domingo, 2 de abril de 2023

ESTACIÓN DE ALBERGUERIA PRADO - CASTRO DE LAZA - LAZA

 ESTACIÓN DE ALBERGUERIA - PRADO

CASTRO DE LAZA

LAZA

Estación da Alberguería-Prado
     A Alberguería-Prado é un apeadoiro ferroviario de Adif situado no límite entre as parroquias do Castro de Laza (Laza) e Prado (Vilar de Barrio), a 2,5 km da aldea de Prado e 4,5 km da Alberguería (Laza), na provincia de Ourense.

     Dende o peche da liña Ourense-Pobra de Seabra nos recortes do sector ferroviario producidos polo Goberno en xuño de 2013, esta estación non ten servizos ferroviarios.

Situación ferroviaria
     A estación atópase no punto quilométrico 194,086 da liña férrea de ancho convencional que une Zamora coa Coruña vía Ourense a 767 metros de altitude, entre as estacións de Laza-Cerdedelo e Vilar de Barrio.

     O tramo é de vía única e está sen electrificar. Está próxima ao túnel de Serra Pequena de 1.876 metros de lonxitude.

Historia
     A vontade de unir Madrid con Vigo vía Medina del Campo polo camiño máis curto posible é antiga e apareceu plasmada nalgúns anteproxectos como o de 1864. 

     Con todo, o mesmo descartaba dita posibilidade ao considerar que supoñía "dificultades enormísimas" que superaban mesmo "os da baixada do porto de Payares no ferrocarril de Asturias".

     É por iso, que a estación non foi inaugurada ata o 1 de xullo de 1957 coa posta en marcha do tramo Ourense-Puebla de Senabria da liña Zamora - A Coruña vía Ourense.

     A súa explotación inicial quedou a cargo de Renfe cuxo nacemento se produciu en 1941.

     Desde o 31 de decembro de 2004 Renfe Operadora explota a liña mentres que Adif é a titular das instalacións ferroviarias.

      Debido aos recortes no sector ferroviario levados a cabo polo Goberno en xuño de 2013, a estación quedou sen os seus servizos de Media distancia entre Ourense e Pobra de Sanabria.

A estación 
     O edificio de viaxeiros é unha estrutura de dous pisos de aspecto rústico e parcialmente revestido de pedra.

     Conta con dúas plataformas laterais ás que acceden dúas vías.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

PETO DE PEREIRAS - PEREIRAS - TABOADELA

 PETO DE PEREIRAS

PEREIRAS

TABOADELA

    Petos de Ánimas
     Os petos de ánimas son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción das ánimas; non deixa de falarnos das ideas moi profundas na mentalidade galega sobre a vida e a morte.

     Afirman os historiadores e etnógrafos que o peto de ánimas xorde despois do século XVI, na situación político-relixiosa da Contrarreforma, é entón cando aparece a idea do Purgatorio.

Segundo Castelao:
     "A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno".


      A mediados do século XVII, Galicia xa deixara de pensar no Inferno para que se entregue de cheo a idea do Purgatorio, do que os seus mortos queridos podían salvarse a forza de oracións e boas obras.

     A finalidade destes elementos populares é a de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patacas, maíz, pan, aceite ...), ás ánimas que non atopan descanso no Purgatorio, para que alcancen a felicidade no Ceo; unha vez liberadas intercederán por quen fixo a ofrenda, e daban diñeiro para que o cura o administre e dixese misas polos defuntos.

     Os retablos das ánimas, os petos en que se pide a esmola durante a misa e as obras de cantería son manifestacións de culto ás ánimas.

     O estilo artístico , de cantería defínese como "popular"; os devotos coñecían perfectamente as formas e cores que querían e non lle pedían ao canteiro artesan outra cousa que facer a obra encargada coa súa mellor habilidade.


   Os petos unen arquitectura e escultura, e a súa estrutura divídese en tres partes:
- Estructura arquitectónica básica.
- Unha cavidade similar a unha capeliña que ocupa o eixe central e superior (buqueira).
- Unha cavidad case sempre na base da capeliña, tapada cunha lámina de ferro e un buraco para meter as ofrendas (Alxibeira). 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DE SOUTELO VERDE - SOUTELO VERDE - CASTRO DE LAZA - LAZA

 PETO DE SOUTELO VERDE

SOUTELO VERDE

CASTRO DE LAZA

LAZA

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...  
 

MAPA 

 

XOAN ARCO DA VELLA

ESTACIÓN DE A GUDIÑA - A GUDIÑA

 ESTACIÓN DE A GUDIÑA

A GUDIÑA

 Estación da Gudiña
     A Gudiña é unha estación de tren de Adif, situada na vila da Gudiña, na provincia de Ourense. Ten servizos de longa distancia e ata 2013 tiña tamén servizos de media distancia.

Situación ferroviaria
     A estación atópase no punto quilométrico 156,637 da liña férrea de ancho convencional que une Zamora coa Coruña vía Ourense, a 978 metros de altitude. 

     Está entre as estacións da Mezquita-A Vilavella e Vilariño de Conso-A Capela. O tramo é de vía única e está sen electrificar.

Historia
     A vontade de unir Madrid vía Medina del Campo con Vigo polo camiño máis curto posible é antiga e apareceu plasmada nalgúns anteproxectos como o de 1864. Con todo, o mesmo descartaba dita posibilidade ao considerar que supoñía "dificultades enormísimas" que superaban mesmo "os da baixada do porto de Payares no ferrocarril de Asturias".

     É por iso, que a estación non foi inaugurada ata o 1 de xullo de 1957 coa posta en marcha do tramo Ourense-Pobra de Seabra da liña entre Zamora e A Coruña. A súa explotación inicial quedou a cargo de Renfe cuxo nacemento se produceu en 1941.

     Desde o 31 de decembro de 2004 Renfe Operadora explota a liña mentres que Adif é a titular das instalacións ferroviarias.

     Debido aos recortes no sector ferroviario levados a cabo polo Goberno en xuño de 2013, a estación da Gudiña quedou sen os seus servizos de Media Distancia entre Ourense e Pobra de Sanabria.


A estación
     Como moitas das estacións deste tramo a estación foi edificada en pedra. Posúe dous pisos e tellado de varias vertentes de tella. A planta baixa conta cunha galería que adornan tres arcos.

     Dispón de dúas plataformas, un lateral e outro central, ao que acceden tres vías. Os cambios de plataforma realízanse a nivel. Máis vías completan o recinto.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

HORREOS EN CALVELO - LAMA MÁ - BAÑOS DE MOLGAS

 HORREOS EN CALVELO

CALVELO

LAMA MÁ

BAÑOS DE MOLGAS

 Calvelo

     Calvelo é un lugar da parroquia de Lama Má no concello ourensán de Baños de Molgas na comarca de Allariz - Maceda. 

     Tiña 61 habitantes no ano 2011 segundo datos do INE e do IGE, dos cales 30 eran homes e 31 mulleres. 

     Iso supón unha diminución da poboación respecto a 2010, cando tiña 63 habitantes (32 homes e 31 mulleres).

Lama Má
      San Cibrao de Lama Má é unha parroquia do concello ourensán de Baños de Molgas na comarca de Allariz - Maceda. 

     No ano 2007 tiña 182 habitantes (88 homes e 94 mulleres) distribuídos en 3 entidades de poboación, o que supón unha diminución de 11 habitantes en relación ao ano 2000.


Lugares de Lama Má

     Calvelo, Vilariño,Xocín

Comarca de Allariz - Maceda
      A comarca de Allariz - Maceda é unha comarca galega situada na provincia de Ourense linda ao leste coa comarca de Ourense, ao oeste coa comarca da Terra de Caldelas, ao sur coa comarca da Limia e ao sueste coa comarca da Terra de Celanova. 

       A súa capital é Allariz.

     Pertencen á comarca de Allariz - Maceda os seguintes concellos: Allariz, Baños de Molgas, Maceda, Paderne de Allariz, Xunqueira de Ambía e Xunqueira de Espadanedo.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 1 de abril de 2023

PONTE ARNUIDE - ARNUIDE - RÍO ARNOIA - VILAR DE BARRIO

PONTE ARNUIDE

ARNUIDE

RÍO ARNOIA

VILAR DE BARRIO

Río Arnoia
     O río Arnoia é un afluente do Miño pola banda esquerda. A súa lonxitude é de 84,5 quilómetros, o que o converte no río máis longo da provincia de Ourense.

      Un seu homónimo é o portugués río Arnoia, de feito o nome de Arnoia é un hidronímico común en Europa, en linguas prerromanas.

Toponimia
      Coa mesma raíz que o río Arnego, procede dunha raíz hidronímica celto-indoeuropea er-, or- co significado de excitar, pór en movemento.

Curso
     Nace no concello de Vilar de Barrio, a partir da confluencia de varios regos da serra de San Mamede.

Percorrido

      Baña os concellos de Vilar de Barrio, Baños de Molgas, Xunqueira de Ambía, Allariz, A Merca e Celanova. 

       Logo segue marcando o límite entre os concellos de Ramirás e Gomesende (no norte) e Cartelle e Cortegada (no sur) a través dun canón que antes de chegar ó concello da Arnoia forma un canón cunha pendente de 300 metros durante sete quilómetros, entre penedías e fragas. 

      Finalmente, chega ao concello da Arnoia onde desemboca no Río Miño no lugar de Portocarreiro fronte a un pequeno illote granítico. 


      No concello da Arnoia o río conforma dous vales unidos, o val de San Vicente (O Rial, O Outeiro, Remuiño, O Pomar, A Ponte, Carnós) e o val de San Amaro (Os Chaos, A Laxa, Quinteiros, A Paixón, Bacelo e Outeiro Cruz).


Afluentes

     Os principais tributarios do Arnoia son o Maceda, o Ambía e o Ourille e outros pequenos regatos ao longo do camiño. 

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA