lunes, 5 de julio de 2021

MUIÑO DO LONGO - PRADO - COVELO

MUIÑO DO LONGO

PRADO

COVELO

Prado
     San Salvador de Prado é unha parroquia que se localiza no oeste do concello de Covelo na comarca da Paradanta.

     Segundo o padrón municipal de 2004 tiña 157 habitantes (90 mulleres e 67 homes), distribuídos en 9 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 172 habitantes.


     Segundo o IGE, no 2014 a súa poboación descendera ata os 98 habitantes, sendo 50 homes e 48 mulleres.


Lugares de Prado
     As Carballas, Carballeira, Cende, A Costiña, Coveliño, Fondo de Vila, A Fraga, Os Loureiros, Outeiro, A Presa, O Toxaliño, As Veigas do Chan


Covelo
     Covelo é un concello da provincia de Pontevedra, pertence á comarca da Paradanta. 

      Segundo o IGE no 2014 tiña 2719 habitantes. O seu xentilicio é «covelense».

     Limita cos concellos de Avión e Melón (na provincia de Ourense), A Cañiza, Mondariz e Fornelos de Montes.


Patrimonio
     Conta cun foxo de lobo restaurado en 2013 na parroquia de Campo, con dous funís de entrada e unha profundidade de dous metros.

     Na Serra do Suído atópanse os singulares chozos.

 Parroquias de Covelo    
     Barcia de Mera (San Martiño), Campo (Santa María), Casteláns (Santo Estevo), Covelo (Santa Mariña), Fofe (San Miguel), Godóns (Santa María), A Graña (San Bernabeu), A Lamosa (San Bartolomeu), Maceira (San Salvador), Paraños (Santa María), O Piñeiro (San Xoán), Prado (San Salvador), Prado de Canda (Santiago), Santiago de Covelo (Santiago)

Comarca da Paradanta
     A comarca da Paradanta é unha comarca galega situada na provincia de Pontevedra. A ela pertencen os concellos de Arbo, A Cañiza (a súa capital), Covelo e Crecente.

     Limita ao norte coas comarcas de Vigo e do Ribeiro, ao leste con esta última e coa de Terra de Celanova, ao sur con Portugal e ao oeste coa do Condado.

     Ocupa unha extensión de 339,85 quilómetros cadrados e contaba cunha poboación de 12.060 habitantes no ano 2020.

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA


domingo, 4 de julio de 2021

PASOS DO MUIÑO DE ANTONIO - REGUEIRO DE PORTA CERDEIRA - REGODOBARGO - A INSUA - PONTE CALDELAS

 PASOS DO MUIÑO DE ANTONIO

REGUEIRO DE PORTA CERDEIRA

REGODOBARGO

A INSUA

PONTE CALDELAS

    A Insua
     Santa Mariña dá Insua é unha parroquia que se localiza no concello pontevedrés de Ponte Caldelas.

     Segundo ou IGE en 2016 tiña 895 habitantes (455 mulleres e 440 homes), distribuídos en 7 entidades de poboación, ou que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tinga 1156 habitantes.

Lugares dá Insua
     A Insua, A Roca, Chaín, Covelo, Rebordelo, Regodobargo, Silvoso.

Ponte Caldelas
      Ponte Caldelas (do latín aquas calidas, 'augas cálidas, termais') é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Pontevedra. No ano 2016 tiña 5.573 habitantes, segundo datos do IGE. O seu xentilicio é pontecaldelán.

Xeografía
     O municipio de Ponte Caldelas sitúase nunha zona xeográfica de transición entre as montañas do interior pontevedrés e as ribeiras das rías Baixas. Está encadrada nunha comarca natural que se estende polas estribacións occidentais da serra do Suído. É terra de mananciais e ríos (Oitavén e Verdugo), de abruptas serras (A Fracha, Castrelada...) e encaixados vales. Limita ao norte con Cerdedo-Cotobade, ao sur con Fornelos de Montes e Soutomaior, ao leste coa Lama e ao oeste con Pontevedra.

      Ponte Caldelas presenta unha morfoloxía de fortes contrastes topográficos provocados por unha intensa erosión diferencial favorecida pola rede de fracturas tectónicas ás que foi sometido polos episodios xeolóxicos.

     As superficies de aplanamento orixinarias percíbense nos cumios suaves dos seus montes, entre os que destacan a serra da Castrelada (663 m), O Couto da Brea (536 m), A Penarada (544 m), monte do Antón (453 m) e monte do Taboadelo (432 m). Encaixados entre as serras, os ríos discorren por vales abruptos e profundos, con pronunciadas pendentes.

     A súa densa rede fluvial organízase en torno aos cursos do Verdugo e do Oitavén, alimentados por afluentes curtos, pero de abundante caudal debido ás elevadas precipitacións que se rexistran no paso das frontes atlánticas. Entre estes afluentes destaca o Calvelle que se une ao Verdugo antes do seu paso pola capital municipal, onde por atravesar algunhas fallas orixina a aparición de mananciais de augas minerais, ben coñecidas polas súas propiedades.

     No río Oitavén construíuse a presa de Eiras, que abastece de auga a área urbana de Vigo, antes de que, xa no municipio de Soutomaior, una as súas augas ás do río Verdugo, que poucos quilómetros máis adiante desembocará na ría de Vigo.

Patrimonio
     Calvario da Insua.
      No termo municipal ha numerosas testemuñas do seu pasado, destacando os castros de Santa María de Castro Barbudo e o monte Castrelo en Parada, onde tamén están os petróglifos de Tourón.
     A igrexa parroquial de Santa Eulalia de Ponte Caldelas destaca polo seu retablo pétreo, obra do mestre Manuel González, autor tamén da fonte que se atopa na praza do Bispo no centro da vila e do Calvario de Barbudo.
     A igrexa de Santa María de Tourón é de orixe románica de finais do século XII, conservando desa época algúns elementos dispersos. Nunha fachada lateral existe un escudo dos Pazos de Proben

     Destacan tamén as igrexas da Insua, aberta ao val cun Via Crucis de pedra arredor do adro, e a igrexa de Xustáns, cun conxunto de igrexa e cemiterio con outro cruceiro.
      Tamén destaca a Capela do Sagrado Corazón, dende onde se contempla a vista de paxaro a vila.
     Hai pazos e casas grandes en Tourón, Sande e San Ramón. Tamén destacan as casas de indianos de Caritel, A Insua e a da Vila.

Turismo
     Ponte Caldelas non tivo unha saída ao exterior ata hai pouco. Os aloxamentos baséanse en casas rurais, moi numerosas en parroquias como Anceu. Bastantes restaurantes foron creados recentemente, tanto por influencias do Campiño (na zona da Reigosa), como en Caldelas, polo turismo.

Festas
     As festas patronais celébranse no último domingo de agosto, pero tamén son importantes as de San Vicente, en xaneiro, coa chamada Romaría do Cocido, e en setembro, a Virxe das Dores, en Anceu, cunha tradicional danza á que se atribúe unha orixe celta.
     Outra celebración gastronómica destacada é a Festa da Troita de Ponte Caldelas que inclúe un Concurso Internacional de Pesca Deportiva previo á degustación do prato. Celebrada o último domingo de maio, leva máis de 35 edicións.


     Outras festas da parroquia son a romaría de San Vicente en Parada, a romaría da Virxe da Saúde en Rebordelo, a festa do Muíño, en Taboadelo, a festa dos Remedios en Vilarchán, a romaría de Cristo Rei en Xustáns e a festa de San Miguel en Contixe.

Parroquias
   Anceu (Santo André), Caritel (Santa María), Castro Barbudo (Santa María), Forzáns (San Fiz), A Insua (Santa Mariña), Ponte Caldelas (Santa Eulalia), Taboadelo (Santiago), Tourón (Santa María), Xustáns (San Martiño)

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

IGREXA DE SANTA BAIA - PEREDA - SAN CRISTOVO DE CEA

IGREXA DE SANTA BAIA

PEREDA

SAN CRISTOVO DE CEA

 Pereda
     Santa Baia de Pereda é unha parroquia do concello de San Cristovo de Cea na comarca do Carballiño, na provincia de Ourense.

     Segundo o IGE en 2013 tiña 187 habitantes, deles 90 eran homes e 97 eran mulleres, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 263 habitantes.

Patrimonio
      En Biduedo consérvase unha das parellas de xigantes máis antigas de Galicia, as "Almazonas". Participan acompañados dunha parella de cabezudos na procesión de San Pantaleón, a fin de semana seguinte ó 27 xullo.

Lugares de Pereda
     Biduedo, Faramontaos, Os Ferreiros, Pazos, Pereda, Pulledo, A Regueira, A Vila

San Cristovo de Cea

     San Cristovo de Cea é un concello da provincia de Ourense, pertence á comarca do Carballiño. Segundo o IGE en 2014 tiña 2.418 habitantes (3.026 en 2003). O seu xentilicio é «ceés».

Xeografía
     O concello, de 93,9 km², abrangue 13 parroquias. Limita ao norte con Rodeiro (provincia de Pontevedra) e Carballedo (provincia de Lugo), ao sur con Maside, ao leste con Vilamarín e ao oeste con Amoeiro, Piñor e O Carballiño, do que o separa o río Arenteiro.

      O nordeste do concello é unha zona montañosa, rama sur da serra do Faro, cos picos da Martiñá (1.039 m) e Alledo (1.011 m). O municipio está atravesado polos ríos Mirela e Oseira (afluentes do Arenteiro) e polo río Barbantiños. Outros cursos menores son o Búbal, Silvaboa, Benito, O Texo ou o Ricovelo. A zona ten clima oceánico temperado nos vales e oceánico de montañas nas zonas altas.


Patrimonio arquitectónico
     Amais do mencionado mosteiro de Oseira, entre o patrimonio de San Cristovo de Cea destaca a igrexa parroquial de San Fagundo, de arquitectura románica.

Patrimonio cultural
     No concello está o Museo Etnográfico de Liste.


Parroquias de San Cristovo de Cea

     Castrelo (San Cibrao), Cea (San Cristovo), Covas (Santa María), Lamas (San Martiño), Longos (Santa Baia), Mandrás (San Pedro), Oseira (Santa María a Real), Pereda (Santa Baia), San Fagundo (San Fagundo), Souto (San Salvador), Vales (San Pedro), Vilaseco (San Miguel),, Viña (San Román) 


Comarca do Carballiño
      A comarca do Carballiño é unha comarca galega situada na provincia de Ourense. Toma o nome da súa vila principal. 

     Pertencen a ela os concellos de San Amaro, Beariz, Boborás, O Carballiño, San Cristovo de Cea, O Irixo, Maside, Piñor e Punxín.

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 3 de julio de 2021

ANTIGUA PAPELEIRA DE RODÍS - RODÍS - A IGREXA - LALÍN

 ANTIGUA PAPELEIRA DE RODÍS

A IGREXA

RODÍS

LALÍN

     No lugar de Igrexa en Rodís, en Lalín, alberga unha xoia arquitectónica de gran relevancia histórica que pasa  desapercibida para moitos. 

     Alí, sobre unha das beiras do río Barbán, moi próxima á desembocadura do río Arnego, descansa unha fábrica de papel do século XIX. 

     A súa historia resulta prácticamente descoñecida ante a falta de documentos da época, aínda que varios interesados xa emprenderon senllos traballos de investigación para desentrañar os detalles que garda esta curiosa fábrica.

     Alí vive tamén o seu actual propietario, quen a recibiu en herdanza dos seus tíos que a compraron alá polo ano 1923. 

     A falta de datos oficiais, o propietario actual vaticina que foi levantada antes de 1850.

     Na súa construción participou Juan Cendón Carballal, quen xa estivera presente tamén nas obras das fábricas de papel de Lavandeira e Bouteiro, en O Carballiño.


     Durante o tempo que se mantivo en activo, nestas instalacións desenvolvíase todo un laborioso proceso de traballo, levado a cabo fundamentalmente por mulleres.

     Dende a preparación dos trapos, a materia prima fundamental por aquel entón para a elaboración do papel, ata o secado das follas. 

     Con todo, o seu período de actividade foi máis ben curto, da penas uns 50 anos, posto que o taller foi abandonado antes de finais de século.

     No ano 1880 iniciábase en España a elaboración a partir de pasta de madeira, o que supuxo o fin para a gran maioría destas fábricas tradicionais.

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

 Fuente: Faro de Vigo

MIRIAM V. FDEZ.

XOAN ARCO DA VELLA