viernes, 16 de abril de 2021

PETO DA CHOUZANA - A CHOUZANA - RIO - VILAMARÍN

 PETO DA CHOUZANA

A CHOUZANA

RIO

VILAMARÍN

   Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.


    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.


     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.


     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.


     En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

PETO DA PENELA - A PENELA - ORBÁN - VILAMARÍN

 PETO DA PENELA

A PENELA

ORBÁN

VILAMARÍN


 Petos de Ánimas
     Os petos de ánimas son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción das ánimas; non deixa de falarnos das ideas moi profundas na mentalidad galega sobre a vida e a morte.

    Afirman os historiadores e etnógrafos que o peto de ánimas xorde despois do século XVI, na situación político-relixiosa da Contrarreforma, é entón cando aparece a idea do Purgatorio.

Segundo Castelao:
     "A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno".


     A mediados do século XVII, Galicia xa deixara de pensar no Inferno para que se entregue de cheo a idea do Purgatorio, do que os seus mortos queridos podían salvarse a forza de oracións e boas obras.

     A finalidade destes elementos populares é a de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patacas, maíz, pan, aceite ...), ás ánimas que non atopan descanso no Purgatorio, para que alcancen a felicidade no Ceo; unha vez liberadas intercederán por quen fixo a ofrenda, e daban diñeiro para que o cura administráseo e dixese misas polos defuntos.


     Os retablos das ánimas, os petos en que se pide a esmola durante a misa e as obras de cantería son manifestacións de culto ás ánimas.


     O estilo artístico , de cantería defínese como "popular"; os devotos coñecían perfectamente as formas e cores que querían e non lle pedían ao canteiro artesano outra cousa que facer a obra encargada coa súa mellor habilidade.


     Os petos unen arquitectura e escultura, e a súa estrutura divídese en tres partes:

- Infraestructura arquitectónica básica.
- Unha cavidad que similar a unha capillita que ocupa o eixe central e superior (buqueira).
- Unha cavidad case sempre na base da capillita, tapada cunha lámina de ferro e un buraco para meter as ofrendas (Alxibeira).
 

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

PASO DE BAÑOS - VILÁN - RÍO OITAVÉN - FORNELOS DE MONTES

 PASO DE BAÑOS

VILÁN

RÍO OITAVÉN

FORNELOS DE MONTES


 Río Oitavén
     O Oitavén é un pequeno río galego da provincia de Pontevedra que, tras confluír co río Verdugo, contribúe á ría de Vigo.

Percorrido
      O Oitavén nace na serra do Suído, dentro do concello da Lama, a preto de 800 m. de altura, desenvolvendo un percorrido moi encaixado, de vales en V, de 32 km. até a súa desembocadura na beira dereita do Verdugo, en Ponte da Barca, no concello de Soutomaior.


     Atravesa os concellos da Lama, Ponte Caldelas, Fornelos de Montes, delimita en parte estes dous últimos municipios, e finalmente no de Soutomaior.


     A importancia hídrica do Oitavén estriba no seu superior caudal de 10,5 m³/s (o Verdugo subministra na foz 17 m³/s), de xeito que, ás veces, se fala do sistema Verdugo - Oitavén (o curso común de ambos, en tal caso, atinxe 7 km.).

Afluentes e conca
     A conca do Oitavén é disimétrica, por ter próxima, á súa man dereita, a do Verdugo, de xeito que os seus afluentes principais recíbeos pola beira esquerda: o río da Xesta, o Ventín e o Barragán.


     O tamaño total da conca do Oitavén é de 177,7 km² (o do sistema conxunto co Verdugo é de 357 km²).


Aproveitamento
     No tramo medio-alto, nas lindes entre os concellos de Ponte Caldelas e Fornelos de Montes, sitúase o encoro de Eiras.


Réxime hidrográfico

     O Oitavén é un río de réxime pluvial.

     As precipitacións medias na conca alcanza os 1.884 mm anuais de media, aínda que no tramo superior sitúanse entre 2.000 e 2.500 mm.

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA

 

jueves, 15 de abril de 2021

PETRÓGLIFO CASA DA VELLA - O GORGOREIRO - MOSCOSO - PAZOS DE BORBÉN

 PETRÓGLIFO CASA DA VELLA

O GORGOREIRO

MOSCOSO

PAZOS DE BORBÉN

 Moscoso
    San Paio de Moscoso é unha parroquia que se localiza no concello de Pazos de Borbén.

     Segundo o INE en 2011 tiña 472 habitantes (248 mulleres e 224 homes), 189 máis ca en 1999. Ten tres entidades de poboación.


Lugares de Moscoso

     Fraga do Rei, O Gorgoreiro, As Lombas


Pazos de Borbén

     Pazos de Borbén é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Vigo. Segundo o padrón municipal, en 2014 tiña 3.075 habitantes. O seu xentilicio é «pacense».

Xeografía
     O concello, de 50 km², abrangue oito parroquias e limita cos concellos de Redondela, Fornelos de Montes, Soutomaior, Mondariz, Ponteareas e Mos.


Hidrografía
     As augas do concello dan a tres concas: cara ao norte os ríos Barragán e Pequeno van dar ao Oitavén. Cara ao sur os ríos Borbén e Louro desembocan no río Miño. Cara ao oeste, o río Alvedosa desemboca en Redondela.


Orografía
      O monte Galleiro (670 m) é o cumio máis elevado. Outros picos son o monte da Serra (616 m), A Pedra Quitiña (532 m) e o Outeiro do Mar (475 m).


Restos arqueolóxicos
     O asentamento de culturas prehistóricas é moi evidente, dada a multitude de gravados rupestres e castros atopados na súa área xeográfica.

     Atópanse en Pazos de Borbén multitude de gravados rupestres, importantes sinais de tempos antigos e testemuñas dunha historia moi remota.

     Na parroquia de Amoedo son numerosos os lugares que teñen petróglifos de motivos xeométricos, como a Laxe das cruces dos Carballiños, os petróglifos de Masusán ou os de Alvedosa.

     En Borbén existen gravados rupestres en Castro do Coto do Corno e tamén a coñecida Pedra das Teixiñas, que se atopa nas proximidades do parque-miradoiro do Santo Aparecido, e que posúe varios grupos de gravados. O máis significativo e se cadra o que amosa unha escena de apareamento entre dous cérvidos de gran cornamenta.

     En Cepeda existen petróglifos de motivos xeométricos en Cavada de Santiago e en Valongos.

     En Moscoso, na Casa da Rapadoira, no que se poden observar combinacións circulares e máis un posible pé humano. Na Laxe Escorregadoira da Lameira e no Outeiro do Mar existen cruciformes e cazoletas, pero poden ser de épocas históricas.

Natureza
      Existe neste concello a ruta de sendeirismo coñecida como a senda da fraga do río Barragán PR-G164. Para comezar esta ruta hai que acceder pola estrada PO-252 (Mondariz-Moscoso), onde se atopa a parroquia de San Salvador de Xunqueiras. Desviarse no cruzamento que indica cara ao Torreiro. A 100 m atópase unha praza na que está o inicio do sendeiro.

     Deseñado arredor de conca do río Barragán, o seu trazado discorre a diferentes alturas pero mantén o río como eixo central.

     Outro lugar digno de mención son as "levadas", situadas en Cuartos de Borbén. As levadas eran as canles artificiais creadas polo home para poder levar a auga dos ríos desde longas distancias cara ás zonas de regadíos e mesmo para a utilización de máquinas hidráulicas como os muíños, tan abundantes en Galicia.

     En Cuartos de Borbén, a senda que discorre xunto a unha antiga levada foi remodelada para crear un paseo. Esta parte desde o quilómetro 9 da PO-253, onde o río do Pozo Negro cruza esta estrada.

Parroquias de Pazos de Borbén
     Amoedo (San Sadurniño), Borbén (Santiago), Cepeda (San Pedro), A Ermida (Nosa Señora da Anunciación), Moscoso (San Paio), Nespereira (San Martiño), Pazos (Santa María), Xunqueiras (San Salvador)

MAPA 

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA


miércoles, 14 de abril de 2021

PETRÓGLIFO DE GORGOREIRO - O GORGOREIRO - MOSCOSO - PAZOS DE BORBÉN

 PETRÓGLIFO DE GORGOREIRO 

O GORGOREIRO

MOSCOSO

PAZOS DE BORBÉN

  Moscoso
    San Paio de Moscoso é unha parroquia que se localiza no concello de Pazos de Borbén.

     Segundo o INE en 2011 tiña 472 habitantes (248 mulleres e 224 homes), 189 máis ca en 1999. Ten tres entidades de poboación.


Lugares de Moscoso
     Fraga do Rei, O Gorgoreiro, As Lombas


Pazos de Borbén
     Pazos de Borbén é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Vigo. Segundo o padrón municipal, en 2014 tiña 3.075 habitantes. O seu xentilicio é «pacense».

Xeografía
     O concello, de 50 km², abrangue oito parroquias e limita cos concellos de Redondela, Fornelos de Montes, Soutomaior, Mondariz, Ponteareas e Mos.


Hidrografía
     As augas do concello dan a tres concas: cara ao norte os ríos Barragán e Pequeno van dar ao Oitavén. Cara ao sur os ríos Borbén e Louro desembocan no río Miño. Cara ao oeste, o río Alvedosa desemboca en Redondela.


Orografía
      O monte Galleiro (670 m) é o cumio máis elevado. Outros picos son o monte da Serra (616 m), A Pedra Quitiña (532 m) e o Outeiro do Mar (475 m).


Restos arqueolóxicos
     O asentamento de culturas prehistóricas é moi evidente, dada a multitude de gravados rupestres e castros atopados na súa área xeográfica.

     Atópanse en Pazos de Borbén multitude de gravados rupestres, importantes sinais de tempos antigos e testemuñas dunha historia moi remota.

     Na parroquia de Amoedo son numerosos os lugares que teñen petróglifos de motivos xeométricos, como a Laxe das cruces dos Carballiños, os petróglifos de Masusán ou os de Alvedosa.

     En Borbén existen gravados rupestres en Castro do Coto do Corno e tamén a coñecida Pedra das Teixiñas, que se atopa nas proximidades do parque-miradoiro do Santo Aparecido, e que posúe varios grupos de gravados. O máis significativo e se cadra o que amosa unha escena de apareamento entre dous cérvidos de gran cornamenta.

     En Cepeda existen petróglifos de motivos xeométricos en Cavada de Santiago e en Valongos.

     En Moscoso, na Casa da Rapadoira, no que se poden observar combinacións circulares e máis un posible pé humano. Na Laxe Escorregadoira da Lameira e no Outeiro do Mar existen cruciformes e cazoletas, pero poden ser de épocas históricas.

Parroquias de Pazos de Borbén
     Amoedo (San Sadurniño), Borbén (Santiago), Cepeda (San Pedro), A Ermida (Nosa Señora da Anunciación), Moscoso (San Paio), Nespereira (San Martiño), Pazos (Santa María), Xunqueiras (San Salvador) 

MAPA

 

SÍGUENOS:

Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube

XOAN ARCO DA VELLA