miércoles, 30 de septiembre de 2020

PASARELA " O GALEÓN DE MANILA" PASARELA DE MANTÓNS DE MANILA - SETE ESPADELAS

PASARELA "O GALEÓN DE MANILA" 

ASOCIACIÓN ETNOGRÁFICA "SETE ESPADELAS"

PONTEVEDRA

     O dia 28 de Agosto abriase ao publico a ampliación do albergue de peregrinos a que fomos invitados por as xentes da Asociacion de amigos e amigas do Camiño Portugues a Santiago de Compostela, os que estamos moi agradecidos por pensar en nós para ese acto.

      En especial a Tino Lores e Pilar Amaro que nos fixeron sentinos como parte da familia de hospitaleiros do albergue.


      Ese dia pola tarde a Asociacion Etnográfica Sete Espadelas unha mostra sobre o Mantón de Manila, decir que resultou amena e sorprendente para os que non sabiamos nada ou moi pouco do Mantón.

     Co titulo de "O Galeón de Manila" e o bo facer da xente de Sete Espadelas percorremos a historia do Mantón asi como os diferentes modelos ao longo de mais de 200 anos de historia.

      O bo facer das modelos e das explicacións de David Quiñones e Jose Luís Rodríguez fixo que cada pase fose unha explosión de aplausos, pola miña banda decir que en algun momento quédeme sorprendido.

     Recoméndolles que si teñen ocasion non dubiden en asistir a mostra nalgún dos lugares de Galicia que vai percorrer co titulo "Mostra Ou Galeón de Manila".

Nota:
     Meu agradecemento a todos e todas que axudarón a facer este traballo.
     GRAZAS 

VIDEO

VIDEO

MAPA

  

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube


XOAN ARCO DA VELLA

martes, 29 de septiembre de 2020

"IN MEMORIAM MARÍA OTERO CASAS - SANTA MARÍA DE SACOS - VILA DE ARRIBA - CERDEDO COTOBADE

 IN MEMORIAM MARÍA OTERO CASAS

VILA DE ARRIBA

SANTA MARÍA DE SACOS

CERDEDO COTOBADE

    O que vou contar a continuación, non é o argumento dunha película nin dunha novela dos tempos do romanticismo. 

     O que ven de seguido é unha historia real que aconteceu moi pretiño de aquí non hai tantos anos.


      Esta tarde, Rosa e Manuel, veciños da Vila de Arriba en Santa María de Sacos, nas cercanías de Pontevedra recibíronnos na súa casa, e Rosa tivo a amabilidade de contarnos a historia pola que preguntábamos despois de ver os monumentos funerarios que enchen os camiños do lugar.

     Severino Cachafeiro tiña unha xestoría no centro de Pontevedra, donde tamén era posuidor de moitos inmobles.

     María Otero Casas naceu en Pontevedra e foi mestra na escola de Dorna aínda que, según nos comentan, a parella viviu en Pontevedra e non facía moita vida social.

     O 17 de xaneiro de 1974, María morre, exactamente ás 10 h da mañá, no hospital de Santa Rita, e Severino queda só. A parella non tivo fillos e vivían o un para o outro no seu fogar, na praza de Curros Enríquez de Pontevedra. 

     Seguramente Severino quería mostrar a súa dor pola perda de María, e pensaba que cantos máis recordos houbera dela, máis preto del a tería e, en pouco tempo, encheu a Vila de Arriba de monumentos e detalles feitos de granito, para que perduren no tempo, e todos se lembren de María e coñezan a súa paixón por ela.


     Según te achegas á Igrexa de Santa María de Sacos, mesmo na entrada, poderás ver un monumento funerario que tal vez parecera unha fonte, ou a cabeceira dun enterramento importante.

     Varias inscricións nas súas pedras indican o día e a hora do pasamento de María. No centro, nunha losa de mármore branco, o seguinte texto que reflexa o profundo pesar daquel home que perdera á súa compañeira de vida para sempre:

“LINDERO ENTRE DOS MUNDOS
SOLO UNA LOSA NOS SEPARA
TU DUERMES EN UNO SIN VIDA
YO EN OTRO TE VELO SIN ALMA”

     Máis adiante, na estrada, atopamos unha pequena torre que nos lembra as torres medievais e que ten similares inscricións, “Monumento funerario conmemorativo, María Otero Casas… “ e un reloxo coa hora; María morreu ás 10 h.   Ao lado desta torre, nun portal de pedra hai inscricións con datas e frechas… dalgún destes datos descoñecemos o significado.

     Encontramos no lugar a casa na que naceu Severino e na que viviron un tempo. Ésta ten unha peza de metal moi singular no seu tellado, parece unha frecha que podería indicar o camiño que nos leva ao ceo.

      Moi preto dela hai unha casa pechada, cun xardín descoidado, que nos chama a atención porque a súa fachada está decorada con multitude de detalles curiosos. Rosa cóntanos que esa casa é unha replica exacta da casa da Praza de Curros Enríquez de Pontevedra onde vivían María e Severino compartindo a súa vida. Esta casa nunca foi habitada… cando María morreu, Severino foi a vivir cunha sobriña, mestra tamén.

      Outro portalón de pedra cunha frecha branca…. E seguramente máis detalliños perdidos polos camiños.

     En agosto de 1989 morre Severino e pasa a ocupar un lugar no panteón familiar, no cemiterio de Santa María de Sacos, xunto a súa dona tan chorada.

     Chámanos a atención que no cemiterio atopamos unha tumba no chan e outra no panteón familiar co nome de María. 

      No panteón lemos unha frase curiosa, non nos estraña xa que en todos os monumentos visitados hai algún dato que non entendemos.

“Lo de más es lo de menos  1= 0 “

     Se non aparece ninguén que os resolva, haberá que volver e buscar respostas a estes enigmas.

Nota:

     Moitas Gracias a Pilar Gómez Buhibas por a sua axuda.

VIDEO

 MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube


Texto: Pilar Gómez Buhigas

Fuentes: Nicanor Barros Gómez

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 26 de septiembre de 2020

PETRÓGLIFO DA IRENA - PARADA - PONTE CALDELAS

PETRÓGLIFO DA IRENA

PARADA

PONTE CALDELAS

Petróglifo da Irena
     Fermoso petróglifo situado nunha laxe con certa inclinación. Nela podemos ver un conxunto de coviñas, combinacións circulares e un grupo de cervos entre os cales semellan representar un enfrentamento.


     Este petróglifo foi dado a coñecer por Buenaventura Aparicio e Antonio de la Peña no ano 2004.


Ponte Caldelas
     Ponte Caldelas (do latín aquas calidas, 'augas cálidas, termais') é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra. 

 

     No ano 2016 tiña 5.573 habitantes, segundo datos do IGE. O seu xentilicio é pontecaldelán.

Xeografía
     O municipio de Ponte Caldelas sitúase nunha zona xeográfica de transición entre as montañas do interior pontevedrés e as ribeiras das rías Baixas. Está encadrada nunha comarca natural que se estende polas estribacións occidentais da serra do Suído. É terra de mananciais e ríos (Oitavén e Verdugo), de abruptas serras (A Fracha, Castrelada...) e encaixados vales. Limita ao norte con Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes e Soutomaior, ao leste coa Lama e ao oeste con Pontevedra.

     Ponte Caldelas presenta unha morfoloxía de fortes contrastes topográficos provocados por unha intensa erosión diferencial favorecida pola rede de fracturas tectónicas ás que foi sometido polos episodios xeolóxicos.

     As superficies de aplanamento orixinarias percíbense nos cumios suaves dos seus montes, entre os que destacan a serra da Castrelada (663 m), O Couto da Brea (536 m), A Penarada (544 m), monte do Antón (453 m) e monte do Taboadelo (432 m). Encaixados entre as serras, os ríos discorren por vales abruptos e profundos, con pronunciadas pendentes.


     A súa densa rede fluvial organízase en torno aos cursos do Verdugo e do Oitavén, alimentados por afluentes curtos, pero de abundante caudal debido ás elevadas precipitacións que se rexistran no paso das frontes atlánticas. Entre estes afluentes destaca o Calvelle que se une ao Verdugo antes do seu paso pola capital municipal, onde por atravesar algunhas fallas orixina a aparición de mananciais de augas minerais, ben coñecidas polas súas propiedades.

     No río Oitavén construíuse a presa de Eirás, que abastece de auga a área urbana de Vigo, antes de que, xa no municipio de Soutomaior, una as súas augas ás do río Verdugo, que poucos quilómetros máis adiante desembocará na ría de Vigo.

Toponimia
     Probablemente, o municipio recibiu o seu nome pola antiga ponte sobre o río Verdugo, combinado co dos seus mananciais termais sulfuroso-sódicas ("caldas", do latín calida, calidae, "quente"). Aínda así, unha parte da xente do concello distingue entre Caldelas (núcleo principal) e Ponte Caldelas (municipio).

Patrimonio
     No termo municipal ha numerosas testemuñas do seu pasado, destacando os castros de Santa María de Castro Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén están os petróglifos de Tourón.


     A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo, obra do mestre Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na praza do Bispo no centro da vila e do Calvario de Barbudo.

     A igrexa de Santa María de Tourón é de orixe románica de finais do século XII, conservando desa época algúns elementos dispersos. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben

     Destacan tamén as igrexas da Insua, aberta ao val cun Via Crucis de pedra arredor do adro, e a igrexa de Xustáns, cun conxunto de igrexa e cemiterio con outro cruceiro.

     Tamén destaca a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila.


     Hai pazos e casas grandes en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.

Festas
     As festas patronais celébranse no último domingo de agosto, pero tamén son importantes as de San Vicente, en xaneiro, coa chamada Romaría do Cocido, e en setembro, a Virxe das Dores, en Anceu, cunha tradicional danza á que se atribúe unha orixe celta.


     Outra celebración gastronómica destacada é a Festa da Troita de Ponte Caldelas que inclúe un Concurso Internacional de Pesca Deportiva previo á degustación do prato. Celebrada o último domingo de maio, leva máis de 35 edicións.


     Outras festas da parroquia son a romaría de San Vicente en Parada, a romaría da Virxe da Saúde en Rebordelo, a festa do Muíño, en Taboadelo,[9] a festa dos Remedios en Vilarchán, a romaría de Cristo Rei en Xustáns e a festa de San Miguel en Contixe.


Parroquias de Ponte Caldelas 
    Anceu (Santo André), Caritel (Santa María), Castro Barbudo (Santa María), Forzáns (San Fiz), A Insua (Santa Mariña), Ponte Caldelas (Santa Eulalia), Taboadelo (Santiago), Tourón (Santa María), Xustáns (San Martiño) 

MAPA

 
 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

jueves, 24 de septiembre de 2020

PETRÓGLIFO DA PEDREIRA ( CONXUNTO Nº1 ) - VENTOSELA - REDONDELA

 PETRÓGLIFO DA PEDREIRA

( CONXUNTO Nº1 )

VENTOSELA

REDONDELA

    Un petróglifo é unha representación gráfica gravada nas rochas ou pedras.

     Son o antecedente dos símbolos previos á escritura e o seu uso na comunicación data de hai uns 12.000 anos e chega aos tempos modernos, dependendo da cultura e o lugar, dándose sobre todo a partir do Neolítico.


     A palabra provén dos termos gregos petros (pedra) e glyphein (tallar) e foi na súa orixe acuñada en francés como pétroglyphe.

     Este termo non debe confundirse con pictografía, que é unha imaxe debuxada ou pintada na rocha, aínda que ambos os dous pertencen á categoría xeral e máis ampla da arte rupestre.


     As petroformas ou modelos e figuras feitas en grandes rochas no chan, tampouco son moi parecidas.

Historia
     Os petróglifos máis antigos datan do Paleolítico Superior pero aumentan o seu número extraordinariamente no Neolítico, aproximadamente hai 10.000 ou 12.000 anos.

     Máis adiante, fai ao redor de 7000 ou 9000 anos comezaron a aparecer outros sistemas de escritura como a pictografía e os ideogramas.


     Os petróglifos seguiron sendo moi comúns e algunhas sociedades menos avanzadas continuaron utilizándoos durante milenios, ata o momento de entrar en contacto coa cultura occidental no século XX.

     Atopáronse en todos os continentes, exceptuando a Antártida, aínda que se concentran especialmente en partes de África, Escandinavia, Siberia, o suroeste de Norteamérica e Australia.

Ventosela
     San Martiño de Ventosela é unha parroquia que se localiza no concello de Redondela. 

     Segundo o IGE en 2014 tiña 750 habitantes (377 homes e 373 mulleres). Están distribuídos en dúas entidades de poboación (355 en Castiñeira e 395 no Vilar do Mato). Ten unha superficie de 8 km².



Barrios e Lugares
     A parroquia de San Martiño agrupa dous barrios claramente diferenciados, O Vilar do Mato, cara a ría de Vigo, e Castiñeira cunha situación netamente interior. Cada entidade ocupa as ladeiras do monte.

      O punto de unión social e xeográfico entre ámbolos núcleos é o lugar elevado onde se atopa a igrexa parroquial de San Martiño, o camposanto e a escola de párvulos que aínda segue en funcionamento.


     Vilar do Mato é unha agrupación de varios lugares ben diferenciados, artellados ladeira abaixo en varios socalcos. As casas están maiormente situadas unha tras doutra ao longo da estrada que une o lugar a Pantalla (cruzamento coa estrada N-550) e a estrada cara Castiñeira e a veciña parroquia de Reboreda.

     Os principais sub-núcleos son O Eido de Arriba, o Cotiño, Fontecova e o Eido de María.

     Castiñeira ten unha disposición semellante con varios lugares (como A Carosa) estruturados arredor dunha estrada que remata no monte.


Lugares de Ventosela
     Castiñeira, O Vilar do Mato 

MAPA

 
 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
 

XOAN ARCO DA VELLA