domingo, 18 de julio de 2021

PONTE MANDRAS - MANDRAS - RÍO BARBANTIÑO - SAN CRISTOVO DE CEA

 PONTE MANDRAS

RÍO BARBANTIÑO

MANDRAS

SAN CRISTOVO DE CEA


Río Barbantiño
     O río Barbantiño é un afluente do río Miño que discorre pola comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

Percorrido
     Nace nos montes de Orbán no concello de Vilamarín e descorre do nordeste a suroeste, atravesando os concellos de San Cristovo de Cea, Amoeiro, Maside e Punxín para desembocar no Miño en Barbantes.

     Os seus afluentes son pola esquerda o regato do Orbán, o río Formigueiro e o regato Casardemato, e pola dereita o regato Alontos, o regato da Cabana, o río Pequeno, o río de Louredo, o regato Listanco e o regato do Faro.

Mandrás
     San Pedro de Mandrás é unha parroquia do concello de San Cristovo de Cea na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

     Segundo o IGE en 2013 tiña 86 habitantes, deles 47 eran homes e 39 eran mulleres, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 110 habitantes.

Lugares de Mandrás
     A Agra, Costa de Monte, Fondo de Vila, Mandrás, Ponte Mandrás


San Cristovo de Cea
     San Cristovo de Cea é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca do Carballiño. Segundo o IGE en 2014 tiña 2.418 habitantes (3.026 en 2003). O seu xentilicio é «ceés».

Xeografía
      O concello, de 93,9 km², abrangue 13 parroquias. Limita ao norte con Rodeiro (provincia de Pontevedra) e Carballedo (provincia de Lugo), ao sur con Maside, ao leste con Vilamarín e ao oeste con Amoeiro, Piñor e O Carballiño, do que o separa o río Arenteiro.

     O nordeste do concello é unha zona montañosa, rama sur da serra do Faro, cos picos da Martiñá (1.039 m) e Alledo (1.011 m). O municipio está atravesado polos ríos Mirela e Oseira (afluentes do Arenteiro) e polo río Barbantiños. Outros cursos menores son o Búbal, Silvaboa, Benito, O Texo ou o Ricovelo. A zona ten clima oceánico temperado nos vales e oceánico de montañas nas zonas altas.

     O termo municipal está comunicado a través da estrada N-525 e da AG-53.

Toponimia
     O nome da vila aparece escrito ao longo da súa historia como Cea, Çea, Ceia e Zea, posiblemente é un topónimo de orixe celta. Tería dous posibles significados "muralla" ou "pradeira".

     A inicios do século XIX foron creados os concellos de Oseira, Cea e Mandrás, fusionados trala división territorial de España en 1833.

     A feira local celébrase os días 6 e 22, e o primeiro domingo de xullo celébrase a festa do pan de Cea.

Parroquias de San Cristovo de Cea     
     Castrelo (San Cibrao), Cea (San Cristovo), Covas (Santa María), Lamas (San Martiño), Longos (Santa Baia), Mandrás (San Pedro), Oseira (Santa María a Real), Pereda (Santa Baia), San Fagundo (San Fagundo), Souto (San Salvador), Vales (San Pedro), Vilaseco (San Miguel) Viña (San Román)


Comarca do Carballiño
     A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense.


     Toma o nome da súa vila principal. Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín.


Poboación
     No ano 2020 tiña 26.443 habitantes, deles 13.896 eran mulleres e 12.547 homes.

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

viernes, 16 de julio de 2021

PONTELLAS EN PORTOMARTIÑO - REGO DE PORTOMARTIÑO - XESTA - A LAMA

PONTELLA DE PORTOMARTIÑO

REGO DE PORTOMARTIÑO

XESTA

A LAMA

 Portomartiño
     Portomartiño é un lugar da parroquia de Xesta no concello pontevedrés da Lama, na comarca de Pontevedra. Segundo o IGE, en 2011 tiña 7 habitantes (2 homes e 5 mulleres).

Xesta
     San Bartolomeu de Xesta é unha parroquia que se localiza no concello da Lama.

   Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 349 habitantes (188 mulleres e 161 homes), distribuídos en 9 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 2004 cando tiña 300 habitantes.

Lugares de Xesta
     O Aredo, As Barreiras, Campelo, A Grifa, Liñares, O Outeiro, Pigarzos, Portomartiño, Xesta

A Lama
     A Lama é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra.

     Segundo o IGE en 2016 tiña 2587 habitantes. Padrón municipal de 2003: 2957 habitantes. O seu xentilicio  é lamense.

Xeografía
     O concello, de 117,76 km², está situado na serra do Suído, no leste da provincia de Pontevedra, a uns 25 km da capital provincial. Limita ao norte con Beariz (provincia de Ourense), Forcarei e Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes, ao leste con Avión e con Beariz (ambos os dous na provincia de Ourense) e ao oeste con Ponte Caldelas e con Cerdedo-Cotobade.

Comunicacións
     A principal vía de comunicación é a PO-255 (que comunica con Ponte Caldelas e que permite chegar a Pontevedra e a PO-235 que une o concello con Carballedo, capital do municipio de Cerdedo-Cotobade.

Demografía
     A pirámide poboacional é a dun concello rural galego. É dicir, a poboación é avellentada. Pero recentes campañas municipais para atraer residentes ao termo municipal, conseguiron manter o censo.

     De todas as maneiras, segue sendo inferior ao censo de 1995 (cando vivían 3.517 veciños).

     A poboación do municipio está bastante diseminada nas 10 parroquias do concello. Mais a parroquia capital é con notoriedade, a máis poboada.

Historia
     Consérvanse restos arqueolóxicos das culturas megalíticas, como as mámoas de Portela da Cruz, O Seixo, O Suído, e Antas. Da idade de bronce atopouse na Lama unha espada de tipo argárico de hai 3500 anos, e en Verducido e no castro de Gaxate varias hachas de bronce.

     Desta idade son os gravados rupestres en Chan do Campo, Outeiro Seixiño, Val do Gato, e Laxa das Puzas (Verducido). Hai tres castros identificados: o monte do Castro en Gaxate, o monte do Castro na Lama, e o castro de Xende.

     Na época medieval a zona norte foi colonizada polos monxes do mosteiro da Armenteira a partir do século XV, e o resto pertencía aos señores de Soutomaior, que contaban cunha fortaleza en Fornelos.

     Nos séculos XVII e XVIII aumentou a poboación e a gandería pola introdución do millo, e a pataca procedentes de América. Coas mudanzas que implicaron na agricultura, comezou a desaparecer a emigración a Castela dos temporeiros para a sega do trigo en verán, e aumenta a construción de camiños, igrexas, pazos e pontes. Desta época son as pontes de Verducido sobre o río Parada, a do antigo camiño de Ribadavia a Pontevedra e o de Liñares.

     A emigración a América dos séculos XIX e XX fixo posible a compra das terras aos nobres e a construción de edificacións educativas e centros de beneficencia.

Turismo
     A Lama conta coa ruta homologada de sendeirismo PR-G 135 "Roteiro da Escuadra".
     É unha ruta sendeirista lineal de 7 km, entre o Peso (A Escuadra) e a área recreativa de Santa Mariña, na Serra do Cando.
     Na Serra do Suído atópanse os singulares chozos.

Parroquias da Lama  
      Antas (Santiago), A Barcia do Seixo (Santa Ana), Covelo (San Sebastián), Escuadra (San Lourenzo), Gaxate (San Pedro), A Lama (San Salvador), Seixido (San Bartolomeu), Verducido (San Martiño), Xende (San Paulo), Xesta (San Bartolomeu)

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

lunes, 12 de julio de 2021

IGREXA DE SAN XIÁN DE CAMPO - ABELAIRAS - CERDEDA - TABOADA

 IGREXA DE SAN XIÁN DE CAMPO

ABELAIRAS

CERDEDA

TABOADA


Igrexa de San Xián de Campo
      Edificio realizado no século XII, que sufriu importantes reformas posteriores.

     As capelas laterais son posteriores á fábrica románica. Os muros que a conforman son de perpiaño e tellado de tella a dúas augas.

     A porta principal é de arco de medio punto con dúas arquivoltas de baquetón. Ten ademais decoración de bólas e axadrezado, con columnas con capiteis decorados. O frontis culmínao unha sinxela espadana de dous vans.

     Ademais da igrexa no mesmo lugar atopamos a Casa do Camiñas, cuns interesantísimos esgrafiados recuperados, un cruceiro, un hórreo de pedra e madeira con curiosas esculturas e relevos, e máis un par de pombais; convertendo este lugar nun interesante conxunto etnográfico.

Abelairas
      Abelairas é un lugar da parroquia de Cerdeda no concello lugués de Taboada na comarca de Chantada. Tiña 41 habitantes no ano 2010 segundo datos do Instituto Nacional de Estadística, dos cales 15 eran homes e 26 eran mulleres.

Lugares de Cerdeda
     Abelairas, Airexe, Barreiro, Cal de Mourelle, Carboeiro, A Gaiola, Maxal, As Penas, O Penso, As Tabernas

Taboada
     Taboada é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Chantada e á Ribeira Sacra. No 2020 contaba con 2.716 habitantes.

     É unha porta natural á Ribeira Sacra: atópase no norte da comarca de Chantada, ao pé da serra do Faro e na beira occidental do encoro de Belesar sobre o río Miño. O seu xentilicio é «taboadés».

Xeografía

      O concello de Taboada atópase no norte da comarca de Chantada, no suroeste da provincia de Lugo. Cunha extensión de 146,7 km², conta con máis de 200 núcleos de poboación repartidos entre 27 parroquias.

      Limita ao norte con Portomarín, ao noroeste con Monterroso e Antas de Ulla, ao oeste con Rodeiro, ao sur con Chantada, e ao leste co Saviñao e Paradela. A vila de Taboada, capital municipal, atópase nunha planicie no centro xeográfico do concello, repartida entre as parroquias de San Tomé do Carballo e Bembibre.

       O  termo municipal esténdese dende a serra do Faro ata as beiras do río Miño. O punto máis alto é a cima do San Cristovo (818 m), preto de Monterroso, aínda que as parroquias máis occidentais, próximas á serra, acadan alturas de máis de 700 metros.

          O río Toldao (que toma distintos nomes ao longo do seu percorrido) atravesa o concello de oeste a leste e o río Enviande marca o límite co concello de Chantada polo sur.

     Predominan os bosques autóctonos de carballos e castiñeiros, así como zonas de labradío e de cultivo da vide nas ribeiras. Hai algunhas zonas onde medran piñeiros e, en menor medida, tamén se cultiva o eucalipto.

      O concello pode adscribirse paisaxisticamente á da planicie luguesa, agás as zonas da ribeira miñota.

    O concello de Taboada rexistra episodios sísmicos de forma relativamente frecuente, tendo como epicentro a parroquia de Mourulle, onde probabelmente existe unha falla.

Parroquias de Taboada     
     Ansar (Santo Estevo), Arxiz (San Paio), Bembibre (San Pedro), Bouzoa (San Xoán), Campo (San Xián), Carballo (San Tomé), Castelo (Santa María), Cerdeda (Santa Mariña), Cicillón (Santiago), Couto (San Martiño), Esperante (Santiago), Fradé (Santiago), Gondulfe (San Lourenzo), Insua (San Salvador), Mato (San Martiño), Meixonfrío (Santa Mariña), Moreda (Santa María), Mourulle (San Vicente), Piñeira (Santa María), San Xián de Insua (San Xián), Sobrecedo (Santiago), Taboada dos Freires (Santa María), A Torre (San Mamede), Vilameñe (Santa Mariña), Vilar de Cabalos (Santa Eulalia), Vilela (San Miguel), Xián (Santa María)

Comarca de Chantada
        A comarca de Chantada, coñecida historicamente como Terra de Asma, é unha comarca galega situada na provincia de Lugo cuxa capital é Chantada. 

       Pertencen a ela os concellos de Carballedo, Chantada e Taboada. 

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA