domingo, 6 de septiembre de 2020

MUIÑO DO CURA OU DE MACHÓN - O MACHÓN - CATOIRA

MUIÑO DO CURA OU DO MACHÓN
O MACHÓN
RÍO CATOIRA
CATOIRA


     Muíño cun sistema único, posto que aproveita tanto a auga das mareas como a do Río Catoira mediante un sistema de comportas que retiña as augas do mar ou do río, para posteriormente cando a presa estaba chea abrir os pasos e contar con suficiente caudal para mover os rodicios, e con eles as moas. 


     Aínda que non está clara a súa data de creación, sábese polas crónicas que en 1873, cando se constrúe a vía de ferrocarril Santiago-Carril, xa estaba operativo, pois pasa a escasos metros. 


     A propia construción está levantada na propia presa de contención da auga e conta con dúas moas.


Catoira
     Catoira é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas.


 
     Segundo o padrón municipal (INE 2013) conta con 3.421 habitantes (1.683 homes e 1.738 mulleres).



     O seu xentilicio é «catoirense».



Xeografía
     O concello, de 29,1 km², abrangue catro parroquias. Limita ao noroeste co río Ulla xa na desembocadura na ría de Arousa, ao nordeste con Valga, ao sueste con Caldas de Reis e ao suroeste con Vilagarcía de Arousa.



     O punto de maior altitude é no monte Xiabre (641 m), no límite con Vilagarcía de Arousa e Caldas de Reis. Está comunicada con Pontecesures e Vilagarcía de Arousa a través da PO-550, e co Barbanza (na provincia da Coruña) a través dunha ponte. Na estación de Catoira fan parada algúns trens da liña Vigo-A Coruña.


 
Historia
   O Monte das Mámoas é un conxunto de dúas mámoas do neolítico, situadas na parroquia de Santa Baia de Oeste, descubertas en 1956 por Ramón Sobrino Buhigas. Teñen uns 22 metros de diámetro cada unha, e están orientadas en dirección N-S. No lugar de Cores (de Abalo) foi atopada en 1988 unha hacha do calcolítico., feita con rocha metamórfica puída.



     No río Ulla, preto das Torres de Oeste, foron atopadas varias espadas de bronce, conservadas en mans de particulares, no Museo de Pontevedra e no Museo arqueolóxico da Coruña. Esta última ten estoque de bronce con encaixes semicirculares na base. Fáltanlle dúas terceiras partes da empuñadura, conservándose parte dunha das perforacións para un cravo e dous remaches. A folla está moi deteriorada e reducida, con vestixios de finas estrías e dous finos nervios paralelos que se unen no terzo inferior e rematan no pico. Tiña unha lonxitude de 50 cm, cun ancho de 4,5 cm na parte máis grosa.



     Da cultura castrexa consérvanse restos do castro de Tarrío, un poboado castrexo situado preto da igrexa de Dimo no que apareceron restos de cerámica. O castro das Torres mostra indicios dunha actividade metalúrxica e comercial importante, pois nel apareceron materiais de importación por vía marítima como ánforas, cerámica campesiña e fragmentos de tradición ibérico- púnica. Río arriba hai restos doutros asentamentos arqueolóxicos relacionados co comercio e as comunicacións.



     A zona sufriu as invasións normandas, tendo lugar os principais ataques nos anos 858, 968 e 1016. No segundo deles unha escuadra de cen naves desembarcou en Cabreira dirixíndose cara a Iria Flavia. Na batalla de Fornelos, á beira do río Louro, na que faleceu o bispo compostelán Sisnando.



     O rei Afonso V o Nobre doou a illa de Oneste no ano 1024 ó bispo iriense Vistruario para construír unha fortaleza, as Torres de Oeste, co fin de facer fronte aos ataques viquingos. O bispo de Iria Cresconio reformou a fortaleza e mandou tender unha grosa cadea entre as dúas beiras da ría para impedir o paso das naves. Os sucesores de Cresconio, Diego Páez e Diego Xelmírez, seguiron mellorando o recinto, que tomou a súa estrutura definitiva no século XII, quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos.


     Xelmírez mandou construír unha capela adicada ao Apóstolo Santiago. A partir do século XV,a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano 1525 gran parte das construcións foron destruídas.



Turismo
     A Romaría Viquinga de Catoira, celebrada o primeiro domingo de agosto, está declarada de festa de interese turístico internacional.



     No segundo domingo de xullo celébrase a festa de Santo Antón de Padua, no marco da cal ten lugar a festa da solla de Catoira.



     Na parroquia de Dimo celébrase o San Pedro o 29 de xuño.


 
     Na parroquia de San Mamede de Abalo celébranse as festas patronais na última fin de semana de xullo. Na segunda fin de semana de agosto celébrase Santa Eulalia do Oeste.



    O concello está irmandado coa vila dinamarquesa de Frederikssund.



Lugares de interese

     As Torres de Oeste eran unha antiga fortificación localizada na desembocadura do río Ulla e actualmente neste lugar celébrase agora a Romaría Viquinga.



     A lagoa de Pedras Muídas é unha lagoa localizada na parroquia de Catoira.



     O miradoiro do Xiabre é un miradoiro situado no cumio do monte co mesmo nome entre o concello de Caldas de Reis. 


MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

Fuente: Web Patrimonio Galego
XOAN ARCO DA VELLA

LAGOA DA MINA MERCEDES - CAMPAÑA - VALGA

LAGOA DA MINA MERCEDES
CAMPAÑA
VALGA
 

Lagoa da Mina Mercedes
     É tamén coñecida como a lagoa de Santa Cristina ou 'A Charca ', e ten a súa orixe nunha explotación ao descuberto dun material que era destinado á fabricación do ladrillo. 



     Unha vez que se abandonou, esta lagoa artificial foi colonizada por plantas e animais propios de ambientes palustres, reconverténdose de forma natural nun humedal. 


     Na actualidade 'A Charca ' é un exemplo de impacto ambiental reconvertido nun ecosistema de gran interese, susceptible de protección


Campaña
     Santa Cristina de Campaña é unha parroquia que se localiza no concello de Valga. 



     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 999 habitantes (498 homes e 501 mulleres), distribuídos en 6 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 975 habitantes.


Patrimonio
     A igrexa de Santa Cristina é de estilo románico do século XII. Nunha das reformas ás que foi sometida descubríronse, ó retira-lo retablo, unhas interesantes pinturas góticas (dos séculos XV-XVI) no muro da cabeceira da ábsida, relativamente ben conservadas.



Lugares de Campaña
     O Coto, A Devesa, A Eirexe, O Montiño, O Pumariño, Os Rebeldes, Rúa Nova, O Souto, A Torre



Valga
     Valga é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas. Segundo o IGE a súa poboación no ano 2014 era de 6.050 persoas. O seu xentilicio é «valgués, valguesa».



Localización
     Valga atópase na beira esquerda do curso baixo do río Ulla; está cruzado pola autoestrada AP-9, o camiño de ferro da Coruña a Vigo, a N-550 da Coruña a Pontevedra e a C-550 de Fisterra a Tui.



     A parte norte ocúpaa o amplo val do Ulla, ao que verten os ríos Louro e Valga, que transcorren paralelos parte do seu percorrido. Nos lindes do suroeste atópanse o monte Fontebecha (372 m), O Mecho (365 m) e o Outeiro da Marquesa (356 m). Cara ao sueste está a ladeira do monte Xesteiras (que chega aos 716 m entre Cuntis e A Estrada). 


     Nesta zona máis interior do concello sobresaen o Monte Gorgullón (283 m), o Monte Ouroso (354 m), o Outeiro da Carballeira (350 m), o Outeiro dos Lobos (402 m), o Alto dos Salgueiros (372 m), o Monte da Lagoa (397 m) e o Monte Lomba (371 m). As vías de comunicación circulan en dirección norte-sur na depresión entre as unidades montañosas de Fontebecha e de Xesteiras.


      As temperaturas son suaves, cunha media de 13 °C. Chove bastante, até chegar aos 1.700 mm anuais.

 
Historia
     Durante a idade Media o territorio era señorío do arcebispo de Santiago de Compostela e dividíase entre Cordeiro e Padrón.



     O 27 de abril de 1809, durante a Guerra de Independencia española tivo lugar a Batalla de Casal do Eirigo. Nela os voluntarios do lugar, dirixidos por Pablo Morillo e polo presbítero Felipe Concha fixeron retroceder até Pontecesures as tropas de Ney e Maucunne. Parece que con tal ocasión foi construída a ermida de Nosa Señora da Saúde.


     O concello xurdiu da división municipal de 1821, levando o nome de Cordeiro até 1836. En 1925 segregouse a parroquia de San Xulián de Requeixo, dando lugar ao actual concello de Pontecesures.


Patrimonio
     Pedra das Serpes, ou petróglifo de Campo Redondo.



     O petróglifo dos Penoucos de Campo Redondo, na parroquia de Valga, data da Idade de Bronce, e está declarado Ben de Interese Cultural. Da cultura castrexa son os poboados do Castro e a Roda do Castro (Setecoros) e O Castro (Cordeiro).


     A capela dos Martores data do século V, sendo ampliada no XVII. A igrexa de Santa María de Xanza e a de Santa Cristina de Campaña son románicas. A igrexa vella de Santa Comba de Louro foi derrubada no século XVIII.


     Dada a orografía do territorio, abundan os miradoiros, como o de Chan do Monte en Setecoros, o de Campo Redondo e o miradoiro do monte Xesteiras.


     Valga celebra o 31 de agosto a Festa da anguía e a Mostra da Caña do País.


Parroquias de Valga
     Campaña (Santa Cristina), Cordeiro (Santa Comba), Setecoros (San Salvador), Valga (San Miguel), Xanza (Santa María) 


MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 5 de septiembre de 2020

LAGOA DE PEDRAS MIUDAS - CATOIRA

LAGOA DE PEDRAS MIUDAS
CATOIRA


     Recurso hídrico rexistrado como humidal, catalogado co nome de Outeiro da Vila no Inventario de Humidais de Galicia. 


     A conca que deixou a canteira de Catoira converteu esta contorna nun paradisíaco espazo natural. 


     Contemplar esta paraxe convértese nun privilexio, xa que é o exemplo máis significativo de como a natureza é capaz de evolucionar e rexenerarse dunha forma tan especial, pois a propia lagoa parece que leva toda a vida nese lugar. 


     Actualmente atópase practicamente "rodeada" polas escavacións, desmontes e vías de servizo das obras do TAV


Catoira
     Catoira é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas.



     Segundo o padrón municipal (INE 2013) conta con 3.421 habitantes (1.683 homes e 1.738 mulleres). 


     O seu xentilicio é «catoirense».


Xeografía
     O concello, de 29,1 km², abrangue catro parroquias. Limita ao noroeste co río Ulla xa na desembocadura na ría de Arousa, ao nordeste con Valga, ao sueste con Caldas de Reis e ao suroeste con Vilagarcía de Arousa.



     O punto de maior altitude é no monte Xiabre (641 m), no límite con Vilagarcía de Arousa e Caldas de Reis. Está comunicada con Pontecesures e Vilagarcía de Arousa a través da PO-550, e co Barbanza (na provincia da Coruña) a través dunha ponte. Na estación de Catoira fan parada algúns trens da liña Vigo-A Coruña.


Historia
   O Monte das Mámoas é un conxunto de dúas mámoas do neolítico, situadas na parroquia de Santa Baia de Oeste, descubertas en 1956 por Ramón Sobrino Buhigas. Teñen uns 22 metros de diámetro cada unha, e están orientadas en dirección N-S. No lugar de Cores (de Abalo) foi atopada en 1988 unha hacha do calcolítico., feita con rocha metamórfica puída.



     No río Ulla, preto das Torres de Oeste, foron atopadas varias espadas de bronce, conservadas en mans de particulares, no Museo de Pontevedra e no Museo arqueolóxico da Coruña. Esta última ten estoque de bronce con encaixes semicirculares na base. Fáltanlle dúas terceiras partes da empuñadura, conservándose parte dunha das perforacións para un cravo e dous remaches. A folla está moi deteriorada e reducida, con vestixios de finas estrías e dous finos nervios paralelos que se unen no terzo inferior e rematan no pico. Tiña unha lonxitude de 50 cm, cun ancho de 4,5 cm na parte máis grosa.


     Da cultura castrexa consérvanse restos do castro de Tarrío, un poboado castrexo situado preto da igrexa de Dimo no que apareceron restos de cerámica. O castro das Torres mostra indicios dunha actividade metalúrxica e comercial importante, pois nel apareceron materiais de importación por vía marítima como ánforas, cerámica campesiña e fragmentos de tradición ibérico- púnica. Río arriba hai restos doutros asentamentos arqueolóxicos relacionados co comercio e as comunicacións.


     A zona sufriu as invasións normandas, tendo lugar os principais ataques nos anos 858, 968 e 1016. No segundo deles unha escuadra de cen naves desembarcou en Cabreira dirixíndose cara a Iria Flavia. Na batalla de Fornelos, á beira do río Louro, na que faleceu o bispo compostelán Sisnando.


     O rei Afonso V o Nobre doou a illa de Oneste no ano 1024 ó bispo iriense Vistruario para construír unha fortaleza, as Torres de Oeste, co fin de facer fronte aos ataques viquingos. O bispo de Iria Cresconio reformou a fortaleza e mandou tender unha grosa cadea entre as dúas beiras da ría para impedir o paso das naves. Os sucesores de Cresconio, Diego Páez e Diego Xelmírez, seguiron mellorando o recinto, que tomou a súa estrutura definitiva no século XII, quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos.


     Xelmírez mandou construír unha capela adicada ao Apóstolo Santiago. A partir do século XV,a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano 1525 gran parte das construcións foron destruídas.


Turismo
     A Romaría Viquinga de Catoira, celebrada o primeiro domingo de agosto, está declarada de festa de interese turístico internacional. 



     No segundo domingo de xullo celébrase a festa de Santo Antón de Padua, no marco da cal ten lugar a festa da solla de Catoira.


     Na parroquia de Dimo celébrase o San Pedro o 29 de xuño. 


     Na parroquia de San Mamede de Abalo celébranse as festas patronais na última fin de semana de xullo. Na segunda fin de semana de agosto celébrase Santa Eulalia do Oeste.


    O concello está irmandado coa vila dinamarquesa de Frederikssund.


Lugares de interese
     As Torres de Oeste eran unha antiga fortificación localizada na desembocadura do río Ulla e actualmente neste lugar celébrase agora a Romaría Viquinga.



     A lagoa de Pedras Muídas é unha lagoa localizada na parroquia de Catoira.


     O miradoiro do Xiabre é un miradoiro situado no cumio do monte co mesmo nome entre o concello de Caldas de Reis. 

MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA