PETO DA RÚA DAS CANLES - REGUENGO DE BAIXO - MONÇAO

 PETO DA RÚA DAS CANLES

REGUENGO DE BAIXO

 MONÇAO  

   Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...   

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

PETO DE SAGO - LONGOS VALES - MONÇAO

 PETO DE SAGO

LONGOS VALES

 MONÇAO 

    Os petos de ánimas, os cruceiros e os hórreos son os tres referentes do que poderiamos chamar os monumentos de arte menor da arquitectura rural de Galicia.

     Para a arte maior deixamos as igrexas, muiños, pazos e outras construcións de carácter civil ou militar como torreóns, murallas, etc.

     Polos montes e vales do sur de Galicia e do norte de Portugal, topámosnos/topámonos con frecuencia con estas encantadoras expresións da arte rural.

      Hoxe adicámoslle a nosa atención aos petos de ánimas e pequenos monumentos piadosos que ao longo dos séculos, sobre todo a partir do XVII han ir xurdindo en pobos e aldeas.

     Os petos de ánimas son esas pequenas capeliñas que se atopan polo xeral nos camiños e encrucilladas para honrar ás ánimas que esperan a súa liberación no purgatorio en cuxa hucha ou peto depositan os fieis as súas esmolas para financiar as misas que axuden a levalos ao ceo onde, xa na gloria, intercederán polos seus benefactores.

     Estes sinxelos monumentos obra dos canteiros locais, adoitan estar decorados cunha representación das pobres ánimas mergulladas en linguas de lume e en actitude suplicante, cara o seu intercesor que adoita ser un santo, San Antonio, por exemplo, un bispo ou a Virxe do Carmen, entre outros.

     Tamén se atopan, sobre todo en Portugal, construcións deste tipo, pero non adicadas ás ánimas do purgatorio senón a unha devoción en particular, sendo bastantes frecuentes as relacionadas con Cristo cruficado.

     En Fornelos, que significa hornacina en galego, teñen unha dedicada a San Lorenzo. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

PETO DO CARMEN - PORTO CERDEIRA - MONÇAO

 PETO DO CARMEN

PORTO CERDEIRA

MONÇAO  

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

PETO-CAPELA DA VIRXE DO ROCIO - XESTA - A LAMA

 PETO-CAPELA DA VIRXE DO ROCIO

XESTA

A LAMA

 Xesta
      San Bartolomeu de Xesta é unha parroquia que se localiza no concello da Lama. 

     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 349 habitantes (188 mulleres e 161 homes), distribuídos en 9 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 2004 cando tiña 300 habitantes.

Lugares de Xesta
    O Aredo, As Barreiras, Campelo, A Grifa, Liñares, O Outeiro, Pigarzos, Portomartiño, Xesta 

A Lama
     A Lama é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra.  

      Segundo o IGE en 2016 tiña 2587 habitantes. Padrón municipal de 2003: 2957 habitantes. O seu xentilicio é lamense.

Toponimia
     O topónimo provén do latín lama, e indica un lugar con lama ou lodo.

Xeografía
     O concello, de 117,76 km², está situado na serra do Suído, no leste da provincia de Pontevedra, a uns 25 km da capital provincial.  

     Limita ao norte con Beariz (provincia de Ourense), Forcarei e Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes, ao leste con Avión e con Beariz (ambos os dous na provincia de Ourense) e ao oeste con Ponte Caldelas e con Cerdedo-Cotobade.

Na súa extensión tópanse os seguintes montes de máis de 1000 metros:
     O Coto da Puza-Xesta-1035 m
     A Portela dos Xarotos-Xesta,1025 m
     A Pedra da Letra-Xesta-1019 m
     O Coto dos Pusallos-Xesta-1007 m
     O Foxo do Lobo-Xesta-1001 m
     O Seixo-A Barcia do Seixo-1000 m
Outras elevacións importantes son Santa Mariña (993 metros) ou o Cando (968 metros).  

MAPA

  

XOAN ARCO DA VELLA 

 

 

IGREXA DE SAN BERNARDO DE TIBIÁS - CASTADÓN - PEREIRO DE AGUIAR

 IGREXA DE SAN BERNARDO DE TIBIÁS

CASTADÓN

PEREIRO DE AGUIAR

 Iglesia de San Bernardo de Tibiás
      Edificio de estilo neoclásico datado en 1790.

      A súa única nave é rectangular, do mesmo xeito que a ábsida, sendo leste de maior altura e anchura e con tellado a catro augas. 

     Presenta ademais un corpo anexo na fachada sur.

     A espadana é dun só corpo con dous arcos de medio punto e coroada por pináculos e cruz latina sinxela.

Castadón
     Castadón é un lugar da parroquia de Prexigueiró no concello ourensán do Pereiro de Aguiar, na comarca de Ourense.

     Segundo o IGE, en 2023 tiña 111 habitantes (57 homes e 54 mulleres).

Lugares de Prexigueiró
     Castadón, Cortiñas, O Pereiro de Aguiar, O Pereiro de Alén, Prexigueiró, San Salvador, Vilar 

Prexigueiró
       San Salvador de Prexigueiró é unha parroquia do concello do Pereiro de Aguiar na comarca de Ourense, na provincia de Ourense. 

     Segundo o IGE, en 2023 tiña 902 habitantes (467 homes e 435 mulleres). 

Patrimonio
     A igrexa de San Salvador de Prexigueiró é do século XII, con pequenas reformas e engadidos posteriores. É de planta de nave única e ábsida rectangular. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA