CASTELO DE SANTA MARÍA DA FEIRA - SANTA MARÍA DA FEIRA - AVEIRO

 CASTELO DE SANTA MARÍA DA FEIRA

SANTA MARÍA DA FEIRA

AVEIRO

Castelo de Santa María dá Feira
     O Castelo de Santa María dá Feira está situado na cidade de Santa Maria dá Feira, no distrito de Aveiro, en Portugal. 

     Está considerado como un dos exemplos máis completos da arquitectura portuguesa, xa que nel atópase representada unha ampla gama de elementos defensivos utilizados naquela época.

Historia
Época medieval
     Na época da reconquista cristiá da península, neste centro relixioso pagano, habendo sido transformado nun centro mariano, desenvolveuse unha feira rexional que daría nome ao lugar. A primeira referencia documental á súa fortificación consta na Chronica Gothorum (anónimo, finais do século XII), que dá a noticia da vitoria de Bermudo III de León sobre un xefe mouro en terras do Castelo de Santa María. Sería deste período a construción da parte inferior da torre da homenaxe con funcións de alcazaba, protexida por unha muralla da que apenas quedan vestixios.

Reino de Portugal e dinastía Alfonsina
     Cando o conde Enrique de Borgoña recibiu as terras do Condado de Portugal (1095) estas incluían os dominios do Castelo de Santa María e do Castelo de Guimarãé, o Castelo de Faría e o Castelo de Neiva. Coa morte do conde e ante a ascendencia do galego Fernando Pérez de Traba sobre a viuda, a condesa Teresa de León, os señores do sur do río Miño, insatisfeitos, organizáronse en torno ao mozo Alfonso Henriques, que, mentres tanto, armouse cabaleiro (1125).

     Parte importante destes feitos ocorrerían nas terras do Castelo de Santa María baixo o dominio do nobre Ermígio Moniz, culminando na Batalla de São Mamede (Guimarãé, 1128). As terras de Santa María comprendían, na época, un extenso dominio que se extendía dende a costa ata o curso do río Arda e, desde o curso do río Duero ata o sur de Ovar e de Oliveira de Azeméis. 

     No testamento de Sancho I, redactado en 1188, este foi o principal dos cinco castelos previstos polo soberano para eventual refuxio da raíña cando fose viuva e das infantas.

     O 1282, Dionisio I, inclue entre os doce castelos asegurados como arras ao seu consorte a raíña Isabel de Portugal. Máis tarde, aínda neste período, foi ocupado polas forzas de Alfonso IV, en guerra contra o rei, o seu pai. Unha vez celebrada a paz entre ambos, por iniciativa da Raíña Santa (1322), o dominio do castelo (entre outros) foi entregado a Alfonso IV mediante o compromiso de vasallaje cara ao seu pai. 

     Posteriormente, en 1357, foi nomeado alcaide o nobre Gonçalo Garcia de Figueiredo. O rei Fernando I fixo donación das Terras de Santa María e o seu castelo a Joãou Afonso Telo de Meneses, conde de Barcelos (1372), que nomeou alcaide do castelo a Martim Correa.

Do século XVII ao XIX
     No século XVII construír dentro dos muros o Palacete dos Condes de Feira, derribado en 1929, e do que só quedan algunhas paredes, a escalinata e a fonte. De este mesmo período é a edificación da Capela da nosa Señora da Encarnación, sobre outra, máis antiga, baixo a mesma invocación, por iniciativa de Juana Forjaz Pereira de Meneses e Silva, condes de Feira, inaugurada en 1656. 

     Extinta a representación dos condes de Feira, o conxunto pasou ao patrimonio da Casa do Infantado (conxunto de bens e propiedades da coroa) en 1708. En 1722 un violento incendio devastóu o inmueble, levando a un longo periodo de abandono e ruína. 

     O século XIX iniciouse unha tímida recuperación do monumento. Terminadas as guerras liberais, o castelo e as terras anexas foron adquiridas en poxa pública polo xeneral Silva Pereira (1835).

Do século XX a hoxe
     Ao comezo do século XX renovouse o interese público polo monumento. Unha campaña de suscripción recaudou fondos para as obras de restauración do inmueble.

     As primeiras obras de recuperación foron executadas pola Dirección de Obras Públicas (1908) e visitadas polo rei Manuel II o ano seguinte. 

     O castelo foi declarado Monumento Nacional en 1910. A partir de 1927, as visitas ao monumento pasaron a ser de pago. O Estado executou obras de consolidación e restauración durante os periodos de 1935-1936, 1939-1944 e máis recientemente, en 1986.

Descrición
     O conxunto presenta unha planta oval irregular, orientada en sentido norte-sur, en estilo gótico, habendo incorporado elementos doutros estilos ao longo dos séculos. É un monumento imponente, austero, construído encima dunha plataforma de granito. 

     Posúe unha torre da homenaxe sólida, aparentemente cadrada, con contrafortes de torres tamén cadradas. Detrás da torre atopamos unha tenaza, precedida polo chamado patio da Traizón (onde se abre a respectiva porta). 

 

     De finais do século XV datan as adaptacións das demandas de pirobalística, como a casamata, inclinada e coroada por unha torre cadrada.

     En varios puntos do castelo ai siglas marcadas nos bloques de pedra. Isto equivale ás firmas dos diversos mestres de obra, permitindo saber quen participou na construción doutros inmuebles.

VIDEO

MAPA

SÍGUENOS:

Facebook

XOAN ARCO DA VELLA  

O PARAISO EXISTE  

Twitter

XOAN ARCO DA VELLA

Pinterest

XOAN ARCO DA VELLA 

Google+

XOAN ARCO DA VELLA

Instagram

XOAN ARCO DA VELLA 

YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

XOAN ARCO DA VELLA