domingo, 9 de junio de 2024

PEDRO DE SAN PEDRO DE BATALLÁNS - LOUSADELA - BATALLÁNS - AS NEVES

 PEDRO DE SAN PEDRO DE BATALLÁNS

LOUSADELA

BATALLÁNS

AS NEVES

 Lousadela
    Lousadela é un lugar da parroquia de San Pedro de Batalláns, no concello pontevedrés das Neves, na comarca do Condado.

Lugares de San Pedro de Batalláns
     A Abelleira, Ansarigo, Barcelo, A Batalla, A Canliña, A Capela, A Cividá, A Costeira, O Coto, Ferral, Guimaráns, Lousadela, As Maceiras, A Moutada, O Outeiro, A Pousa, O Pousiño, Souto

San Pedro de Batalláns, As Neves
     San Pedro de Batalláns é unha parroquia que se localiza no concello das Neves na comarca do Condado.

       Segundo o padrón municipal de 2008 tiña 164 habitantes (85 mulleres e 79 homes), distribuídos en 10 entidades de poboación, o que supón un aumento en relación ao ano 2004 cando tiña 161 habitantes.

As Neves
     As Neves é un concello do sur de Galicia, na provincia de Pontevedra, pertencente á comarca do Condado, limítrofe con Portugal e bañado polo río Miño que exerce de fronteira natural.

     Segundo o IGE, contaba no 2014 con 4.121 habitantes, o que supón unha diminución de habitantes con respecto aos censos anteriores.

     O seu xentilicio é nevense.

Xeografía
         O concello posúe catro elementos xeográficos que actúan de referentes principais: o val do río Xuliana polo oeste, o do Miño polo sur, o do Termes polo leste e os Montes da Paradanta polo norte, onde se sitúa o monte de San Nomedio, de 690 metros de altitude.

Val do Xuliana
      O río Xuliana percorre as parroquias de Taboexa, Rubiós, Tortoreos e Liñares, onde desemboca no Miño. O val esténdese desde a aba do monte San Nomedio ata a foz do río en Liñares, a máis chan de todas as parroquias nevenses.

Val do Miño
     O río máis longo de Galiza baña o concello nun treito de 10 quilómetros, servindo de fronteira co veciño Portugal. As súas augas transcorren polas parroquias, en sentido leste-oeste, de Vide, Setados, As Neves, Tortoreos e Liñares. A orografía máis montañosa de Setados e As Neves convértenas en miradoiros nos que enxergar unha boa panorámica de Portugal.

Val do Termes
      O curso fluvial do Termes segue as parroquias de Cerdeira, San Xosé de Ribarteme, San Cibrán de Ribarteme e Santiago de Ribarteme, desembocando no Miño a xeito de fronteira entre Vide e Setados. O val abrangue desde a ladeira sur do Monte de Paradanta, onde se asenta Cerdeira, encaixándose logo entre este e o Monte de San Fins cara ao nor-nordeste e o monte de San Nomedio en dirección nor-noroeste.

Montes da Paradanta
      A zona máis montañosa do concello é a correspondente ás parroquias de Cerdeira, San Pedro de Batalláns e Santa Eulalia de Batalláns, así coma o norte de Taboexa e o norte e leste de San Xosé de Ribarteme.

       No caso de Cerdeira e Santa Eulalia o seu relevo montañoso débese a estaren situadas nas abas sur e oeste do monte Paradanta, respectivamente, pertencendo o cumio do monte ao concello da Cañiza.

       Nelas acádanse as maiores alturas do concello, arredor dos 800 metros. As outras tres parroquias están dominadas pola presenza de San Nomedio, con cumio en Taboexa.

Comarca do Condado
      A comarca do Condado é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Ponteareas.

       Pertencen a ela os concellos de Mondariz, Mondariz-Balneario, As Neves, Ponteareas e Salvaterra de Miño.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

viernes, 7 de junio de 2024

IGREXA DE SAN PEDRO DE MANDRÁS - MANDRÁS - SAN CRISTOVO DE CEA

 IGREXA DE SAN PEDRO DE MANDRÁS

MANDRÁS

SAN CRISTOVO DE CEA

Mandrás
     San Pedro de Mandrás é unha parroquia do concello de San Cristovo de Cea na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

     Segundo o IGE en 2013 tiña 86 habitantes, deles 47 eran homes e 39 eran mulleres, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 110 habitantes.

Lugares de Mandrás
    A Agra, Costa de Monte, Fondo de Vila, Mandrás, Ponte Mandrás

San Cristovo de Cea
     San Cristovo de Cea é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca do Carballiño.

        Segundo o IGE en 2014 tiña 2.418 habitantes (3.026 en 2003). O seu xentilicio é «ceés».

Xeografía
     O concello, de 93,9 km², abrangue 13 parroquias. Limita ao norte con Rodeiro (provincia de Pontevedra) e Carballedo (provincia de Lugo), ao sur con Maside, ao leste con Vilamarín e ao oeste con Amoeiro, Piñor e O Carballiño, do que o separa o río Arenteiro.

     O nordeste do concello é unha zona montañosa, rama sur da serra do Faro, cos picos da Martiñá (1.039 m) e Alledo (1.011 m). O municipio está atravesado polos ríos Mirela e Oseira (afluentes do Arenteiro) e polo río Barbantiños. Outros cursos menores son o Búbal, Silvaboa, Benito, O Texo ou o Ricovelo. A zona ten clima oceánico temperado nos vales e oceánico de montañas nas zonas altas.

      O termo municipal está comunicado a través da estrada N-525 e da AG-53.

      Consérvanse restos megalíticos (mámoas) e os poboados castrexos da Martiñá, Covas e San Fagundo.

      En 1137 foi fundado pola orde de San Bieito o mosteiro de Oseira, pertencente dende 1141 á orde do Císter. A partir do século XII e durante o antigo réxime o mosteiro de Oseira exerceu a xurisdición sobre a zona, tendo o seu abade o título de Conde de Cea. As parroquias de Mandrás e Vilaseco pertencían á xurisdición de Xosé Temes, e a parroquia de Castrelo pertencía ao Condado de Ribadavia.

Toponimia
      O nome da vila aparece escrito ao longo da súa historia como Cea, Çea, Ceia e Zea, posiblemente é un topónimo de orixe celta. Tería dous posibles significados "muralla" ou "pradeira".

      A inicios do século XIX foron creados os concellos de Oseira, Cea e Mandrás, fusionados trala división territorial de España en 1833.

      Até 1916 recibía simplemente o nome de Cea, pero nese ano pasou a ser chamado San Cristovo de Cea para distinguilo do concello de Cea (León).

Patrimonio arquitectónico
     Amais do mencionado mosteiro de Oseira, entre o patrimonio de San Cristovo de Cea destaca a igrexa parroquial de San Fagundo, de arquitectura románica.

Patrimonio cultural
      No concello está o Museo Etnográfico de Liste.  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SAN SIMÓN DE LIRA - AS CARRASQUEIRAS - LIRA - SALVATERRA DE MIÑA

IGREXA DE SAN SIMÓN DE LIRA

AS CARRASQUEIRAS 

LIRA

SALVATERRA DE MIÑO

Lira
       San Simón de Lira é unha parroquia do concello de Salvaterra de Miño. 

        En 2004 tiña 327 habitantes, distribuídos en 15 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 378 habitantes.

      Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 291 habitantes, sendo 147 homes e 144 mulleres.

Xeografía
      Limita ao norte co concello de Ponteareas, ao sur coas parroquias de Soutolobre e Leirado, ao leste con Vilacova e pola parte occidental coa parroquia de Fornelos e o concello de Ponteareas.

     A altitude media é baixa, arredor duns 60 m sobre o nivel do mar. O relevo ten outeiros macíos, salientando o lombo de Santo Amaro. Non hai chairas agás na zona norte onde o río forma unha mediana extensión con algunhas insuas

        A freguesía ten boa cantidade de auga en parte por mor a súa escasa altitude. Atravésana gran cantidade de regueiros. Pola zona norte pasa o río Uma, outros cursos importantes son o Regueiro da Vila e o Rego da Lavandeira. Salientar os vellos sistemas de rega cos que contaba a parroquia para paliar as secas do estío, formados por pozas e canles.

       Parte das marxes do río Uma tamén se achan canalizadas con vellos muros de cachotería, para controlar ou modificar o curso ou levar auga aos muíños.

Comarca do Condado
        A comarca do Condado é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra e a súa capital é Ponteareas. 

        Pertencen a ela os concellos de Mondariz, Mondariz-Balneario, As Neves, Ponteareas e Salvaterra de Miño.

Toponimia
        O topónimo O Condado vén do celta galaico: *Comdato < *kom-dhh1t-o 'confluencia, reunión de augas'.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA




miércoles, 5 de junio de 2024

IGREXA DE SANTO ESTEVO DE PONTE CASTRELO - PONTE CASTRELO - CASTRELO DO MIÑO

 IGREXA DE SANTO ESTEVO

PONTE CASTRELO

CASTRELO DO MIÑO

 Igrexa de Santo Estevo    
      Igrexa de planta rectangular e grandes dimensións, con contrafortes nos laterais e muros de cantería.

     Á antiga fachada apegóuselle unha esvelta torre e superpúxoselle unha portada de corte neoclásico con porta con lintel, enmarcada por pilastras con acanaladuras e capiteis de escaso resalte con caulículos e volutas, entre eles friso liso.

      A torre é de catro corpos: o inferior, liso con pilastra en esquina e arquitrabe; o segundo, flanqueado por pilastras lisas con placas no terceiro e cuarto superior, rematadas en arquitrabes; o terceiro, con balconada arredor e catro arcos con banda na metade; e o cuarto, con balconada menor e catro arcos máis baixos có superior. Remata con cúpula de pedra con resaltes na superficie e cruz de ferro.

     Á igrexa engádeselle unha casa reitoral con planta en “L” e galería no alzado oeste. O conxunto, formado pola casa reitoral e o cemiterio, localízase nun lugar alto e dominante con vistas á ribeira do río Miño.

Ponte Castrelo
     Santo Estevo de Ponte Castrelo é unha parroquia do concello de Castrelo de Miño, na provincia de Ourense. 

     No ano 2007 tiña 254 habitantes, deles 136 eran homes e 118 eran mulleres.

Lugares de Ponte Castrelo
      A Frieira, Oleiros, Parada, O Pousadoiro, Santo Estevo, Souto

Comarca do Ribeiro
      A comarca do Ribeiro é unha comarca galega situada na provincia de Ourense no curso medio do río Miño, que a percorre de nordeste a suroeste. 


      A súa capital é Ribadavia, e a ela pertencen os concellos da Arnoia, Avión, Beade, Carballeda de Avia, Castrelo de Miño, Cenlle, Cortegada, Leiro, Melón e Ribadavia. Dálle nome ao viño do Ribeiro.

       Ocupa unha superficie de 406,92 km², nos que viven 15.571 habitantes (2020). Por ela transcorren tamén os ríos Arnoia e Avia. O Miño está represado nos encoros de Castrelo de Miño e da Frieira. 

     Existen varios balnearios que aproveitan as augas. Desde a Serra do Suído e Faro de Avión, ao oeste, onde se chega ao 1.000 m de altitude, o relevo descende até só 97 m en Ribadavia e Arnoia.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA