lunes, 16 de octubre de 2017

IGREXA DE SAN XOÁN DO SISTO - DOZÓN

 IGREXA DE SAN XOÁN DO SISTO
O SISTO
DOZÓN


O Sisto
     San Xoán do Sisto é unha parroquia que se localiza no norte do concello de Dozón.



    Segundo o padrón municipal de 2013 tiña 264 habitantes (134 mulleres e 130 homes), distribuídos en 10 entidades de poboación, o que supón unha gran diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 422 habitantes.


Lugares do Sisto
      Barrio, A Corredoira, A Eirexa, Paredes, Pereiró, Pidre, Quella, Reboredo, Requeixo. Sestos



Dozón
     Dozón é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca do Deza. Segundo o IGE en 2015 tiña 1174 habitantes.



Xeografía
      O concello está situado no nordeste da provincia de Pontevedra. Limita ao noroeste con Lalín, ao nordeste con Rodeiro, e ao sur co Irixo e Piñor (provincia de Ourense). Con 75 km², é o municipio máis pequeno da comarca do Deza. Ten 8 parroquias e 54 aldeas, sendo a capital O Castro.



      Está situado nas terras altas do val do río Deza, na vertente Oeste da Dorsal Occidental Galega, nos contrafortes das serras do Faro e dos montes do Testeiro, a altitude media é superior os 740 m. O teito do concello constitúeo a Pena de Francia, de 914 m. Tamén destacan os montes Cubelos (833 m) a Gándara (870 m), estas elevacións forman a divisoria das augas das concas do Miño e do Ulla, e e Coto da Lebre (770 m).


      Neses montes nacen diversos ríos e regatos, que conforman unha extensa rede fluvial. O río Asneiro, tamén chamado Dozón, nace nas proximidades da Pena de Francia. Dá nome á zona, e é popularmente coñecido coma Deza debido a un erro ortográfico na cartografía do século pasado.


Historia
     Nun documento do ano 832 hai unha referencia a Dezón, manténdose este topónimo até o século XIII. En 1226 aparece o topónimo actual, nun documento no que Gonzalo Rodríguez subscribe coma primeiro titular o establecemento do arcediagado de Dozón.



     No termo municipal está establecido o nacemento do lendario rei Vamba[Cómpre referencia]. No século X converteuse en Real Couto de Dozón por iniciativa do rei Sancho I de León e da súa muller, logrando privilexios coma a exención do pago de impostos. O Real Couto foi orixinariamente señorío da abadesa do mosteiro de San Pedro de Dozón, pero máis tarde converteuse en señorío do abade do mosteiro de Oseira, do que aínda se conservan escudos nalgún dos edificios máis senlleiros da bisbarra.


      Durante o reinado de Filipe II, Dozón converteuse en Reguengo.


Patrimonio
     A vila do Castro aséntase sobre un dos moitos castros fundados na idade de Bronce, dos que aínda se conservan numerosas pegadas. Destacan polo seu bo estado de conservación o castro de San Breixo, en Maceiras, e o de Santa María, na parroquia de Dozón.



      Do período da romanización consérvanse súas pontes e restos dunha calzada cara ás terras de Camba.


     A igrexa de San Pedro de Vilanova de Dozón é un templo románico do século XII. A igrexa de Santa María de Dozón ten elementos pertencentes ao barroco. 


     Ademais das outras igrexas parroquiais, están as ermidas de San Domingos en Sanguiñedo, a de Santo Amaro e O Pilar, no Sisto, e a da Virxe da Pena de Francia.


Parroquias de Dozón
      Bidueiros (Santa María), O Castro (San Salvador), Dozón (Santa María), As Maceiras (San Remixio), Saa (Santiago), Sanguiñedo (Santa María), O Sisto (San Xoán), Vilarello (Santo André)



MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

domingo, 15 de octubre de 2017

PETO E CRUCEIRO DE VILAVELLA - REDONDELA

 PETO E CRUCEIRO DE VILAVELLA
PLAZA DE PONTEAREAS
REDONDELA


 Petos de Ánimas
     Los petos de ánimas son una de las manifestaciones materiales del culto a los muertos, de la devoción de las ánimas; no deja de hablarnos de las ideas muy profundas en la mentalidad gallega sobre la vida y la muerte.



     Afirman los historiadores y etnógrafos que el peto de ánimas surge después del siglo XVI, en la situación político-religiosa de la Contrarreforma, es entonces cuando aparece la idea del Purgatorio.



     Según Castelao: “A nova devoción suprímeo a idea de castigo eterno”.



     A mediados del siglo XVII, Galicia ya había dejado de pensar en el Infierno para que se entregue de lleno la idea del Purgatorio, del que sus muertos queridos podían salvarse a fuerza de oraciones y buenas obras.



     La finalidad de estos elementos populares es la de ofrecer ofrendas de todo tipo (flores, cera, patatas, maíz, pan, aceite ...), a las ánimas que no encuentran descanso en el Purgatorio, para que alcancen la felicidad en el Cielo; una vez liberadas intercederán por quien hizo la ofrenda, y daban dinero para que el cura lo administrara y dijera misas por los difuntos.



     Los retablos de las ánimas, los petos en que se pide la limosna durante la misa y las obras de cantería son manifestaciones de culto a las ánimas.



     El estilo artístico , de cantería se define como "popular"; los devotos conocían perfectamente las formas y colores que querían y no le pedían al cantero artesano otra cosa que hacer la obra encargada con su mejor habilidad.



Los petos unen arquitectura y escultura, y su estructura se divide en tres partes:
     - Infraestructura arquitectónica básica.
     - Una cavidad que similar a una capillita que ocupa el eje central y superior (buqueira).
     - Una cavidad casi siempre en la base de la capillita, tapada con una lámina de hierro y un agujero para meter las ofrendas (Alxibeira).



Cruceiro e Peto de Ánimas de Vilavella
Descripción:
     Al final de la s. XIX era conocido como el Calvario de las Monjas. En este momento fue mantenido y administrado por la Asociación de Ánimas de Vilavella, fundada en 1741. Hasta la década de 1980 estaba en la calle Padre Crespo, cerca del rectorado desaparecido.



     En fotos antiguas se observa que tenía 5 pasos de los cuales solo uno se conserva. En el basamiento tiene la siguiente inscripción pintada: "ROMPED, ROMPED MY CHAINS. LIBERTAD DE OPORTUNIDAD CUANDO TERRIBLES SON MI TEMOR, PIEDAD, CRISTIANOS, PIEDAD ".



     El crucero consiste en un eje estriado, un capitel tipo corintio decorado con querubines. La cruz presenta un Cristo y una Misericordia. En el claustro aparece Cristo flanqueado por San Antón y la Virgen, debajo de las 6 campanas entre las llamas.


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
Fuente: Web Patrimoniogalego
XOAN ARCO DA VELLA

IGLESIA DE SANTA MARÍA DE BERMÚN - CHANTADA

IGLESIA DE SANTA MARÍA DE BERMÚN
BERMÚN
CHANTADA


Santa Mª de Bermún
     Estamos diante doutro dos múltiples exemplos de arquitectura románica no concello de Chantada. 



     Igrexa sita na freguesía do mesmo nome posúe ampla significación artística e histórica. 


     Temos constancia de que o seu nome primitivo foi “Beremundus”, termo que se cre provinte do visigótico. Co transcorrer dos anos pasou a denominarse “Bermudus” evolucionando con posterioridade cara “Bermuy”, topónimo co que aparece citada nun codio datado no ano 1223. 



     En canto á titular desta freguesía argumentar que a mesma sufriu unha precoz cristianización nos escuros anos da Alta Idade Media. 



     En termos históricos subliñar que esta edificación pertenceu, ata época bastante recente, ó arciprestado de Castro Bermún aínda que un reaxuste rexional agregouna ó de Navego; con este feito o nome do arciprestado foi trocado polo de Castro Carballedo.


     Agás a parte superior do frontis, que presenta diversas modificacións, esta igrexa ten traza totalmente románica. Dunha soa nave, presenta teitume de madeira a dúas augas reforzada a tella exterior por unha estrutura de uralita sen ningún tino artístico. 



     No interior, podemos observar como o pavimento se atopa lixeiramente máis elevado que o primitivo; este feito referéndase ó ollar as bases do arco triunfal que se atopan un pouco soterradas. 



     Dito arco presenta columnas adosadas nunha orde amais de diversos capiteis historiados; destaca un deles que recolle a figura de Sansón loitando contra uns leóns. A ábsida, de sección rectangular, tamén presenta unha teitume de madeira a dúas augas e ten unha sancristía adosada ó alzado norte. 



     Neste lugar atópase un pequeno tesouro; falo dunha cruz antefixia que descansa sobre un “Agnus Dei” cuxo emprazamento orixinal foi o testeiro da ábsida.



    A maior xoia artística de Santa María de Bermún esta sita no tímpano da porta central de acceso ó templo que, a diferenza do habitual, está formado por tres pezas. 



     O mesmo recolle a figura dun neno que presenta unha cabeza desproporcionada en relación co seu corpo; á súa esquerda sitúase un cordeiro ergueito sobre as súas catro patas e á dereita un entrelazo esquemático. 



     Esta decoración máis que esculpida aparenta estar incisa. 



    Todo este conxunto aparece enmarcado por un arco que descansa sobre columnas apoiadas nunha soa orde. As mesmas presentan uns capiteis de cuadrúpedes e follas con cabeza humana.



      En canto a datación dicir que Ángel Castillo sitúa este templo na segunda metade do século XII aínda que as afinidades que esta igrexa ten ca obra do mestre Pelagio, que Izquierdo Perrín sitúa nos capiteis do arco triunfal, levan a situar esta obra nos derradeiros anos do século XII.


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
Fuente: Concello de Chantada
XOAN ARCO DA VELLA

sábado, 14 de octubre de 2017

IGREXA DE SAN MIGUEL DO MONTE - CHANTADA

 IGREXA DE SAN MIGUEL DO MONTE
O MONTE
CHANTADA
LUGO


 San Miguel do Monte
     Pequena igrexa sita na freguesía do mesmo nome e que conserva partes de extraordinario valor artístico. 




     A primeira proba documental do templo sitúase no ano de 1240.



     Diversos codios do século XIII reflicten a citada parroquia de San Miguel do Monte; nos mesmos recóllense unha serie de vendas de casais por parte de diversos veciños ó Mosteiro de Oseira, abadía á que San Miguel do monte estaba vinculada. 



     Sobre o titular desta igrexa, argumentar que existen diversos estudios que afirman que o culto a San Miguel foi establecido en Galicia con anterioridade ó século XI. 



     Deste dato pódese inferir que antes da actual igrexa románica (século XII) existiu no lugar outra de maior antigüidade. A edificación está sita a carón do camiño real que ía de Chantada a terras de Camba, moi preto da serra do Faro.



    Tense constancia que da obra románica tan só queda o corpo da nave que posúe teitume de madeira a dúas augas. A peculiaridade desta edificación reside no muro sur da nave. O mesmo presenta unha porta enmarcada por un arco de medio punto con dúas arquivoltas de baquetón. 




     As columnas que sustentan o mencionado arco son dunha soa orde con capiteis con grifóns e bases ocultas. Todo o conxunto engloba baixo de si unha pequena xoia románica sita no tímpano. O mesmo presenta a dúas figuras tocando cadanseu instrumento musical amais dunha danzarina que baila ó son da música interpretada polos seus acompañantes. 



     Os canzorros deste muro son todos historiados; algún deles fai referencia a situacións cotiás en ton metafórico, aspecto tamén observable noutras igrexas da comarca. 



     Deste xeito podemos ollar figuras que representan a fame, a fartura ou a sede. Tamén se pode admirar a outro músico tocando un instrumento. Os canzorros do muro norte son xeométricos exceptuando un que aparece historiado. 



     Polo demais, sábese que a ábsida que hoxe vemos e posterior no tempo, pensándose que a primitiva tivo tramo rectangular e cabeceira en semicírculo a tenor da configuración actual da capela maior con testeiro semicircular.



     Neste templo tamén se localizaron restos de pinturas que parecen estar datadas no século XV. A pía bautismal e dúas de auga bendita que se localizan no interior da edificación, parecen ser da época fundacional da igrexa. 




     Diversas laudas sepulcrais do atrio poden provir de sepulturas prerrománicas.


MAPA

SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
Fuente: Concello de Chantada
XOAN ARCO DA VELLA