lunes, 12 de mayo de 2025

CALVARIO DE SANTA MARIÑA DE CARRACEDO - O CAMPO - CARRACEDO - CALDAS DE REIS

 CALVARIO DE SANTA MARIÑA

O CAMPO

CARRACEDO

CALDAS DE REIS

      Calvario formado polo cruceiro central de maior tamaño e dous laterais máis pequenos.

     O cruceiro central nace sobre unha plataforma de sección octogonal feita en cachotería. 

     A continuación dous chanzos de sección octogonal. A base, de sección troco-piramidal, presenta varios relevos que mostran caveiras, tíbias cruzadas e lagartos. 

     O varal nace cunha sección cadrada cos catro lados decorados con tíbias cruzadas, caveiras, cravos e a cruz de Santo André. 

      A continuación o varal segue en sección cilíndrica con acanaladuras e con dúas imaxes (San Francisco e Santiago Apóstolo). 

      O capitel é de estilo xónico con motivos vexetais, volutas e cabezas de anxo. 

    O cruceiro remata cunha cruz na que podemos ver as imaxes de Cristo crucificado baixo cartela de INRI no anverso, e a Virxe no reverso.

      A cruz do lateral esquerdo nace sobre unha base tronco-cónica. 

      Posúe sección octogonal coas arestas rebaixadas.
A cruz do lateral dereito nace sobre unha base cúbica. Posúe sección octogonal coas arestas rebaixadas. 

MAPA

 

Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

CRUCEIRO DO COTO - O COTO - CAMPAÑA - VALGA

 CRUCEIRO DO COTO

O COTO

CAMPAÑA

VALGA

 Cruceiro do Coto

      Baseamento de planta octogonal formado por catro gradas.

     O pedestal é de planta octogonal con inscrición. 

     Varal monolítico cunha base cúbica de sección cadrada.

     O desenrolo é oitavado por rebaixe das arestas laterais e remata nun colariño poligonal

      O capitel é de feitío pseudocúbico, integrado no fuste da columna.

     A cruz ten unha base de planta cuadrangular. 

     O corpo é de sección octogonal.

    No anverso móstrase a Crucifixión e no reverso a Virxe de pé.

MAPA

 

Fuente: Web obaixoulla.gal

XOAN ARCO DA VELLA

viernes, 9 de mayo de 2025

CRUCEIRO DE MAGARIÑOS - MAGARIÑOS - SETECOROS - VALGA

CRUCEIRO DE MAGARIÑOS

MAGARIÑOS

SETECOROS

VALGA

       Trátase dunha cruz alta, posto que cruz e varal forman un único bloque de pedra de cantaría. O baseamento ten planta cuadrangular e está composto por dúas gradas de bloques graníticos. 

        O pedestal é un simple cubo de pedra coroado por molduras aboceladas de perfís decrecentes.

      A cruz ten un arranque de sección cuadrangular e desenrolo octogonal. 

       Todo o conxunto presenta erosión, como consecuencia do vento e da chuvia.

      No anverso atopamos a figura dun Cristo crucificado con tres cravos e ladeando a cabeza cara a súa dereita.

      Por debaixo aparece unha caveira sobre dúas tibias atravesadas, símbolo da morte.

      No reverso pode observarse á Virxe de pé, sobre un pedestal e en actitude orante. Baixo dela, a figura dun bispo cun báculo na man dereita e un libro na esquerda. 

      O autor Lois Ladra apunta na súa obra “Arte relixiosa popular na terra de Valga. Cruceiros, cruces e petos de ánima” que podería tratarse de San Bieito.

      O seu emprazamento actual non é o orixinal, xa que foi movida logo da súa última restauración no 2017. 

     A cruz sufrira importantes danos a consecuencia da colisión dun camión que partira nunha quincena de fragmentos o varal e as figuras que compoñían a cruz alta.

MAPA

 

 Fuente: Web obaixoulla.gal

XOAN ARCO DA VELLA

 

CRUCEIRO DA COSTA - CORNES - ROIS

 CRUCEIRO DA COSTA

CORNES

ROIS

      Trátase dun cruceiro de tipo de capela ou de Loreto. Na parroquia de San Mamede hai tres deste tipo. 

     Atópase á beira dereita da estrada que vai de Urdilde a Rois; é nunha encrucillada, fora do núcleo de casas Cornes pero a moi pouca distancia.

      Aséntase sobre unha base de plataforma cuadrangular e formada por unha grada de tres chanzos que observamos na parte frontal do cruceiro, posto que os laterais están tapados por o terreo e a vexetación.

     Deste último chanzo e sen pedestal sae o fuste, que é monolítico e de forma cuadrangular no comezo e no final, no tramo central ten as arestas rebaixadas. 

     Na parte central e frontal do fuste hai unha figura, un santo que viste hábito longo e semella ter cordón, semella tamén portar algo pero está moi deteriorada a figura, con probabilidade se trate de San Antonio ou San Francisco.

     Sobre o fuste vemos un capitel sen adornos nin figuración salvo no frontal que ten unha cabeza de anxo alado.

      Encima vai a capela que é a parte máis destacable deste cruceiro. O teito é abovedado, comezando con arco de medio punto e formando unha bóveda de canón, e no interior a representación dunha cabeza de anxo, de grande calidade escultórica. 

     Na parede lateral interna esquerda ten gravada en baixo relevo unha virxe, moi erosionada e de trazo groxo é de pouca calidade escultórica. No exterior da capela non ten ningunha representación. 

     No interior da capela ten unha virxe máis está figuración é relativamente actual, pois a orixinal desaparecerá. Sobre a capela coroa a obra unha cruz lisa sen ningún tipo de motivo. Pero está tampouco é a cruz orixinal do cruceiro que desapareceu hai aproximadamente 30 anos. A orixinal tiña un cristo crucificado.

MAPA

 

 Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

EIRA DE CERA DA PARAÑOS - PARAÑOS -COVELO

 EIRA DA CERA DE PARAÑOS

PARAÑOS

COVELO

 Curadoiros ou Eira da cera
      Os curadoiros ou eiras da cera son espazos arquitectónicos ao aire libre, cubertos con lousas de pedra e que adoitan formas diversas, podendo estar a rentes do chan ou elevados.

      Normalmente están orientados cara ao sur, sen ningún obstáculo que produza sombra para favorecer o mellor aproveitamento da insolación.

       Son estruturas rectangulares, compostas por grandes lousas de granito, traballadas pola cara visíbel cunha leve inclinación.

       Conforman un empedrado perfecto e moi ben traballado que remata en todo o seu perímetro, nunha sorte de bordo feito en pedra elevado sobre a superficie da eira.

      Estes curadoiros poden chegar a ter unha superficie de 132 m2.

       Usábanse para branquear a cera ao sol (que era estendida sobre a súa superficie durante varios días).

      Con este proceso conseguíase que o efecto fotoquímico da radiación solar tornase a cera amarela en branca (chamada popularmente “cera esperma”). 

 VIDEO

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA

jueves, 8 de mayo de 2025

LENDA DA NOSA SEÑORA DA ESCRAVITUDE - CRUCES - PADRÓN

 LENDA DA SEÑORA DA ESCRAVITUDE

CRUCES

PADRÓN

      O Santuario da Nosa Señora da Escravitude é unha igrexa mariana enclavado na Escravitude, aldea da parroquia de Santa María de Cruces, Padrón. A carón do templo pasa o camiño portugués do Camiño de Santiago.

Orixe
       A tradición recolle dous feitos que determinaron a construción do templo. O primeiro deles produciuse no 1582, cando Juan Pérez Mondragón, reitor da parroquia de Cruces, estivo a piques de morrer esmagado por unha árbore. 

      Logo de librarse, en sinal de agradecemento á Virxe María, mandou esculpir unha imaxe da Virxe co neno, que foi situada sobre unha fonte que había no lugar, coñecida desde entón coma a Fonte Santa.

      O segundo dos feitos tivo lugar no 1732, cando un salnesán que padecía hidropisía se dirixía xunto coa súa muller e a súa filla cara ao hospital de Santiago de Compostela. Ao seu paso pola Fonte Santa, bebeu a súa auga e pediulle axuda á Virxe, e ao cabo de tres días curouse da súa enfermidade. 

      A lenda di que daquela exclamou o seu agradecemento á Virxe por curalo "da escravitude" do seu mal, de onde derivaría o nome do santuario. En sinal de gratitude, doou o carro e os bois. Ó espallarse a nova, a fonte comezou a atraer devotos en busca de curación, o que trouxo consigo tamén un aumento das doazóns.

Historia do edificio
      Con estas achegas construíuse unha capela onde se albergou a imaxe, chamada xa A Nosa Señora da Escravitude, e co paso do tempo ampliouse ata a actual igrexa. O documento notarial da pintura do retablo maior data a finalización das obras no 1743. 

       No ano 1885, grazas ao financiamento dun galego enriquecido en América, construíuse unha segunda torre simétrica á que xa tiña o templo no 1743, sendo ese o aspecto do edificio que chegou aos nosos días. 

VIDEO

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA