Quintas, A Raxeira, O Rego, O Reguengo, O Rial, A Riba, A Rochela, O Romano, O Sifón, O Souto, O Surreiro, As Tabernas, A Ucha, A Viña

Comarca da Paradanta
     A comarca da Paradanta é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra. A ela pertencen os concellos de Arbo, A Cañiza (a súa capital), Covelo e Crecente. 

     Limita ao norte coas comarcas de Vigo e do Ribeiro, ao leste con esta última e coa de Terra de Celanova, ao sur con Portugal e ao oeste coa do Condado.

     Ocupa unha extensión de 339,85 quilómetros cadrados e contaba cunha poboación de 12.060 habitantes no ano 2020.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

BOSTELINHOS - CABANA MAIOR - ARCOS DE VALDEVEZ

 BOSTELINHOS

CABANA MAIOR

ARCOS DE VALDEVEZ

Cabana Maior
      Cabana Maior e unha freguesia portuguesa do concello de Arcos de Valdevez, con 10,11 km² de superficie e 365 habitantes (2001). 

     A sua densidade de población e de 36,1 hab/km².

Arcos de Valdevez
     Arcos de Valdevez é un concello do distrito de Viana do Castelo, Portugal limítrofe con Galicia, e englobado na rexión Norte e na subrexión Minho-Lima.

     Ten 445.89 km² de área e 24.761 habitantes (2001). Divídese en 51 freguesías.

     A capital é a vila de Arcos de Valdevez que ten 2.200 habitantes.

As freguesías son o equivalente ás parroquias en Galicia.

Son as seguintes:
    Aboim das Choças
    Aguiã
    Alvora
    Ázere
    Cabana Maior
    Cabreiro
    Carralcova
    Cendufe
    Couto
    Eiras
    Ermelo
    Extremo
    Gavieira
    Giela
    Gondoriz
    Grade
    Guilhadeses

     Loureda
    Madalena de Jolda
    Mei
    Miranda
    Monte Redondo
    Oliveira
    Paçô
    Padroso
    Parada
    Portela
    Prozelo
    Rio Cabrão
    Rio de Moinhos
    Rio Frio
    Sá
    Sabadim
    Salvador   

    Salvador de Padreiro
    Santa Cristina de Padreiro
    Santa Maria de Távora
    Santar
    São Cosme e São Damião
    São Jorge
    São Paio
    São Paio de Jolda
    São Vicente de Távora
    Senharei
    Sistelo
    Soajo
    Souto
    Tabaçô
    Vale
    Vila Fonche
    Vilela

Monumentos
    Igrexa da Lapa: É de estilo barroco típico Rococó.

     O proxecto da igrexa da Nossa Senhora da Lapa, é atribuído a André Soares e e foi concluido en 1767.

Distrito de Viana do Castelo
     O distrito de Viana do Castelo é un distrito portugués pertencente á provincia tradicional do Minho.

     Limita polo Norte e polo Leste con Galiza, polo sur co Distrito de Braga e polo oeste co Océano Atlántico.

     Área: 2 255 km² (o menor  dos distritos portugueses).

     Poboación residente (2001): 250.273 habitantes.

     Capital de distrito: Viana do Castelo.

O distrito de Viana do Castelo está integrado polos seguintes 10 municipios:
    Arcos de Valdevez
    Caminha
    Melgaço
    Monção
    Paredes de Coura
    Ponte da Barca
    Ponte de Lima
    Valença
    Viana do Castelo
    Vila Nova de Cerveira

     Na actual división principal do país, o distrito forma parte da Rexión Norte, onde constitúe a subrexión do Minho-Lima.

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA