martes, 7 de marzo de 2023

CAPELA DA NOSA SEÑORA DA CABEÇA - CORTES - MONÇAO

 CAPELA DA NOSA SEÑORA DA CABEÇA

 CORTES

MONÇAO

Capela da Nosa Señora da Cabeça
      Esta capela foi adaptada, mantendo o nome orixinal de Capela de Nosa Señora da Cabeça e conseguindo tamén a nova categoría de Igrexa Matriz de Cortes.

      Non hai información histórica nin cronolóxica sobre a capela.


Descrición

      Nunha parroquia recente coma esta, sen Igrexa Nai, esta capela foi adaptada para tal fin, mantendo o nome orixinal de Capela de Nosa Señora da Cabeça e conseguindo tamén a nova categoría de Igrexa Matriz de Cortes.

      Non hai información histórica nin cronolóxica sobre a Capela de Nosa Señora da Cabeça, nin se fai referencia a este templo relixioso.

    De planta lonxitudinal, consta dunha nave e dúas capelas perpendiculares á nave.


     Á esquerda do templo, no mesmo plano que a fachada, atópase o campanario cadrado con catro campás e cuberta bulbosa. 

     No mesmo lado entre o campanario e a capela hai un pórtico sostido por tres columnas.

      A fachada principal está delimitada por esquinas pilastradas rematadas con pináculos en conos.

     Flanquean o remate da fachada cun frontón contracurvado, rematando o centro en cruz latina.

     Os trazos rectos están formados polo porta principal flanqueado por dúas fiestras e rematado por unha ventá rectangular. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

lunes, 6 de marzo de 2023

CAPELA DE SAN BENTO - SEIXAS - CAMINHA

CAPELA DE SAN BENTO 

SEIXAS

CAMINHA

 Capela de San Bento
     A Capela de San Bento ten neste santo o culto e devoción. Atópase nunha zoa axardinada á esquerda da estrada nacional nº 13 en dirección a Caminha.

      Esta singular capela, de grandes proporcións, ten a súa historia baseada nos Frades Templarios, remontándose así á Idade Media cando se instalaron en Seixas ao construír unha igrexa dedicada o culto de São Bento.

        Esta construción fixo que anualmente se celebrasen festas/feiras en devoción ao santo e, en base a estes eventos anuais, no século XV apareceron os primeiros beneficios reais de feiras libres, que implicaban a ausencia de impostos, outorgados polo rei D. Joao I.

        O beneficio real continuou nos séculos seguintes, con D. João III no século XVI confirmando o anterior.

      En 1848, asinada por Raiña D. Maria, constitúese a institución da Irmandade de São Bento e creanse os primeiros estatutos, polo que a Irmandade encárgase da xestión e administración dos bens de São Bento.

      Con todo, este recoñecemento por parte da Irmandade, realizado por Raiña D. María, posiblemente veu prexudicar, xa que o templo foi decaendo coa súa degradación ao longo dos anos, ata que a Irmandade considerou oportuno construír outro templo, o que actualmente existe, unha vez finalizado. en 1870.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DO CAMIÑO DA LAVANDEIRA - CAMIÑO DA LAVANDEIRA - MONÇAO

 PETO DO CAMIÑO DA LAVANDEIRA

CAMIÑO DA LAVANDEIRA

MONÇAO

Petos de Ánimas
     Os petos de ánimas son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción das ánimas; non deixa de falarnos das ideas moi profundas na mentalidade galega sobre a vida e a morte.

     Afirman os historiadores e etnógrafos que o peto de ánimas xorde despois do século XVI, na situación político-relixiosa da Contrarreforma, é entón cando aparece a idea do Purgatorio.


Segundo Castelao:
     "A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno".

      A mediados do século XVII, Galicia xa deixara de pensar no Inferno para que se entregue de cheo a idea do Purgatorio, do que os seus mortos queridos podían salvarse a forza de oracións e boas obras.

     A finalidade destes elementos populares é a de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patacas, maíz, pan, aceite ...), ás ánimas que non atopan descanso no Purgatorio, para que alcancen a felicidade no Ceo; unha vez liberadas intercederán por quen fixo a ofrenda, e daban diñeiro para que o cura o administre e dixese misas polos defuntos.

     Os retablos das ánimas, os petos en que se pide a esmola durante a misa e as obras de cantería son manifestacións de culto ás ánimas.

     O estilo artístico , de cantería defínese como "popular"; os devotos coñecían perfectamente as formas e cores que querían e non lle pedían ao canteiro artesan outra cousa que facer a obra encargada coa súa mellor habilidade.


   Os petos unen arquitectura e escultura, e a súa estrutura divídese en tres partes:

- Estructura arquitectónica básica.
- Unha cavidade similar a unha capeliña que ocupa o eixe central e superior (buqueira).
- Unha cavidad case sempre na base da capeliña, tapada cunha lámina de ferro e un buraco para meter as ofrendas (Alxibeira).  
 

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SAN NICOLÁS DE CINES - CINES - OZA DOS RÍOS - OZA CESURAS

 IGREXA DE SAN NICOLÁS DE CINES

CINES

OZA DOS RÍOS

OZA CESURAS

 
     O templo de San Nicolás de Cines é o edificio relixioso de máis interese do concello de Oza. Na súa orixe formaba parte do mosteiro beneditino de San Salvador. Hoxe, a igrexa é a parroquial de San Nicolas.

     O mosteiro foi fundado nos séculos de finais do IX e principios do X polos Condes Aloito e Paterna. Entre os anos 908 e 911 delimitaron os seus termos o rei Ordoño II e a súa dona, a raíña Elvira que coincidía coa zona norte do actual concello. Anos máis tarde o rei Fernando I ampliaría ata as freguesías de Trasanquelos, Morranca e Armental.

     No século XII o mosteiro figura como propiedade de Pedro Froilad, Conde de Traba, que irá ampliando os seus dominios polas terras circundantes ata chegar a Coirós, A Espenuca, Vilamateo, Bravío ou Sarandóns.

     Nembargantes, no século XIV, o mosteiro perderá gran parte do protagonismo, xa que deixa de ser abadía para converterse en priorado do mosteiro de San Martiño Pinario.

     Máis tarde, perante a Desamortización do século XIX o mosteiro perde tódas as súas propiedades desaparecendo as instalacións monacais, conservándose unicamente a igrexa de San Nicolas de Cines.

     Da primeira igrexa mozárabe só se conserva un capitel de mármore e un modillón e pode que tamén unha inscrición mutilada.

     A igrexa actual ten planta basilical de tres naves con tendencia a cruceiro no alzado e cunha cabeceira tripartita formada por tres ábsidas, un central de maiores dimensións e heptagonal e dous laterais menores e pentagonais, nos que se abren esbeltos ventanais góticos.

     Abunda a decoración escultórica e sobre todo luminosidade favorecida pola apertura de grandes xanelas e rosetóns. Os arcos das naves son apuntados e dispóñense sobre feixes de columnas-piares. O esquema da ábsida é a propia dos templos franciscanos e dominicos do momento.

     As bóvedas que cobren a capela son nervadas de abanico e accédese a esta zona por medio de arcos apuntados que arrancan de semicolumnas apegadas.

     Cara ó exterior cabe destaca-la porta principal presidida por un rosetón, con arquivoltas apuntadas sobre columnas acobadadas. No tímpano represéntase ó Salvador, San Benito e San Bernardo. Na fachada norte aparece unha portada de esquema similar, aínda que neste caso a escena representada é a Adoración dos Reis Magos.

     Outro elemento de interese son os dous rosetóns existentes, un na fachada principal xa mencionada e outro no testeiro da nave central.

    A fachada occidental sigue o modelo románico de distribución en tres rúas, correspondentes ás tres naves, mediante catro contrafortes. 

     Na esquina Norte sitúase unha torre-campanario con catro ocos de arco lixeiramente apuntado onde van situadas dúas campás elaboradas en Arcos da Condesa en Caldas de Reis, unha no frontal e outra na cara esquerda da torre.

     A igrexa de Cines pode definirse como un bo exemplo de arquitectura oxival con tradición románica na decoración.

     Xunto a igrexa atópase a Rectoral de Cines, relacionada tamén co antigo mosteiro e hoxe restaurada e rehabilitada como establecemento de turismo rural.

MAPA

 

 Fuente: Web Patrimonio Galego

XOAN ARCO DA VELLA

ESTACIÓN DE CESURAS - OZA CESURAS

 ESTACIÓN DE CESURAS

CESURAS

OZA CESURAS

Estación de Cesuras
      Cesuras é unha estación de tren de Adif situada na vila do Forte, no concello de Oza-Cesuras.

     Ten servizos de media distancia operados por Renfe.

Situación ferroviaria
     A estación atópase no punto quilométrico 509,5 da liña férrea de ancho ibérico que une León e A Coruña, entre as estacións de Piñoi e Oza dos Ríos.

     O tramo é de vía única e está sen electrificar.

Historia
     A estación foi inaugurada o 10 de outubro de 1875 coa o apertura do tramo A Coruña-Lugo da liña férrea que pretendía unir Palencia coa Coruña.

     A Compañía dos Ferrocarrís de Asturias, Galicia e León foi a encargada das obras.

     Dita compañía creouse para continuar coas obras iniciadas por Noroeste e xestionar as súas liñas ante a quebra da mesma.

     Con todo a situación financeira desta última tamén se volveu rapidamente delicada sendo absorbida por Norte en 1885. 

     En 1941, a nacionalización do ferrocarril en España supón a desaparición desta última e a súa integración na recien creada Renfe.

     Desde o 31 de decembro de 2004 Renfe Operadora explota a liña mentres que Adif é a titular das instalacións ferroviarias.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA