miércoles, 21 de mayo de 2014

IGLESIA DE RIBASALTAS - MONFORTE

 IGLESIA DE RIBASALTAS
OUTEIRO
MONFORTE DE LEMOS



     Os distintos templos románicos da Ribeira Sacra que teñen en común a súa proximidade ao camiño de Santiago que os peregrinos empregaban no inverno.


     A obra de maior relevancia en Galicia do románico é a catedral de Santiago, pero hoxe ocuparémonos dos pequenos templos e mosteiros rurais que tamén tiveron un papel de suma importancia.



Monforte de Lemos
     Monforte foi, en época medieval, un singular exemplo de cudade- fortaleza feudal, ó redor dun monasterio, cun castelo situado sobre un estratéxico montículo (O Monte de San Vicente) e rodeado por un recinto amurallado salpicado de torres defensivas. 



     Ós pes do monte, o río Cabe, que daba vida ao asentamento. Do perímetro da muralla, datada entre os séculos XIII al XV, todavía conservanse amplios tramos, dúas torres e tres portas de entrada á vila. 


     Do castelo sobresae a Torre da Homenaxe, ben conservada e restaurada no seu interior, dende a súa cima divisase o val de Lemos surcado polo curso fluvial do Cabe. A vista e o atractivo que teñen os castelos, fan desta, unha parada obrigada.



Monasterio de San Salvador
     O Mosteiro das Bernardas, primeiro foi beneditino e despois cisterciense pero sempre estivo reservado a mulleres. É  o único de toda Galicia que conservou sa súa función desde a súa creación ata hoxe. 



     Foi construído en varias etapas ao longo de cinco séculos. A egrexia románica é do século XII. O claustro do XV e o resto do XVIII.


     Está arrodeado por unha muralla. Na porta de acceso ao recinto podemos ver o escudo da Orde do Císter de Castela. O mosteiro, ten un claustro no que se atopa o sepulcro da condesa dona Fronilde, abadesa do mosteiro durante a súa época de maior esplendor no século XII.A egrexia é de planta rectangular, cunha soa nave e aside semicircular. l cister.



     Neta egrexia  está soterrado don Diego de Lemos, líder das Revoltas Irmandiñas, e o seu fillo.



     Revoltas Irmandiñas: Desenvolvéronse en Galicia no século XV e  nelas os campesiños, axudados dalgúns nobres,  enfrontáronse ao poder feudal, destruíndo un gran número de fortalezas.



San Miguel de Eiré
     Trátase dunha obra esbelta, elegante e compacta á vez. Lembra ao prerrománico asturiano e pertenceu a un pequeno mosteiro beneditino fundado ao comezos do Sg. XII por unha nobre chamada Excladia Ordoñez.



     Hai restos prerrománicos que denotan a existencia dunha construción anterior, aínda que do antigo mosteiro so se conserva a egrexia que pertence  á segunda metade do S. XII. Para algúns autores o aspecto deste campanario evidencia a súa función defensiva. É unha das más orixinais do románico galego.



Iglesia de San Fiz de Cangas
     Foi construída entre os séculos XI e XIII, como templo dun convento de monxas beneditinas. No século XVII  practicáronse algunhas reformas e engadiuse a capela de Torrenovais, que alberga o sepulcro de don Rodrigo López de Quiroga. Pero desde moitos séculos antes, na época visigoda, este emprazamento xa acollía un mosteiro.



     San Fiz de Cangas conta cunha soa nave disposta en planta rectangular. No interior consérvanse retablos dos séculos XVIII e XIX, ademais da figura orante de don Rodrigo López de Quiroga.



     D. Rodrigo López de Quiroga, foi un dos persoeiros máis salientables da casa de Espasantes. Estivo alistado nos terzos españois que serviron nas guerras de Italia; en dita contenda destacou polo seu valor e táctica militar, sendo ascendido a Capitán, Sarxento Maior e Maesse de Campo; séndolle concedido no 10 de xullo de 1619 o título de Cabaleiro do Habito de Santiago e anos máis tarde comendador de Anguera. Faleceu nos estados de Milán, mais concretamente na cidade de Lodi



Santo Estevo de Atán
     Todo parece indicar que aquí existiu un centro relixioso suevo, aínda que non sería ata os séculos XII-XIII cando se construíu esta egrexia románica, como parte dun mosteiro que hoxe xa non existe. 



     En épocas posteriores leváronse adiante diversas obras de reforma. A egrexia conta cunha soa nave, con cuberta a dúas augas. O aside, rectangular, está cerrado por unha bóveda de canón. En diversos puntos de seus muros pódese distinguir marcas, presumiblemente realizadas polos canteiros que traballaron na súa construción. 


     Outro elemento de interese é a decoración do aleiro. Tamén prestaremos atención á tres xanelas de primitiva estética que atoparemos no arco de acceso ao aside (unha) e nos muros da reitoral (as outras dúas).



San Vicente de Pombeiro
     Este lugar merece unha mención aparte;  en primeiro lugar pola beleza do enclave e en segundo pola singularidade do templo. Como é habitual en moitas outras egrexias da zona, San Vicente do Pombeiro formou parte, dun mosteiro do que hoxe xa non quedan máis que algunhas pegadas. 



     A egrexia foi  construída entre os séculos XII e XIII, aínda que en etapas posteriores sofreu diversas reformas. A diferenza das outras, esta é de planta basilical, con tres naves e outros tantos asides semicirculares. 


     A particular entrada principal está disposta entre dous contrafortes. Na parte superior veremos seis arcos decorados con cabezas humanas e formas xeométricas, conxunto que recibe o nome de "guardachuvas".

MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

martes, 20 de mayo de 2014

CASTRO DA TORRE - SOBREDO

 CASTRO DA TORRE
SOBREDO
FOLGOSO DO COUREL
LUGO


O COUREL
     La sierra del Courel  es una cordillera montañosa situada en el SE de la provincia de Lugo, en la comunidad autónoma de Galicia que se extiende por los municipios de la Comarca del Caurel: Folgoso do Courel, en su mayor parte, Quiroga y Pedrafita do Cebreiro.



     Tiene una extensión de 21.020 hectáreas con fuertes variaciones de altitud que van desde los 400-500m del valle del río Lor a más de 1600 m en los puntos más altos como Montouto, Formigueiros (1643 m) o el pico de Pía Páxaro (1610 m).



     El río Lor, y sus varios afluentes forman ricos valles con diversos ecosistemas que hacen que esta sierra sea la reserva botánica más importante de Galicia.



Naturaleza
     La sierra del Caurel alberga la mayor joya natural de Galicia, la Devesa da Rogueira, un bosque autóctono, donde convive la práctica totalidad de las especies vegetales naturales de Galicia que no tienen ámbito costero, destacan los castaños, acebos, hayas, tejos, robles y abedules y orquídeas salvajes, pero por la comarca es también posible encontrar especies como encinas, alcornoques, incluso algún olivo más vinculadas al clima mediterráneo, algunas de ellas también con presencia en la Devesa da Rogueira.



     A nivel de fauna, la zona se condiera un area secundaria de la fauna cantábrica, donde se manifiesta desaparición de las especies más significativas(lobo y oso) durante el siglo XX, si bien se encuentran ocasionalmente trazas de que esas especies visitan la comarca sin llegar a establecerse de manera habitual.




     Se hacen intentos de reintroducción de aves de tipo cantábrico de manera ocasional con distinto éxito. A nivel piscícola, la calidad de las aguas de la comarca permite la cría de trucha blanca.



Historia y geografía
     La geografía de la propia sierra va vinculada a su historia, así el pico de Pía Paxaro, debe su nombre a que fue encontrada en su cima un águila metálica de la época imperial romana, no obstante los trabajos arqueológicos realizados en la zona son de escasa importancia al tratarse de un enclave muy retirado de las grandes rutas comerciales romanas, existe a pocos minutos de la aldea de Romeor un primitivo acueducto de la época romana, también están bien documentadas algunas explotaciones auríferas de la misma epoca. Las construciones etnologicamente importantes son las pallozas, si bien resultan a día de hoy escasas. 




     Existen todavía algunos antiguos puentes de madera cruzando amplios rios que deberían ser restaurados para su conservación.



     Situado en un espolón a 761 m. sobre un meandro formado por el río Lor, a 1 km. de Sobredo, en la carretera que va hacia Seceda, Alto da Casela, Ferreria de Incio, Hospital de Incio y Cruz de Incio y que parte de la LU- 651, entre Folgoso y Seoane, a orillas del río Lor.



CASTRO DA TORRE
    Data de los siglos III-IV después de Cristo. Hace poco tiempo  se hicieron en él trabajos de excavación y reconstrucción, estando perfectamente visibles los restos de las viviendas, de forma ovalada, circular y cuadrada o rectangular. Es interesante el sistema de aislamiento en la parte más alta mediante un espectacular foso defensivo tallado en al roca.



SOBREDO
     Aldea situada a 709 m. de altura, con una capilla dedicada a San Silvestre y un importante souto. Parroquia de Santa María de Folgoso, sobre el valle del río Lor.




     A finales del Siglo VIII, tiene lugar un hecho histórico muy relevante. Los monjes de Samos resguardan de la ira de su tío al niño que en el futuro sería  el Rey Alfonso II El Casto en la aldea de Sobredo. Aunque Sobredo no aparece en el documento de Ordoño II, es posible que estuviése en las donaciones al abad Argerico de Fruela I. en todo caso en Sobredo contaron con una granja los monjes de Samos. Es famosa el agua de las fuentes de Sobredo, Dileira u Susanto. 



     Son conocidas también las plantas medicinales de Sobredo, porque según cuentan las hermanas Visuña, como antes novenía el médico,se recogían plantas en el campo, se ponían a secar y luego se tomaban en infusión.


FOLGOSO
     Santa María de Folgoso es una feligresía perteneciente al arciprestazgo de O Courel, delimitada por los términos parroquiales de Seoane y Seceda por el Norte; Pacios da Serra (Quiroga ) por el Sur; Esperante por el Este y Vilamor por el Oeste. Situada a 604 m. de altura.



     Después de la guerra civil española, el 20 de Mayo 1939 según el conocimiento popular, fué traslada a esta parroquia la capital del municipio, que hasta entonces ostentaba Seoane. 


     Está formada por los barrios de Fondo da Vila, O Chao, Alvariña, O Igrexario y O Pontido la parte más antigua que conserva edificaciones con corredores de madera, cerrados con grandes losas. 


     Esta rodeado por varios castos como, Castro das Pontes a unos 300 m. desde el centro del pueblo, tiene un foso y restos de viviendas y se comunica con el Castro de Foz situado a 2 Km., aparecieron restos, como un molino de mano, y el Castro de Fouciños, situado a 1 Km. en dirección a Seoane, en un promontorio desde el que se divisa la unión de los ríos Lor y Lóuzara.


     La iglesia de Santa María conserva un retablo barroco y tallas interesantes como las de la Virgen del Carmen, San Roque, Santa Lucía una talla del siglo XV y una rústica talla de Santiago procedente de la antigua capilla de Ferreirós de Abaixo, recuerdo de la tradición jacobea por la ruta alternativa del Camino de Santiago por O Courel.



     Folgoso perteneció a la Orden de los Caballeros de Santiago, según cuentan "los santiaguistas estuvieron concentrados en la casa contigua a la iglesia, que dependía de la abadía de Castroncelos en A Pobra do Brollón, aunque el abad residía en Folgoso en el siglo XVIII". 



     En la actual Casa Rectoral  hace referencia a su antigua propietario. "Esta obra hizo D.IVAN GIL ABAD deste natural de Triacastela 1772" (literalmente). La Banda de Gaitas do Courel, está formada por jóvenes y adultos la dirige Xosé Lois Foxo, gran musicólogo, y tiene locales en Folgoso y Noceda, donde se encuentra el obradoiro en el que los alumnos aprenden a fabricar sus propios instrumentos.


     Aunque la patrona es Santa María, se hizo popular la Virgen del Carmen y pasaron a celebrarse las fiestas el 16 de julio, pero como la gente iba a la siega a Castilla pasaron a celebrarse el 2º domingo de septiembre.



     La Festa da Castaña se celebra el 2º domingo de noviembre, se alterna cada año entre Folgoso y Seoane y supone uno de los grandes eventos de O Courel, se degustan castañas y diversos platos y postres elaborados con ellas, todo ello regado con vino de la zona. Durante la fiesta hay exposiciones de arte, artesanía y productos de la tierra.

MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA

SOBREDO - FOLGOSO DO COUREL

SOBREDO
FOLGOSO DO COUREL
LUGO


 O COUREL
     La sierra del Courel  es una cordillera montañosa situada en el SE de la provincia de Lugo, en la comunidad autónoma de Galicia que se extiende por los municipios de la Comarca del Courel: Folgoso do Courel, en su mayor parte, Quiroga y Pedrafita do Cebreiro.



     Tiene una extensión de 21.020 hectáreas con fuertes variaciones de altitud que van desde los 400-500m del valle del río Lor a más de 1600 m en los puntos más altos como Montouto, Formigueiros (1643 m) o el pico de Pía Páxaro (1610 m).



     El río Lor, y sus varios afluentes forman ricos valles con diversos ecosistemas que hacen que esta sierra sea la reserva botánica más importante de Galicia.



Naturaleza
     La sierra del Courel alberga la mayor joya natural de Galicia, la Devesa da Rogueira, un bosque autóctono, donde convive la práctica totalidad de las especies vegetales naturales de Galicia que no tienen ámbito costero, destacan los castaños, acebos, hayas, tejos, robles y abedules y orquídeas salvajes, pero por la comarca es también posible encontrar especies como encinas, alcornoques, incluso algún olivo más vinculadas al clima mediterráneo, algunas de ellas también con presencia en la Devesa da Rogueira.



     A nivel de fauna, la zona se condiera un area secundaria de la fauna cantábrica, donde se manifiesta desaparición de las especies más significativas(lobo y oso) durante el siglo XX, si bien se encuentran ocasionalmente trazas de que esas especies visitan la comarca sin llegar a establecerse de manera habitual.



     Se hacen intentos de reintroducción de aves de tipo cantábrico de manera ocasional con distinto éxito. A nivel piscícola, la calidad de las aguas de la comarca permite la cría de trucha blanca.



Historia y geografía
     La geografía de la propia sierra va vinculada a su historia, así el pico de Pía Paxaro, debe su nombre a que fue encontrada en su cima un águila metálica de la época imperial romana, no obstante los trabajos arqueológicos realizados en la zona son de escasa importancia al tratarse de un enclave muy retirado de las grandes rutas comerciales romanas, existe a pocos minutos de la aldea de Romeor un primitivo acueducto de la época romana, también están bien documentadas algunas explotaciones auríferas de la misma epoca. Las construciones etnologicamente importantes son las pallozas, si bien resultan a día de hoy escasas.



     Existen todavía algunos antiguos puentes de madera cruzando amplios rios que deberían ser restaurados para su conservación.



SOBREDO
     Aldea situada a 709 m. de altura, con una capilla dedicada a San Silvestre y un importante souto. Parroquia de Santa María de Folgoso, sobre el valle del río Lor.



     A finales del Siglo VIII, tiene lugar un hecho histórico muy relevante. Los monjes de Samos resguardan de la ira de su tío al niño que en el futuro sería  el Rey Alfonso II El Casto en la aldea de Sobredo.
 

     Aunque Sobredo no aparece en el documento de Ordoño II, es posible que estuviése en las donaciones al abad Argerico de Fruela I. en todo caso en Sobredo contaron con una granja los monjes de Samos. Es famosa el agua de las fuentes de Sobredo, Dileira u Susanto. 


     San conocidas también las plantas medicinales de Sobredo, porque según cuentan las hermanas Visuña, como antes novenía el médico,se recogían plantas en el campo, se ponían a secar y luego se tomaban en infusión.



FOLGOSO
     Santa María de Folgoso es una feligresía perteneciente al arciprestazgo de O Courel, delimitada por los términos parroquiales de Seoane y Seceda por el Norte; Pacios da Serra (Quiroga ) por el Sur; Esperante por el Este y Vilamor por el Oeste. Situada a 604 m. de altura.



     Después de la guerra civil española, el 20 de Mayo 1939 según el conocimiento popular, fué traslada a esta parroquia la capital del municipio, que hasta entonces ostentaba Seoane. 


     Está formada por los barrios de Fondo da Vila, O Chao, Alvariña, O Igrexario y O Pontido la parte más antigua que conserva edificaciones con corredores de madera, cerrados con grandes losas. 


      Esta rodeado por varios castos como, Castro das Pontes a unos 300 m. desde el centro del pueblo, tiene un foso y restos de viviendas y se comunica con el Castro de Foz situado a 2 Km., aparecieron restos, como un molino de mano, y el Castro de Fouciños, situado a 1 Km. en dirección a Seoane, en un promontorio desde el que se divisa la unión de los ríos Lor y Lóuzara.


     La iglesia de Santa María conserva un retablo barroco y tallas interesantes como las de la Virgen del Carmen, San Roque, Santa Lucía una talla del siglo XV y una rústica talla de Santiago procedente de la antigua capilla de Ferreirós de Abaixo, recuerdo de la tradición jacobea por la ruta alternativa del Camino de Santiago por O Courel.

MAPA


SÍGUENOS:
Facebook
Twitter
Pinterest
Google+
Instagram
YouTube
XOAN ARCO DA VELLA